De Tsjerne. Jaargang 9

[p. 118]

J.F. Siemensma:
It Wunder.
(Trijelûk.)^*)

I

De âldste jonge fan de Abema's, Hearke,

hie in knobbel foar wiskunde;

hy rekkene syn masters oer 'e kop. Sneons,

as der útbitelle wurde moast,

dan stinde de boer en sobbe op it poatlead,

mar hy krige gjin ljocht,

en dan wachte hy mar oan Hearke thús wie,

hwant dy rekkene it wol efkes út,

hwannear't hy de fyts yn 'e skuorre set hie

en mei heit nei foare gie om iten.

Hearke wie it wûnder: tsien jier âld

wist er al fan de hypotenusa,

en de draek fan de logarithmen sloech

er op syn fjirtjinde yn 'e sûs,

lyk as Herakles 't de Neméïske lieu diend hie

- mirakeleftich wie 't.

As studint koste hy syn heit in soad jild,

hwant hy mijde de pretten net.

hy wie rûch op 'e ponge en naem hjeljouns

al syn earste hufke. Hy aeide

ek wol ris in ljidske om 't kin, mar hy

forhollânske net yn sok selskip,

hwant Fryske klanken, Fryske sprake

hiene yn Hearke' hert har hâld.

Hwat him yn 'e Bogt fan Guné oerkaem en hwat

it bocht fan Bokma him oandie,

katers, ynsinkings, wroechwjirms en sok kwea,

dat dreau er út mei Béëlzebub.

Hy hie de brains en hy hie de knobbel -

sa bleau er primus inter pares.

De toga-mannen rûkten talint.... en doe't

Hearke-Herakles op 't lêst

ek Cerberus noch - to sizzen de bul -

út 'e ûnderwrâld weihelle hie,

waeide hy tsjin in ryk frommis oan, knipt foar

de presintaesje yn de kâlde.

Hy waerd notaris yn in stêd, en sûnt

dy dei rekkene hy nei him ta.

Mar doe wie Hearke Abema al lang gjin wûnder mear.

*) sj. Tsjerne 1951, VI s. 161.

[p. 119]

II

Net dat Oepke, de twadde soan, folle

harsens hie, mar hy hie biseps.

Hy die oer alle klassen fan de legere

twa jier. Mar yn 't turnjen,

yn 't reedriden en 't fjochtsjen foun er

syn master net. As 't merke wie,

stie it jongfolk om de Sla-Jut hinne, hwannear't

Oepke de slaei slingere,

it tongere oanienwei yn 'e top fan de mêst, 't wie

om 't hurtsje: rang! pats! rang!,

en de merkeman spjelde Oepke priizgjend de

medaljes op 't hymjend boarst.

Dy sterke, grou-bonkige minske wie 't wûnder,

dat Likeltsje ta man bigearde.

En doe't, by 't ôfroppen fan de dûb'le Dútske,

Oepke har op 't liif tomm'le,

klibbe hja daelk sa waerm yn syn earmen,

dat hy fuort al yn 't bigryp hie,

dy rike boeredochter joech har, hwat der ek

fan komme mocht, oan him oer.

Har âlden priizgen har kar: de Abema's

wiene frijsinnige minsken,

floatich, praktysk folk, 't gie har net om prinsipes,

mar om de foarútgong!

Koöperaesje of partikulier, hwat mitere dat!

om in sint méár

foroaren hja fan fabryk - wie 't faeks net moai,

rudich fielden hja har net!

Hy naem Likeltsje ta wiif en hja waerd him

sa nei as in eigen ribbe

in man mar wêze kin. Meijertiid erfde hy skoanheite

pleats mei 't skoandere

stamboekfé, en hy liet him 't kostb're bloed troch

Frânskman en Meksikaen goed

bitelje. Hja hiene 't rom en tarden en smarden

dêrneffens. Mar geastlik

en yn 't kulturéle rûzebrûkte it der

sahwat hinne mei dy twa.

Hja hiene de matearje - en de matearje hie har.

[p. 120]

III

Doe't de soan mei brains en dy oare mei

biseps har sa knap ûntjoegen,

dat 't der soms fan ûnware yn heite brânkas,

dat Mem der fan bearde,

boarte op 'e pleats it dochterke Doutsen

mei sjipbûlen en mei poppen.

Hja wie it leaflikste byld fan de

ûnskuld tusken al dy minsken,

dy't fokten en pearen, en nei kennisse,

rykdom en oansjen jagen.

Hja libbe yn 't skaed fan har greate bruorren

en hie in forgetten jeugd.

Doe't Doutsen fan skoalle ôf kaem, moast hja moarns

en jouns mei yn 'e rigele,

op 't bjinstap dien wurk meitsje, de wyklikse

wask bitsjinje, opspiele

en mangelje: sa sparren hja dêr in faem út

en koe Doutsen garje

foor har útset - ja, hwat oars! fammensbern

moasten goed oanset wurde.

Mar op in dei rekke de gong fan saken op de

pleats danich yn 'e war:

Doutsen liet it wurk stean!... En mei de earnst

en sêftens dyt yn har wiene,

makke hja 't foar de binaude sielen fan har

âlden wier, dat hja roppen wie

om God to tsjinjen op in hiel oar mêd, en

dat hja earst op stúdzje moast

en hja har yn 'e kommende jierren sa folslein

ôfwenne moast fan thús,

oant hja wist, dat Kristus Doutsen Abema

as Syn breid oannommen hie.

God hat wonken.... Mids it sljochie, frijsinnige

bistean hie Er oan in faem

de himelske skat fan de Ekstase skonken.
As in roppene is hja har wei gien, bifrijd

fan dead gewicht, réwillich,

en tagelyk mei nije bannen boun, sillich, sillich.