Tweemaandelijksch Tijdschrift. Jaargang 4

[p. 124]

De heilige tocht
door Ary Prins.

II.

De ridder nu in ruimte kwam, waardat voorheen nog nooit geweest; daar licht in donker-mist van dikke kerke-kaarsen, die hoog op brons-met-draken-pooten, dat op een ebben tafel stond. In het glimme-hout, dat vlammen droeg, het wit van was, dat was ontwijd sloeg bleeke spiegeling met gulden schijn om pitten, die slinger-wolkten zwart naar het bevend duister boven.

Als sterren laag in nevel-nacht de weeke lichten stonden stil in duisternis zoo leeg van leven, dat de stilte zelfs niet zacht bewoog als was geweef van webbe-spinnen.

Dood-leven het branden op de tafel, waarom was leegheid heen, en die, door het roerloos staan in licht alleen, den man te leven scheen. Hem was als waarde dood om leven, dat zelf geen leven was. Hij zag nu meer dan donker dwalen; het vreeze-bloed hard klopte in het hart, vrees brokte in de keel en maakte licht het hoofd, waarop de angst-in-parelen.

Alsof in waas, om hoog gestegen, een lichten-dans was om hem heen, die vreemde vormen nam.

Hij wilde wijken, maar stond stil. In beven, niet voor menschen, een hand tot kruisen op de borst, maar toen als luifels voor zijn oogen - de nacht rondom hem stond als zwarten wal op zwarten grond. -

[p. 125]

De ridder had geen vreeze meer; trotsch leven in hem weer terug. Hij zag wat niet te zien in licht, dat niet voor oogen was.

* _* *

Rijden zelf in een stad, die ingenomen, en zou geplunderd worden.

Schok-zitten hoog te paard, dat stapte zwaar door rammelend ijzer, zwart om het lijf gehangen, waarover starrelen goud, dat in de hoze was, floers-zwevend bleekelijk in den nacht, als duistere damp uit grond gestegen.

In het avond-licht, dat glipte neêr van schoonen hemel-zonder-kleur door het donker grillen-snijden der tot elkâar gebogen daken, zijn knechten stuwden om hem voort in de uitgeholde straat, en de stappen dreunden op als ging een zware last voorbij langs 't donkere hout der huizen, die waren doode-dicht en leunden onder licht ver-over het leven heen.

Het groen op het lijf der knapen was als van blaaren in den nacht, het mouwenrood scheen donkerder dan diep-verzonken bloed, maar een enkele arm uit duisternis geheven, door laatste helderheid was als in vurigen gloed.

Het ingesloten licht, dat helder ging verdwijnen, bracht ijlheid in de speren in schuinte hoog tot verre weg; zij schenen niet van hout, dat zwaar gedragen werd. Daar onder bolle-deinden kappen, die bleekten uit door het licht, om donkere schaduw-koppen, waarin de oogen valelijk lichtten, en zagen tot hem op in zeer gehoorzaam zijn.

Maar lichten ook zijn zwaard, dat in één hand was lang gestrekt, hoog over hoofden heen, waarop zwart dansten pluimen door het zware marsch-geloop - en blinken het blad, als door de maan beschenen, waarop hij donker zag, dat in de rillen liep. De ridder nam het dwars in beide handen - toen damp van bloed steeg op, die warmde zijn gelaat.

Hij zag door rooien schemer, die als een waze om zijn hoofd, en strijd bracht voor zijn oogen, die zagen wild met

[p. 126]

trots. Harte-kloppen door wreed verlangen. Hij hoorde zijne tanden knarsen.

Door eigen kracht de ridder met zijn paard geheven; zijn zwaard in heftig dalen bij het dansen op den rug.

Het volk week angstig uit, met schrik in het omme-zien naar boven, de lijven krom vooruit als wachtten ruggen slagen, en handen schutten een gelaat, dat hoeven komen zag.

Met één sprong de ridder-nog-te-paard, was uit de straten - en hij te voet stond op een plein.

Brand-bruischen om hem heen van stukken hout in teer gestoken, door knapen hoog gehouden, die stonden om hem heen in wijde balken-hemden van rood met wit doorschoten. Vlammen lekten in de lucht en zwierden over hoofden, de trekken stroef in vleesch, dat bruinde rood door vuur, en waar-om het haar als een kaproen, die over de ooren lag:

De rook in slangen tot één zuil, die recht naar boven ging.

En voor den ridder door knielen laag een man in lang grauw boetekleed. Zijn schedel glom in schijn in krans van witte haren; vergeeld zijn lange baard, uit pergament gegroeid, als op de aarde stond, en daarvoor beefde op zijn handen een sleutel met veel baardversier, die gulde dof van goud, en op een kussen lag met kwastwerk aan de hoeken.

Vrees was in het krommen van den rug, die was reeds krom door jaren, en dood-dof zijne oude oogen, die haarloos diep in rimpels lagen, en zagen smartelijk neêr met onderkijk naar boven.

De ridder voelde het zwaard-in-gloed, dat in zijn hand bewoog, en sloeg een schaduw op den man, die trilde over het hoofd, en op den lichte-grond in dunheid ver verdween.

Stil was zijn hart in koud verachten voor het beven van dit oude leven. Hem scheen te nemen dit niet waard, maar bloed-lust zwijmelen in het hoofd. Zijn oogen puilden door verlangen, hij zag een warreling der dingen, en vreesde mis te slaan.

Ruk-snel de hand met scherpen schijn-van-bloed sloeg hoog. -

Nauw viel het lijf in kalme buiging, en sloeg met handen

[p. 127]

naar de voeten, die dekten zacht het vochtig kussen, of hoog de fakkels zwaaiden, en regen was van vonken, alsof een hemelvuur kwam uit den donkeren nacht.

Helle schijn als vurig bliksem-licht, dat snijdt op eens door onweer-lucht, sloeg tegen huizen op van zwaren boven-bouw, die hange-stonden in het rond, en roerelooze steen strak scheen te leven met gloed in donker van de gaten.

Een rosse toren door den nacht schoot eensklaps naar de sterren op, en hoog het kruis aan het vlammen, dat aan den hemel scheen te hangen.

Er was een even-helderheid, zoo diep-in-rood, alsof de dag slechts hulsel was, en het vuur de naaktheid toonde. Opschrikten gevels naast elkâar; die zwart van hout gloed spiegelden door vlammen; in gelen steen het vuur een blonde goudheid bracht; een huis met rood bestreken werd somber karmozijn, en scheen terug te wijken bij grauwend wit, dat praalde uit in schel hel-blank gebouw, alsof van marmersteen door vurige avond-zon beschenen. - En boven alles heen vreemd schrikten op de daken uit donker-blauwen nacht; grille-punten kwamen uit als bogen zij voor het licht, en zagen op de vlammen nêer.

Doch fakkels doofden uit. De toren werd een schim, het kruis-in-schijn scheen los en bleekte weg voor donker. Om daken kwam wêer nacht, en woeste schemer op het plein als gleed door storm-wolken heen zwak schijnsel van een rooie maan. De huizen wêer verzonken, door gloed slechts aangeduid, en op den grauwen grond, waarin de nacht bracht holten, lag donker het lijk ter nêer, waarvan de mannen gingen weg met sluip-beweeg van zwakke schaduw.

Zij schreeuwden allen luid, en de ridder was alleen.

(Wordt vervolgd).