De Tsjerne. Jaargang 2

[binnenkant achterplat]

Frysk en frjemd

Wurdearring mei in stikeltsje?

It Jannewaris-nûmer 1947 fan it Hollânske muzyktiidskrift ‘Symphonie en Swing’, dêr't sawol de kunstmuzyk as de moderne swingmuzyk yn oan 't wurd kome, jowt ûnder ‘kunstmuzyk’ in tige wurdearjend artikel fan Mr B.W. Snijder oer ‘Het muziekleven in Friesland’. Dêr stiet û.o. yn:

‘Nog even wil ik terugkomen op een zeer bijzonder concert, dat plaats vond op 10 Mei j.l. (dat is dus forline jier), tijdens de hiervoor reeds genoemde Friese Dagen, onder auspiciën van het ‘Kunstcentrum Friesland’ en dat, uitgevoerd door een Fries kantatekoor en een gedeelte van het L.O.F. geheel gewijd was aan werken van Friese componisten. Uitgevoerd werden werken van P. Folkertsma, R. Beintema, J. Slofstra en B. Smilde. Van Folkertsma (den al te bescheiden onderwijzer te Oldeboorn) hoorde ik o.a. een werk voor strijkkwartet, getiteld ‘In Memoriam R.O. Blackhall, A.J. Sutton en K.E. Emmons, gevallen 5 Mei bij Oldeboorn’, waarvan de eerste uitvoering heeft plaats gehad door het Harthouse String Quartet op 5 December 1945 in Toronto (Canada) en ‘Acht Kwatrinen’ voor sopraan, alt en piano, met tekst van Fedde Schurer.

Dengene, die - zoals ik - voor het eerst met het muzikale talent van dezen dilettant-componist (wiens vakmanschap overigens onmiskenbaar is) kennis maakt, valt terstond op, dat men hier te maken heeft met iemand, die ons in zijn eigen, origineel idioom iets te zeggen heeft. Het ‘In Memoriam’, dat wat de klankkleur betreft, af en toe enigszins Frans aandoet, heeft een diepe indruk op mij gemaakt, mede dank zij het perfecte spel van het Leeuwarder Strijkkwartet. Men had m.i. de, ook voor ons, gevallen Canadese strijders, aan wier nagedachtenis de compositie is opgedragen, op geen fijnzinniger en treffender wijze kunnen eren. Deze compositie verdient, tezamen met andere werken van dezen componist, een ruimere bekendheid, zowel in binnen- als in buitenland, en ik ben er van overtuigd, dat die bekendheid eens zal komen, zodra Folkertsma wat uit zijn isolement, waarin hij op het platteland van Friesland leeft, zal zijn verlost.’

Fansels, wij binne bliid mei dizze wurdearring. Mar is it nedich om, mei sa'n lyts stikeltsje to bisykjen Folkertsma fuort to lokjen? Mr. Snijder sil it sa kwea net bidoeld hawwe, mar der sit hwat yn fan: As dy boer mar ienris stedman wurden is, ensafh. Syn wurdearring hat hwat fan de metropoal-biwenner dy't hommels ta de ûntdekking komt dat op it plattelân ek yntelligente lju wenje. Hawar, men mei altyd noch tankber wêze as der lju om utens wei sokke ûntdekkingen dogge. It skynt nammers noch wol nedich to wêzen. Doe't okkerdeis de K.R.O. in ‘Fryske Dei’ hâldde, koe men wol ‘Pake syn klok’ hearre en nuvere gritsen fan in boerepias ûnder in kofjepot-konsert, en hie men ek wol tiid om in kwintet fan Brahms draeije to litten, mar it ‘In memoriam’ fan Folkertsma skynt men dêr noch net fan heard to hawwen....

It liket der op.

Nei't wij sizzen hearden, sil George Stam in artikel oer Folkertsma skriuwe yn it Holl. muzykmoanneskrift ‘Mens en Melodie’, dat to Utert forskynt ûnder redaksje fan Wouter Paap, Mr Jaap Kunst en Dr J.L. Broeckx.

A.W.