Trotwaer. Jaargang 27

[p. 93]

Margryt Poortstra
Frij

De reade siferkes fan de wekker sjogge har yn in frjemd patroan oan. Mei in sleauwe earm rikt se nei it knopke. Se knippert in kear mei de eagen en dan wit se it wer: net te let, mar frij. In hiele, waarme dei op har eigen plak, yn har eigen tempo. Gjin bôle smarre om yn it trompke mei te nimmen en tusken de middei mei in fiis gesicht op te iten om 't de tsiis switterich is en it fleis al sterk rûkt. Net yn de gleonhite bus dy 't, wêr 't se har plak ek siket, altyd sa draait dat se de helte fan de tiid yn 'e fûle sinne sit. Hjoed gjin seare eagen as de letters op it byldskerm oan 'e ein fan 'e dei mar net stilstean wolle. In dei net op it iepenst hoege te wêzen as se de fuotstap fan de sjef heart dy 't, ôfhinklik fan it sin fan de dei, as in generaal kommando's stiet te blaffen of, mei syn eigen grouwe liif as in skild derfoar, in hân ûnder har oksel krûpe lit, wylst er har yn it ear flústert dat se lang net hurd genôch wurket, oars soe se wol mear switte.

Dizze dei gjin lange prakkesaasjes oer wat se oanlûke sil. De bikini leit al klear nêst it romantise boekje, de sinnebril en de sinnekrêm. Se hat de wekker net al te let ôfrinne litten, want se wol genietsje fan de betide sinne, as de waarmte noch woldiedich is.

Yn 'e dûs kipet se troch de lúksafleks. De strjitte liket leech, sa sûnder de auto's dy 't moarns betiid en jûns foar de doar stean. De manlju wurkje, de froulju binne yn 'e hûs oan 'e gong en de bern nei skoalle. Sy is de iennige dy 't allinnich wennet. Oeral om har hinne tilt it fan de bern. It hûs nêst har hoekhûs is ek in útsûndering. Dêr wenje Bet en Jabik, yn 'e tachtich en tegearre. Noch tegearre, want hiel lang kin Bet it mei har man net mear úthâlde. Se hat de heupen fierhinne fersliten en moat mei in rinstekje te kuierjen. Jabik is demint en giet hurd achterút. Alle dagen komt de wykferpleechkundige om him te waskjen. Hy is ôfwikseljend freonlik en lilk, mar noch bearesterk, en Bet, dy't er de helt fan de tiid net mear ken, mei gjin hân nei him útstekke.

Under de dûs betinkt se hoe 't it wêze soe as se in oar berop keazen hie. Alde minsken waskje ynpleats fan hiele dagen op 'e typkeamer. Se wit it net, oeral is wol wat. Hjoed makket it gjin ferskil. Se stekt de earmen omheech en lit it wetter as in lije stream oer har hiele liif rinne. As se de holle achteroer hâldt strykt it streamende wetter har it lange, blon-

[p. 94]

de hier oer de rêch; it wurdt dûnker en glêd. Mei de sjippe folget se har eigen kontoeren, fan boppe ôf by de wangen, de hals en de skouders lâns, oer de earmen, de heupen, de skonken, oant de teannen. Noch eefkes lit se de striel, dy 't no 't se yn 'e hoksen sit folle fûler fielt, op 'e rêch spatte. Dan giet se oerein, draait de kraan hieltyd kâlder oant se spronkjes makket en nei de siken hapt en it net mear ferneare kin. Under it ôfdroegjen priket de hiele hûd har, net gemien, mar útdaagjend: dit libbet noch, hjirûnder jûket it, boartet it, wol it bloed yn 'e rûnte. Se faget de besleine spegel skjin en wuollet in handoek om it wiete hier. Mei de grutte, rôze mûtse op besjocht se har gesicht. It mei noch bêst besjen lije, al komme nei fiifentritich jier de fine tearkes om de eagen hinne foar it ljocht. Se glimket nei harsels en smart dan dochs mar wat wûndersalve út in lyts, wyt potsje op de droechste plakken.

Mei de badjas en de slippers oan skarrelt se troch de keuken. Se siedt in aai, set in potsje tee en ynstallearret har mei de krante oan de grutte tafel foar it rút. De illinde fan 'e wrâld sjocht har mei grutte, swarte letters oan. Se lêst amper, besjocht de foto's en blêdet fierder. Lekker krantlêze is foar har mear it sitten, mei de earmtakken op 'e tafel, de stoom fan de hite tee ûnder de noas en folle minder it nijs, de befêstiging dat oeral wol wat is.

As se de krante wer dûbelteard hat en oan it aai begjint - it kapke derôf, in bytsje sâlt, it leppeltsje yn it gliderige giel - dindert it troch de stege. Se sjocht nei bûten. Om 'e hoeke ferskynt de reade traaptrekker fan Bokke, trije jier, stikeltsjeshier en de skrik fan de buert. Hy hinget wat achteroer, as wol de trekker hurder as syn liif byhâlde kin. De hannen hâldt er stiif om it stjoer, de wangen hat er read en opblaasd. De trekker draait by har it túnpaad op en giselet mei deselde faasje de tún yn om fuort ûnder it rút te stopjen. Se sjocht syn holle dy't boppe it finsterbank útstekt, syn eagen dy 't nijsgjirrich de keuken ynsjogge. Pas as se de stoel tebek skoot en oerein komme sil, sjocht er har. Hy rint net fuort, mar sjocht har lyk yn it gesicht, freegjend suver. No kin se lilk wurde om 't er har tún fernielt, mar se laket en stekt in hân omheech. Hoi Bokke, lytse dogeneat foar myn finster. Wat is it moai om sa'n frij libben te hawwen. Bokke laket ek, mar foar't er him omdraait om fierder te boartsjen, stekt er in lange lape fan in tonge út en slikket oan it glês.

Gjin útstel mear. De itensboel op it oanrjocht, de lange sinnestoel út de rommelkeamer en op it balkon. Oer de bikini hinne lûkt se noch eefkes de badjas oan. Se set de blombakken op it platte dak wat oan 'e kant en ferskoot it waskrakje, sadat se alle romte hat.

[p. 95]

De sinne moat noch in eintsje ferskowe, mar oer in healoerke is it hjir ideaal. Nêst de lange stoel, set se in taffeltsje út de sliepkeamer, dêr kin aanst de kofje op en dan hat se noch plak genôch om wat op en del te rinnen as it lizzen har ferfeelt. As alles klear stiet bûcht se har oer it stek hinne. Se sjocht del op har eigen stikje tún, op dat fan Bet en Jabik, op in pear túntsjes fan de huzen dy 't dwers op har eigen hûs stean. Bokke syn mem stiet mei de rêch nei har ta te striken. Se hat de strykplanke fuort foar de iepen keamersdoar stean, de stekker fan it izer sit oan in ferlingkoarde, dy 't as in slange oer de tegels slingert. Se hat in walkman oan de spikerbroek heakke en de dopkes yn 'e earen. No en dan sjongt se, lûd en ôfgryslik falsk, in stikje mei.

In freonlike wyn strykt har oer de wangen. De topkes fan de konifearen dy 't de tún mei de buorlju fan ûnderen ôf út it sicht hâlde, bewege justjes. De griene hage helpt fan boppe-ôf neat. Se sjocht hoe 't in pikswarte kat in plakje siket yn 'e sinne, him oprôlet en deljout.

In doar slacht. Jabik komt, op bleate fuotten en yn in grize streekjespiama, de tún yn. Hy rint troch it gers nei it bankje achteryn. Mei syn foet triuwt er de slûgjende kat de strûken yn. Hy sjocht om him hinne en de loft yn nei de sinne, dy 't him rjocht yn 'e eagen skynt. Eefkes hâldt er it gesicht omheech en docht de eagen ticht, as yn oanbidding, wylst er him yn it krús klaut. As er de broek nei ûnderen strûpt en midden yn 'e tún stean giet te pisjen, kin se de eagen der net fan ôfhâlde. De gedachte dat dit in goed momint is om nei ûnderen te gean en de kofje te heljen, lit se slûpe. Jabik fernimt net dat se skean boppe him stiet as er de broek hielendal útlûkt en yn it bleate gat oan de knoopkes fan it jaske begjint te nifeljen. Mei in protte muoite krijt er it foarinoar. Hy lit de piama yn in protsje op 'e grûn lizze en spriedt de earmen wiidút. Spierlik neaken stiet er dêr te genietsjen, mei de skynwerper fan sinneljocht op syn bleke fel. It wite hier op syn holle glânzet. Se sjocht de plôkjes ûnder syn earmen en de fâlden fan it útsakke liif, mei it pimeltsje as in bleate slak op it grizige hier dêrûnder. Hy sjocht har net, noch net, mar as se by ûngelok in blompot tsjin it stek trapet, sjogge se elkoar lyk yn 'e eagen. Jabik skrikt net. Hy bliuwt wol eefkes stokstiif stean, mar dan streaket er mei beide hannen oer it ronfelige liif en laket nei har, ferlokjend as in bern. Sjoch hoe moai ik bin, hoe eigen my dit liif, dit bleate fel is. Se laket werom en knikt. Moai. Hy draait him om en lit syn rêch sjen, besiket in hân yn 'e nekke te lizzen, mar komt net fierder as mei de fingers oer it skouder. No giet er mei de sydkant nei har ta stean en swaait mei de earm en bûcht as woe er har

[p. 96]

foargean litte troch in iepen doar. Se rekket yn 'e besnijing fan dit spultsje. Hieltyd sykje syn eagen harres, freegjend om reaksje. Se lit it net by glimkjen. Mei in sierlik gebeart lûkt se yn ien kear de handoek fan 'e holle, sadat it healwiete hier har oer de skouders falt. Sabeare ûnferskillich jout se de handoek in slinger oer it balkon. Jabik laket, stekt de earmen sa fier as er kin omheech en makket stapke foar stapke in stadige pirûette. No is sy wer oan bar. Se hellet de knoop út de riem fan 'e badjas en flapt ynienen ien pân wiidiepen. It hier slacht se tagelyk achteroer en se stekt it kin yn 'e hichte. Jabik klapt yn 'e hannen, en no docht se stikje by bytsje, as wifelt se om it te dwaan, de oare kant fan 'e jas iepen. Net genôch. As se nei ûnderen sjocht, stiet er, noch wachtsjend, nei har te sjen. Se lûkt de badjas út en smyt him achter de handoek oan. Lyk as Jabik earder spriedt se de earmen wiidút. Dit bin ik, dit liif yn dizze bikini. No knikt er: sa. Sels bûcht er him foaroer, leit in hân op 'e knibbel en strykt mei alle oandacht omheech. As er by de heup is, knypeaget er en sjit ynienen rjocht oerein, de hannen yn 'e side, skouders nei achteren, yn 'e hâlding. Se giet as antwurd ek rjochtop stean, set de platte hân dwers op 'e foarholle. Saluut. Jabik strykt mei beide hannen oer it boarst, in pear kear fan de skouders ôf nei ûnderen en wiist nei har. Earst docht se him nei, har fingers glydzje oer de glêde stof fan de bikini en reitsje de waarme hûd fan 'e mage. Noch in kear, mar hy skodhollet. Dan rikt se op 'e rêch nei de sluting en lûkt beret it boppestikje út. Jabik strielet, set in foet nei foaren, en lit syn spierballen sjen. Se laitsje allebeide.

‘Postma!!’ In hege frouljusstim en fuotten dy 't fierste hurd de tún yndrave. Jabik sjocht mei grutte eagen nei de wykferpleechster, dy 't syn piama al yn 'e hannen hat en it ding ûnder syn noas hâldt as moast er deroan rûke. Hy bûcht de holle en sjocht stikem noch in kear omheech. Se is te ferstuivere om in foet te fersetten en stiet dêr noch like bleat nei ûnderen te sjen. De eagen fan de ferpleechster sjitte fjoer as se har dêr sa stean sjocht, mar as se de mûle iependwaan sil om wat te sizzen, ropt Bet út de keamersdoar wei en freget wat der te rêden is. Jabik skuort de piama út 'e hannen fan de ferpleechster en draaft mei in krûme rêch op it hûs ta. As de poaten fan it rinstekje fan it balkon ôf op it túnpaad te sjen binne, stapt se tebek en lit har op de sinnestoel sakje, út it sicht.