Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1777

Verhandeling over een geheele nieuwe manier van Operatie, om de Cataract door uitneeming te geneezen, &c. Door Hendrik Omeyer, Heelmeester te Amst. Te Amst. By H. Tiedeman, 1777. In groot octavo 102 bladz.

WY zullen ons niet ophouden met eenige algemeene Aanmerkingen, die de Auteur maakt over de uithaaling (Extractio) en nederdrukking (depressio) van de Cataract. Wy zullen alleen maar herhaalen, dat hy twee redenen opgeeft die de nederdrukking den voorrang geeven boven de uithaaling. De eerste is, wanneer 't oog van vooren geen bolronde gedaante heeft en zeer plat is, hier door wordt de voorste holte van 't oog zeer vernauwd: in zo een geval kan ligtelyk, wanneer men 't Hoornvlies overdwars snydt, de Regenboog (Iris) gekwetst worden. 't Tweede geval is, wanneer men oogen aantreft die natuurlyk zeer diep in de Orbita geplaatst zyn, of wiens oogleden, zeer naauw zynde, niet genoeg kunnen geopend worden. In dusdanige gesteldheden moet

[p. 528]

men den voorrang geeven aan de nederdrukking. In beide die Bewerkingen komen verscheide onaangenaamheden voor, die hy meent dat door zyne manier van werking kunnen voorgekomen worden. Dezelve zoude veel gemakkelyker voor den Heelmeester, en minder gevaarlyk voor den Lyder zyn.

Wy gaan nu over om te melden op wat wyze de Heer omeyer tot deeze bewerking gekomen is, en waarin dezelve bestaat. Hy heeft waargenomen, dat de kwetzingen en doorsnydingen in 't Hoornvlies, die van boven naar beneden geschieden en loodregt op den gezichts as komen, gelukkig genazen. Alle regtopgaande wonden en insnydingen laaten immers de minste lidtekenen naa; hierop steunende besloot hy om ook 't Hoornvlies regt op en neer te doorsnyden; hy oordeelde dat zulks gemakkelyker en vaardiger geschieden konde, dan in de gewoone dwarze doorsteeking en snyding. De Werktuigen, eenige kleine veranderingen uitgezonderd, zyn genoegzaam dezelve, als die men in 't uithaalen van de Cataract op de gewoone wyze gebruikt: de Auteur pryst een kleine holle sonde aan, om in zekere gelegenheden te gebruiken. Dit is de beschryving die hy van zyne Bewerking geeft. ‘Wanneer ik dan deeze Operatie doen zal, om een Cataract uit te neemen, ofte om Etter of buiten gevaat Bloet te ontlasten, zoo laat ik 't Boovenlid door een bedienden, die agter den Lyder staat, en tegen wiens borst 't hoofd gesteund word, opligten; vervolgens zo bepaal ik 't oog tusschen myne twee voorste vingers, door eene drukking te maaken op den Oogbol, evenredig aan de werking der Spieren van denzelven, welke drukking de kragt en werking der Spieren overwint en 't oog pal doet staan; ik steek 't scherpe beschrevene Mesje van vooren ⅔ in de Cornea hoog, in 't midden boven de pupil in, en doorsteek de Cornea tot dat ik gewaar worde, in de holte der eerste Kamer te zyn; op 't ogenblik vervolg ik de sneede in een regte lyn, regt nederwaards, blyvende ⅔ eener linie af van de onderkant, alwaar de Uvea zich aan 't duister Hoornvlies vast maakt....... De grootte der gemaakte wonde behoeft niet meerder dan twee linien lengte te hebben, welker insnyding bygevolg zeer spoedig verricht wordt, en de Cataract byna met 't watervogt te gelyk gebooren wordt. Het gebeurt zomtyds dat men door een of andere reden gehinderd wordt, de Cornea zo ras te kunnen doorsnyden, om de vereischte lengte te hebben; dan zo valt ook de Cornea aanstonds plat nederwaarts op den Regenboog, doordien het watervogt weg vloeit. Indien men dan maar een doorsteeking in de Cornea gemaakt heeft, die groot ge-

[p. 529]

noeg is om de beschreevene holle sonde in te brengen; zo kan men zeer gemakkelyk op deeze sonde in alle veiligheid de wond in de Cornea na beneeden vergrooten en opensnyden....... Zoo ras is de insteeking en doorsnyding in 't doorzigtig Hoornvlies niet gedaan, of men ziet een voordeelige aanbieding op zynen arbeid; de gespannen Cornea, die met 't watervogt vervuld is, valt plat tegen de Iris, en de Cataract biedt zich als een rype vrucht, die voor de geboorte staat, ter verlossing aan; zy wordt, regtstreeks door de terugtrekking der regte Spieren, in de gemaakte opening, ingedrongen...... De voordeelen van deeze wyze van Bewerking zyn, volgens den Auteur, de volgende. ‘Vooreerst zo geschied deeze Operatie vaardiger, dan andere Operatien, als zynde pas ingestoken, of men vervolgt de sneede na onderen in een regte lyn nederwaarts, ten tweede 't oog behoeft zo sterk niet gedrukt te worden om 't te doen stil staan, als in de andere manieren van doorsnydinge geschiedt, en bygevolg zoo lydt 't zelve op verre na zoo veel niet, als in sterke drukkingen. Ten derde de sneede behoeft niet boven de twee linien lang te zyn, 't welk de uitzetting of uitzakking der Iris belet, en groot genoeg is ter doorlaating van de Cataract; welke korte insnyding te gelyk een steunzel voor den Regenboog te weege brengt; schoon 'er al eenige persing met den vinger op 't onderste des oogbols mogt gedaan worden. Ten vierde, indien de nederwaardsche snyding al mislukte; zoo kon op de beschrevene holle sonde de vereischte sneede gedaan worden, met alle zekerheid; indien de insteeking maar zoo groot is, dat ze de holle sonde kan doorlaaten. Ten vysde; indien 't al mogt gebeuren, dat 'er een Lidteken na bleef op de Cornea, dat door de insnyding veroorzaakt was; dat zal geen hinder in 't zien aanbrengen, gelyk de reden en de ondervinding leert.’ De Auteur bevestigt vervolgens zyn gestelde door verscheide Waarneemingen, en beroept zich daarop. De Waarneemingen zullen in 't vervolg moeten aantoonen, of de voordeelen van deeze nieuwe manier, zo groot en wel te stellen zyn boven de aangenoomene manier; wy betuigen hiervan nog niet overreed te zyn. In de bygevoegde Verhandeling over de Oog-ontsteking, hebben wy niets gevonden dat verdient in 't byzonder gemeld te worden.