De Tsjerne. Jaargang 7

[p. 98]

Jan Wybenga:
Ofskie fan Amelia.

(Foor Ria Kampling.)

Ynearsten wie it net in bisteande frou dy't him obsedearre, mar it poëtyske byld fan ien ‘die schreed, alsof zij nooit zou sterven’. Syn forwachting wie dat sa'n byld net oars ynkarnearje koe as yn in uterlik seldsum moaije faem. It pakte oars út. Op in moarn doe't er bitiid by it finster fan syn bureau stie en de employé's kommen seach, ûntdiek er hommels, dat it gean fan Amelia, syn sekretaresse, in godlik alluere hie. It like him nuver ta dat in hwat skiere jongfaem dy't him al gâns jierren trou tsjinne en al dy tiid yn in rêstich pension by it Hearepark wenne hie, in goadinne yn travesty wêze koe. Hja wie net sûnder charme, mar striek hwat stiif fan rêch ûnoantaestber by manlju lâns, dy't yn har net oars sjen koene as in collega, dy't nei alle gedachten fan de oare sexe wie. Mar dat hie yn dit gefal sa't it like neat to bitsjutten.

Dyselde moarns ûntdiek er, dat hja bysûndere eagen hie: moai klear griis dêr't de iris as in fyn wyt kantwurk yn blonk. Mei't er it seach kaem it wurd by him op: Sibylle-eagen. En omdat er in froeden romantikus wie riisde efter Amelia, de deagewoane sekretaresse, in lânskip op: in skiergriene sé, de Eastsé, by dûnkerblau jounsljocht. Miuwen sylden op blinkend wite wjokken foar goudokeren wolkens lâns. Yn de fierten efter de tsjustere spjirrebosken wiene heuvelrigen mei wite nôtfjilden.

Wylst er har wurk opdroech, bitocht er dat it winliks gjin foech joech in goadebern brieven skriuwe to litten. Mar omdat er alderearst in lef, deagewoan keardeltsje wie, dat op syn tiid lykwols slûchslim wêze koe, died er net oars as oars, mar forsêfte to pas en to ûnpas syn opdrachten mei it wurdtsje ‘pardon’.

As er allinne wie, en dat wied er jouns meast, tocht er oan Amelia. Hy siet to stoarjen, to sigaretroken en to kognakdrinken. Hy sûpte net, hwant de kognak is djûr, mar dronk stadich. It ûntkaem him wolris, mar dat wie hege útsûndering.

Foar it yn stilte drinkende en rokende mantsje wiene de

[p. 99]

Sibylle-eagen fan Amelia in obsessy, de spegels fan in jongfammesteat dy't ta syn heil in ein hawwe moast. De dagen fan dit lytse sjefke hiene oan har eigen kwea net genôch, Hy hie him yn 'e holle set dat er op 'e rânne fan it Neat libbe - it Neat wie in bigryp dêr't er in bisûnderen nocht oan hie - en dat de reine Amelia him wer nei de wrâld werom bringe soe. Dat wie it doel fan har bistean, him to rêdden fan it Neat.

Soms stoarre er oer de huzen de kant út fan it Hearepark, dêr't er de beamkrunen fan sjen koe. Hy seach it klear foar him: dêr wie it Amorbyld, dêr de greate hikke, dêr it pension, dêr har keamer. Hy konsintrearre him ticht op har. Har lânskip dat opkomme woe, twong er tobek, hy socht har eagen. Hja stoarre him oan. Hy soe har twinge it paed nei him ta to gean. Syn tinken soe har liede nei dit hûs, dizze keamer, nei him. Mar eltse kear forsteurden oare gedachten, dy ûnbitwingber by him opkamen it kontakt. Syn telepathyske krêft koe Amelia net twinge.

Nei sa'n mislearre experimint fielde er him meast tige dronken. Dan bigoun er har to forflokken. De gemienste wurden dy't er bitinke koe, siste er har kant út, in lytse forgifsinder, dy't oer it park en it Amorbyld hinne nei Amelia útstjûrde.

In goadinne, in Sibylle. Hja hat har bistean to tankjen oan de hjitte rite fan in polysjeman. En dan wer preuvele er heallûd: Dou moatst it my forjaen, Amelia. Sibylle, forjow it my.

Dit oerspande mantsje en Amelia kamen elkoar foar it earst en it lêst goed to wurden op it jierlikse feest fan de saek. Hy wie dêr mei syn frou en formakke him tige skoan. Ynienen like it him ta dat Amelia dronken wie en hy sei tsjin syn Alice: - Ik moat mar ris mei har prate.

Amelia wie net dronken. Mar hy gyng dochs mei har by in taffeltsje sitten en hja praetten - it iennichste dat er, en binammen mei in pear boarrels efter de knopen, goed koe. Mar syn konfidinsjes yn de rin fan har smûk petear kamen to stoef oan. Hja dronken ûnderwiles troch en hy rekke sa fan 't spoar, dat er oer it lânskip bigoun en oer de Sibylle-eagen. Amelia gnyske der net om. Hja wie al sa djip yn de sfear fan drank en muzyk dat it har wol oan woe. En hja sei, hwat stjitterich: - Ik kin net. Ik haw al in freon. In chauffeur fan de stedsbus.

[p. 100]

Hy waerd wyt om 'e holle en bigoun to switten. En hy waerd lulk, omdat er mar in lyts mantsje wie. Hy pakte tsjin har út, dat soks foar har gjin foech joech. Der stie him tige dizenich hwat foar fan in nije elite, dêr't er him sels in skoftke ek ta rekkene hie. En hy brûkte it wurd, sûnder forbân mei oare. Hy steapele alles op elkoar, hwat syn binevele brein opjoech om in muorre op to taesten tusken dy frjemde fint en Amelia (Sibylle-eagen, kantwurk, Eastsé, rêdding fan it Neat). Hy krige in gefoel oft er bigjinne soe to skriemen. Alles wie fierder ôf, de seal wie greater en Amelia ljochter, ljochter mar net rein mear.

Syn frou waerd lulk doe't hja him dêr sitten seach mei dat fanke. Hja helle him derwei en fjurre yn in hokje fan de vestiaire oerstjûre wurden op him ôf. Hy moast der om laitsje. Luik gyng hja nei hûs.

Doe't it feest ôfroun wie, stoep er mei Amelia yn ien fan de extra-stedsbussen dêr't de saek it personeel mei skewielde. Hja rieden in skoft en de bus rekke linkendewei leech. Op it lêst wiene der noch trije oaren. En de chauffeur fansels.

- Amelia, frege er, is dit dy chauffeur?

- Ja, sei Amelia.

Hja roun nei foaren en fandele nêst de chauffeur in jildtas wei en it mûtske fan in konduktrice. Hja roun nei de earste man.

- Dat mûtske stiet dy kreas, pop, sei dy. Doe draeide er him om en sei: Jow my effen in kwartsje fan dy.

Mei ien taest yn de bûse fan syn oerjas hied er in kwartsje beet en goaide it Amelia ta, dy't it opheinde en yn de tas die. De man tikke oan syn hoed, doe lei er Amelia de earm om 'e mil en patte har. Hja lake en glûpte út syn earm nei de twadde man. It forroun krekt as de earste kear: hy mocht bitelje en de man siet in skoftke mei Amelia to frijen. En by de tredde man gyng it net oars.

Hy siet stiif op syn bankje to sjen. Der kaem him in lietsje yn 't sin en hy bigoun to sjongen: - In den hemel is enen dans, 't is voor Amelia.... Halleluja....

Amelia lei laitsjend yn it gongpaed. De trije manlju leine op 'e knibbels tusken de bankjes en taestten en kidelen oan har om. Har laitsjen davere him yn 'e earen. De grouste fan de trije - hy tocht: dat is in fortsjintwurdiger fan de saek en naem syn hoed foar him ôf - raesde: - Hâld dy stil, hampelman. Hy liet de hoed op 'e flier falle.

[p. 101]

Om gjin argewaesje mear to jaen bigoun er yn himsels to preuveljen: - Kant. Immanuel Kant fan Königsberg oan de Eastsé. Kant: Point d'Argentan, Point coupé, Point d'Alençon, Point de France. Kant fan har eagen.

De bus stoppe. De trije manlju gyngen der út. Earm yn earm stiene hja op 'e rânne fan it trottoir to sjongen, wylst de bus fuortried en Amelia laitsjend yn 'e doar stie: - 't Is voor Amelia. Halleluja....

Hy hearde it noch doe't de bus de garage ynried. Amelia kaem by him, hong him de tas om it skouder, sette him it mûtske op en patte him op 'e mûle.

- Dit hawwe wy allegearre to tankjen oan de hjitte rite fan in polysjeman, sei er, en bigoun to laitsjen. De chauffeur kaem fan syn plak. Amelia stoep efter him oan ta de bus út.

- Hwat moatte wy mei him? hearde er har freegjen.

- Der hat de oare moarns noch nea in gek to min west, sei de chauffeur, wylst er har yn de earm naem.

Har fuotstappen klapten hol troch de greate garage. Har gean wie ‘schrijden alsof zij nooit zou sterven’.

Hja giet werom, tocht er en preuvele: - Dou moatst it my forjaen, Amelia. Forjow it my, Sibylle.

De oare deis kaem in jongmaetsje mei in moai forhael op 'e saek. Ien of oare grapmakker hie de Amor yn it Hearepark it mûtske fan in konduktrice fan de stedsbus opset en in jildtas omhongen mei trije nije kwartsjes der yn.

Hwat letter kaem de direkteur en stelde in nije sekretaresse oan him foar. Hy seach hwat skril fan de iene nei de oare. It like him nuver ta. Mar hy tocht: - Ik bin noch rûzich yn 'e holle fan fannacht, dit sil it gewoane wol wêze, nou't hja werom gien is.