Turias ende Floreta

Hoe die keyser inden hof quam de wijle dat Exceleonesa by Turias onder den roselaer was, ende vander vreesen dye Turias hadde, ende hoe hi ontquam.

DIe wile dat Turias met Exceleonesa onder den roselaer sijnder herten solaes¹⁾ drivende was, is die keyser inden hof comen spaceren den welcken Vergona siende wort, des si rasschelic ghinc tot den roselaer haerder vrouwen seggende dat de keyser inden hof was spacerende. Exceleonesa dat hoorende wert dootverwich van vervaertheit ende Turias sprac tot haer seggende. Och vrouwe wat sal mijns gheschien worde ic gesien. Exceleonesa van groter vreesen wranc haer handen seggende. Mijn alderliefste lief ick en weet ws²⁾ gheenen raet, ic soude u leven met mijn doot coopen mocht my gheschien, mer heere dat beste dat ic dencken can is

1) Vermaak, vreugde

2) Voor u

[p. 51]

dat ghi u niet en ruert hier stille blivende, ende ic sal gaen tegen den keyser minen vader couten hem gheselschap houden, ende God wil u bewaren op dat ic u doot voor mijn



ooghen niet en aenscouwe, want wort mijn vader ws gheware so is onser beyder leven ghedaen. Exceleonesa dese woorden gheseyt hebbende is secretelijck van onder den roselaer gegaen tot haren vader een blide gelaet thoonende, haer ghelatende recht oft si van haer camer ghecomen hadde. Inder selver tijt dat Turias noch met Exceleonesa onder den rooselaer was, ende die keyser inden hof spaceerde, so vochten twee ionghelingen heeren van des keysers hove binnen int

[p. 52]

palleys, so dat de een den anderen doot sloech. Ende die den dootslach dede vloot in een kercke die seer gheprevilezieert was vanden voorleden pausen ende keyseren midts welcke previlegien men niemant wt der selver kercken halen en mochte om gheenderhande misdaet. Als den keyser dese tidinge geseyt wort vander doot des ridders sloech hi voor sijn borst wt droefheden, want hi den selven seer beminde, ende om dat in sijn palleys geschiet was, docht hem dat hy midts dien onteert was, ende fantaserende¹⁾ inden hof gaende bleef hi neven den roselaer stille staen. Dwelc Turias siende meende wel dat hem die keyser ghesien hadde. Ende die keyser keerde sijn hooft tot sijn dochter seggende. Ter droever tijt quam ic hier, seer luttel was my cont datter gesciet is, gaet roept my eenen poortier. Exceleonesa ende Vergona al bevende wt vreesen duchtende dat die keyser Turias gesien hadde, ghinghen totter poorten des hoofs den poortier seggen dat hem dye keyser spreken wilde. Die poortier voor den keyser comende, sprac die keyser seer verstoordelic tot hem seggende. Doet terstont een deel gewapende mans hier comen, om te volbrengen tghene dat ic hen bevelen sal. Exceleonesa dat hoorende bestont die handen te wringen, bitterlic te screyen, wenschende dat si in daerde hadde mogen sincken, want si dachte dat Turias gesien was, meenende dat de keyser dye gewapende mans ontboden hadde om dat si Turias doot slaen souden. Ende Turias horende dat de keyser om volc sende ende merckende dat hi vander steden niet en ghinc, dachte in hem selven dat hem die keyser gesien hadde, niet anders dan die doot verwachtende. Exceleonesa bedruct sijnde totter doot is neven eenen araniboom ter aerden gheseten, tot de welcke Vergona sprac seggende. Vrouwe, al siet hem die keyser ghi en sult niet sterven om

1) Peinzende

[p. 53]

dat ghi zijn dochter sijt, want na dat ic mercke so en is dit volc niet dan om Turias doot te slane. Nemmermeer en moet God gehingen sprac Exceleonesa, dat ic een ure nae sijn doot leve, laet ons gaen in ons camer eer die gewapende mans comen, op dat wy dese droefheyt niet en aenscouwen. Met dien sijn si na de poorte des hoofs gegaen daer haer de gewapende mans int gemoet quamen, de welcke si siende is ter aerden geseten, want midts¹⁾ bangicheyt haerder herten en conde si vander stede niet gegaen. Als dan Turias die gewapende mans totten keyser comen sach en dorste hi midts vervaertheden niet een lidt roeren meer vreesende die doot dan hopende te leven, hi stelde hem op sijn knien, sinen mantel om sijn armen windende, sijn rappiere wter scheyden treckende, inder herten denckende dat hi op hen lieden slaen wilde, want het waer eerliker vechtender hant doot te bliven dan als een moedeloos met oneeren te blijven. Ende als Exceleonesa tvolc voor den keyser sach, wenschte si haer bi Turias om hem te vertroosten, ende daer met hem te sterven, want si na sijn doot niet en begheerde te leven. Dese gewapende mans voor den keyser zijnde, is door de poorte inden hof comen een coninc met twee graven die door den hof wandelende ghingen tot dat si neven den keyser quamen, die totten selven coninc ende twee graven gegaen is totten ghewapenden mans seggende. Verbeyt hier een weynich tot dat ic met dese heren hebbe gesproken, ende als si wech sijn sullen wi ordineren tghene dat ons te doene staet. Mettien is hi van die gewapende mans ghescheyden ende totten heeren gegaen. Dese woorden al tsamen hoorde Turias die wel meende datmen die op hem gesproken hadde, denckende dat sijn leven verre comen was, dies hi van wille was op henlieden te slane, maer hi bedwanck

1) Ten gevolge van.

[p. 54]

sinen wille, in hem selven peysende, dat hi tegen hen allen niet en soude mogen¹⁾ vechten, des te meer want²⁾ die keyser daer tegenwoordich was, ende al waert sake dat hi twee of drie van henlieden doot sloege dander souden hem terstont vangen ende dan een quade doot doen sterven. Aldus veranderde hy sijn gedachte, met grote sorge³⁾ onder den roselaer blivende, in sijnder herten seggende, ic sal op die genade Gods verwachten, ende weten eerst op wien dat dese woorden gesproken zijn. Na dat die keyser zijn woorden metten coningen ende graven geeynt had, sprac hy tot die gewapende mans seggende. Gaet inder kercken daer die ghene is die den anderen doot geslagen heeft, ende wacht⁴⁾ hem dat hi van daer niet en gae. Die ghewapende mans sijn terstont nae die poorte des hofs gegaen om wt te gaen daer Exceleonesa stont henlieden, verwachtende, want si groot verlangen hadde na dbevel haers vaders, duchtende dat hi bevolen had dat si Turias souden dootslaen, des si henlieden vraechde waer datse de keyser sende. Daer op si haer antwoorden seggende dat si moesten gaen inder kercken om eenen ridder te wachten die eenen anderen ioncheer in haers vaders hof doot geslagen hadde. Exceleonesa dat hoorende was meer verblijt dan oftmen haer dat heel keyserrijck gegeven had, ten eersten om dat haer oneere int openbaer niet comen en soude, ende ten anderen om dat Turias der doot ontgaen soude. Als die gewapende mans wt den hove waren is die keyser in sijn camer gegaen, ende also bleef Turias seer verblijt sijnde onder den roselaer, tijt ende stont verbeydende om met eeren van daer te sceyden. Exceleonesa merckende dat die keyser ende dye gewapende mans wten hove gegaen waren sprac tot Vergona seggende. Ic bid u mijn vriendinne laet ons gaen totten rooselaer om te siene

1) Kunnen

2) Omdat

3) Vrees

4) Bewaakt

[p. 55]

wat Turias maect, ende als si onder den roselaer quam vant si Turias wel gemoet als een stout ridder, doen custen si malcanderen seer vriendelijc den voorgaenden druc heel vergetende, ende Exceleonesa sprac tot hem seggende. Here ic bid u dat ghi u voortaen wacht des daechs te comen, ende ic sal maniere soecken om bi nachte tot u te comen. Als si dan een wijle met vruechden bi malcanderen geweest hadden, is Exceleonesa van Turias gesceyden na haer camer gaende. Turias vraechde haer oft haer beliefde na die maeltijt tot hem te comen, daer si op antwoorde dat dien nacht niet wesen en mochte, midts sommige redenen die si hem vertelde.