De Tweede Ronde. Jaargang 16

[p. 51]

Drie gedichten
Erik Coenen

Ode aan de krabben van Lanzarote^*)

Zolang als wij ons hebben opgericht
op onze achterpoten, en zolang
voor ons zonsopgang en zonsondergang
een uurwerk zijn van duisternis en licht;

zolang als wij beschavingen gesticht
en afgebroken hebben, en zolang
wij, slaven van een wonderlijke drang,
hebben gedacht, geordend en gedicht;

zolang al leven jullie hier, verborgen
in een lagune diep onder de grond
en veilig voor vulkanisch as en grint.

Hier scheen nog nooit een gisteren, een morgen,
noch avondrood noch gulden ochtendstond
op jullie, blinkend wit, onzichtbaar, blind.

*) Deze minuscule witte krabben komen nergens ter wereld voor behalve in een ondergrondse lagune op het eiland Lanzarote. In de loop dan de ontelbare eeuwen dat zij in duisternis geleefd hebben, is hun gezichtsvermogen volkomen gedegenereerd. In elke andere omgeving zouden deze trage, blinde en uiterst kwetsbare schepseltjes - zelfs de corrosie van een in de lagune geworpen munt zou ze waarschijnlijk fataal zijn - een makkelijk slachtoffer worden van andere levensvormen; dat zij desondanks eeuw na eeuw hebben voortbestaan, terwijl het eiland door talloze vulkaanuitbarstingen getroffen werd, is te beschouwen als een van de bizarste grillen van de evolutie.

[p. 52]

Tierra del fuego^*)
I

Dit barre land, door barre zee omgeven,
dit labyrint van lavasteen en as,
dat vroeger een arcadisch landschap was,
waar geitenteelt en landbouw zijn bedreven,

is desolaat en levenloos gebleven.
Hier groeit nog steeds geen boom, geen struikgewas,
geen plant, geen bloem. Een schrijnend plukje gras
probeert, maar tevergeefs, te overleven.

Symbool van onze trieste nietigheid,
is dit het graf van talloze gehuchten,
onttrokken aan het oog en aan de tijd.

Het is of ik, ver weg, verward gegil
kan horen van bevolkingen die vluchten.
Mijn God, wat is het oorverdovend stil.

*) Tierra del fuego is een uitgestrekt vulkanisch gebied op het eiland Lanzarote. Vóór de aaneenschakeling van uitbarstingen in de periode 1771-1776 was dit het meest vruchtbare deel van het Canarische eiland. Zowel de duur van deze uitbarstingen als de hoeveelheid kraters - circa driehonderd - kennen hun gelijke nergens ter wereld.

[p. 53]

II

Hier was een korenveld, hier was een weiland,
hier graasden geiten in het groene veld,
totdat, naar in kronieken wordt vermeld,
een berg verrees in 't midden van het eiland.

Opeens was alles vlammen, rook en as,
en kolkend steen en rode lavaregen.
Zes jaar verstreken voor de kraters zwegen:
dit restte van wat ooit arcadisch was.

Apocalyptisch landschap, woestenij
rood als het vuur en zwart als zwarte nacht,
die slechts de Duivel dient als beddesprei,

welke vernietigende, blinde kracht
heeft toen die Paradijselijke wei
tot deze Hof des Doods teruggebracht?