Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1777

[p. 522]

Korte Verklaring van den negentienden Psalm, door Adriaan Buurt, Predikant te Amsterdam. Te Amsterdam by P. Schouten en J. Wessing Willemsz. 1777. Behalven eene korte Voorafspraak en de Registers, 181 bladz. in gr. octavo.

DE Eerwaerde Buurt geeft in dit Geschrift, by manier ener breeduitgewerkte Schetze, in een beknopt bestek, ene doorloopende verklaring van den negentienden Psalm, door Koning David gedicht, om tot den dienst des Heiligdoms gebruikt te worden. Men kan, zegt hy, uit den inhoud des Schryvers oogmerk zeer gemaklyk ontdekken. Het Dichtstuk naamlyk dient, ‘om met de waarheden, waarvan de Natuurlyke en Geopenbaarde Godgeleerdheid onderregten, betaamlyk werkzaam te wezen; en daartoe de voortreflykheid der Geopenbaarde Godgeleerdheid, boven het onderwys van 't Redenlicht, te erkennen: op dat de redenen onzes monds, en de overdenking van ons hart, den Here welbehaaglyk mogen zyn.’ Naer dit geleide verleent ons zyn Eerwaerde ene oordeelkundige verklaring van dit Zangstuk in twee deelen geschift; met ene bygevoegde leerzame opwekkende toepassing, naer den inhoud van ieder gedeelte ingericht. Zie hier het beloop van dezen Psalm, door zyn Eerwaerden kortlyk geschetst.

‘Men vindt in dit lied, behalven het opschrift, vs., 1, twe voorname delen.

I	Het eerste betreft de Natuurlyke Godgeleerdheid; vs. 2-7. En daar vindt men
	A	't Korte voorstel; vs. 2.
	B	De nadere uitbreiding; vs. 3-7. Alwaar

[p. 523]

I	AB	א	in 't gemeen gesproken wordt van 't onderwys des Sterrenhemels en des Uitspansels, zo als dat plaats heeft ten allen tyde en by alle volken; vs. 3, 4. Hier wordt geleerd, hoe dit geschiedt:
			a	ten allen tyde; vs. 3; en
			b	by alle volken; vs. 4.
		ב	En dan wordt een overgang gemaakt, om in 't byzonder van de Zon te spreken, en dit verder uitgevoerd; vs. 5-7.
			a	De overgang wordt gemaakt; vs. 5.
			b	En dit wordt verder uitgevoerd; vs. 6, 7. Daar gewaagd wordt:
				α	van de daaglyksche verschyninge, en omloop der Zonne; vs. 6.
				β	van hare jaarlyksche omwentelinge, en de uitwerksels daar van; vs. 7.
II	In 't twede deel wordt gesproken van de voortreflykheid der Geopenbaarde Godgeleerdheid, als veel uitnemender dan de Natuurlyke; vs. 8, tot het einde van den Psalm. Hier komt ons voor
	A	De lof der Goddelyke Openbaringe, in 't gemeen beschouwd; vs. 8-12. En dit geschiedt
		א	door de pryzenswaardige boedanigheden dier Openbaringe op te geven; en de gemoedsgesteldheid, waar in men hare zalige uitwerksels ondervindt, aan te wyzen; vs. 8-11.
			a	Het eerste vindt men vs. 8, 9. Daar, naar myne gedagten, geleerd wordt,
				α	hoe 't woord Gods ene onderregting ter zaligheid behelst, die zeer volmaakt en zeer gewis is; vs. 8.
				β	Hoe wy dat Woord moeten aanmerken, als het voorschrift van enen Wetgever, wiens wil ons tot enen regel strekken moet, zullen wy gelukkig zyn; vs. 9.
			b	Het andere, 't welk de nodige gemoedsgesteldheid betreft, om regt omtrent het Woord te verkeeren, wordt gevonden vs. 10.
		ב	Ook wordt 'er tot lof der Openbaringe, by wyze van vergelykinge, gesproken, als de Dichter van 's heren regten zegt: zy zyn begeerlyker, enz. vs. 11.
	B	En, om zyne hoogagting voor die Openbaringe nog te meer te kennen te geven, gewaagt de Spreker, in 't byzonder, van zyne bevindinge en verlangen; vs. 12, enz.

[p. 524]

II	AB	א	Van zyne bevindinge; vs. 12.
		ב	Van zyn verlangen; vs. 13, 14, 15.
			a	Hy erkent de grootheid zyner verkeerdheid, en bidt om schuldvergiffenis, en kragt tegen het verkeerde; vs. 13, 14.
				α	Die erkentenis, en 't gebed, vindt men in 't gemeen; vs. 13.
				β	En daar op wordt 'er in 't byzonder gebeden tegen den hoogmoed, als enen wortel van grote overtredinge; vs. 14.
			b	Eindelyk besluit onze Dichter alles met ene biddende verklaringe aangaande 't gene by boven alles bedoelde; vs. 15.