De Tweede Ronde. Jaargang 19

[p. 82]

Ike Furiosa^*
Mark Pieters

Van vrouwen, krijgers, wapens moest ik zingen,
Van liefde, ridderdienst, heldhaftigheid
In tijden dat de Moren noordwaarts gingen
Om daar, vervuld van wraaklust, haat en nijd,
Tot keizer Karels veste door te dringen.
Ik deed verslag van heel die lange strijd
En heb voor u de vechtenden beschreven,
Wie won en wie er op het slagveld bleven.

Dit zong ik u, en hoe Orlando raasde
Die ooit verstandig en stoutmoedig was,
Maar toen door wrede liefde zo verdwaasde
En vele canto's later pas genas.
Wat ik beschreef, verblufte en verbaasde
Een ieder die nog nimmer zoiets las.
Het boek is klaar, dit zijn mijn laatste woorden
Van het poëem dat iedereen bekoorde.

Of wacht, nog één vertelling wil ik bieden
Aan u die zoveel aandacht voor mij had;
Dus luistert u naar wat er voorts geschiedde
Met uw ootmoedig dichter, vlak nadat
Het laatste woord gedicht was van dit lied en
Ik afgemat het slaapvertrek betrad.
Mijn toegift, vrees niet, zal maar even duren;
Uw hoofd is al zo vol van avonturen.

* Op 15 mei jl. verscheen Ariosto's monumentale epos Orlando Furioso in de prachtige vertaling van Ike Cialona. Bij die gelegenheid droeg haar uitgever, Mark Pieters, bovenstaande stanza's voor.

[p. 83]

 

Zodra ik uitgeput en moegestreden

 

Mijn sponde en de zoete slaap opzocht,

 

Kwam in mijn droom een vrouwe aangetreden

 

Die mij met klem te luisteren verzocht.

 

Die zieneres, reeds thuis in mijn verleden,

 

Vroeg of ze mij de toekomst zeggen mocht:

 

Hoe mijn Orlando ook in later tijden

 

Enorme scharen lezers zou verblijden.

 

 

 

Ik wist niet of ik sliep of reeds ontwaakte

 

Toen zij een reeks van schimmen voor mijn oog

 

Tevoorschijn riep; de kreten die ik slaakte,

 

Waren een schok voor haar, die het betoog

 

Dat zij juist aan wou vangen even staakte,

 

Maar na een wijle aan 't vertellen toog:

 

‘Ik toon u al uw lezers vanaf heden.

 

Uit alle landen en uit alle steden.

 

 

 

Hier zijn de talloze Italianen

 

Voor wie uw dichtwerk steeds vertroosting bracht,

 

Van welbekende steden onderdanen

 

Aan wie u bij het schrijven dikwijls dacht.

 

Onder de schimmen hier wijs ik ze aan en

 

Meen niet dat u meer woorden nodig acht.

 

Verbaasder zult u zijn om de personen

 

Alhier, die buiten onze grenzen wonen.

 

 

 

Maar zoals Naso eerder reeds voorspelde

 

Dat men hem buiten Rome lezen zou

 

- Als dichterwoorden nog bij mensen telden

 

Van hem die roemvol leven blijven wou

 

Zo kan ik ook de dichter dezes melden

 

Dat men hem zelfs zal lezen in de kou

 

Die Lage Landen in haar boeien kluistert,

 

En dat men daar naar zijn verhalen luistert.

[p. 84]

 

In proza krijgt u over vele jaren

 

Een Hollands werk dat tot het einde loopt

 

Na eerst een halve, van gerijmde paren,

 

Die men alleen in Antwerpen verkoopt,

 

Totdat Jan Schipper het geheel zal klaren,

 

Die en passant Orlando Roelant doopt.

 

Waarna nog Beets, Van Dooren en Van Elden

 

Fragmenten kiezen over ridderhelden.

 

 

 

Maar voor Orlando komt pas echt victorie

 

Met de vertaling die nog net verscheen

 

Voordat tweeduizend jaar van de historie

 

(Sinds onze Heiland kwam en weer verdween)

 

Vergaan zijn en vijf eeuwen lang uw glorie

 

Door niemand meer te evenaren scheen.

 

Wie de vertaling maakte, hoe zij heette,

 

Laat ik u in de laatste stanza weten.’

 

 

 

Zo sprak de vrouw; ik kon niet langer wachten:

 

‘Wie steekt mij jaren later naar de kroon?’

 

Vroeg ik aan haar, waarop zij zachtjes lachte:

 

‘'t Is niet uit onwil dat ik haar niet toon,

 

Maar zo gewoon acht zij het hier volbrachte

 

Dat ze niet taalt naar haar verdiende loon,

 

Zodat ik voor haar in de bres moet springen

 

En eer ik weer verdwijn haar lof wil zingen.

 

 

 

Op onnavolgbaar erudiete wijze

 

En prachtig rijmend tot het bittere end

 

Doet zij haar Nederlandse lezers ijzen

 

Van zoveel toewijding en dichttalent.

 

Vooruit, laat ik u niet meer kwellen,’ zei ze,

 

‘Nu u zo ongemeen nieuwsgierig bent.

 

Ik zal haar naam niet langer nog verbloemen:

 

Zij laat zich Ike Cialona noemen.’