De Tsjerne. Jaargang 23

[p. *5]

HESSEL MIEDEMA
(berne 1929)

[p. 373]

Tiny Mulder / Yn petear mei Hessel Miedema

Amsterdam. In flatwenning yn it Overtoomseveld. Dêr wenje Hessel en To Miedema mei har trije bern sûnt se goed fjouwer jier lyn út Ljouwert forfearn binne. It forlitten fan Fryslân bitsjutte foar Hessel Miedema ek it brekken mei de Fryske literatuer, dêr't er in jier as fjirtjin oan dielnommen hie as meiwurker fan it tydskrift quatrebras. Pas yn de alderlêste jierren dêrfan krige Miedema ek bûten de rounte fan quatrebras hwat - meast ek noch forsichtich stelde - wurdearring, binammen op groun fan syn great gedicht yn it novimber/desimber-nûmer fan quatrebras yn 1962, dat gjin titel hat, en syn ek great gedicht De greate wrakseling, quatrebras, 9e jiergong, nû. 2. Yn de rounte fan quatrebras wiene syn kwaliteiten as lyricus mei in sterk epyske ynslach wol opfallen en heech priizge. Gjin wûnder, dat binammen yn dy rounte it fuortgean fan Hessel Miedema en syn brekken mei de Fryske literatuer in great forlies foar dy literatuer neamd waerden. Yn ús petear docht bliken, dat Hessel Miedema folslein ôfsjoen hat fan it skriuwen fan lyryk en proaza, en hwat net bistiet kin men al min forlieze. Serieus yngean op syn Fryske gedichten en forhalen en op syn ôfsletten skriuwerskip, wol Miedema amper. Dat by der út en troch dochs noch wol mei dwaende west hat, moat ik opmeitsje út de lûdbân dy't er foar my draeit en dêr't in mei muzyk, strjittelûden en heimsinnige stimmen omfrissele opname op stiet fan syn greate gedicht sûnder titel. De opname is noch net foltôge en de kwaliteit stiet him noch net oan. Likegoed leit dit experimintearjen mei de mooglikheden fan de lûdbân om in gedicht hinne yn it forlingde fan syn earder experimintearjen mei de grafyske mooglikheden ta it ‘bringen’ fan gedichten yn de nûmers fan quatrebras.

De lêste fiif jier hat Hessel Miedema bistege oan syn proefskrift oer it earste - yn dichtfoarm getten - part fan Den grondt der edel vry schilderconst út Carel van Mander syn Het Schilder-boeck (1603). Hy jowt de tekst dêrfan út, mei fortaling en kommentaer. It proefskrift is klear en leit by de promotor.

[p. 374]

- De presentaesje fan dyn wurk hat destiids net botte gelokkich west. Dyn forhalen en fersen steane allegearre yn nûmers fan quatrebras, dat in lytse lêzersrounte hie. De bûtenwacht krige troch stikken yn Fryske kranten de yndruk, dat quatrebras neat om 'e hakken hie. In ridlike krityske bihanneling hat dyn wurk net of amper krige. Sadwaende is dyn wurk ek noait fierder kaem as de lêzersrounte fan quatrebras. Nou hear ik fan guon wolris: It wurk fan Hessel Miedema moast nedich yn boekfoarm útjown wurde.

M.: Ik stean dêr blank tsjinoer. Mar as der twa, trije binne dy't dêr bilangstelling foar hawwe, kinne se wol nei de Provinsiale Bibleteek ta gean en de nûmers fan quatrebras opfreegje. It is, tinkt my, in suver saeklike kwestje. As ien myn wurk útjaen wol, omt er tinkt, dat der genôch bilangstelling foar is, dan moat er it mar dwaen.

- Dan soest ek de kâns hawwe op nouris in hwat saekliker krityk as dy'tst destiids oer it generael krige haste. Hiestou doe net it gefoel, datst earlik war dien hieste om hwat goeds to meitsjen, mar dat yn de kranten - ik tink binammen oan de Ljouwerter Krante mei syn safolle lêzers - dyn wurk mei in snútslach ôfdien waerd?

M.: Hwat hiene se der fan sizze moatten? Dy't der oer skreaune, founen it net fijn.

- Mar dearde dy dat net oan?

M.: Ach wat. Kom nou! Wy hiene dochs dat quatrebras-steltsje en dan skreaune wy gedichten en in leuk forhaeltsje. Dan tinkst dochs net oan dingen as wurdearre wurde en sa? Dat wie dochs foar de lol hwat meitsje?

- Dat seist nou. Wie dat doe foar dy wier ek sa?

M.: Ik haw my der wol rot op switten, mar dat doch ik ek as ik in hokje foar ús hamster meitsje.

- Mar dan wolst ek net, dat der ien dyn hokje fuort ynelkoar trapet.

M.: As se nou hiel quatrebras opfoardere hiene om it to forbarnen, dan hie ik dêr wol kjel fan wurden. Mar la joie de se voir imprimé hie ik ommers al hawn,...

-... al foelen der yn it blêd wolris hwat letters út.

M.: Quatrebras wie wol in greate stimulâns om to skriuwen. As men in hamster hat, moat men in hamsterhokje meitsje; as men in tydskrift hat, dan moat it fol.

- Ik tocht dat, as dyn wurk nou wer útjown waerd, it hiel oars ûntfongen wurde soe as destiids. Dou hast doe net iens folle réaksjes hawn.

[p. 375]

M.: Hoe hie men der op yngean moatten? Dy hiele literatuerkrityk is in slimme saek. Hjir is in forhael. Dat hat dy en dy skreaun. Hwat moat men der fan sizze? 'k Fyn 't fijn of 'k fyn 't net fijn. Ik fyn it faek sa skriklik sinleas hwat der fierder fan sein wurdt. 't Is in kwestje fan de konsumint. Men kin twa dingen dwaen mei in stik literatuer: men kin it bistudearje as in objekt en men kin it konsumearje. It bistudearje as objekt, dat sil in literatuer-histoarikus miskien dwaen. Sa'n ien kin it miskien op theoretyske merites hifkje, mar dat docht er net yn in krante. As it stik wichtich genôch is, docht er dat oait ris yn in bondel literatuerkrityk. Mar de hiele rest is foarljochting fan de konsumint: dit is wol fijn en dat is net fijn, en dat heart ek daliks nei it forskinen to barren. - Lêstou oait kritiken?

M.: Noait. Oan de filmkritiken wit ik, dat ik der neat oan haw. In ôfkreake film kin my wit hwat dwaen, in gunstich bioardiele film kin my persoanlik wol kâld litte. Ik konsumearje sa'n film allinne mar. Sa sit it mei literatuer ek. Yn myn fak as kunsthistoarikus leit dat hiel oars. Dan gean ik bygelyks mei in skilderij om op de wize fan myn fak. In oar skilderij bihannelje ik net op de wize fan myn fak. Dêr sjoch ik nei: fijn of net fijn, en fierder neat. Dat is mei forhalen ek sa, binammen mei contemporaine forhalen.

- Mar tinkt dy net, dat in krantekrityk yn elk gefal safier sin hat, dat it forskeidene lêzers attint makket op aspekten fan in stik literatuer, in skilderij, in muzykstik, dy't dy lêzers út harsels net foun hawwe, en dy't by in lêzer ien of mear lampkes opgean litte? Dat in krityk soms de tagong ta in kunstwurk wiist?

M.: Dat sil 't ek wol.

- Dat is mei dyn De greate wrakseling dochs ek bard.

M.: Ja, dêr hat Leiker oer skreaun, en Fedde Schurer ek. Leiker hie dêr in hiel soad fan bigrepen. Mar as der útliz by moat, dan is de krityk al, dat it stik to ûntagonklik is, net oantreklik foar de lêzer. Schurer helle doe út De greate wrakseling trouwens wol aspekten dêr't er fan sei: hjirom is it moai. Mar hwat by der oan prizensweardichs úthelle, wie foar my krekt dat, hwat ik der forkeard yn foun. Hy skreau û.o. soks as ‘it rint as it spoar’. Dat is wier, ja, it ‘bralt’ hjir en dêr frijhwat mei dy lange hotsjeké-rigels. Ik foun it net sa lekker, hwat Schurer sei. Dat in krityk forhelderjend wurkje kin, dêr hast wol gelyk oan, mar it is my persoanlik amper de muoite wurdich om, as ik in stik foar my krij, der as konsumint earst noch wer úutliz by hawwe to moatten. Heden,

[p. 376]

heden, dan wurdt it sa slim fakwurk. By Nabokov bygelyks nim ik faek net de muoite om my deryn to fordjipjen en smyt ik it boek yn 'e hoeke. Mar soms, yn Pale fire bygelyks, hat er krekt it goede lykwicht tusken binefterhâlde en priisjaen en dan bliuwt der in wrâld fan suggestje achter. Mar hwat de krityk op myn wurk oanbilanget: de algemiene trend wie - en dat is tominsten yn objektive sin op to fetsjen - dat it net goed fan tael is. Ik wie de moardner fan de tael.

- Ik haw de lêste dagen dyn wurk wer lêzen en dan is myn yndruk, datst dy net hielendal happy fieldest mei it Frysk, dat it foar dy net in plesierich hânsum medium wie. Yn dyn earste forhalen bygelyks brûktest in hwat archaysk Frysk, âldfrinzige wurden: in antike forpakking foar moderne story's. Dat docht frjemd oan.

M.: It Frysk is myn memmetael, mar wy binne eins Snitsers, nettsjinsteande dat wy twa jier yn Jobbegea wenne hawwe. It Frysk is yn tweintich jier Amsterdam ek wol sliten. Dy archaïsmen komme, ast it my fregest, bihalven út it wurdboek, troch myn Fryslân-diploma C, dêr't ik tsientallen ûnsinnige en útstoarne sizwizen en idioom foar leare moast. - Yn dyn letter wurk bist bigoun mear hollanismen to brûken, mear it Frysk fan de young man in the street. Ek dêrút meitsje ik op, datst mei it Frysk net rjocht op goede foet stieste.

M.: Ik tink yn it Frysk. Mar hwat tinkst dan? ‘De bûter is ek op’, ‘'t Waer is hjoed wol aerdich’, ‘Hwer ha 'k de kaei litten’. As men fierder tinke moat, tinzen stal jaen yn wurden en sinnen, dan is der it Hollânsk, bygelyks by it tarieden fan in kollege. Mar oars, it Frysk is my wol eigen, al haw ik it wurdboek der dan wol by.

- Dou soest nou de iennichste net mear wêze, dy't hollannismen brûkt. Dou hast yn skande skande sûnde sûnde destiids ôfskie nommen mei in fers: ‘Dach Tiny, dag Jan, dag Wim, dei Poortinga, dei frou Faber, dei juffer Plantinga, dach Buisman, dei Lambert, dag mevrouw Bearda (groeten uit Amsterdam)’... en fierderop: ‘Jonges ik ha myn plicht dien foar it Heitelân oer siz mar... Ook Friesland had haar modernistische bewegingen... En dit is dan meteen het laatste woord Fries dat ik geschreven heb ook... april 1964.’ Hoe slim wie dat?

M. (laket): Dêr ha ik my oan hâlden. Ja, mar ik haw hielendal noait wer skreaun.

- Noait wer?

M.: Noch ien forhaeltsje, yn it Hollânsk, mar dat wie in gefolch fan de wet fan de fortraging. Ik bin mei myn dissertaesje dwaende. Dêr haw ik

[p. 377]

fiif jier oan wurke. Ik bin gjin skriuwer. Wy hawwe in fierstento hege opfetting fan de kunstner dy't sa nedich moat.

- Hoegde it fan dy destiids ek net? Ik kin dat lange gedicht oer in famke yn de puberteit, De greate wrakseling en guon fan dyn forhalen mar min sjen as stikjes húsflyt.

M.: Och, hwa skriuwt yn syn studintetiid nou nét ris in ferske of in forhael. Mar ik leau dat de hjoeddeiske opfetting fan kunst op in misforstân birêst. De pretinsje fan de kunstner is oerbleaun út hiel âlde konsepsjes fan it kunstnerskip, konsepsjes út de Pleiade [Frânske dichtersskoalle fan de 16de ieu, ûntstien om 1550 hinne oan it College Coqueret to Parys. Dizze skoalle fan jonge dichters basearre him binammen op neoplatonyske konsepsjes fan de minske as ôfspegeling fan de makrokosmos en de kunst as ôfspegeling fan de natûr], siz mar. Mar de kunstner is nou folslein net mear hwat er doe wie. Yn de theory fan dy 16de ieu is de kunstner in wolomskreaune figuer mei in geweldige bihearsking fan it métier en in enoarme erudysje. Sorry, ik sit in kolleezje to hâlden.

- Gean mar troch. Dy kunstner hie fansels ek in dt dúdlik plak yn de maet-skippy.

M.: Jawis. De kunstner moast ek in minske fan in hege morael wêze. Wie er dat net, dan koe er út soarte allinne mar bocht meitsje, gjin goede kunst. Doe joech de kunstner - mei de ynset fan syn persoanlik geny, dat ek wol - op de wize dy't er leard hie, de skepping wer, sa't dy him foardocht. Nou is in kunstner ien dy't louter út persoanlik geny bistiet en syn eigen skeppinkjes makket. Hy is godtsje oan it boartsjen. Dat is bêst, mar hwa is sa wichtich, dat it nije universum dat er skept, fan bilang is. Yn de measte gefallen is sa'n man hielendal net wichtich, in forfelende fint, dy't dus eins ek - miskien wol amusante - gedrochten makket, aerdich om to sjen, mar sûnder in wearde dêr't in oar winliken hwat oan hawwe kin. Kunst, yn dy âlde sin, is ars en ars is in gearstalling fan fêste regels, fêstlein yn in doctrina en dy doctrina is oerdraechber. Dan kinst sels ek noch direkt út de kosmos visys trochkrije troch middel fan de ynspiraesje, en dêr komt it moreel om 'e hoeke, hwant ast moreel net heech stiest, dan krijst troch dy ynspiraesje allinne mar gedrochtlike dingen troch. En dan kinst dy net op de goede wize mei de ars dwaende hâlde. Op it bisit fan in hiel pakket fan kennis, kundichheit, hege morael en persoanlik geny is fan âlds it oansjen fan de kunstner forankere. Op dy pretinsjes is de konsepsje fan de kunstner fan nou noch altyd basearre, sûnder rjocht dêrop, neffens my. De hiele

[p. 378]

saek fan de learbere doctrina is forfallen. Ik haw myn forhaeltjes foar it plesier skreaun. Mienstou, dat ik op dy manier in fakman-kunstner wie? Myn forhalen kamen allinne mar út myn persoanlik minhearke wei.

- Bilangriker foar dy as foar in oar?

M.: Dat is ek noch de fraech. Mar foar in oar? In gek mantsje sit gekke forhaeltsjes to skriuwen. By de antiken wie de dichter in preester. Hy krige trochjown hoe't de kosmos ynelkoar siet, hoe't de minske psychysk ynelkoar siet en hoe't de minske dêr moreel neffens hannelje moast. Nou mei elk op himsels gerêst nije skeppinkjes meitsje, mar de pretinsje, dat er dêrom quite a guy is, dy is dêrmei forfallen. Elkenien kin út himsels skeppinkjes meitsje.

- De ien bringt it der better ôf as de oare.

M.: Wis. Mar hwat is dat bettere? Dat er hwat lekkerder dingen makket. - De ien kin better mei syn materiael omgean as de oare.

M.: Mar better bistjut yn dit gefal, dat men jin lekkerder fielt mei jins materiael. Hwant hwat neamt men nou goed en net goed? Der binne gjin fêste kriteria mear, dêr't men in kunstner oan hifkje kin. Nimmen kin de pretinsje hawwe: Ik bin de kunstner; in oar kin net fêstlizze: Hy is de kunstner. Dêrom is sa'n interview eins ûnsin. Dit interview is hjirop basearre: hé, dy man hat in pear forhalen en fersen skreaun; ooooh, hwat sil dy nou hwat to fortellen hawwe!

- It interview is yn ús maetskippij - en dat jildt net allinne foar it interview mei kunstners - in itige wize fan yntroduksje. Dy en dy hat him yn de publisiteit jown - út frije wil -, lit ris sjen, hwat er to fortellen hat. Mei it risiko, dat it raer ôffalt.

M.: Mar dou interviewst my net as fakman.

- Né. As dy jonge dy't destiids forhalen en fersen skreaun hat, dy't frijhwat opfoelen by guon. En astou it interview sjen wolste as in modieus selskipsspultsje, dan bin ik dat wol mei dy iens.

M.: Dan giet it dochs om it mantsje, en dêr woe ik it net oer hawwe. - It giet yn elk interview om it mantsje.

M.: Mar kom, dou hiest it oer it útjaen fan myn wurk.

- Dyn wurk hat in apart aspekt west yn de Fryske literatuer.

M.: Ook Friesland had haar modernistische bewegingen. Ik sitearje mysels, siz.

- Moatst net miene dat nei dy de wysheit útstoarn is yn Fryslân. Dêr is wol forfolch op kommen. Mar dêr witstou neat fan?

M.: Né, ik kom der net oan ta om de Fryske literatuer by to hâlden.

[p. 379]

- Wie it in aerdige tiid, dy quatrebras-tiid?

M.: It wie it milieu fan Cygnus, de studinteforiening. Wy hiene al mei deselde jonges - Marten Brouwer, Sybe Sybesma - kabarets makke foar it krystkongres fan de studinte-federaesje. Ik wie doe earstejiers studint, yn 1948 of 1949. Doe song ik ferskes! Doe binne se bigoun mei De Golle. Dat soe earst in portefeuille wurde, dêr't wy eigen wurk yn trochjaen soene, mar it wie makliker om it spul mar to stenciljen. De Golle is doe transformearre yn ‘quatrebras’. (Lit my archyfdoazen sjen mei alle nûmers fan De Golle en quatrebras deryn.)

- Ik tocht, dat jimme in heap wille hawn hiene mei it gearstallen fan quatrebras. Ik foun net allinne hwat der yn stie oan proaza en poëzy nijsgjirrich, mar binammen ek de útfiering.

M.: Der binne prachtige nûmers by. Sjoch hjirre! Foar dat nûmer hie ik in úld boek kocht op it Waterlooplein. Dat boek haw ik sloopt en de siden op it goede formaet yn quatrebras setten. Soks is geweldich plesierich.

- Hwa makke quatrebras eins op?

M.: Dat haw ik in skoftsje dien, en Josum Walstra ek wol.

- Dy klearebare kalligrafy fan dy fyn ik kostlik. Moaije sabeare letterkes meitsje en neat op hoege to skriuwen. Dat moat it plesier der wol fan wêze. Is dat in bisteande kunstfoarm of hast it sels bitocht?

M.: Dat wit ik net. Mar it is lekker wurk. En dan dy illustraesjes. Mar der wie net folle forlet fan dy oanklaeijing, leau 'k. Seine guon dat net ris op dy sociëteitsjounen dy't wy destiids op freed yn Ljouwert yn Amicitia hiene?

- Jo moatte al in bidroefd bytsje gefoel foar boartlikheit hawwe, as jo gjin aerdichheit hawwe oan in bizarre útfiering fan in blêd.

M.: Ik wit n't, mar ik foun it wol fijn.

- Wurken jimme mei in groep?

M.: Né, wy kamen hast noait byelkoar. Ik haw net sa lang yn de redaksje fan quatrebras sitten, mar alle oerliz tusken de redakteuren gie skriftlik, op formulieren. Dêr setten wy dan ek wol fan alles op, hear. Moaije collages en sa.

- Dou bist bigoun yn De Tsjerne, net?

M.: Dat hie neat om 'e hakken. Gewoan papagaei-wurk: men lêst in heap en dan bigjint men sels ek mar ris.

- Hoe is quatrebras eins oan syn ein kommen? Wie it in natuerlike dea,

bygelyks omt jimme de studintetiid efter de rêch hiene en elk syn eigen

[p. 380]

drokten krige mei syn húshâlding en syn plak yn de maetskippij?

M.: Ik wit it eins net. Op in biskaet momint wie ik der út, en nei dy tiid is it hast net wer forskynd. Hoe't dat gien is, wit ik net. In oare generaesje hie it blêd oernimme moatten of in oar blêd oprjochtsje moatten en dat is net bard.

- Miskien soest Operaesje Fers sa sjen kinne.

M.: Ja, dat is moai, al is it dan in oare foarm fan publikaesje. Blykber is der gjin forlet fan in eigen literair tydskrift by de jongeren.

- A-Wyt is der, mar dat kinst net in jongeren-tydskrift neame. Hwat oars. Ik hie forwachte, datstou yn it Hollânsk fierder skriuwe soeste. Guon hawwe nei dyn fuortgean út Fryslân praet fan in great forlies en in skande foar Fryslân. Mar astou hielendal net mear skriuwste, alteast gjin forhalen en fersen, kin men al min fan forlies prate.

M.: Dat is ek ûnsin, fansels. Hoe kin it in ramp wêze as ien ophâldt mei skriuwen? Boppedat, ik skriuw myn dissertaesje, ik skriuw artikels oer myn fak, en dat wurk is my kréatyf genôch, as wy dan dochs sa nedich kréatyf wêze moatte.

- Der binne forskeidene ophâlden mei skriuwen, fan hwa't it my gjin tel muoid hat, mar datstou ophâlden biste, muoit my al. Dou koest it wol en dat hiest kultivearje kinnen.

M.: Ik bin gjin skriuwer. Hwa bin ik? Der binne genôch oaren dêr't lêzers har forletten oan bifredigje kinne.

- Hwerom bist ophâlden mei Frysk skriuwen? Hwerom dat fers, dat wy niis al efkes by de kop hawn hawwe?

M.: Dat wie in badinage, ju, en it wie ek gekheit omt de redaksje fan skande skande sûnde sûnde my - lyk as ek yn dat fers stiet - frege hie om noch fiif fersen derby. Dat roun allegearre hwat gek. Sjoch dat fers mar net as in Olympyske útspraek.

- Dus dou hast ús net yn greate lulkens de rêch takeard? Ik hie wolris de yndruk, datstou dy net sa botte happy fieldest yn it Fryske milieu.

M.: O, dat is in hiel oare saek; dat is wer de persoanlike saek. Ik wie gewoan bliid, dat ik wer nei Amsterdam ta gie en dêr in baen krige, dy't ik graech hawwe woe.

- Wie it net it ‘klimaet’, dêr't Lambert Mulder destiids oer skreaun hat yn quatrebras?

M.: Och. Men hat altyd mear as ien reden.

- Hastou hjir yn Amsterdam nou ek kontakten mei skriuwers, byldzjende kunstners of sa?

[p. 381]

M.: Né. Forjit net, dat ik yn myn fak mei kunst dwaende bin, en dêrtroch goed ûnderskiede kin tusken de kunst dêr't ik yn myn fak mei dwaende bin, en de kunst dy't ik, lyk as elk oar, as konsumint ta my nim. As kunsthistoarikus interessearret my de kunst fan de 20ste ieu net sa bot, omt ik my yn oare tiden biweech, om 1600 hinne. Elk hat sa syn eigen perioaden yn de skiednis dêr't er him ynjaen wol, omt er dêr spesiael niget oan hat.

- Oer dyn publisearre wurk yn quatrebras. Binne der thema's dy't dy yn dat wurk dwaende hâldden?

M.: Dat liket my efterôf rationalisearjen ta. Ik wit it trouwens ek net. - Ek net, dat bygelyks it forhael Natura artis magistra en De greate wrakseling beide har biwege tusken biskaving en net-biskaving, oer hoe bout men in kultuer op en yn hoefier lit men dy kultuer wer forwurde?

M.: Dou bist de earste dy't my wiist op sa'n mooglike oerienkomst. 't Kin wol wêze, mar dat is dan folslein ûnderbiwust bard. Enfin, no comment, dus.

- Yn it forhael giet it om de minske sels, dy't willemoeds werombrocht wurdt ta syn oersteat, yn it fers om de troch de minske skepen dingen dy't wer forwurde. Ik moast dêroan tinke yn Florence. Dy stêd sit fan de souders oant de kelders fol mei kunstwurken. Der wurde miljoenen bistege en hûnderten minsken wurkje alle dagen om oerein to hâlden hwat ynstoarte wol. Foar nij wurk is dêr gewoan gjin plak. Ik foun it dan ek typearjend, dat in steltsje Nederlânske ‘langharigen’ op de Ponte Vecchio mei kryt skilderijen makke op de strjitte; de earste de bêste reinbui spielt se wol fuort. Der binne trouwens wol mear forhalen en fersen fan dy dêr'tst de mooglikheit yn oantsjutste dat de dingen makke wurde en ek, yn ien klap of op 'en dûr, wer forgeane en: so what!

M.: 't Kin wêze, mar yn De greate wrakseling sit in heap brouhaha, hear. Dat nûmer fan quatrebras is oars moai útfierd. Theo Jensma hat it presiis sa makke as ik it my tocht hie. Dou hiest it niis oer âlde en nije kunst. Slimmer as it ynnimmen fan plak is it, as de nije kunst him net fan de âlde losmeitsje kin. It nije kin hiel bêst njonken it âlde stean. Mar as in nij gebou oanpast wurde moat omt der in âld gebou njonken stiet, is der gjin ûntjowing mooglik.

- Dou sitst nou in moai skoft bûten Fryslân en dou sjochst fan bûten tsjin Fryslân en de Fryske literatuer oan. Distânsje wurket gauris forhelderj end.

M.: Dêr moatst my mar net nei freegje, hwant ik sjoch der neat fan.