De Tsjerne. Jaargang 13

[p. 351]

Frysk en frjemd:

Jelle op 'e tried

It tydskrift quatrebras - yn novimbermoanne wer ris mei in nûmer útkommen dat neffens guon eardere fan ynhâld net sa min byldke - hat 29 novimber yn it kunstsintrum Prinsetún to Ljouwert in ‘Jelle de Jong-joun’ bilein. Dat bitsjutte dat de wurklist foar it greatste part wijd wie oan de skriuwer dy't oant nou ta yn it quatrebras-formidden it meast nei foaren komd is. Njonken syn symboalysk-eksperimintearjend toanielstik Ien door wie iepen en syn op útkommen steande earstlingbundel út 'e pas, dy't in lytse tritich fersen bifettet, hat Jelle de Jong yn quatrebras (nov.nr. '58) in harkspul publisearre: Hy koe it net litte. In oare meiwurker fan quatrebras, RONO-direkteur Jo Smit, forklearre yn in neiwurd, om hokker redenen in harkspul as ditte al min foar in útstjûring yn de bineaming komme koe, al hoefolle wurdearring as er oars op biskate punten der ek foar blykt to hawwen. Jonge quatrebrassianen hawwe lykwols fan bitinken west dat op ien of oare wize dit harkspul dochs noch ‘presintearre’ wurde moast. Mei eigen krêften spile is it dêrom ûnder lieding fan Johannes Spyksma op de bân fêstlein en op de Jelle de Jong-joun ôfdraeid. Marten Brouwer hâldde der in lezing oer út 'e pas en neamde de auteur dêrfan de greatste Fryske dichter sûnt 1945.

Net sunder omslach

Neidat J.J. Spahr van der Hoek foar Tjitte Piebenga syn Reiddompbundel fersen foar marida in knap en suggestyf omslach tekene hat, is bisletten dat ek de kommende dieltsjes hwat it omslach oanbilanget safolle mooglik troch jonge Fryske kunstners forsoarge wurde sille. Joazum Walstra hat dat al dien foar de bundel út 'e pas, wylst Meinte Walta tasein hat, dit ûnderdiel fan Marten Sikkema syn bundel Seinen to forsoargjen. Durk van der Ploeg - fan hwa't meikoarten de earste bundel Lok op eachlingte forwachte wurde kin, makke foar syn debút sels it omslach.

Vestdijk en gjin ein

Hoewol't De Tsjerne skielk noch omtinken jaen sil oan it boek fan Nol Gregoor: Simon Vestdijk en Lahringen, dêr't de biografyske eftergroun fan de Anton Wachterromans yn biljochte wurde, hat it grif syn nut en wiis yn dit rubrykje efkes op dizze en oare útjeften, forskynd ta gelegenheit fan Vestdijk syn 60ste jierdei. Dêrta heart yn it foarste plak in Bibliografie van S. Vestdijk (mear as hûndert boektitels wurde dêr yn neamd!) en fierders, bihalven it boppeneamde boek fan Gregoor, jit in oare útjefte mei û.m. gâns foto's út skriuwer's libben, ntl. it twadde, oan Vestdijk wijde dieltsje fan de rige Schrijver's prentenboek. (It earste dieltsje fan dy rige giet oer A. Roland Holst. Oan Vestdijk en Holst togearre is yn it Gemeentemuseum to Den Haech okkerdeis in totoanstelling wijd). Ornearre foar it Nederlands Letterkundig Museum is ek de grammofoanplaet dy't in - nochal nuet en húslik útfallen - fraechpetear tusken Vestdijk en Gregoor werjowt.

Vestdijks biograef hat foar it sammeljen fan syn stof uteraerd ek gâns litterair sneupwurk yn Lahringen (Harns) dwaen moatten. Yn

[p. 352]

bisletten rounte hat er dêr nammers yn de iere hjerst in lêzing hâlden, ornearre û.o. foar de Harnzers dy't him oan fotomateriael holpen hiene. It wie tige aerdich, skreau de Harnzer krante, mar de hear Gregoor hie dy foto's nou al jierren en oer weromjaen waerd mar net praet....

De Anton Wachterseary sil - nei De vrije vogel en zijn kooien - takomme jier fuortset wurde mei De rimpels van Esther Ornstein, wylst it dêrop folgjende (achtste) diel, De laatste kans, yn tarieding is. Sint-Sebastiaan en Surrogaten voor Murk Tuinstra binne yn ien bân wer op nij útjown; Terug tot Ina Damman en De andere school komme takomme jier nije printingen fan út.

Nij wurk fan David Cornel de Jong

Prof. dr. B. Fridsma hat yn in artikel yn it moanneblêd De Strikel meidield dat de Amerikaenske skriuwer fan Frysk komôf David Cornel de Jong forline jier, oanfitere troch it sukses fan syn broer Meindert (The wheel on the school), him ek talein hat op it skriuwen fan berneboeken. Syn earste berneboek, The Seven Sayings of Mr. Jefferson, is goed ûntfongen. In twad berneboek, The Yellow Umbrella, is printré. Fan David Cornel (dy't foar de oarloch syn Frysk forline stal joech yn de Wierumer roman Old Haven) is fierders noch in nije bundel koarte forhalen op komst en in twadde fersesamling.

Koart nijs

Fan de Eastfryske skriuwster Wilhelmine Siefkes - yn Fryslân bikend wurden troch de oersetting fan Keerlke - sil de roman Kassie und Amke forskine yn in Grinslânske oersetting (forsoarge troch Simon van Wattum); de skriuwster heart ta de geregelde meiwurkers fan it saksyske Swieniegeltje. * Ab Visser, stêd-Grinzer fan komôf, hat dit jier de Hendrik de Vriespriis fan it Grinzer stêdsbistjûr krige. * Victor E. van Vriesland hat foar syn hiele oeuvre de P.C. Hooftpriis 1958 krige; Marga Minco foar Het bittere kruid de Vijverbergpriis. * De Reina Prinsen Geerligspriis '58 (foar oankommend talint) is dit jier net útrikt: ûnder de 47 ynstjûrings wie neat dat genede fine koe yn de eagen fan de jury. * Under de titel Schip achter het boegbeeld hat de dichter Herman van den Bergh in nochal kritysk útfallen stúdzje publisearre oer de dichter J.J. Slauerhoff. * Theun de Vries hat trije novellen mei lokael-Fryske ynslach bundele ûnder de titel Noorderzon. * Yn it Bretonske tydskrift Al Liamm is ûnder de titel Ar C'hoarzh it troch Klaes Dykstra en Fanch Elies oersette koart forhael It laitsjen fan Martin (!) Sikkema forskynd. * De histoaryske roman Elbrich fan Ype Poortinga is yn de Hollânske oersetting fan Sjoerd Spanninga de earste pocket wurden dy't troch in great krudeniersconcern yn de hannel brocht wurdt; in jier of hwat lyn kaem dizze oersetting yn in ‘normale’ edysje út by in (erkende) Flaemsk-Hollânske útjowerij. * Halbe S. Doele hat in Nederlânske fortaling makke fan in roman fan de Noarske skriuwer Arthur Omre, dy't ûnder de titel De vos en zijn hol by Elsevier útkommen is.

FREARK DAM