Trotwaer. Jaargang 31

[p. 1]

Dwersreed
Henk van der Veer

Kwantiteit & Kwaliteit

No't Trotwaer dit jier faker ferskine sil, tsien kear is it doel, moatte wij der as redaksje fansels plat foar. Ien ding ha wij ús goed foarnommen: de kwantiteit mei net ten koste gean fan de kwaliteit!

Oer dy kwaliteit wie it Literair Poduktieen Vertalingenfonds, yn de persoanen fan Reintje Gianotten en Gerlien van Dalen, wakker te sprekken. Foarôfgeand oan in oerlis mei de Provinsje, ús oare grutte subsydzjejouwer, dienen se ús te witten dat de krêft fan it blêd leit yn ‘de kritische beschouwing’. Se soene graach sjen dat wij dat as redaksje dit jier fierder útbouwe. En - no komt it - der is potsje om opdrachten yn dat sjenre te jaan! In finansjeel potsje, ha 'k begrepen. Kinne ús meiwurkers einlings ris fatsoenlik honorearre wurde!

Dat Trotwaer ferline regelmjittich en op 'e tiid ferskynde, fûnen de beide froulju in ekstra komplimint wurdich. Dy fear hienen se wat mij oanbelanget wol hâlde mocht. Ik fyn it op 'e ferskinen fan in tydskrift gewoanwei in plicht foar de abonnees oer. Sels al wenje se yn 'e United States.

Anne Feddema

Dichter Anne Feddema út Ljouwert krijt gjin ‘aanvullend honorarium’ foar syn dichtbondel Slapstickiepenbierings. De trije Fryske ‘adviseurs’, Pyt Jon Sikkema, Tsjerk Veenstra en Simen Veltman hawwe it Fonds voor de Letteren negatyf advisearre.

Doe't Feddema om in ‘nadere motivering’ frege krige er in slapstickeftich briefke fan it Fonds werom:

De meningen van de leden van de subcommissie Fries over uw bundel liepen uiteen. Weliswaar geeft de bundel blijk van uw belezenheid en betrokkenheid, maar de vorm waarin dat is gegoten is [jaja! hvdv], acht de commissie gekunsteld en doet naar de mening van de meerderheid van de commissie eerder afbreuk aan de poëzie dan dat het wat toevoegt. De slapstick wordt te gemakkelijk bevonden; een op zichzelf aardig gedicht bij een schilderij van Chagall wordt er door de ‘slapstick’ niet beter op. Af en toe zijn er aardige associaties, maar soms zijn ze ook onnavolgbaar en onlogisch. Hoewel er toch ook enkele aardige gedichten in de bundel staan zoals bijvoorbeeld Autopsy op dy Uljanov en De man dy't syn holle opiet, wordt het geheel toch niet sterk genoeg bevonden. In uw brief stelt u dat een te origineel geluid niet gewaardeerd zou worden. De gedichten zijn evenwel voor de meerderheid van de commissie niet verrassend en niet origineel, zeker niet wanneer men ze vergelijkt met die van R.R. van der Leest van zo'n 30 jaar terug. Eén commissielid vond de gedichten aanvanklijk wel verrassend en boeiend, maar kwam bij herlezing tot het eindoordeel ‘redelijk’ voor de kwaliteit van de poëzie.

Tsjonge noch oan ta, dat hakt der yn Feddema! Net allinne it wurk fan it ‘multytalint’ út Ljouwert wurdt hjir troch de ‘subcommissie’ te kyk en te kak set. Ek de positive besprekkers fan Slapstickiepenbierings, Piter Yedema yn Hjir (maaie 1998) en ûnderskreaune yn Trotwaer (juny 1998), binne yndirekt knipt en skeard troch de Frysk literêre ayatollah's. En de redaksjes fan de Frysk literêre tydskriften hawwe der ek gjin hout fan begrepen troch it no bondele wurk fan Feddema ea op te nimmen yn har magazines. Om noch mar te swijen oer dy hampelmannen en dadawyfkes dy't

[p. 2]

yn 'e lêskommisje fan 'e Koperative Utjowerij sitte en dy't wol fine dat it wurk fan Feddema klasse hat.

Of soe 't sa wêze kinne dat wurk wat de ‘commissie’ net folgje kin sûnder pardon in ‘negatyf’ oardiel meikrijt rjochting Fûnsbestjoer? Har (de)motivearring wiist dy kant wol út.

Wat ik net goed rymje kin is it feit dat de bondel útjûn is mei stipe fan it Nederlands Literair Produktie-en Vertalingenfonds. Foar dy har kommisje wie de bondel blykber goed genôch om ferskine te kinnen. Lykwols blike de fersen fan Feddema nei publikaasje foar in oare (sub)kommisje kwalitatyf net goed genôch te wêzen foar in ‘aanvullend honorarium’.

Foar de subcommissie sil it debút fan Anne Feddema bijskreaun wurde as in net honorearre fuotnoat by de Fryske letteren. Mar poëzij-fernijing lit har gelokkich net opkeare troch klerken en ‘adviseurs’, dat mei foar Feddema in skrale treast wêze!

It berop dat de dichter tsjin it beslút oantekene hat makket neffens mij gjin inkele kâns sjoen de jurisprudinsje yn fergelykbere saken. Sa waard koartlyn it berop dat byldzjend keunstner André van der Linden yntsjinne bij it Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst troch de Ljouwerter rjochtbank ófwiisd. Van der Linden syn oanfraach foar in basisstipendium waard neffens de rjochter terjochte net honorearre. De rjochter motivearre it beslút fan de advyskommisje sa: oan it advys fan (sub)kommisjes kinne ‘slechts beperkte motiveringseisen worden gesteld’, omdat it giet om ‘de objectivering van naar hun aard subjectieve oordelen die zich niet licht in woorden laten (samen)vatten’. It giet der neffens de rjochtbank om ‘dat de aanvrager enigermate inzicht wordt verschaft in de gedachtegang die eraan ten grondslag ligt.’ En dat is bij Feddema al bard.