Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1777

[p. 160]

Eenvoudige leevensregels voor de jeugd.

(Uit het Engelsch.)

De kunst om anderen te bestuuren.

DE kunstige wyze om anderen te bestuuren is, zich te gelaaten als of zy ons bestuuren. De beroemde hampden was zo zedig, zo nederig, dat hy geen denkbeeld scheen ter baane te brengen, dan 't welk hy van anderen ontleende. Door dit middel bezat hy de verwonderlyke kunst, om anderen in zyne beginzelen en belangen over te haalen; terwyl zy steeds dagten hem naar hunnen zin te schikken.

Om met iemand om te gaan, moet gy zyn' aart kennen, waar door gy hem kunt leiden; of zyne inzigten, waar door gy hem kunt overhaalen; of zyne Vrienden, waar door gy hem kunt bestuuren.

Alle Menschen hebben, om zo te spreeken, hunnen Afgod; by deezen is het Eer, by geenen Belang, by andere Liefde. De kunst bestaat in te ontdekken, welken van deeze drie iemand rookt: dit uitgevorscht hebbende, is de toegang tot zyn hart geopend.

Aan alle kanten dreigende steilten vol gevaar te toonen, is het beste middel, om zwakke gemoederen te brengen waar gy wilt.

Wy verbinden anderen kragtiger door beloften, dan door geschenken. Zo lang gy de Menschen in afhanglykheid houdt, zullen zy u aankleeven.

Is het uw oogmerk iemand op uwe zyde te trekken, tragt zyne genegenheid te winnen.

De vrees van niet genoeg te zeggen, om te overtuigen, doet ons dikwils te veel zeggen, om geloofd te worden.

Een slaaf mogen wy door schrik doen bukken. Gespraakzaamheid en meewaardigheid zyn de eenige middelen, om iemand, die ons gelyk is, te beweegen.

Gezelschaps-keuze.

Een recht geplaatst hart zal veeleer het gezelschap zoeken van Menschen, die vrylyk tegenspreeken, dan van de zulken die zich altoos op een zekeren afstand houden. Niets valt verveelender dan het byweezen van gaapenden en geeuwenden, die niets uit zich zelven voortbrengen.

Te groote kieschheid doet iemand gezellen zoeken, die hem in alles kunnen behaagen. 't Is veel beter naar dingen te zoeken, welke hen in elk metgezel kunnen voldoen.

't Gezelschap van boozen is zeer te dugten. Wy moeten de Ondeugden naavolgen of 'er een afkeer van hebben, daar is geen middelweg.

[p. 161]

Schuwt boosdoenders. In zulker gezelschap zullen de deugdzaamen bykans over zichzelven beschaamd worden.

Gevaarlyk is het gemeenzaame verkeering te houden, met Menschen van een boos of valsch hart. Gedraagt u omtrent de zulken met veel behoedzaamheids, en gy zult veele klippen op de reize des leevens ontzeilen.

Vermydt de trotschen en hovaardigen; doch zonder dat zy het emerken. Anderzins tergt gy gevaarlyke vyanden.

Verkeering.

Het eerste vereischte in de verkeering is Waarheid; het tweede Gezond Verstand; het derde een goeden Aart; het laatste Vernuft.

Het beste middel om in de Verkeering te slaagen, is zich over weinig te verwonderen, veel te hooren, geen te groot vertrouwen op zyne eigene Rede te stellen, en 't geen anderen bybrengen, in het sterkste licht te plaatzen.

Laat uw gesprek eer schynen gemaklyk uit u gelokt te worden, dan van zelve uit u voort te vloeien; op dat gy uwe zwakheid om anderen op te houden, en begeerte tot spreeken, niet verraadt, maar alzins toont uwe Vrienden te willen verpligten.

Het is in den Ommegang een groote misslag, meer op spreeken dan op hooren gesteld te weezen. Weinigen gedraagen zich beschelden genoeg, in na anderen te luisteren; zy toonen, terwyl anderen spreeken, ingespannen te weezen op 't geen zy zelve zullen zeggen; niet bedenkende dat het zo driftig zoeken van eigen genoegen geenzins het middel is, om anderen te behaagen.

Te maaken dat eens anders Vernuft meer dan hun eigen uitschittert, is een heilzaame regel.

Laat het voor anderen over in aanmerking te neemen, dat gy iets geestigs gezegd hebt, weest nimmer zelve daar van de aankondiger.

't Belachlyke is iets veragtlyks in Menschen, die geen ander Talent bezitten.

De geheele Wereld is geplaagd met laffe klugtenmakers. Wy ontmoeten allerwegen die Insecten. Een goede klugten-maaker is zeldzaam, en vindt veel werks, om zyn character lang staande te houden: want hy, die ander en doet lachen, zal zeer bezwaarlyk agting verwerven.

Beschaafdheid.

Hy, die zich zelven bedwingt, en anderen vryheid verleent, zal altoos voor een welopgevoed Man gaan.

Niets is walgender dan het betoonen van Pligtpleeging, zonder een behoorelyk onderscheid te maaken. Zoodanig eene pligtpleeging gelykt zeer naar eene Waardin, die alle Gasten met dezelfde heuschheid behandelt.

Verpligtend te weezen omtrent de Minsten, is een middel om de Groothsten te evenaaren.