Trotwaer. Jaargang 20

[p. 226]

Wilco P. Berga

Sân dagen hynder

De earste dei al fjouwerjend
en as in dwers en ûnbedimber hynder
by de doarpen lâns. En altyd healwiis
dûnsjend mei de fammen yn 'e tinte
op 'e terp, dêr't de muzyk optein
it tsjuster fan 'e buorren folt.

De twadde dei it iere wurk en mei
de feinten wurch fan 't lân werom,
mei jonge fammen thús fereale yn it
lingjen fan 'e dagen. Harkje nei it
praat oer jild en oer it libben, dêr't
de manlju jûns it ien en oar fan witte.

Op 'e tredde dei de lije simmerstoarmen
dy't it wetter as in rein it fruchtber
lân oer jeie, giet it hynder fjurrich
en drystmoedich hurd. De jûns ferwaaid
in wiffe sliep, as iensum stânbyld
op 'e hichten fan it Gaasterlân.

De fjirde dei de sinne en de rêst
mei skaad. It hynder spegelet himsels yn
mar en fearten, ûnferduldich riljend
op it lûd fan oare hynders by Wâldsein,
by Heech. De nachten binne lang en
fol fan parlemoer en teare wyn.

De fiifde dei is âldens en de wiisheid
yn it hynderbloed. It reizget noch wol
by de doarpen lâns, mar mei oerlis.
It harket skerp nei 't koartsjen fan 'e
dagen, nei it hoeden praat oer deaden,
wylst it neijier al yn 't finster blinkt.

[p. 227]

 

Op 'e seisde dei nei Balk of nei Piaam,

 

de earste guozzen neisjen, dy't de diken

 

folgje op har wei werom. De hazzen, dy't

 

de froast net keare kinne, fleane gysten

 

mei de eastewyn foar 't hynder út.

 

It iis komt kreakjend oer de âlde wrâld.

 

 

 

De sânde dei wer ritmysk by de doarpen

 

lâns, as elkenien wer healwiis dûnsjend,

 

mar al gau te wurch foar de muzyk,

 

foar de meidij fan 't lêste winterskoft.

 

De loft fan lead ûntjout him ûnferbidlik,

 

as in rekwiem foar 't âlde hynder.

[p. 228]

De pream

Doe't ik op preamen by de terpen lânskaam
rôpen se in skiednis fan de kant;
hoe't se yn Fryslân wenje, ûnder loften
fan in leeftyd dy't net in bewenner him
noch heucht, allikemin hoe't dy de see beskynden.
Boeren mei in pet dy't dreamen fêsthâldt,
mannen mei in hoed wêryn't de âldsten
aktes fan har laach en fan har dea bewarje.

By de feart lâns rint in paad, sa âld en
sliten as in litostien, tegruzele ta kleuren
fan it lân. En yn 'e grûn karton dat wetter
opnimt, as it fean, de klaai wer net.
In pream sonk doe't der noch gjin slûs wie
en in man ferdronk, gjin mins wit no noch wa.
Se rôpen fan de kant; tink om 'e pream
dy't oeral lizze kin, stjit mar net op in ribbe.

Rûnom falt de see del op it gerslân. Streamen
dêr't de boezem him mei sêdet, en dy't mei
de hân ferlege skipfeart tastiet. Ek yn waarme
simmers bliuwt de pream ferburgen foar it each
fan skippers, foar de gysten swimmers yn 'e
marren. En gjin eangstme mear foar 't peil
dat nea sa heech wer wurdt as doe't de see
it lân trochkleaude en in lichem opsmiet.