KortVerhaal. Jaargang 33

[p. 3]

Ademen als een grot bij eb
Amy Bais

Er zongen zinnen rond in zijn hoofd maar hij zweeg. Moniek daarentegen schreeuwde moord en brand en overspel en scheiding. Hij stond nog met de bloemen die hij voor haar had meegenomen in zijn hand, keek zelfs ondertussen om zich heen naar een geschikte vaas, tot zijn blik op haar gezicht viel, vertrokken van woede, een gezwollen ader op haar voorhoofd. Er was misschien reden voor, maar haar opwinding gleed langs hem af, maakte hem kalmer dan hij zich voelde. Dit gesprek liep niet zoals hij in zijn wellicht wat naïeve optimisme had gehoopt.

Hij voelde hoe alle clichés, van ‘er is nooit te veel liefde’, en ‘ik hou van jou maar ook van haar’ tot ‘ik weet zeker dat jullie elkaar aardig zullen vinden’ zich aan hem opdrongen, maar hij hield voorlopig zijn mond.

Uit het onderste keukenkastje, dat toch echt een dezer dagen eens moest worden opgeruimd, pakte hij de grote vaas die de weelde van vijftig bloedrode tulpen wel kon dragen en zette ze met papier en al vast in het water. Hij stond met zijn rug naar Moniek en hoorde haar nog zeggen ‘Wat denk je wel, slijmbult?’ voordat de klap viel waardoor hij met zijn hoofd tegen het aanrecht sloeg.

In het ziekenhuis constateerden ze een lichte hersenschudding en kreeg hij het advies om het een paar dagen rustig aan te doen. 's Avonds bleef het desondanks nog lang onrustig in hun rijtjeshuis en de volgende ochtend moest hij zijn sleutels inleveren.

Het is een roerig jaar later. Hij staat op het punt de gisteren voor de zoveelste keer aan Moniek gedane belofte na te komen al zijn spullen, maar dan ook echt alles, vandaag eindelijk uit de garage te verwijderen, zodat zijn ex-schoonouders er in het paasweekend hun luchtbedjes kunnen neerleggen. Het telefoontje van Sylvie heeft hem zo net echter voor een dilemma geplaatst.

‘Flip, mijn vliezen zijn gebroken, je moet nu komen. De deurwaarder is toevallig hier en zijn vrouw heeft zes kinderen gebaard, dus hij weet van wanten en zegt dat ik direct naar het ziekenhuis moet.’

[p. 4]

Flip is een held, zoals elke vader, per definitie, hoe hartstochtelijk zijn kinderen hem ook voor slappe zak uitmaken. Het jongleren met taken en plichten, het jagen en buit naar het hol slepen, het zorgen en liefhebben, het verdient allemaal meer applaus dan hij de laatste tijd gekregen heeft. Maar ook de combinatie verhuizen en de geboorte van een kind kan hij nog aan. Zijn vader, klootzak en held senior, zijn vader kan hem wellicht helpen: busje huren, spul op Monieks aanwijzingen inladen en wegwezen.

Hij belt hem, geen gehoor, stuurt een sms'je (‘bel me! dringend!!’) in de hoop dat pa niet bij zijn vriendin zit die er bij de voordeur streng op toeziet dat alle telefoons uitgezet worden.

Hij scheurt naar huis, waar Sylvie met haar tas vol babykleertjes klaarstaat in de gang. God, wat is ze prachtig hoogzwanger. Ze is zelfs nu nog beeldschoon en verleidelijk, maar ook woedend en tegelijkertijd ongerust: ‘Waar zat je nou?!’

De deurwaarder, morsig en ruikend naar oude tabak, staat op het punt te vertrekken en zegt besmuikt dat hij helaas volgende week weer moet terugkomen. Hij wenst hun geluk met de bevalling en vervolgens schuift hij de voordeur uit, na een laatste meelevende blik op Sylvie. Flip haat de man.

Om 16.03 uur baart Sylvie haar eerste, zijn vierde kind, een dochter met veel donker haar, alle gewenste ledematen, een doordringende stem en ogen die al eeuwen meegaan. Hij valt als een blok voor haar en vergeet even dat Sylvie nu zijn omhelzing behoeft. Ze fluistert: ‘Ben je blij?’ Hij kijkt naar het mensje in haar armen en knikt. Om niets te hoeven zeggen legt hij zijn overvoerde hoofd naast het hare, een betuiging van liefde die vooral het nieuwe, verwachtingsvolle leven geldt.

Zijn mobiel trilt: pa aan de lijn. Hij verlaat met tegenzin de verloskamer en geeft hem het goede nieuws. Dan legt hij uit wat er al had moeten gebeuren.

‘Jongen toch, wat fijn. Hoe heet ze? O, mooi, Katrien.’ ... ‘Wát? Verhuizen? Vandaag nog? Waarom heb je dat goddomme weer zo lang uitgesteld? Enfin. Nee, best, ik regel het wel met Moniek.’ Peter, zijn vader, klootzak en held. Altijd absent als er ergens pijn tastbaar wordt. Altijd present als er spijkers met koppen geslagen kunnen worden.

's Nachts, als zijn onderbewuste niets wil weten van de stormen die over de vlakte van zijn dagelijks leven jagen, draagt de slaap dromen

[p. 5]

aan van eeuwige liefde, woordeloos begrip en tolerantie die door merg en been gaan. Hij schrikt er buiten adem wakker van en snikt zichzelf terug de droom in. In het holst van de nacht is hij een held die stikt in zijn betoonde moed en levensdrift.

Flip was er vroeger heilig van overtuigd dat hij desgewenst paus kon worden. Of voorzitter van de VNO of de FNV, dondert niet. Macht. De eerste, de beste, de sterkste, de liefste zou hij worden. In plaats daarvan speelt hij op zijn vijftigste een bijrol in een wel heel slechte B-film, en beperkt zijn macht zich tot het al dan niet op tijd zijn belastingaangifte inleveren.

De dag na de bevalling belt hij de drukker met de gegevens voor de geboortekaartjes die Sylvie ontworpen heeft, loopt even langs op zijn werk om beschuit met muisjes uit te delen en gaat daarna bij Sylvie en Katrien op bezoek. Sylvie is opgewonden, op het paniekerige af, want de baby wil niet aan de borst en ze voelt zich afgewezen. Ze vraagt wanneer zijn zoons naar hun zusje komen kijken. Nieuwe afwijzing.

De kille reactie van de jongens gisteren was geen verrassing geweest, hooguit een bevestiging van hoe naïef de gedachte was dat hij ooit met twee beminde vrouwen en al zijn kinderen één gelukkig gezin zou kunnen vormen. Wie liefheeft, kan bergen verzetten. Denkt dat in ieder geval. Maar er is alom grote onverzettelijkheid gebleken.

Thuis ligt de post op de mat, het leven gaat zijn gang en de kat eist eten. In de logeerkamer staan de dozen die pa bij Moniek heeft opgehaald, en op tafel vindt hij een briefje: ‘Flip, waarom heb je de boekenkast die je van opa geërfd hebt bij Moniek achtergelaten? En de tafel die ik voor je gemaakt heb? Dat behoeft wel enige uitleg.’ Flip zucht en loopt rechtstreeks door naar de drankkast. Hij negeert het knipperende antwoordapparaat, want de te verwachten gelukwensen kan hij even niet aan. Uitgeput, alsof hij letterlijk een berg verzet heeft, valt hij met een glas whisky en de post op de bank, waar even later de kat zich bij hem nestelt om ontspannen toilet te maken.

De post heeft nieuwe aanmaningen voor achterstallige betalingen van hypotheek, gas en licht gebracht, een uitnodiging voor een seminar in Zweden, de opening van een tentoonstelling in Zwolle, en hij heeft kennelijk een prijs gewonnen in een loterij waarvan hij zich niets herinnert. Hij gunt het nauwelijks een blik.

Als de telefoon gaat, merkt hij dat hij in slaap gesukkeld moet zijn, want het is inmiddels bijna tien uur. Moniek. Over haar toeren. ‘Je moet

[p. 6]

die jongens niet betrekken bij dat nieuwe gezinnetje met je meisje pofmouw. Begrijp je niet dat ze denken dat je niet meer van ze houdt?’

Ze vraagt niet naar zijn dochter.

Even later: ‘Je vader was kwaad op mij, maar vooral op jou, over je grootvaders kast en zijn tafel. Ik neem aan dat jij hem uitlegt hoe het zit. Dat ik er niks mee te maken heb.’ Hij weet het zelf nauwelijks. Waarschijnlijk heeft hij zich door schuldgevoel laten leiden toen hij besloot de meubelstukken met de meeste emotionele waarde bij zijn kinderen achter te laten. Alsof hij er toch nog een beetje is. Dat Sylvies huis te vol zou worden, is hij alweer vergeten. Hij zegt op alles wat Moniek kwijt moet ‘ja’ en ‘goed’ om het gesprek zo kort mogelijk te houden en ruzie te vermijden. Het lukt bijna. Ze vliegt even op als hij zegt de jongens dit weekend niet te kunnen hebben. Maar herstelt zich.

Twee niet eens zo grote glazen whisky later loopt hij wat wankel naar de babykamer, waar morgenmiddag Katrien komt wonen. Het licht is gedempt, de wanden zijn voorzien van dansende beertjes. In het door zijn vader getimmerde bedje ligt een knuffel met open armen te wachten. Baby Katrien is misschien het gevolg van onoplettendheid van zijn kant, maar ze is er niet minder welkom om. Terwijl hij een al keurig stapeltje rompertjes nog rechter legt, probeert hij de gedachte aan nieuwe te doorwaken nachten uit zijn hoofd te zetten.

Terug in de huiskamer ruimt hij de tafel leeg: kranten, briefje van pa, de post. Hij kijkt toch nog even wat hij dan wel gewonnen heeft bij die loterij. Een week in een huisje op Ameland voor twee personen? Is het een algemeen lokkertje, moet hij eerst zestien zegelboekjes vullen, of heeft hij echt gewonnen? Hij bekijkt de brief wat beter (o, ja, de loterij op de school van de jongens, ten bate van een hek rond het speelplein) en komt tot de conclusie dat hij echt naar Ameland mag, als hij zou willen en kunnen. Weg? Weg.

Het mag niet, maar hij wil en kan. In het briefje dat hij de volgende ochtend op tafel achterlaat zegt hij over een week terug te zijn. Of hij het zelf gelooft. Hij verlaat het huis zonder bagage.

Op de boot al golft de spanning uit zijn huid. Na aankomst loopt hij over een verlaten strand, beschenen door de zwakke stralen van een zon die zijn bleke lichaam streelt.

Het vasteland is tijdelijk even onbereikbaar als onzichtbaar. Hij haalt diep adem, als een grot bij eb.