Trotwaer. Jaargang 27

[p. 122]

Doeke Sijens
De omkesizzer

Yn 'e kûpee wie it smoarhyt ek al stienen alle ruten iepen. Nyckle siet der noch mar in pear minuten en de rêch plakte him al tsjin 'e bank oan. It wie goed fiif oere, de trein hie fansels al de hiele dei yn 'e gleone sinne riden.

By Feanwâlden begûn de waarmte te wennen en seach er wat om him hinne. It wie de simmer dat sawat alle manlju yn in koarte broek rûnen of sa't de reklame it neamde - bermuda's. Lang net elkenien stie it like goed, mar hy hie it der mar op weage. Noch nea hie er safolle moaie skonken sjoen en hy wie bliid, dat it mar tydlik wie, oars soe it him fierstente ûnrêstich meitsje. Sa krekt noch, by 't ynstappen. Fjouwer jonges dy't fêst fan in eilân kamen. Brún as in kastanje en suver gjin klean oan. Se wienen mei inoar oan it mâltjirgjen en Nyckle hie syn eagen der net fan ôfhâlde kinnen. Hy hie hoop hân dat sy by him yn 'e trein gean soenen, mar hy hie se net mear fernommen. Spitigernôch wie der in âld man foar him oer sitten gien, dy't elke kear mei in soad stinnen in bûsdoek oer syn gesicht wreau.

Net allinnich dêrom hie er in min sin. Jurjen wie al wer in wike op Skylge en hie gjin berjocht dien. Gjin kaart, neat. No hienen se dat ek net ôfpraat, mar dochs. As er werom kaam, soe der dochs klearrichheid komme moatte. De hiele wike al spoeken bylden fan Jurjen en Monica troch syn brein of fan Jurjen en in baaigast. In libbene ferbylding wie neat net noflik.

Dat er Tsjeard doedestiids min behannele hie, koe er ek net kwytreitsje. Jierren hie er der net mei dwaande west. Hy hie it doe ek net gek fûn dat it samar dien wie. Nea hie er Tsjeard wer sjoen. Mei't er yn in oare wrâld telâne kommen wie, hiene se gjin kontakt mear socht. Fansels, fan syn mem hie er noch wolris wat heard en yn 'e krante stie wolris in besprek fan in útstalling. Hy hie Tsjeard brûkt, sa like it wol.

Hy hie ek neat net folle nocht oan syn útfanhûzjen by de famylje. Aldergeloks gie it mar om trije dagen, snein gie er werom. De lêste dagen rûn er mei it idee om, dat syn heit en mem betocht hienen, dat marris mei him praat wurde moast en dat Jan en Hiske dat dwaan moasten. Hoe't er der by kaam wist er net, mar it liet him mar net los.

Jan stie by de útgong, sa't ôfpraat wie. Hy

[p. 123]

sloech Nyckle op 't skouder. ‘Moai datsto der bist,’ sei er. Hy die oerdreaun freonlik en Nyckle fielde him daliks wer it lytse broerke, ek al wie dat Jan syn bedoeling fêst net. Sy rûnen nei de auto en praten oer de trein en it waar. ‘Wy hawwe te winkeljen west, de oaren sitte te wachtsjen.’ De auto stie ûnder in beam yn it skaad, mei de doarren iepen. Hiske kaam derút en joech Nyckle in tút. De twa bern seach er doe't er ynstapte. Joris en Joke fûstken mei him (dat gie wat knoffelich) en hy gie tusken har yn sitten. De twa bern wienen net sa lyts mear as er yn gedachten hân hie. De lêste kear dat er harren sjoen hie, wie grif langer as in jier lyn. Joke wie in moai donker famke wurden fan in jier as fjirtjin en Joris wie hielendal gjin jonkje mear! Hy wie lang en paste suver net mear op 'e efterbank. Dat de jonge sa kreas wie, it wie Nyckle noait earder opfallen. Hy hie grutte brune eagen en donker hier, dat nochal lang wie. Nyckle wie in bytsje fan 'e wize, hy wist net wat er tsjin him sizze moast.

De auto wie net sa grut, hy siet suver fêst tusken de bern yn. Hiske fertelde oer de boadskippen, dat it sa'n toer wie om by in winkel in auto del te setten. Se prate oan ien wei en hong in bytsje efteroer om fersteanber te bliuwen. ‘Mem moat de riemen fêstdwaan,’ sei Joris der trochhinne. Hy hie noch wol in echt jongeslûd. Se hienen thús folhâlden om altyd Frysk te praten. Oan Joris koe er hearre dat dat slagge wie, ek al klonken syn wurden in bytsje te kreas. Rare, ûnfryske namme wie it eins, Joris.

Nyckle seach mei niget nei de bekende gebouwen en de minsken yn 'e strjitten. It wie safolle libbener as yn L. It ferbjustere him hoefolle nije kantoaren at derby kommen wienen. Wie de stêd no noait ris fol?

Troch it bewegen fan de auto rekken syn knibbels sa no en dan dy fan de bern. Soms dy fan Joke, dan wer dy fan Joris. Hy hie fansels ek in koarte broek oan. Nyckle doar de jonge net oan te sjen, as er it glêde fel fan Joris syn skonken fielde. Moast it no altyd sa gean, tocht er: fûn er ynienen syn omkesizzer oantreklik.

Nei't de auto it hiem opriden wie, waarden de bern fuort wei. Earst beseach er it hûs, dat boud wie yn 'e tweintiger jierren. Neffens Jan wie it goed ûnderhâlden. Foar hûs wie de drokke dyk, mar oan 'e oare kant wie in terras en in blikke sa grut as in greide. ‘Dit neame wy ús fuotbalfjild,’ sei Jan. It hûs stie fol mei it modernste húsrie, it oanrjocht wie makke fan swart marmer. ‘Wy doare ús hjir hast net te ferwegen. Wy binne ek meast bûtendoar mei dit waar, fansels.’ Hiske brocht him nei de útfanhûzerskeamer, dy't yn in soarte fan lytshûs wie. Dêr hie de kollega syn sprekkeamer en boppe wienen twa keammerkes en in badkeamer. ‘De oare keamer is fan Joris.’ Hiske die wat oan 'e gerdinen en de

[p. 124]

lekkens en dêrnei gie se wer fuort.

Yn 'e keamer fierderop hearde er muzyk, krekt net te lûd om der hinder fan te hawwen. De badkeamer wie lúks. Toskedokters fertsjinnen in soad jild, dat wie bekind. It wie him ûndúdlik wêrom't Jan en Hiske yn dit hûs útfanhûzen. Miskien om't de mar sa tichteby wie? Siet de kollega no yn har hûs? Hy hâlde syn gesicht ûnder de kraan en kjimde syn hier. Hy hie it de oare deis knippe litten, eins wie it no wat te koart. Wêrom hied er ek neat tsjin de kapper sein, dy gie altyd te lang troch. Lykwols, mei de waarmte wie it wol noflik. Hy gie werom nei syn keamer, pakte syn tas út en die oare klean oan. Hy stonk nei swit.

‘De bern woenen perfoarst net barbecueë,’ sei syn broer, ‘dat fine se âlderwetsk. Se binne ús folslein de baas. As ik it allegear yn 't foar witten hie, wie ik der noait oan begûn. Oan bern dan. Joke falt noch wol ta, mar ús Joris is net te brûken.’

‘It binne dochs wol aardige bern?’ frege Nyckle.

‘Joris is no santjin, en werklik, hy wol neat, ja tillevyzje sjen en foar de kompjûter sitte. Do krijst der gjin fatsoenlik wurd út. Op skoalle docht er it wol aardich, mar hy is abslút asosjaal. De iennichste mei wa't er goed opsjitte kin is Joke. Mei har giet it aansens ek sa, dêr bin ik wis fan.’ It wienen ynienen in soad emoasjes. Miskien wie it de drank en de waarmte, tocht Nyckle. Nei ien glês wyn wie hy yn elk gefal al útpoept.

‘Ik hie op dy leeftyd ek in hekel oan alles, dat wit ik noch wol,’ sei er.

‘Do wiest doe ek net te brûken, dàt wit ik noch wol.’ Jan lake der by. ‘Dan is der miskien noch wol hoop,’ fûn Hiske.

‘Gek eins,’ sei Nyckle, ‘it liket sa'n aardige jonge.’

Hiske andere: ‘By in oar hâldt er him altyd bêst. Dat docht er om ús te narjen.’

As bûtensteander fernaam Nyckle ûnder it iten net folle fan de spanningen. De bern seinen net folle, mar wienen ek net stúmsk of lêstich. It petear gie oer hoe't it by harren thús west hie en dat Jan it hûs al út wie doe't Nyckle noch lyts wie. De bern wienen mâl om pake en beppe, dat wie dúdlik. Hiske fertelde dat Joke in famke troffen hie dat in pear huzen fierderop wenne by wa't sy neffens har mem mear wie as thús. Nei it iten soe se dêr ek we hinne. ‘Der is ek noch in broerke, dat fynt se hiel aardich,’ sei har heit. ‘Us Joke is der betiid by.’ It famke krige in kleur en rûn nei it iis gau fuort. Joris wie nei iten ek samar fuort. Nyckle fûn dat spitich, hy hie wol wat mei him prate wollen om better mei him yn 'e kunde te kommen.

Oan 'e nacht ta út bleaunen se bûten. Yn 'e greide fierderop rûnen skiep, in flearmûs fleach yn in krinkje om in beam hinne en

[p. 125]

in lette fûgel makke noch leven. Mei har trijen leinen se langút yn in stoel op it terras en dronken wyn. De problemen mei Jurjen, alle oare droktmen en syn wurk wienen in hiel ein fuort.

Joke kaam thús en gie daliks op bêd. Hoe hiet Joris dochs echt, tocht Nyckle doe't er it lêste slokje wyn naam. Wie ik der net by doe't er doopt waard? Dat hie syn heit fêst dien, mar der hienen safolle west.

‘Hast al werris in freon,’ frege Hiske. ‘Ik hear mem der noait oer.’

No komt it dochs noch, tocht er, hy wie syn betinksel oars al wer fergetten.

‘Ik fertel har dat ek net, dêr eamelje se dochs mar oer. Se haatsje allinnich it idee al.’ Ynienen wienen alle problemen werom.

‘Wy net, hear. Foar ús makket it neat út. Fertel marris.’ Syn broer sei dat.

Op slach wie er wer kalm. ‘Jurjen,’ sei Nyckle en hy miste him op it momint dat er it sei yntins. Wat soe dy op dit stuit dwaan? ‘Dat wurdt miskien wol wat.’

Fier fuort sloech in klok tolve kear. Yn 'e stilte telde er de slaggen. Hy wie ôfgryslik wurch en gie stean. Hiske die him foar hoe't er de doar ôfslúte moast en doe gie er nei boppen. Hoe hiet er dochs, tocht er, it is hiel wat oars as Joris. Hy woe fansels net mei sa'n Fryske namme nei skoalle.

Hy wie krekt klear mei toskepoetsen, doe't Joris de badkeamer yn kaam. Nyckle koe him yn 'e spegel sjen.

De jonge gie op 'e râne fan it bad sitten. ‘Asto moarn nei de stêd giest, mei ik dan mei?’ frege er. Sy hienen it der ûnder it iten oer hân, dat Nyckle moarn nei Grins woe. Wêrom woe de jonge mei?

‘Jawis wol,’ sei er, ‘mar giesto net leaver mei jim heit te silen?’

Nyckle hong syn handoek op en draaide him om. ‘Ik wol graach wat mei dy beprate,’ sei de jonge. It klonk hiel serieus. Hy seach Nyckle oan. Dy wist net wat er anderje soe. Trochfreegje? De jonge hie in kaam krigen en wie der mei oan. It wie fêst wichtich foar him. ‘Jawis, gean mar mei. Ik wol betiid fuort. Njoggen oere, kin dat?’ Nyckle wie wol nijsgjirrich.

De jonge knikte en gie der daliks wer út. Lang tocht Nyckle der net oer nei, hy wie samar yn 'e sliep.

Syn âlden wienen ferheard, doe't Joris mei Nyckle ôfstuts. Sy fûnen it lykwols gjin ferkearde ûntjouwing. Jan helle twa fytsen út 'e garage en Hiske woe witte oft se mei iten op harren rekkenje moast.

Joris hie deselde klean oan as earder. Op syn T-shirt, dat wie Nyckle noch net earder opfallen, stienen twa mantsjes fan Keith Haring. Hy fernuvere him deroer hoe praatsk at Joris wie. Hy hie it oer de hûn thús, syn kompjûterspultsjes, de skoalle en de sylboat.

[p. 126]

It wie wier, tocht Nyckle, dat âlden altyd sa'n frjemd byld fan har bern ha. Sy dienen altyd folle negativer as nedich wie.

Doe't sy yn 'e stêd de fytsen yn in stalling set hienen, wie it Joris dy't ôfprate woe om inoar mei twa oeren wer te treffen. ‘Ik moat noch wat dwaan,’ sei er. Wat dat wie, dêr mocht Nyckle nei riede. Miskien hie syn mem wol sein, dat er gjin beslach op Nyckle lizze mocht. Nyckle stuts it plein oer en makke in slach troch de stêd. Der wienen al wer in soad minsken, op 'e merk en ek al yn 'e winkels.

Nyckle mocht graach sentiminteel dwaan oer Grins, tinke oan alle moais dat er dêr meimakke hie. Lykwols, as er dan werklik troch de strjitten rûn, dan kamen al gau de ferfelende saken nei boppen. Syn teloarstellingen oer de stúdzje, syn gefoel dat er neat koe; it wachtsjen op in jonge yn in kafee; de lytse keammerkes yn drokke studintehuzen, dêr't men nea rêstich lêze koe. Hy hie der op 't lêst sa syn nocht fan hân, dat er ta it beslút kommen wie. Hy woe der wei. Dat Arjen yn L. wenne hie fansels holpen.

Nyckle siet al in skoftsje op it terras te wachtsjen. Hy hie al in twadde kofje besteld en rekke hieltyd mear benijd nei wat Joris mei him beprate woe. In tatoeäazje miskien? Dêr wie Joris neffens him it type net nei. Hy wie net echt in netsjes jonkje, mar sa avontuerlik like er Nyckle ek wer net ta. Hy folge mei niget it drokke wurk fan de kelner, doe't Joris ynienen neist him sitten gie. Ien momint koe Nyckle him net werom. Syn hier wie der foar it grutste part ôf, it wie tige koart knipt. Joris lake. ‘Stikeltsjes, fiel marris,’ sei er. Nyckle aaide him oer de holle, hiel eefkes mar, in refleks wie it. It stie him goed, syn grutte eagen wienen sa noch opfallender en hy hie der in krêftiger gesicht troch krigen. It makke him ek wat âlder. ‘Ik moast wol in oere wachtsje, ik hie fansels neat ôfpraat. De kapper hie it der sa mar ôf.’

De jonge bestelde in cola. Ruts him út. Syn nekke wie in stik ljochter as syn gesicht foel Nyckle op. Hy hie in gefoel as wie Joris in frjemd, mei wa't er foar it earst ôfpraat hie. Hy fielde him net echt noflik. Der soe wat komme, hy fernaam no wol dat de jonge spand wie.

Joris seach in skoftsje nei de minsken, dy't stadich foarby rûnen.

Op in stuit frege er Nyckle: ‘Wistesto daliks datsto homo wiest?’ Ynienen begriep er wêrom't Joris mei him prate woe. Hy besocht besteklik te anderjen. ‘Ja en nee. Ik ha noch wol in skoft twivele. Wêrom wolsto dat witte?’

Joris seach noch altyd nei de minsken en sei: ‘Ik tink dat ik, no ja, dat ik ek sa yninoar sit.’ Hy dronk hastich fan syn cola en ferslokte him. ‘Eins bin ik der wol wis fan. Ik bin slim fereale op in jonge út myn klas.’

[p. 127]

Hy seach Nyckle oan en hie de triennen yn 'e eagen. ‘Eins is dat wol wer oer, mar ik ha der wol in soad lêst fan hân.’ Nyckle wist net hoe't er reageare soe. Wie it Joris mienen? In echt grut minske soe miskien sizze: ‘Elkenien hat wolris fereale west op in oare jonge of famke.’ Mar dêr wie Joris fierstente serieus foar. ‘Wit dy jonge dat?’ frege er. De fraach wie net botte relevant fansels. Joris lake. ‘Ik sjoch wol út, it is sawat de grutste famkesgek dy't der is, mar hy is teminsten net sa stom as de measten. Dêrom bin ik ek sa mâl op him. En alle famkes fansels.’

Wist ik mar, hoe't ik him treastgje koe, tocht Nyckle. Eins soe er allinnich mar sizze kinne: ‘Sa giet it altyd. It is altyd de ferkearde.’

Joris hie der foar Nyckle ynienen in diminsje by krigen. Hy mocht dan syn omkesizzer wêze, hy wie ek in tige oantreklike jonge. Nyckle seach nei syn skonken mei de donkere hierkes. Joris wie echt net mear in jonkje!

‘Der komme wol wer oaren,’ sei er úteinlik. Gjin rie dêr't de jonge op dit stuit wat oan hie, mar it wie wol wier.

‘Is dat by dy ek sa, datsto elke kear wer samar fereale wurdst?’

Nyckle lake. ‘Dat is by elkenien sa.’

Sy rûnen in skoftsje de stêd troch en kochten in broadsje. ‘Wat sille wy dwaan, nei hûs?’ frege Nyckle by de stalling.

‘Kinne wy net noch in ein te fytsen? Der is dochs gjin ien thús.’

Nyckle wist in rûte de fjilden troch, meast oer dykjes dêr't gjin minske kaam. Hy hie der mei Steven faak fytst, as se deilis west hienen. Der wie neat, gjin doarp, gjin boer, allinnich skiep. Under it fytsen stelde Joris hieltyd mear fragen, as waard der in slúsdoar iepenset. Doe't sy sawat in oere fytst hienen, namen sy eefkes lins en setten de fytsen tsjin in hikke. Greiden, fierders wie der neat te sjen. It gers wie giel fan 'e droechte. Der wie yn al dy jierren neat feroare, de tiid gie oan dizze kontreien foarby. Ek de skiep dy't fierderop rûnen, hienen der altyd al west.

Se leinen neist inoar yn 'e berm. Nyckle hie syn oerstrûper útdwaan wollen, mar wie bang, dat Joris dat miskien ferkeard opnimme soe. Hy woe perfoarst de omke bliuwe. Joris kôge op in gerske en seach nei de michjes boppe de droege sleat. It wie blakstil. Nyckle rekke yn 'e sliep.

Doe't er wekker waard, rûn Joris in eintsje fierderop. ‘Sille wy dy kant werris op?’ rôp Nyckle. It wie hast fjouwer oere, sy hienen der al in moai skoft west. Joris kaam werom en gie neist Nyckle sitten. Hy seach dat Joris syn eachlidden read wienen. It koe fansels in allergy wêze. ‘Hast gûld?’ frege er. ‘Wêrom?’ Joris andere net, mar begûn te gûlen. Syn skouders skokten. Sûnder der by te tinken sloech Nyckle in earm om him

[p. 128]

hinne. Joris krûpte fuort tsjin him oan. Syn holle beweegde Nyckle tsjin 't boarst, Joris siet sawat by him op 'e skurte! De jonge wie waarm en rûkte nei swit en de kapper. Doe't er net mear snokkere, besocht Nyckle him fan 't plak te krijen, mar dat slagge net bot. Hy aaide Joris in bytsje oer it hier. Hy hie sa'n moaie smelle jongesnekke, dêr't al sa'n soad pedagogen troch yn triennen rekke wienen. Dit moast sa net trochgean, tocht Nyckle. Hy fielde dat er al in stive krige.

Mei krêft sette er Joris wer te plak, sadat dy wer rjochtop siet. Joris sei: ‘Berneftich fan my, mar ik bin sa bliid dat ik it dy ferteld ha. Ik ha der al sa lang mei omrûn.’ Hy gie stean en fage noch in kear oer syn eagen.

De jûns gie it krekt as de earste kear. Nei iten wienen de bern fuortgien en sieten sy wer mei har trijen op it terras. Nyckle wie ûnder de yndruk fan wat der de middeis bard wie en hie net folle nocht oan praten. Hy seach nei de kôgjende skiep en tocht oan Joris, dy't it miskien muoide dat er him safolle ferteld hie.

Joke kaam wer let thús en Nyckle dronk wer tefolle wyn. Doe't er syn tosken poetste, hearde er muzyk. Hy hie tocht dat Joris allang út de wei wie. Hy die syn klean út en gie op bêd. Wylst er him deljoech, tocht er oan Jurjen en oan Joris, hoe't dy tsjin him oankrûpt wie. Hy koe fansels neat foar de jonge dwaan, mar dy soe it fêst wol rêde. Krekt doe kaam Joris de keamer yn. Nyckle skrok net iens, ûnbewust hie er dat miskien al ferwachtte.

It wie net botte donker yn 'e keamer en Nyckle seach, dat de jonge in donker ûnderbroekje oan hie en fierders neat. Hy bleau by de doar stean. Hie ik mar net sa'n soad wyn dronken, tocht Nyckle, dan soe ik better witte wat ik dwaan moast. It iennichste wat er die, wie rjochtop sitten gean. ‘Ik hearde dy nei boppe kommen,’ lústere Joris, ‘ik woe freegje ofsto it net oan ús heit en mem fertelle wolst. Dat doch ik sels noch wolris.’ Hy gie op it bêd sitten, op it fuottenein. Hy wie noch mar in goed meter fan Nyckle ôf. Joris hie in smel liif, noch net rjocht folgroeid, Nyckle seach dúdlik syn ribben. ‘Ik ha harren neat ferteld, dêr hoechst net oer yn te sitten,’ andere er.

Ynienen lei Joris neist him op bêd, tsjin him oan, allinnich it lekken der noch tusken. Hy die wyld, joech Nyckle tuten op syn hiele gesicht. ‘Nee! Dit kin net.’ Nyckle wie suver machtleas, mar dit mocht net. ‘Ophâlde!’ Fan skrik liet Joris him los en gie sitten. Tichteby. ‘Ik moat it dochs in kear leare,’ sei er, ‘ik tocht, miskien wolsto my wol helpe.’ Nyckle seach, dat er lake, dat er syn hân útstuts om him wer oan te reitsjen.

‘Joris,’ sei er en luts oan it lekken. ‘Sa kin dat net. It moat fan twa kanten komme. It

[p. 129]

moat mei leafde te krijen ha, emoasjes. It is gjin surfles.’

‘Fynst my net moai genôch soms?’ Hy sprong fan it bêd ôf en rûn nei it rút. Die de gerdinen fansiden. Nyckle sei neat. Hy tocht oan Tsjeard. De parallel wie oerdúdlik. Arjen hie, kaam him yn 't sin, der altyd jaloersk op west dat Nyckle sa betiid al seks hân hie. Arjen hie oant syn twaentweintichste wachtsje moatten.

‘Sille wy der nochris oer prate,’ sei Nyckle. ‘Moarn, as wy helder binne.’ Hy koe Joris syn grutte eagen sjen.

Yn Nyckle fochten de omke, de folwoeksene, de freon en de man dy't de jonge oantreklik fûn om it fûlst. ‘It kin gewoan net,’ sei er. ‘Ik bin dyn omke, ik bin folle âlder, it kin dochs neat wurde.’ It wie fansels ferkeard om mei de jonge te diskusjearjen, hy moast derút. In oare mooglikheid wie der net.

‘Dat wit ik allegear wol, mar ien kear, dêr is dochs neat ferkeards oan. Ik mei dy dochs wol oankrûpe sunder datsto lilk wurdst?’ Hy joech it net oer. Sa krigen bern de âlden der ûnder, tocht Nyckle. Joris hie dy keunst goed yn 'e macht.

‘Kin ik net gewoan by dy sliepe? It wie sa'n moaie dei en moarn giesto wer fuort.’ Hy rûn wer nei it bêd. It wie krekt as hie de jonge him betsjoend. Nyckle die it lekken fansiden.

Hy lei op ien side mei de earm oer Nyckle syn boarst, de búk tsjin syn rêch. Joris ferweegde net en lei stil tsjin him oan. Nyckle besocht stil lizzen te bliuwen. Sa hie er ynienen hiel oare problemen. Joris syn hier kribele tsjin syn nekke en hoe't er him ek ferhâlde, hy fielde de jonge ek tsjin syn billen. In skoftsje miende Nyckle, dat Joris werklik sliepte, mar dêrfoar lei er eins te stil. Sa komme omkes by de plysje telâne, tocht er, doe't Joris syn hân oer syn boarst begûn te bewegen. Nyckle draaide him om. As Joris it dan sa graach woe, dan moast it der mar fan komme. Fan 'e plysje mocht it wol, hy wie âld genôch.

Doe't er de moarns wekker waard wie it ljocht yn 'e keamer. Hy hearde de fûgels. Joris lei mei de rêch nei him ta. Nyckle wie net grutsk op himsels. Koe er Jan en Hiske noch wol ûnder eagen komme? It fleis is swak, dat ekskús waard ek altyd brúkt foar ynsest. Hy mocht dan swak west ha, de jonge soe der fêst net minder fan wurde, dêr wie er wis fan. Dat seinen minsken ek altyd om eigen misslaggen goed te praten.

De lekkens wienen fan 't bêd rekke en Joris lei yn al syn hearlikheid yn it ljocht. Nyckle seach nei syn eigen liif en koe it ferskil sjen. Sa hienen hy en Tsjeard ek neistinoar lein, mar doe wie hy de jongste. Hy seach nei Joris syn smelle, glêde liif, tocht oan syn begearige hannen, dy't er suver noch fiele

[p. 130]

koe. Soe er him wekker meitsje?

De hiele famylje brocht him nei de trein. Joris fûstke as lêste mei syn omke, as wie it hiel gewoan. De hiele dei wie dat al sa, doe't sy mei de boat der op út west hienen en de jûnes yn it restaurant: syn broer en skoansuster koe neat bysûnders opfallen wêze. Dat hied er goed mei Joris ôfpraat. Dochs hie him de hiele dei de gedachte pleage, dat Jan en Hiske wat fernommen hienen. Soenen se nachts faaks tefolle leven makke hawwe, it rút hie ommers iepen stien. Lykwols, in konfrontaasje bleau út. Nyckle hope mar, dat it aansens as er wer fuort wie, ek net ferkeard gean soe en dat Joris him stil hâlde soe. Yn elk gefal behearske er it ôfskied nimmen goed.

Doe't er de moarns noch tsjin him oanlei, hie Nyckle sein dat Joris mar it bêste in freon fan syn eigen leeftyd sykje koe en dat dit in útsûndering west hie. Joris sei: ‘Dat sil noch wol eefkes duorje, de jonges op skoalle binne sa bernich, dy witte hjir noch neat fan. Ik mei dochs wol in kear by dy komme?’ Nyckle hie doe fansels better fan Jurjen fertelle kinnen, mar dat fûn er op dat stuit in bytsje flau. Der koenen better oare redenen wêze foar Joris om him te ferjitten. Hy moast it as in foarfaltsje sjen.

It waar wie dy middeis omslein, net ynienen mei tonger en hurde wyn, mar it wie stadich griis wurden en letter reinde it, krekt hjerst. De trein wie fol, Nyckle siet mei trije oaren te ticht op inoar. In frou krige rûzje mei de kondukteur, om't se roke woe. Wer stoppe de trein by elk doarpke. Wat er it wykein meimakke hie, like al wer in dream, alle deistige saken kamen mei elke halte tichterby. Hy hope dat Jurjen no ris dúdlik sizze soe wat er mei him woe. Doe't er útstapte, hie er hiel eefkes it idee dat Jurjen op it perron op him stie te wachtsjen. Dat koe fansels net, hy wist net iens dat Nyckle fuort west hie.