Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1776

Eugenia, Toneelspel. Gevolgd naar het Fransche van den Heere de Beaumarchais. Te Amsterdam by d^o Wed. G. ten Boekelaar, Junior 1776. Behalven het Voorbericht 106 bladz. in octavo.

HEt opgeeven der hoofdcharacters van dit Tooneelspel, zo als dezelven ons in hunne werkzaamheden in de Voorreden geschetst worden, is het beste middel, om een beknopt berigt van deszelfs inhoud mede te deelen. Ze worden ons indezervoege voorgedraagen.

‘De Graaf van Clarendon, oprechtlyk verliefd op Eugenia, maar door eerzucht weggesleept, tracht onder een bedriegelyken schyn zyne ontrouw te vermommen; verscheiden bykomende toevallen brengen hem ondertusschen op 't punt van ontdekt te worden; dit veroorzaakt hem de grootste foltering, en werkt dus mede tot zyn berouw, wanneer hy in zyne vernedering niets dan smaad en weigering ontmoet.

De Baron Hartley, goedaardig Vader, maar zeer oplopend, en ten uiterste ingenomen met een Party, welke hy voor zyn Dochter heeft verkozen, vind zich aan den eenen kant door zyns Dochters stilzwygen en droefheid, en aan den anderen kant door zyns Zusters bitsheid en hoogmoed, in zyn oogmerk gedwarsboomd. Toegevend door zyne liefde voor zyn kind, zo dra hy haar Huwelyk verstaan heeft; woedende van razerny, by 't ontdekken van 't bedrog, stelt hy, om de zaak nog erger te maaken, zynen

[p. 332]

Zoon de wraak in handen Dus altoos overslaande van gramschap tot droefheid, van droefheid tot wanhoop, verstrekt hy zekerlyk een voorwerp om elk Lezer of Aanschouwer in zyn leed te doen deelen.

Mevrouw Murer, trotsch, heerschzuchtig en onvoorzigtig, en zich verbeeldende haar Nichts geluk bevestigd te hebben, vind zich, by verscheidene gelegenheden, in de uiterste verwarring gebragt. Na verzekerd te zyn van het gepleegd schelmstuk, word zy tot een onverzettelyke woede en wraakzucht vervoerd; de komst haars Neefs verhinderd haar in haar oogmerk: dit alles, gevoegd by den droevigen toestand van Eugenia en haar eigen zielsverwytingen, verscheurt haar hart op de hevigste wyze, en vergeld haar in ruimen maate het kwaad, waar van zy zelf de oorzaak is.

Karel, de Broeder van Eugenia, zyn leven gered ziende door een Man, aan wien hy zich nog meerder verpligting belooft, erkent dienzelfden man kort daarna voor een snooden verleider en onteerder van zyne eigene Zuster. Dit brengt hem in eene omstandigheid van zynen Weldoener ordankbaar te zyn, of de eer zyns geslachts te verzaaken. Hy betracht in beide zyn pligt, maar 't lot der wapens bedriegt zyne verwachting. Dus is hy niet minder beklagenswaard dan de anderen, en werkt dus mede, om de voornaame hoofddaad van trap tot trap nog gewigtiger en afgryselyker te maaken.

Eugenia, die ondertusschen het onnozele slagtoffer van haars Tantes eerzucht is, blyft echter in haar ongeluk een voorbeeld van edelheid, deugd, zagtzinnigheid en redenskracht, schoon alles wat haar omringt, Vader, Minnaar, Tante, Broeder, of elk, die eenige ge betrekking op haar heeft, niets zegt of verricht, 't geen de smarten, waar door zy gedrukt word, niet nog verzwaart.’

Ieder deezer characters wordt in zyne natuurlyke werkzaamheid gesteld, dat het geheele Spel door een leevendig contrast te wege brengt, het welk door de verscheidenheid der characters steeds te ingewikkelder wordt, tot dat het berouw van Clarendon eene voor hem en Eugenia gelukkige ongedwongen ontknooping veroorzaake. Men leert 'er uit, hoe snood een bedrog het zy eene jonge Dame door een geheim Huwelyk te misleiden, en aan hoe groote gevaaten de Sexe zig bloot stelt als zy 'er in bewilligt.