De Tweede Ronde. Jaargang 9

[p. 180]

De storm
(Aeneis I, 81-122)
Vergilius
(Vertaling Frans van Dooren)

Na deze woorden dreef Aeolus krachtig zijn lans in de holle

Flank van de berg. En de winden, als trok er een leger ten strijde,
Stormden naar buiten en wervelden over de landen en vielen
Neer op het zeevlak. En Eurus en Notus alsook de veelvuldig
Stormende Africus woelden van 't diepst van de bodem het water
Opwaarts en wentelden machtige golven naar kusten en stranden.
Mannen begonnen te schreeuwen en kabels begonnen te kraken.
Aanstonds ontnamen de wolken de lucht en het licht aan de blikken
Van de Trojanen: een donkere nacht daalde neer op de golven.
Knetterend flitste de hemel door 't inslaan van donder en bliksem.
Overal dreigde de dood, en de leider der mannen Aeneas
Voelde ineens hoe een ijskoude rilling zijn krachten verlamde.
Huiverend stak hij zijn handen omhoog naar de hemel en smekend
Riep hij de woorden: ‘O driemaal en viermaal gelukkig zijt gij die
Onder de rijzige muren van Troje voor 't oog van uw ouders
Hebt mogen sterven! En ach, Diomedes, gij sterkste der Grieken,
Zeg mij: waarom ben ik niet op de velden van Troje gesneuveld?
Wat is de reden dat gij mij het leven hebt laten behouden
Daar waar Sarpédon gedood werd en 't watervlak van de Simoïs
Talrijke schilden van mannen en helmen en lichamen meedroeg?’
Toen hij zo jammerde, wierp zich de gierende storm uit het noorden
Recht op het zeil en verhief zich de woedende zee tot de sterren.
Riemen bezweken en 't stuurloze schip draaide dwars op de golven
Met als gevolg dat de bruisende branding het dek overspoelde.

[Latijn]

Haec ubi dicta, cavum conversa cuspide montem

impulit in latus: ac venti velut agmine facto,
qua data porta, ruunt et terras turbine perflant.
incubuere mari totumque a sedibus imis
una Eurusque Notusque ruunt creberque procellis
Africus et vastos volvunt ad litora fluctus.
insequitur clamorque virum stridorque rudentum.
eripiunt subito nubes caelumque diemque
Teucrorum ex oculis; ponto nox incubat atra.
intonuere poli et crebris micat ignibus aether
praesentemque viris intentant omnia mortem.
extemplo Aeneae solvuntur frigore membra;
ingemit et duplicis tendens ad sidera palmas
talia voce refert: ‘o terque quaterque beati.
quis ante ora patrum Troiae sub moenibus altis
contigit oppetere! o Danaum fortissime gentis
Tydide! mene Iliacis occumbere campis
non potuisse tuaque animam hanc effundere dextra.
saevus ubi Aeacidae telo iacet Hector, ubi ingens
Sarpedon, ubi tot Simois correpta sub undis
scuta virum galeasque et fortia corpora volvit!’

Talia iactanti stridens Aquilone procella

velum adversa ferit, fluctusque ad sidera tollit.
franguntur remi, tum prora avertit et undis
dat latus; insequitur cumulo praeruptus aquae mons.

[Nederlands]

[p. 181]

 

Hiér dreven mannen op kruinen van golven, en daár liet de maalstroom

 

Gapend de grond zien en woelden ontketende kolken het strand op.

 

Drie van de schepen belandden door Notus op riffen en klippen

 

(Altaren noemen de Italiërs de rotsen die midden in zee een

 

Machtige rug onder 't watervlak vormen), drie van de schepen

 

Werden door Eurus - een treurige aanblik! - op banken gedreven,

 

Stevig verankerd in 't zand en omringd met een aarden omwalling.

 

Eén schip vervoerde Orontes en mét hem het leger der Lyciërs.

 

Vlak voor het oog van Aeneas verpletterde een ziedende zee de

 

Achterste steven ervan, en de stuurman, die steil van het dek sloeg,

 

Dook met zijn hoofd in de branding. Terstond greep de kolkende maalstroom

 

Gulzig het vaartuig en sleurde het drie keer in 't rond met zich mede.

 

Overal zwommen verspreid in de golven verloren Trojanen,

 

Overal dobberden wapens en planken en schatten uit Troje.

 

Evenals Ilioneus zijn boot door de storm zag kapseizen,

 

Zagen de trouwe Achates, Abás en de grijze Aletes

 

Schip en bemanning vergaan in de schuimende golven der zee.

[Latijn]

In summo in fluctu pendent, bis unda dehiscens
terram inter fluctus aperit, furit aestus harenis
tris Notus abreptas in saxa latentia torquet,
saxa vocant Itali mediis quae in fluctibus Aras.
dorsum immane mari summo; tris Eurus ab alto
in brevia et syrtis urget - miserabile visu -
inlulitque vadis atque aggere cingit harenae.
unam, quae Lycios fidumque vehebat Oronten,
ipsius ante oculos ingens a vertice pontus
in puppim ferit: excutitur pronusque magister
volvitur in caput; ast illam ter fluctus ibidem
torquet agens circum et rapidus vorat aequore vertex.
apparent rari nantes in gurgite vasto.
arma virum tabulaeque et Troia gaza per undas.
iam validam Ilionei navem, iam fortis Achatae,
et qua vectus Abas, et qua grandaevus Aletes,
vicit hiems