De Tsjerne. Jaargang 1

[binnenkant achterplat]

Frysk en frjemd.

De Tsjerne-forhalepriisfreach.

Mannichien sil him alris ôffrege ha, hoe 't it nou einliken sit mei de Forhale-priisfraech fan de Tsjerne. Wy kinne ús yntinke dat binammen de skriuwers sels tige binijd binne. Sa gau mooglik hoopje wy de 30 forhalen trochwurke, hifke en bioardiele to hawwen. Dat ien mei oar langer duorre hat as men forwachte hie leit wol prinsepeal oan it forhúzjen en de sykte fan de hear Schurer. Wy hoopje lykwols nou mei gauwens ús forsom yn to heljen en goed to meitsjen. Noch efkes geduld, warbere skriuwers.

Tydskrifte-oarloch.

It wie to foarsjen dat de oerfloed fan kulturele, politike ensafh. tydskriften dy 't simmer 1945 oer Hollân loskaem mei gauwens hwatte saksearje soe. De bilangstelling is gâns yn 't ôfnimmen en mannich mei fjûr opset blêd leit optheden sa 'n bytsje to spinfuotsjen. Der sille forskate fordwine moatte of men moat ta in algemiene reörganisaesje fan it tiidskrifte-wêzen oergean, en b.g. fusy's oangean fan dy blêdden dy 't elkoar yn libbenssfear it neist steane. Dit jildt sawol foar de wyk- as foar de moanneskriften. It soe ek tofolle ferge wêze fan letterleavjend Nederlân om der in rige litteraire tiidskriften op nei to hâlden dy 't twa trije kear sa great is as foar de oarloch. Sels in fakman kin it allegear net byhâlde en it nuvere is, dat alleman yn alle blêdden publisearret, tsjin 'e klippen op. Hokker as yn 'e slach falle moatte witte wy net, dat hinget fan allerhande faktoaren ôf: jild, tal lêzers, meiwurking, karakter. Lit ús hoopje: de bêsten net!

Nije folsleine útjeften.

Yn Genève is útkaem of oan 't útkommen in folsleine útjefte fan de romans fan André Malraux. Men kin op dizze útjefte by de boekhannel al yntekenje, mar 't is net sein dat men dit kostber wurk mei gauwens yn 'e hûs hat. Ek Hollân bliuwt net efter en hat yn tarieding û.o. in folsleine Ter Braak en in Gorter. Soksoarte útjeften hawwe foar dat men alles fan in bipaelde skriuwer yn sa lyts mooglik bistek by inoar hat. In neidiel is dat de útjeften ôfsûnderlik har eigen cachet min of mear forlieze.

De Nederlânske auteur en Jan Publiek.

Yn ‘De Nederlandse auteur en zijn publiek’, ‘een sociologischlitteraire studie over de ontwikkeling van het letterkundig leven in Nederland sedert de 18de eeuw’ fan Dr G.W. Huygens (1946) fine wy de folgjende nijsgjirrige meidielings oer Piter Jelles:

‘Opmerkelijk is het, dat de in '60 geboren P.J. Troelstra, een romantische natuur, die in zijn jeugd de beroemdste kolossen der wereldlitteratuur las, zelf middelmatige verzen schreef en gedurende enige tijd een bevlieging kreeg voor het Fries (niet de moedertaal van deze Leeuwardenaar) waarin hij gedichten vervaardigde die in onze dagen ‘volks’ genoemd zouden worden, opmerkelijk is het, dat deze aankomende intellectueel ondanks zijn dichterlijke aanleg, weinig onder de indruk is gekomen van de tachtigers.’

Yn elk gefal: dizze ‘Amsterdammenaar’ wit it moai op to tarjen.

Hoe soe sa'n auteur oer syn publyk tinke? En oarsom?