De Tweede Ronde. Jaargang 2

[p. 120]

Klein proza
Tonino Guerra^*
(Vertaling: Cok van de Voort)

De vlieg

Een Griekse handelaar kwam in een verlaten dorpje, verstoken van mensen en water. Het was er gloeiend heet alsof de zon op de aarde was gevallen. Hier woonde een oude man die zich voedde met meloenen en die dauw verzamelde op een paar zwarte lappen die hij 's nachts over het huis legde. Deze man had een vlieg in zijn neus. Een vlieg die zo nu en dan naar buiten ging in de zon en dan weer in de neus kroop. De handelaar merkte het en verbaasde zich over dit contact. Hij vroeg de man hoe hij de vlieg had afgericht. De man zei dat hij niets had gedaan om hem af te richten. Hij was in zijn neus gekomen op de dag dat zijn vrouw was gestorven. Het was dus zijn vrouw. Toen de handelaar naar de landrover liep merkte hij dat de vlieg in zijn neus was gekomen. De oude man rende op hem af om de vlieg terug te krijgen en bedreigde hem met een kromzwaard. De handelaar snoot een paar keer hard zijn neus totdat de vlieg in zijn zakdoek werd geblazen. Hij was dood. De handelaar gaf de vlieg aan de oude man die naar huis ging en hem begroef op de binnenplaats onder het zand.

* Tonino Guerra, geb. 1920. De hier opgenomen schetsen maken deel uit van de bundel ‘Il polverone’, Uitg. Bompiani, Milaan 1977.

De Russische ballerina

Een Russische ballerina die zeventig jaar was en dansles gaf op school, werd op een dag gevolgd door een jongeman die getroffen was door haar lange slanke gestalte.

Ze rende naar huis om niet ingehaald te worden en sloot zich hijgend op in het appartement. Haar jonge dochter vroeg wat er was gebeurd.

‘Iets heel raars,’ antwoordde de oude moeder. ‘Ik werd gevolgd door een jongen en ik wilde niet dat hij mijn gezicht zag en teleur-

[p. 121]

gesteld zou zijn door mijn leeftijd. Kijk eens uit het raam of hij nog op de stoep staat.’

De dochter ging naar het raam en zag op straat een oude man die naar boven keek.

Jaloezie

Twee vrouwen eten een broodje op een bankje in een park, omdat ze allebei in de steek zijn gelaten door hun minnaar.

Ze voelen zich zo eenzaam dat ze besluiten bij elkaar te gaan slapen. Degene die haar huis had aangeboden voor de nacht, vond bij het naar bed gaan de andere vrouw zo aantrekkelijk dat ze besloot haar te laten slapen op de plaats in het bed die zij gewoonlijk innam en voor zichzelf de plek te houden van de man waarvan ze hield. En ze werd jaloers want ze voelde dat ze haar vriendin bekeek zoals hij haar zou hebben bekeken.

De wekker

Een arme Arabische koopman had alleen maar een wekker te koop die hij had uitgestald op een stoffig kleed. Al een paar dagen merkte hij dat een oude vrouw belangstelling had voor de wekker. Het was een bedoeïenevrouw en ze behoorde tot een van die stammen die gaan waar de wind hen brengt.

‘Wil je hem kopen?’ vroeg hij haar op een dag.

‘Wat kost hij?’

‘Niet veel. Maar ik weet niet of ik hem wel verkoop. Als ook hij verdwijnt heb ik geen werk meer.’

‘Waarom heb je hem daar dan staan?’

‘Omdat hij me het gevoel geeft dat ik leef. En waarom wil jij hem hebben? Zie je niet dat de wijzers eraf zijn?’

‘Tikt hij?’ vroeg de oude vrouw.

De koopman wond de wekker op die een helder metaalachtig getik liet horen. En de oude vrouw sloot haar ogen en begreep dat het in de donkere nacht kon lijken op een ander hart naast het zijne.

[p. 122]

Ze had zoveel bemind

Ze had zo veel bemind maar nu was ze oud en werd door niets meer beroerd. Toch hoopte ze nog op een ontmoeting met wat voor wezen dan ook dat zich over de aardkorst voortbewoog.

Totdat ze verliefd werd op de façade van een kerk in Assisi en in die stad ging wonen. Het was in de winter en als het 's nachts onweerde ging ze met een paraplu naar buiten om de kerk, gehuld in griezelige schijnsels, gezelschap te houden.

Toen werd het lente en elke ochtend en avond bevoelde ze de droge warme stenen met haar handen. Het was een serene liefde zonder enig bedrog die duurde tot ze stierf.

Een vrouw die half analfabeet was

Een vrouw die maar twee jaar lagere school had, was getrouwd met een man die romans schreef. Ze leed er zo onder hem niet van nut te kunnen zijn dat ze op een dag naar een inrichting werd gebracht omdat ze het niet kon laten alle stukjes papier op te rapen die ze op straat vond.

Elke dag kreeg ze bezoek van haar man, wiens nieuwsgierigheid was gewekt door de krankzinnigheid van zijn vrouw. Hij beschreef al haar manies. En men kwam er nooit achter of de vrouw echt gek was of dat ze deed alsof om op de een of andere manier de fantasie van haar man te prikkelen.

De partij schaak

Een Engelsman en een Russin maakten kennis op Capri en hadden een korte maar hevige liefdesontmoeting. Toen vertrok de Engelsman naar Londen en de Russin keerde terug naar haar grote steppe. Ze hadden besloten hun liefde voort te zetten met een lange partij schaak op afstand. Nu eens kwam er een brief uit Rusland met de volgende zet, dan weer arriveerde er in Rusland een brief met getallen uit Londen. Intussen trouwde de Engelsman en hij kreeg drie kinderen. Ook de Russin had een gelukkig huwelijk. De partij schaak met om de vijf-zes maanden een brief

[p. 123]

duurde twintig jaar. Toen ontving de Engelsman op een dag zo'n slimme zet van het paard dat zijn koningin werd opgegeten. En hij begreep dat een ander die zet had gedaan om hem te beduiden dat de vrouw was gestorven.

Verstarring

Een man begon zich los te maken van de dingen en de mensen. Als hij dus de jonge koeienhoeder zag in de rivier besefte hij dat hij slechts met bewondering kon kijken hoe de jongen met de koeien omging, maar dat hij niet naar hem toe kon gaan.

En zo was het ook met het meisje dat kersen plukte in de boom. Alsof de lucht als een muur voor hem stond. Toen keek hij in het water dat aan zijn voeten stroomde en merkte dat zijn gezicht niet meer weerspiegeld werd.

De drie borden

Een boer die merkte dat zijn vrouw hem bedrogen had, liet dekken voor drie personen. En ze aten hun hele leven met het derde lege bord erbij.