Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1776

De verloochening van eigen-Gerechtigheid volstrekt noodig ter betrachting van Euangelische Deugd; waar achter gevoegd is, des Christens zeegepraal over Dood en Graf. Door A. Booth, Dienaar van 't Evangelie binnen London. Uit het Engelsch vertaald, door M.v. Werkhoven. Te Rotterdam by Bennet en Hake 1775. In groot octavo 187 bladz.

UIt het geen wy, nopens de denk- en schryfwyze van den Eerwaerden Booth gezegd hebben, by gelegenheid der Nederduitsche uitgave zyner Verhandelinge over de Heerschappy der Genade^(*), heeft men dien Godvruchtigen Autheur kunnen leeren kennen, als een ernstig tegenstander der Arminianen beiden en der Antinomianen. Even dit straelt alleszins door, in deze zyne Verhandeling, over het verloochenen der eigen-gerechtigheid, als volstrekt noodig ter betrachtinge van Euangelische Deugd; welke ten grondslage heeft des Apostels tael Gal. II. 19. Ik ben door de wet der wet gestorven, op dat ik Gode leven zoude. In dit voorstel verstaet zyn Eerwaerde, door 't woord Wet, de zedelyke Wet, naemlyk zo als ze inkomt, als een Verbond der Werken, doch niet als een Regel van onze bedryven. - Achtervolgens deze onderscheiding komt het hoofdzaeklyke der Verhandelinge hier op uit, dat zy, die hunne zaligheid zoeken door 't onderhouden der Wet, als een Verbond der Werken, een weg bewandelen, die niet beantwoord aen de Genadeleer van 't Euangelie, en niemand ter zaligheid kan leiden. Dat hy, die zalig wil worden, daer van moet afzien, en zyne hoop op

(*) Zie Hedend. Vad. Letter-Oef. III Deel, bl. 42.

[p. 68]

de eeuwige zaligheid eeniglyk gronden op Gods genade in Jezus Christus. Edoch, dat geen mensch hier uit mag afleiden, dat hy zich onbevreesd mag toegeeven in ene zondige levenswyze; dat hy in tegendeel daer door, en langs dien weg, gebragt moet worden tot een Godzaligen wandel; houdende de zedelyke Wet als een Regel van zyne bedryven; en dus als ene Wet, ‘die ene oprechte en onafgebroken gehoorzaemheid verdient, en eischt, van allen die gelooven.’ - Wy noemen dit het hoofdzaeklyke deezer Verhandelinge, om dat het wezenlyke van 't voorgestelde daer op uitkomt; en veelligt zou men, by dit algemene blyvende, weinig tegenstands onder de Protestanten vinden: dan ieder verklaert het op byzondere gronden, die verschillende denkbeelden met zich voeren, en aenleiding geven tot onderscheiden spreekwyzen; waer door men wel eens in schyn, en somtyds inderdaed, zeer wyd uit elkander begint te loopen. Dan de hier uit ontstaende zwarigheid is natuurlyk van niet veel gewigts, by bezadigde Godgeleerden, die, schoon ieder zyne leiding best keure, ene reeks van mindere verschillen over 't hoofd kunnen zien; als maer aen de ene zyde de Leer van Gods Genade in Jezus Christus niet verduisterd, en aen de andere zyde der Deugdsbetrachtinge niet ondermynd worde. In dien smaek denkende kan men verschillende soorten van Verhandelingen over dit onderwerp zonder kwetzing lezen; en dus kan iemand, die genegen is, dit stuk van verschillende zyden na te gaen, ook deze Verhandeling van den Eerwaerden Booth met genoegen doorbladeren; het zy hy 't, in de byzondere denkwyze, met hem eens zy, of van hem verschille.

Aen deze Verhandeling is gehecht ene Leerreden, betreffende des Christens Zegeprael over Dood en Graf, naer aenleiding der woorden, 1 Cor. 55-57: Dood: waer is uw prikkel? Graf, waer is uwe overwinning? De prikkel des doods is de zonde; en de kracht der zonde is de wet: maer gode zy dank, die ons de overwinning geeft, door onzen heer jesus christus. En op deze Leerreden volgt ten laetste ene Aenspraek by de Begravenis. De ene en de andere zyn opgesteld en uitgesproken, by gelegenheid van 't overlyden en 't begraven ener Zuster der Gemeente, in welke de Eerwaerde Booth het heilig dienstwerk verricht. Het is naemlyk, onder de Hervormden in Engeland, vooral te London, die niet tot de Hoofdkerk des Ryks behooren, in byzondere Gemeentens onderscheiden zyn, meerendeels hun eigen Leeraer hebben, en den openbaren Godsdienst in daer toegeschikte ge-

[p. 69]

bouwen oefenen, ene gewoonte dat derzelver Leeraer, by 't overlyden van een Lid der Gemeente, ene Lykreden houd; welke nog van ene plechtige aenspraek, by de begrafenis des overledenen, gevolgd word. In zodanig ene omstandigheid, en wel by 't overlyden ener enige Dochter, het enige kroost van bedroefde Ouderen, zyn deze Leerreden en Aenspraek voorgedragen; naer welke omstandigheid derzelver inhoud, onder 't ontvouwen der troostryke Euangelie-waerheden, zeer wel geschikt is, zo ter vertroostinge wegens het verlies, als ter opwekkinge tot een Godzaligen wandel, dien zyn Eerwaerde, met betrekking tot onderscheiden standen, ten ernstigste aendringt.