Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1777

[p. 136]

Waarneeming aangaande eene verharding in de borst; geneezen door het gebruik van pillen, uit de dulle kervel.

(Journal de Medecine, Tome XLV.)

DE verme igvuldigde Waarneemingen dienen om de Beöefenaars der Geneeskunde aan te moedigen, in het toedienen van gevaarlyke Geneesmiddelen. - Eene Vrouw, negen-en-twintig Jaaren oud, van eene gemaatigde gesteltenis, kreeg een kneuzing, agt dagen na de verlossing, in de linker Borst, die daarop schielyk ontstooken, hard, en pynelyk werdt. Ze maakte aanstonds gebruik van een Zalf, die eene haarer Vriendinnen haar gegeeven hadt, dog dit bragt haar geene verligting toe: ze vondt zich vervolgens verplicht gebruik te maaken van pappen, samengesteld uit gekookte Lely-bollen, als ook uit kruim van Brood, Melk, Saffraan, de dooijer van een Ey; maar alle deeze middelen waren van geene uitwerking. Eindelyk te onvrede over deeze middelen, liet ze my by haar vraagen: ik vond haar in de daad zonder Koorts, maar zeer klaagende over sterke pynen, die ze van tyd tot tyd rondom in de Borst gevoelde; dezelve was zeer hard, blauwagtig, en bedekt met een menigte puistjes. Ik ontdekte een kleine verzweering in den vetrok, onmiddelyk onder den Tepel; de Klieren onder den Oxel waren insgelyks hard. - Op 't gezicht van alle deeze toevallen was ik by my zelven overtuigd, volgens de Waarneemingen van m. storck, en verscheide andere Geneesheeren, van de nuttigheid van de dulle Kervel in dit geval: ik liet haar daarom aanleggen op de Borst een compres van syn Linnen, dikwyls natgemaakt in een warm afkookzel van de bladeren van deeze Plant: inwendig gebruikte ze een Pil van één grein, drie maalen daags, van 't verdikte vocht of extract van deeze Plant, waarop ze dan een glas nam van 't aftrekzel van Vlierbloemen. - Agt dagen daarna waren de pynen minder hevig, en de puistjes waren verdroogd, zonder gezwooren te hebben; de verzweering, welke den volgenden dag na myne eerste visite open gebroken was, en maar weinig, dog zeer goeden, etter gegeeven hadt, was geheel geneezen met 't Digestief. 't Aan-

[p. 137]

gedaan deel in de borst bleef by aanhoudenheid zeer hard; dog minder paars. Dit moedigde de Lyderes, de Ouders, en my zeer aan, en ik liet daarom haar één Pil dagelyks op de drie giften vermeerderen, tot dat ze zo verre gekomen was, dat ze 'er zes op een keer innam, welke de uitwerking deeden, die ik 'er van verwagtte. - Wanneer ik een dag verplicht was afweezig te zyn, niet weetende of ik wel binnen korten konde weder komen, liet ik haar eenige afgepaste gisten: de Lyderesse, in hoop van schielyker geneezen te zullen zyn, nam, tegen myn uitdrukkelyk verbod, vier Pillen ieder reis, geduurende twee dagen, meer in. - By myne terugkomst, vond ik haar door duizelingen gekweld; ze bekende my openhartig haare onvoorzichtigheid, 't welk evenwel schielyk, door alleen voor drie dagen met 't gebruik 'er van op te houden, hersteld werdt. - De Lyderesse was, tegen myn raad aan, opzettelyk voortgegaan, met 't Kind te zoogen: 't zelve, geen ongemak gevoeld hebbende, geduurende de vastgestelde behandeling, kreeg eene tegennatuurlyke beweeging en draaijing der oogen naar boven, van den dag af dat deeze onvoorzichtigheid geschied was; hier by kwam een schudding en trillende beweeging van 't hoofd, de derdendaagsche Koorts, en een groote onrustigheid; alle deeze toevallen werden geneezen, door 't Kind een Minne te geeven, zo dra als ik 't voorgevallene vernoomen had; de Koorts hieldt evenwel zeven weeken aan. - Ik ried myne Lyderesse, de Borsten te doen opdroogen, ze was, vystien dagen daar na, volkomen geneezen, de geheele behandeling had twee en een halve Maand geduurd. - 't Oogmerk van deeze Waarneeming is niet zo zeer, om een nieuwe Proef te geeven, van de uitwerking van 't extract van de dulle Kervel, en 't af kookzel van de bladeren in dergelyke ongemakken; als wel om daar door aan te toonen, dat men zeer voorzichtig moet zyn, om onkundigen niet toe te laaten 't gebruik van geneesmiddelen, die gevaarlyke gevolgen kunnen hebben; gelyk als het in dit geval overgekomen zoude zyn aan Moeder en Kind, indien myne schielyke terugkomst 't niet belet had.