Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1779

Verdediging van de Collegien der Haagsche Doctoren en Chirurgyns, tegen des Heeren P. Lyonet's Geschrift, ten tytel voerende: Verklaaring der Geneezingen, in 's Hage gedaan, door Jaquds Raynaud, &c. in 's Gravenhage by J.H. Munnikhuizen en C. Plaat in Comp. 1779, in groot 8vo. 154 bladz.

't Volgende geval heeft deeze Verdeediging der Haagsche Doctoren en Chirurgyns noodzaakelyk gemaakt: Jaques Raynaud heeft zig, den 25 Aug. 1777, by requeste, geaddresseerd aan de Ed. Agtb. Heeren Burgemeesteren in 's Hage; waarin hy vermelt, dat hy, schoon der Chirurgie onkundig, een geheim bezit, 't welk hy van zyn Vader zoude geleerd hebben, waar mede hy den Kanker, als mede alle eanereuse en kwaadaartige ulceratien, met alle haare takken, binnen weinig dagen, zonder snyden, radicaal en veilig zoude kunnen geneezen; weshalven hy verzoekt, tot het geneezen dier kwaalen te mogen worden toegelaaten. De Heeren Burgemeesteren beslooten over deeze zaak behoorlyk onderzoek te doen, en stelden, ten dien einde, zyn request in handen van 't Collegie der Chirurgyns om berigt hier over te geeven. Het Collegium Chirurgieum heeft niets verzuimd, om alles, wat omtrent deeze gewigtige zaak ter hunner kennisse kwam, met de grootste naauwkeurigheid en onpartydigheid, te onderzoeken; dog heeft geen geval kunnen vinden, dat aan de groote beloften van deezen Kwakzalver voldeed. Het vond, integendeel, dat alle de faiten, in Raynaud's Requeste geposeerd, geheel onbeweezen, en ten hoogsten onwaarschynlyk waren, zo als in deeze Verdeediging voldoenend aangetoond wordt. - 't Collegie besloot daar op eenpaarig, hun

[p. 232]

Ed. Agtb. te berigten, dat het geenzins raadzaam scheen, den voorn. Raynaud toe te laaten, zyne gepretendeerde Konst te oefenen; dewyl het aan 't Collegie voorkwam, dat hy geen goed en veel kwaad zoude doen; weshalven Hun Ed. Agtb. ook beslooten hebben, op Raynaud's Request te verleenen Nihil. - Schoon Raynaud daarom niet ophield, zyne schadelyke middelen in 't werk te stellen, zo dikwyls hy maar ongelukkigen konde opspeuren, die zig aan hem wilden vertrouwen: zo werd hierop verder geen agt geslaagen, tot dat die gelukzoeker een groot voorstander vondt in den Heer lyonet, die verhaalde, groote wonderen van dien Raynaud gezien te hebben; en verzekerde, dat zyn middel overheerlyk was. Hierop vonden de Heeren Burgemeesteren goed, mondeling last te geeven aan de twee oudste Stads Doctoren, de voorgewende geneezingen van Raynaud, en hem zelven, te onderzoeken, en voorts Hunne Ed. Agtb. van 't geen zy zouden vernomen hebben, berigt te geeven. Raynaud wierd daarop door die Heeren ontbooden, en gevraagd: Of hy den Kanker geneezen konde? Waarop hy, volmondig, Ja, geantwoord heeft. De tweede vraag der Stads Doctoren was: of hy dan ook wel den Kanker kende? Waarop hy antwoordde: Neen. Ten derden, wierd hem gevraagd, hoe zyn middel werkte? of zulks door wegvreeting, of door verzagting en rypmaaking, den Kanker deed uitvallen? Raynaud antwoordde, zulks niet te weeten: want dat hy van zyne remedie, noch van Chirurgie, geen kennis had; maar dat hy attestatien van Doctoren en Chirurgyns, ten voordeele van zyne cuuren, krygen konde, en nam die aan des anderen daags te bezorgen; waarop hem geantwoord wierd, dat zulks volstaan zoude. - Hy kwam zyne belofte niet na. 's Ander daags by den oudsten Stads Doctor komende, zeide hy, dat die Doctoren en Chirurgyns hem geene attestatien wilden of konden geeven, waarop de gecommitteerde Doctoren zich zelfs vervoegd hebben by de Heeren welke hy opgenoemd had, om de waarheid zyner gezegdens te onderzoeken, en verder hebben die Heeren onderzoek gedaan by alle kundige heden, die iets van Raynaud, of zyne ondernoomene geneezingen, wisten. Dog 't bleek dat alle de voorgewende geneezingen van Jaques Raynaud onwaar bevonden wierden, en dat zyn lyders deels elendig gebleeven, deels ongeluk-

[p. 233]

kig gestorven zyn. Door 't ingeleverd berigt der twee Stads Doctoren werdt 't voorig rapport van 't Chirurgyns Collegie ten vollen bevestigd, en uit beiden bleck dat Raynaud een onkundig bedrieger was: weshalven Heeren Burgemeesteren denzelven 't gedaane verbod nadrukkelyk herhaalden, waarna hy den Haag geruimd heeft, dog evenwel digt by genoeg gebleeven is, om de Haagsche ingezetenen te kunnen bedriegen en mishandelen. Waartoe zyn Voorstander, de Heer lyonet, hem de gelegenheid bezorgde, die hierop herhaalde reizen, kortna dit tweede verbod, in de Haagsche Courant, Raynaud, en zyn middel, op de sterkste wyze aanprees. Op dit stout bestaan vonden de Collegien met regt goed een Contra Advertentie te geeven, en het Publiek te waarschuwen tegens de onheilen, uit dit middel te wagten. De Hr. lyonet, door drift vervoerd, herhaalde hierop zyne voorige bekendmaaking; daarby voegende, dat hy, binnen kort, de bewyzen van zyne gezegden, uit belanglooze menschlievenheid, waereldkundig zoude maaken. De Hr. lyonet komt met zyn geschrift te voorschyn, waarin de reputatie der Collegien op een verregaande wyze aangetast, en hunne eer en goeden naem geschonden wordt: 't is onbedagtzaam, dus in 't openbaar Mannen van Eer, Kunde, en Ondervinding, aan te randen! de Schryver poogt daarin, door vyf geattesteerde gevallen, 't geheim van Raynaud als heilzaam te bevestigen: dog daar is niet veel doorzicht noodig om te zien dat dezelve niet voldoende zyn, ten minsten ze zyn ons op de eerste Leezing als onvoldoende voorgekomen. - De Collegien der Haagsche Doctoren en Chirurgyns dus zwaar gehoond zynde, konden niet nalaaten hunne eer en goeden naam te verdeedigen, 't geen in dit geschrift geschied met die gevoeligheid welke eigen is aan de onschuld. Wy vinden dat de Collegien hunne zaak onwederspreekelyk verdeedigd hebben: en dat de vyf geattesteerde gevallen, door den Hr. lyonet bygebragt, alle kracht van bewys verliezen, en zelfs de schadelykheid van 't middel van Raynaud aantoonen. - In deeze verdeediging worden nog verscheide voorbeelden van rampen en elenden, door 't bytend middel van Raynaud verwekt, aan den dag gebragt. - De Heer lyonet, volgens zyne getuigenisse, uit belanglooze Menschenliefde gehandeld hebbende, strekt tot een bewys wat

[p. 234]

nadeel men 't menschdom niet kan doen, wanneer deeze, anderzins pryzenswaardige, drift niet door de vereischte voorzichtigheid, met kunde gepaard, bestierd word!