Buiten tegenspraak is het wel gedaan, op de werkingen van het Menschlyk hart en den loop der wereldsche zaaken te letten; doch waarneemingen, die de vrugt niet zyn eener rype Ondervindinge, hebben doorgaans weinig te beduiden, dewyl 't haar aan bondigheid mangelt: en wat het plan des gedrags, door u gevormd, aanbelangt, draag zorg dat het u niet van den weg afhelpe, in stede van u tot leidsman te dienen.
Myn waarde Heer ****, stel u steeds voor den geest deeze gewigtige, schoon, in den eersten opslage, eenvoudige en gemeene waarheid. Dat iemand niet alleen zich nooit recht vertoone 't geen hy is: maar zelfs dat men nooit is dan 't geen men met de daad is.
De eerzugtige, de indringer, de beuzelagtige man, die zyn leeven slyt met de wereld niet te zien dan op staatlyke bezoeken, kan door op zichzelven en alle de bedryven in zynen kring te letten, anderen bedriegen met schyndeugden, en een aangenomen character; doch men misleidt zyne Vrienden, en zelfs zyne Kennissen niet. Slaa het oog op den kring uwer bekenden, en noem my één hunner, die niet gewaardeerd wordt, voor 't geen hy is, door die met hem geduurig verkeeren.
Men brengt zeker Character en zekere geestneiging ter wereld, deeze kunnen wy zo min veranderen als de trekken van ons gelaat. Eene Vrouw kan, met smaak en gepaste voorzorgen, haare gedaante op 't voordeeligt vertoonen: haare bevalligheden in 't schoonste licht zetten, en haare gebreken vermommen; doch dit is 't uiterste, waartoe haare kunst zich behoort te bepaalen. Ik ken geene Vrouw die zich van blanketzel bedient, of het wordt door allen bemerkt en bespot.
Het is, ondertusschen, een veel onverschilliger stuk zyne verf dan zyn character te blanketten: want wat betekent het voor u of eene Juffrouw, op welke gy het oog slaat, zich blankette? Indien het strekt om eene geele, vaadsche, of vlekkige kleur te bedekken: zy bedriegt alleen uw oog, en 't is om daar aan te behaagen. - Dan hoe zal iemand het zich onderwinden altoos zyn character te bedekken? Het straalt, het breekt, elk oogenblik, door. Ondanks alle voorzorg, alle aandagt, worden de driften, door duizend onvoorziene omstandigheden, in beweeging geholpen, zy komen te voorschyn en verraaden onophoudelyk.
'Er is eene Chineesche Grondregel van deezen inhoud: De Ziel heeft geen geheim of 't gedrag ontdekt het zelve. Deeze Grondregel is overal even waar als te Pekin.
Men kan ligt een masker aandoen, en, voor eenige uuren, met een gemaakte stem spreeken; maar dit bedwang geen acht dagen agter een uithouden. Te Venetie gaat men de helft van 't jaar gemaskerd; doch men kent elkander even goed als of men met ongedekten aangezigte wandelde.
Ik zal deeze droeve Zedeleer besluiten met eenige Stellingen, my door geen minder Leermeesteresse dan de Ondervinding opge-
Auteursrechtvrij