De Tweede Ronde. Jaargang 5

[p. 133]

Twee gedichten
Sándor Csoóri^*
(Vertaling Erika Dedinszky)

De ander

Ik kan haar aanraken,
omhelzen,
haar deur openen zonder kloppen,
hier en nu van haar adem drinken,
aan haar lokken vastgeknoopt om de aardbol vliegen
en dan, op het ritme van haar vlees, nog eens om mezelf,
alleen mijn woord bereikt haar niet,
alleen mijn woord zal haar bloed nooit worden,
vanachter een dubbele bijlenhaag
seint haar gezicht,
wanhopig,
ontkent,
ontwijkt,
zeilt op een wolk verder,
haar beeld is mijn stof niet,
haar schaduw is mijn kleed niet,
dwars door mijn ogen
tuimelt ze
terug in zichzelf,
uit haar lichaam weer in haar lichaam.

* Sándor Csoóri (1930), kind van zeer arme boerenouders. In de jaren vijftig werd hij van de universiteit geweerd vanwege zijn gymnasiumopleiding op het gereformeerde college van Pápa. Zo kwam hij aanvankelijk in de journalistiek terecht. Na de ‘dooi’ van de jaren zestig werd hij, ook als dichter, essayist, sociograaf en filmer, volledig geaccepteerd. Weliswaar behoort hij in Hongarije tot de ‘oppositie’, maar hij laat zijn kritiek op zulke terechte gronden en literair op zo'n hoog niveau horen dat ook de overheid daarvoor keer op keer door de knieën gaat. In 1954 ontving Csoóri in Hongarije overigens al de hoogste onderscheiding voor poëzie, de Attila József-prijs. Hij was eerst dramaturg en leraar scenarioschrijven, maar op dit moment kan hij van zijn pen leven. In 1977 nam hij deel aan Poetry International. Eerder is werk van hem gepubliceerd in Kentering, 4/75, Raster, Bloknoot, Skoop en in de bloemlezing De toren van het zwijgen. Bij In de Knipscheer verscheen een aparte selectie van zijn poëzie onder de titel Cantata profana (1979). Zie ook de rubriek Essay.

A másik

Megérinthetem,
megölhetem,
rányithatom az ajtót,
itt és most ihatok lélegzetéből,
hajához odacsomózva körülröpülhetem a földet,
húsa dobogására magamat,
de szavam nem jut el hozzá,
de szavam nem lesz az ő vére soha,
balták kettős sövénye mögül
arca
kétségbeesve üzen,
aztán tagad,
kitér,
egy felhőn tovahajózik,
emléke nem húsom,
árnyéka nem ruhám,
szememen át
zuhan
magába vissza,
t[...]téből vissza testébe.

[p. 134]

Spokendraad

Winter in de raamlijst,
vóór de dorpel,
op de openbare pleinen,
op de venusberg van de meisjes met stenen heupen,

tussen hun dijen een sneeuwdam,

winter onder je ogen,
tussen jou en mij.

De wind rijgt sneeuwgaren
door het naaldoog der stadspoorten
en huizenhoog drijft dat spokendraad.
Alsof iemand wil zeggen: speel maar,
strek je uit en word witter.
Boven: onbereikbare kristallen vaderlanden;
beneden: een straathoeken-Siberië.

Winter in de stenen, de woorden, het geheugen:
onverwarmbaar hotel,
winter in de zuchten, ze vlieden door
de schoorsteenpijp.

Aan de grenzen schuift zelfs de sneeuwstorm
op zijn buik tussen de ijzeren stekels door,
gewond en geheimzinnig,
achter hem doemen, mistig, wat landen op,
de holte van waanzinnig geworden sneeuwgezichten,
de Onbekende Soldaten met hun naoorlogse stoppels - -

winter, waar anders altijd de graven,
de vaderlanden

----------------------------------------------

Ik trek zuidwaarts uit mijn vlees.

Kísértet-fonal

Tél az ablakban,
a küszöb előtt,
a köztereken,
kőcsípejü lányok szeméremdombján,

combjuk közt hótorlaszok,

tél a szemed alatt,
közted és köztem.

A városkapuk tűfokán
hócérnát fűz át a szél
s úszik házmagasságban a kísértet-fonal.
Mintha azt akarná valaki, hogy játszunk:
nyújtózkodjunk és fehéredjünk.
Fönt: elérhetetlen kristály-hazák,
lent: utcasarkok szibériája.

Tél a kövekben, a szavakban, az emlékezetben:
e füthetetlen szállodában,
a kéményen kiszökő
sóhajokban.

A határok vastüskéi közt is
hason csúszik át a hóvihar,
sebzett és titokzatos,
ködlik mögötte egy-egy ország,
eszelős hóarcok ürege,
az Ismeretlen Katonák háboru utáni borostája - -

tél a mindenkori sírok helyén,
hazák helyén

----------------

húsomból déire költözöm.