Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1779

De Lydens geschiedenis van den Zaligmaker en zyner eerste Navolgeren; nevens een beknopt verhaal der latere Vervolgingen, byzonder ook den Protestanschen Belyderen aangedaan. Ingericht inzonderheid tot onderwys van de Vaderlandsche Jeugd, en door Prentverbeeldingen opgehelderd. Te Amsterdam by P. Conradi, 1778. Behalven de Voorreden en den Bladwyzer, 257 bladz. in octavo.

Overeenkomstig met den tytel is dit een tweeledig Stukje. - Het eerste gedeelte gaet over het Lyden van Jezus Christus zelven, dat zyner Apostelen, en der zogenaemde Apostolische Mannen, tot op het afloopen der tweede Eeuwe. Men heeft zulks, by manier van

[p. 47]

Vragen en Antwoorden, behandeld, ten dienste van Kinderen van acht tot twaelf jaren, om hun te gemaklyker een bericht te geven van de eerste oprechting der Christelyke Kerke. Ten dien einde heeft men zich ook niet slechts bepaeld, tot het geen hun lyden betreft, maer 'er tevens ingevlochten het geen strekken kan, om het character en de bedryven der eerste Voorstanderen van 't Christendom te leeren kennen; dat ook dikwils etlyke zedekundige bedenkingen aen de hand geeft. - Wanneer Ouders, Voogden of diergelyken een verstandig gebruik maken van dit gedeelte, door de oplettendheid der Kinderen, in een gemeenzaem onderhoud, op de gewigtigste byzonderheden te vestigen, kan zulks natuurlyk strekken, om hun een levendig denkbeeld van de bekwaemheid en oprechtheid der eerste Verkondigeren van 't Euangelie in te boezemen, dat een goeden grond legt ter verzekeringe van de Godlykheid der Euangelieleere. - Het volgende gedeelte, geschikt voor Kinderen van meerder jaren, behelst een doorloopend verhael van de merkwaerdigste Vervolgingen der Christenen, door de Heidenen, in de derde en vierde Eeuw, mitsgaders in 't verdere verloop van tyd; en wel byzonder van de Vervolgingen der Protestanten door de Geestlykheid der Roomsche Kerke, vooral in de Nederlanden, in de zestiende en zeventiende Eeuw; met nevensgaende meldinge van andere Kerklyke geschiedenissen hier te Lande. Ene oplettende lezing van 't zelve kan by uitstek dienen, om de Jeugd vroegtydig te leeren, hoe haetlyk de Vervolgzugt zy; en welk een geluk de Protestantsche Kerk, zo hier te Lande als elders, erlangd heeft, door die dappere Voorstanders, welken hare Vryheid, zelfs tot in den dood, verdedigd hebben. Een overtuigend bezef hiervan moet de Jeugd natuurlyk opleiden, om die Vryheid hoog te waerdeeren, en 'er, met inschiklykheid voor anderen, een ernstig gebruik van te maken. - Langs dien weg kan dit Geschrift strekken, om de Jeugd, overtuigd van de Godlykheid der Euangelieleere, alleszins te noopen, om die Leer, zonder zig blindlings door Menschlyk Gezag te laten leiden, onpartydig te onderzoeken, en, naer den eisch van 't welonderricht geweeten, met yver te betrachten.