Trotwaer. Jaargang 32

[p. 1]

Dwersreed
Henk van der Veer

Galbakje

It galbakje is ien fan de aardichste rubrykjes yn De frats, de teaterkrante fan de Fryske Amateur Teater Skoalle.

Bertus Klazinga hat it bakje yn it jannewarisnûmer fan dit nije milennium knap folspuid. Kearn fan Bertus syn galspuierij is dat de kranten en tydskriften yn Fryslân amper omtinken jouwe oan toanielwurk: ‘Nee, romans, novellen en - net te ferjitten - dichtwurk!, dêr giet it om yn ús lytse, beheinde skriuwerswrâldsje. Wurdt der in farske Fryske dichtbondel fan - doch ris in goai - 20 siden, oer it stek fan de tydskrift- of krante-reservaten smiten, dan falle de resinsjeliuwen der begearich en hongerich op oan. Op elk wurd en letter wurdt smaaklik omkôge en as alles troch mage en terms fertard is, wurdt de keutel lein en is it de lêzer dy't der oan rûke kin. Dyselde organyske wei geane alle oare nij útkommen “literêre” keunststikjes. Mar op toanielwurk wurdt absolút gjin bek setten. Oan dat foer sit foar de liuwen in frjemde rook en smaak. It koe wol oer datum wêze.’

Bertus jonge, do hast gelyk, do hast folslein gelyk! ‘Yn Fryslân wurdt in toanielstik net ynhâldlik analysearre en dus op syn merites beoardiele’, sa stelsto yn De frats. Hawar, wij binne de minsten net en freegje dij minlik om ús de adressen en telefoannûmers troch te jaan fan de analytisy dy't toanielwurk foar ús op 'e hispel nimme wolle. Meist sels ek wol, enne... it hoecht fansels net om 'e nocht. Watte, it Frysk toaniel (is dat trouwens itselde as toaniel yn it Frysk, Bertus?) moat út 'e pielerijhoeke: forza!

Amicitia

In Sneek wil ut noch altyd nyt su goëd lope met ut teaterbesoek. Mar ut sal anders at ut an teaterdirekteur Hans Wijnstok leit: ‘We hebben er alles aan gedaan om de sfeer te verbeteren. Warmere inrichting, comfortabelere stoelen en vriendelijker personeel’, su laat hear Wijnstok in un interview de lezers fan ut Sneeker Nieuwsblad (28.12.99) wete.

Mar met ‘image’-verbetering alliennech komme je der fanself nyt. Der mut mear gebeure om al dy Sneker kultuerbarbaren naar ut teater te trekken. Dêrom un spektakulêr idee bedocht: ‘Een aantal bekende Nederlandse artiesten (“categorie Tineke Schouten”) gebruikt Amicitia als oefenruimte en geeft ter compensatie een gratis voorstelling als wij zorgen dat er publiek aanwezig is.’

Ferders noch feranderingen? ‘Naast de bekende Nederlanders hebben ook twee commerciële televisiestations contact opgenomen over het verschaffen van oefen- en uitzendruimte.’ ‘En’, su orakelt hear Wijnstok un eindsje ferderop in ut fraachgesprekje, ‘andere toekomstplannen zijn zomertheateractiviteiten en een jazzfestival.’

Mar wie mut dat allemaal betale Wijnstok? ‘De Hoofdsponsor’! Hearehitskes, kik-ke-mako, dat dy domme Snekers dêr nau nyt earder an docht hadden. En wie mag dat dan wel nyt weze, dy ‘Hoofdsponsor’? ‘Dat verklap ik lekker nog niet, maar door het aantrekken van een hoofdsponsor wordt zelfs de naam van het theater veranderd!’

Wat sêge jou nau Wijnstok?? De naam ‘Amicitia’ ferwynt fan de Sneker skouburch?

[p. 2]

Bin jou nau besopen, dy 150 jaar ouwe naam hoart gewoan bij ut Sneker kulturele erfgoëd, moai afbliëve met je fikken. Of anders... Ut water fan 'e Wip (‘dat konservatieve kereltje bedoelt het watertje voor ons theatertje, schat’) stinkt ok al mear as anderhalve eeuw!

Soap

Op 12 maart 1998 stiet yn 'e Leeuwarder Courant it berjocht dat regisseur Pieter Verhoeff op 21 en 22 maart fan dat jier audysjes hâldt foar in spylfilm anneks televyzjerige oer it libben fan de skriuwster Nynke van Hichtum.

In pear hûndert belangstellenden jouwe har op, de earste seleksje wurdt makke. In wike letter, op 28 en 29 maart, op 'e nij audysje, no bij Verhoeff himsels. Alle dielnimmers prate persoanlik in kertier mei de regisseur oer har ambysjes. Yn juny '98 folget in brief mei dêryn de oprop om op 13 en 14 juny op 'e nij nei Ljouwert ta te kommen foar in folgjende audysje. Der sille fideo-opnamen makke wurde en fan guon wurdt ferwachte dat se in monolooch of gedicht yn it Nederlâns of it Frysk tariede. Ek graach foto en cv ynleverje!

Verhoeff dielt nei ôfrin fan dizze audysjes mei dat alle bern dy't meidien hawwe oan dizze lêste ‘ronde’ yn elts gefal in figuranterol yn 'e produksje krije sille. Yn de oprop fan maart 1998 hie oars noch stien dat ‘it giet om echte rollen, net om figuranten’, hawar, de kandidaten wachtsje ôf. Want, dat hie ek yn it krantestikje stien: ‘de opnamen foar de film wurde yn 'e neisimmer fan dit jier [1998, hvdv] makke of yn 'e maityd fan takom jier.’ Noch eefkes geduld dwaan.

We sitte no ûnderwilens yn 'e oare ieu, it duorret in ivichheid, mar al dy kandidaten hawwe noait wer taal of teken fan Verhoeff en Egmond Film-Television heard. It liket fergemy wol in soap!