De Tweede Ronde. Jaargang 14

[p. 91]

Twee liederen
Vladimir Vysotski^*
(Vertaling Judit Starreveld)

Hij keerde niet terug van het slagveld

Och, waarom is niet alles precies als altijd?
Als de hemel toch steeds weer naar blauw helt.
Lucht en water en bos blijven realiteit,
Alleen hij kwam niet terug van het slagveld.

Ik weet niet hoe het zat, in ons nachtelijk debat,
Als je steeds maar elkaar de huid volscheldt?
Och, ik miste hem nooit, alleen nu pas, nadat
Hij niet terug is gekeerd van het slagveld.

Als hij zweeg zat hij fout, hij zong niet in de maat,
In gesprek was het iemand die ratelt,
Hij verstoorde mijn slaap, 's morgens vroeg, 's avonds laat.
Gister kwam hij niet terug van het slagveld.

* De beroemde ‘bard’ Vysotski (1938-1980) is ook in Nederland geen onbekende, maar zelden of nooit zijn zijn teksten zo in het Nederlands vertaald dat ze op de bijbehorende melodieën te zingen zijn. Judit Starreveld deed een poging.

ОН НЕ ВЕРНУЛСЯ ИЗ БОЯ

Почему все не так, вроде все как всегда:
То же небо - опять голубое,
Тот же лес, тот же воздух и та же вода,
Только он не вернулся из боя.

Мне теперь не понять, кто же прав был из нас
В наших спорах - без сна и покоя.
Мне не стало хватать его только сейчас,
Когда он не вернулся из боя.

Он молчал невпопад и не в такт подпевал,
Он всегда говорил про другое,
Он мне спать не давал, он с восходом вставал,
А вчера не вернулся из боя.

[p. 92]

[Nederlands]

O wat leeg is het nu; vroeger waren we saam.
Dat is iets dat je achteraf vaststelt.
't Is alsof door de wind het vuur uit is gegaan,
Want hij keerde niet terug van het slagveld.

Nu vandaag plots de lente de bodem uitschiet,
Roep ik uit, wat er blij in mij opwelt:
‘Kom toch roken, mijn vriend,’ maar hij antwoordt me niet,
Want hij keerde niet terug van het slagveld.

Onze doden behoeden ons in dit geweld,
De gesneuvelden zijn onze posten
En de hemel weerspiegelt in water en veld
En in blauwtinten kleuren de bossen.

In de schuilplaats was ruimte voor ons allebei,
Toen voor beiden de uren nog telden.
Nu 't alleen geldt voor mij, is het net of niet hij,
Maar ikzelf niet weerom kwam van 't slagveld.

[Russisch]

То, что пусто теперь, - не про то разговор,
Вдруг заметил я - нас было двое.
Для меня словно ветром задуло костер,
Когда он не вернулся из боя.

Нынче вырвалась, будто из плена, весна.
По ошибке окликнул его я:
- Друг! Оставь покурить! - а в ответ - тишина.
Он вчера не вернулся из боя.

Наши мертвые нас не оставят в беде,
Наши павшие - как часовые.
Отражается небо в лесу, как в воде,
И деревья стоят голубые.

Нам и места в землянке хватало вполне,
Нам и время текло для обоих.
Все теперь одному, только кажется мне -
Это я не вернулся из боя.

[p. 93]

Lied over de aarde

Wie beweert: Alles ligt in de as?
Strooi op aarde maar niet meer je zaden,
Van de aarde rest slechts een karkas.
Nee - heel even maar stokte haar adem.

't Moederschap ontneem je haar nooit.
Net zo min als je leegschept de zeeën.
Niet in lijkwa, maar rouwkleed getooid,
Dood? Wie heeft er nu zulke ideeën?

Elke loopgraaf - een snee, diepgekloofd,
En de bomgaten - gapende wonden,
Elke zenuw der aarde ligt bloot.
Helse pijnen heeft zij ondervonden.

O nee! Schrijf haar niet af als verminkt!
Zij verdraagt alles, zal overleven.
Wie beweert dat de aarde niet zingt?
Niet een teken van leven zal geven?

Nee! Zij zingt, en er zal nooit een klacht
Uit haar gapende wonden ontsnappen.
Zij is onze ziel, onze kracht.
Nee, geen laars zal haar kunnen vertrappen.

Wie gelooft er: de aarde is dood?
Nee, heel even maar stokte haar adem.

ПЕСНЯ О ЗЕМЛЕ

Кто сказал: ‘Все сгорело дотла,
Больше в Землю не бросите семя?’?!
Кто сказал, что Земля умерла? -
Нет, она затаилась на время.

Материнства не взять у Земли,
Не отнять, как не вычерпать моря.
Кто поверил, что Землю сожгли? -
Нет, она почернела от горя.

Как разрезы, траншеи легли,
И воронки, как раны, зияют.
Обнаженные нервы Земли
Неземное страдание знают.

Она вынесет все, переждет.
Не записывай Землю в калеки!
Кто сказал, что Земля не поет,
Что она замолчала навеки?

Нет! звенит она, стоны глуша,
Изо всех своих ран, из отдушин.
Ведь Земля - это наша душа,
Сапогами не вытоптать душу!

Кто поверил, что Землю сожгли? -
Нет, она затаилась на время.