Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1776

[p. 353]

Berigten wegens de uitvinding van een nieuw Ciment, door den Heer Loriot. Byeen verzameld, en uit het Fransch vertaald. Te Leid. by Haak en Comp. Behalven de Voorrede, 166 bladz. In octavo.

WY hebben voor eenigen tyd, in ons Mengelwerk, geplaatst, de vertaaling van een Brief, over de toebereiding van dit nieuw Ciment, in welken de Heer Patte het zelve, na de toebereiding duidelyk beschreeven te hebben, als ten uiterste nuttig aanpryst^(*). Met de afgifte hier van hebben wy onze Leezers dat Ciment al eenigermaate bekend gemaakt, en de aanpryzing van den Heer Patte heeft veelligt den eenen of anderen wel opgewekt, om het zelve nog nader te leeren kennen; en doen wenschen, dat men door de opmerkingen en waarneemingen van anderen desaangaande nog meer verzekerd mogt worden. Hier toe hebben zy, die der Fransche Taale magtig waren, genoegzaame gelegenheid gehad; doch zulks was voor den Nederduitschen Leezer van weinig of geen dienst. Het zal hun des te meer, daar 't Stuk der verdere onderzoekinge wel waardig is, niet ongevallig weezen, dat hun eene verzameling van Berigten, nopens dit onderwerp, uit het Fransch in 't Nederduitsch vertaald, wordt medegedeeld; als waar door zy in staat gesteld worden; om dit Ciment nog beter te leeren kennen en te beproeven.

De Verzameling zelve behelst eerst een Berigt wegens eene nieuwe ontdekking in de Bouwkunde, door den Heer loriot; waar in ons een verslag gegeeven wordt van het begin en den voortgang deezer ontdekkinge, benevens de gewenschte uitwerkingen, en de wyze hoe dit Ciment gemaakt en gebezigd moet worden. Daar aan volgt de bovengemelde Brief van den Heer patte, die de bereiding en de nuttigheid van het zelve beknoptlyk ontvouwt. Hier by komt eene Beschouwing dier Ontdekking, met het ontwerp eener proefneeminge, om de voortreffelykheid van dat Ciment te bewyzen, door den Heer flanchon de la jomartere, welke het voorgaande bevestigt, en toont, wat men byzonder in agt heeft te neemen, om 'er gelukkig mede te slaagen. Dit laatste inzonderheid, wordt nog breeder ontvouwd, in eene daar aan gehegte Memorie over de wyze van bereiding, om dat Ciment minder gevaarlyk, minder kostbaar en zekerer te maaken, door den Heer de morveau; by welke Memorie ten laatste nog gevoegd is,

(*) Zie Hed. Vad. Letter-Oef. IV D. Mengelw. bladz. 104 109.

[p. 354]

eene Beschryving der Zamenstelling van een Oven, die in de bereiding van dit Ciment gebruikt moet worden.

Het denkbeeld, dat zodanig een Ciment, het welk het water kan tegenstaan, schielyk opdroogt, en minder kost dan ons gebruikelyk Ciment, hier te Lande met minder nuttig is dan in Frankryk, pryst de overweeging deezer Berigten allen Bouwkundigen en Metzelaaren aan. Zulks heest ook de Uitgeevers bewoogen deeze Berigten by een te verzamelen, en een ieder uit te noodigen, om het gebruik van dit Ciment te beproeven; wel byzonder door het zelve met onzen schelpenkalk te bereiden; om te onderzoeken, of niet het Ciment met onzen schelpenkalk, volgens de manier van den Heer loriot bereid, dezelfde goede eigenschappen hebbe; dewyl de ontdekking hier van, inzonderheid voor ons Land, zeer hoog te schatten zou weezen.