|
| |
| |
| |
Geart van der Zwaag
Stille Adam
Dy middeis hie ik earst de frou de hân wat lichten, mar ûnder de tee bestelde de boer ik soe it swyljen op 'e bûtenpôle dien meitsje. Dat hiene hy en Teade oars foar melken klear hawwe sild, mar se hiene aksje hân mei fee. In raren ferletter.
De bûtenpôle swylje! Dat wie oars wat as tsjernje, jirpelskile en de finsters bûtenom, en dan mei sok kostlik waar.
By de Ie mocht ik wol wêze. En yn 'e ûngetiid dochs, want dan kaam it boatsjefolk wer op 'e lappen. Dêr foel altyd wol wat mei te belibjen. Dy lju makken ris in praatsje as se foar de wâl kamen, en men moast har it paad ek noch wolris wize.
Hiest der oars frjemde sneinsskippers ûnder. Wat sile, sa tusken de griene wâlen, dat slagge dan noch, mar farre, ho mar. Rekken se fêst, en dat woe dêr wol, dan wiene se rein ferlegen.
Ik mocht dêr graach wat by stean te sjen en as it sa útkaam in hantsje helpe. En ûnderwilens de boerefeint mar spylje, wat my neffens Teade net iens sa min ôfgie.
‘Do kinst dêr foar breatiid wol dien,’ sei de boer. It wie krekt oft er my de gedachten ôflies.
It hea lei fierhinne yn 'e wurdze, begriep ik, en no moasten der draachopers fan komme. De grûn wie dêr sa slop, dat wy koene der net mei hynder en wein op ferkeare, moasten it hea op stokken nei de hikkedaam ta tôgje en dêr ta weiden loegje.
‘Makkest my der net wer sokke grouwe reakken fan heite,’ rôp Teade my nei, ‘want dan tôgje wy ús út 'e liken.’
‘Nee boer, ik sil der om tinke boer,’ narre ik.
Dat foel tsjin. Gjin boatsjes en in berch hea, dêr't lang alles net fan byinoar klaud wie.
It wie nearich op 'e pôle en blakstil. Sa no en dan kaam der in suchje oer de Ie, dat yn it glêde oerflak hjir en dêr donkere ronfels makke, mei op plakken de skittering fan de sakjende sinne.
By Sitebuorren dreauwen in pear sylboatsjes, roerleas, ferduldich wachtsjend op in twirke. Wie it gelok har mei, kaam it suchje oan har ta, dan krigen se suver even de guit.
| |
| |
It wie stil om my hinne. It fûgelguod warde him net, útsein in inkelde skries, dy't kleiend oerkaam.
Ik sette fûl útein. As dit hjir foar breatiid oan opers soe, dan koe it gjin drôgjen lije. De boer woe it hea, stiif twa weiden tink, jûn noch thúshelje, want de loft wie net fertroud.
Dat de plesierfarders, dêr't ik my op fergappe hie, dy't it efterôfbestean fan in ûnderdûker mei in praatsje en in sigaret ris even opfleurje koene, wie ik no net bot om ferlegen.
Trouwens, it wie mei dat boatsjefolk noch oppassen ek. Dat hie lesten by de Hepkema's wol bliken dien. Dêr hie in man yn in boatsje de pleats in dei lang op 'e kuer hân, en mar fiskje...
Twa dagen letter hiene se dêr moarns ier en betiid de Rexisten op besite hân. De man dêr't it om begûn wie slepte tafallich dy nachts oars earne, en de ûnderdûker hie krekt op 'e tiid út 'e wei west. Soks betearde dan in kear goed, mar sa seachst mar.
Sûnt wie it hjir dien mei de rêst. Salang't ik op it eilân tahold, en dat wie no al wer in goed jier, hie ik my amper ûnderdûker field, sa frij koe men hjir gean en stean. Mar no leine wy nachts, Hoekstra en ik, mei myn skou ta sliepstee, midden yn 'e Boarnster mieden.
Dat hie dy aksje by de Hepkema's ta gefolgen hân: de boer spoekbenaud en wy opjage wyld wurden.
En wêrom eins? Wie it hjir no ynienen safolle ûnfeiliger wurden? Wis, se hiene op it eilân west, en dat wie my ek nei genôch, mar it hie har te dwaan west om in bepaald persoan, dy't se socht hiene op in bepaald adres. Nochter besjoen wie dat alles. Goed, men hie der in warskôging mei hân, mar mear as op jin iepenst wêze koe men ek al net. Soest sjen, mei in wike of wat wie de hiele ruorje wer saksearre. Sa gie dat mei sokke dingen.
De earste opers hie ik te stean. Soene wy se sa huffe kinne? Al sachs, want de barnende sinne hie it hea yn en yn droech makke en och sa licht. Koest it oan it skowen fan 'e wurdze wol fernimme. Oars woe dy raaiïge bûtlânsfrucht noch wolris foar de dampe greide opstrûpe, mar no hie men der gjin wurk fan.
Ik seach ris om my hinne. Teade hie de kij al yn 'e jister, ried de kroade mei bussen nei 't stek. It soe oangean. Op 'e Roek moasten se de kij nochal helje en de Hepkema's wiene al lang en breed oan 't melken, dat wie alle kearen itselde.
Ik sette op 'e Ieswâl ta om my mei in pear hânfollen wetter wat ôf te kuoljen. It wie sa brodzige hyt. En mei dat ik by in gloppe op 'e hoeken soe seach ik 'm, deun oan 'e pôle, weikrûpt efter it hege reid: de man yn
| |
| |
it boatsje. Wy seagen inoar oan, mar seine beide gjin wurd. Ik liet de trijetine stean dêr't er stie, die in pear stappen oerdwers en skeat, ienkear út 't sicht, efter de beamwâl.
It hert kloppe my yn 'e kiel. Wie dit dyselde keardel? Lei er hjir út it reid wei ús pleats te beloeren, te sjen wat der allegearre omgie? Ik makke dat ik fuort kaam, stuts de pôle oer, op 'e hikkedaam ta, en soe sa op 'e pleats yn. Mar op it dykje rûn ik al sa hurd net mear. Wie dit net fierstente mâl, jin sa fan in man yn in boatsje út it wurk jeie te litten? Sa't ik yn bestân stie seach ik him farren, de Ie oer. As ik it net tocht hie, hy wie fuortdaalks ôfstutsen. Wy wiene beide in kant út spatten.
Werom op 'e pôle, nam ik it ark wer op en makke dien wurk. Aanst ûnder breatiid soe ik it gefal wol melde, mar al wat behindich, want mei sa'n ferhaal hiest de lju hjir sa wer op ien ein.
Der skilde dochs al net sa folle mear oan of ik koe wol om in oar hinne kommen sjen.
Ik wie noch net op it hiem of de frou kaam my al yn 'e mjitte. ‘Wat wie dat niis,’ rôp se al fan fierren. ‘Sieten se dy nei?’ Oft se de boel yn 'e kiker hold! ‘Ja,’ sei 'k, ‘de brimzen.’
Dat minske wie de lêste tiid sa gau fan 't sintrum. It brocht jin der hast ta en hâld de dingen mar stil. Mar dat koe ek net, en foaral foar Hoekstra oer net. Ik wie mar in gewoane ûnderdûker, ien dy't net nei Dútslân ta woe. Hoekstra hie echt wat úthelle, en wol safolle, dat it him de kraach wol kostje koe as se him snipten. Dat ûnder iten brocht ik it stik mar al op 't aljemint, want ik wie der net gerêst op. ‘Stille Adam,’ sei Teade fuortdaalks. ‘Hoe 'n skou wie 't, in grien-izeren?’
‘Dat tinkt my al, ja.’
‘Sjochst wol, dat hat him west. Dy leit dêr wol faker.’
‘Wat hat dy dêr dan te sykjen,’ sei ik, mar heal oertsjûge.
‘Neat,’ sei Teade, ‘dy leit dêr te sliepen. Hy sil hjoed wol wer efter de aaien oan west hawwe. En jûns hat er fiskerij. Oare kant de Ie hat er dôbers, leau 'k.’
Dêr wie de man ek hinne setten, dat it koe 'm hiel wol west ha.
‘Dan hasto foar stille Adam op 'e loop west, tink,’ sei de frou.
‘Dat soe men al sizze,’ sei 'k en ferhelle wat wiidweidiger fan it gefal. Dêr fermakke Teade him fansels och sa mei, wylst de boer it wat beglimke. Mar de frou wist it har hiel wol yn te tinken, want men koe yn dizze neare tiden net foarsichtich genôch wêze, fûn se.
Fan myn eksploat op 'e bûtenpôle waard net safolle mear makke. Ik hold my der fierder ek oer stil, al stie ik de saak net rjocht.
| |
| |
Wa wie stille Adam? Wat hied er by de ein, behalven it streupen dan? Wy seagen de man gauris mei de pols yn 't fjild, mar altyd op in fiksen distânsje. Teade woe him noch wolris wat taroppe, oer it waar of sa, mar hy krige taal noch teken werom. Stiekst de foarke omheech, by wize fan groet, it joech dy neat. Hy seach op noch om.
‘Wat moat dy âld strûk hjir altyd,’ hie ik alris sein.
‘Dy mei hjir graach wat omswalkje,’ sei Teade, ‘wat aaisykje, wat fiskje, en it soe my ek gjin nij dwaan as er sa út en troch net ris in haske strûpte.’ Teade neamde him in natuerminske en in hearremyt. It wie wol in aparten, mar ik hoechde net benaud foar him te wêzen. Dat hearde ik oan tafel ek sizzen. De man prate net, no dan koed er ús ek net ferriede, waard der mar even beweard.
Fierder brochten Teade en de boer staaltsjes by fan stille Adam syn grutte swijsumens.
Se hiene him ris hân te mûnsternimmen, as ynfalder. Doe hied er it bestien en sis net ien wurd, salang't er by har yn it bûthús west hie net. Waard him wat frege, dan grommele er wat, ferskode de prûm en flybke yn 'e groppe. Sels it deisizzen koe der net ôf.
Doe't er de put der út hie en wer ôfsette mei syn bakje, hiene se der goed om tocht, mar nee hear, neat fan soks. Doe wie de boer him op it hiem neirûn en hied er tsjin him sein: ‘No sit it sjesa Adam, do meist fan my de bek hâlde salang ast by ús yn 't bûthús biste, mar do silst ús de tiid fan 'e dei al sizze, oars wol ik dy hjir net op 'e pleats hawwe.’ ‘O,’ hie Adam sein en hy wie trochrûn.
De oare moarns hied er al ‘moarn’ sein en ‘goeie’, mar dat hie meiïens foar it lêst west. Fuort dêrnei hied er syn baantsje opsein, wist de boer.
Der mocht dan wakker om gnyske wurde, mar ik fûn it hielendal net sa'n moai ferhaal. It makke my der net gerêster op.
Der hie dus tusken de boer en Adam wat west. Skeel koe men it faaks net neame. Teminsten as men de boer sa hearde, dan hie it net folle om 'e hakken hân. Se hiene gjin wurden hân, sasear. Mar Adam hie der syn wurk wol om opjûn, safolle dus al.
It like my ta de boer hie him nochal stoef oanpakt. Hoe hie dat fierder op 'e man ynwurke? Wie der wat fan hingjen bleaun, âld sear? Dat er mei al syn swalkjen hjir yn 'e krite net in foet op ús lân sette, begriep ik no. Mar wie it dêr mei ôfdien?
Wy seagen inoar oan, Hoekstra en ik. Wy soene it der noch wol oer hawwe, jûn yn 'e skou.
Teade hie in ferhaal oer Adam, dat er yn 'e Grouster buorren opheind hie. Stille Adam wie, dat wist te Grou wol elk, in tigen hurdsylder. By
| |
| |
de Grouster skouwen siet er jimmer yn 'e prizen, meast earst, wolris twad en inkeldris tred. Dochs hied er him mei it starten in kear raar fersind: te gau mort. Doe 't er fannijs yn 'e baan lei wie er lêst. Dat doe wisten se wol wat se te dwaan hiene, Adam en syn fokkeman. No waard der by Adam oan board net in wurd sprutsen, de fjouwer rûten lang net. Men soe sizze, dêr hie gjin minske aardichheid oan.
Dochs hie de man altyd de romte fan fokkelju. As syn fêste maat ris net koe, hoechde er mar te kichen en hy hie in ramplesant. By him koest de knepen fan it hurdsilen leare, dat die it him.
Dy kears hiene se op 'e Mar de earsten al wer te pakken. Mar op 'e Ie, ûnder de wyn op, dêr hie it him winliken ôfspile.
Mei tûke lange slaggen oer bakboard hie Adam him troch in fjild fan in lyts tweintich skipkes hinne wrotten. Yn 'e lêste rûte stuts er deun foar de Tynje mei in slach oer stjoerboard nûmer twa de loech ôf.
In striid op haren en snaren. Moasten se wike? Koene se der foar lâns? It koe en it koe net, mar Adam krige in foardelige twirre en rêde it op, hy lei twad. ‘Ferdomd,’ hie de fokkeman him doe ûntfalle litten, en ‘no him noch.’ Doe hie stille Adam mei in monotoan noaslûd de wurden sprutsen: ‘tink do no mar om dyn fôk.’
In aardich ferhaal, in anekdoate suver. It tekene de man as in swijer troch ende wer troch, dy't sels yn in tastân fan uterste spanning praat ûnnut achte, dat net allinne swijenderwiis ta útdrukking brocht, mar ek yn it seldsume gefal dat er ta wurden kaam.
Hy wie my der net minder om, earlik sein. It byld fan de wrekige stumer, dat ik my yn 'e gauwichheid fan 'e man foarme hie, koe ik yn 'e ferhalen gjin hâld foar fine. Swije wie syn aard, like it wol. Dêr hoechde men neat efter te sykjen.
Dochs wie ik noch net klear mei de man yn it boatsje.
Ik hie dêr ús iensume swalker, heechstallich en in bytsje dûknekkich, net fan werom kennen. Doe't wy mei de haiwein nei de pôle rieden hie Teade der op ynfrege. Mar mei wat ik yn in blits sjoen hie, in man op 'e mestelbank, yn 't boesgroen en sûnder wat op 'e holle, koed er stille Adam net yn 't lyk bringe. Dy hied er noch nea sûnder pet sjoen, sa'n âld skipperspetsje mei in glimmend klepke. En it boesgroentsje wist Teade ek net thús te bringen. Hy koe him oars net as mei in trui en dêr in jaske oer hinne. Hied er mei de waarmte faaks klean útdien?
‘Nee hear,’ sei Teade, ‘moatst der mar ris om tinke, skippers en fiskers en datsoarte folk klaait him net út. Sa hyt kin 't net wurde.’
Mar doe't ik prate fan in lange stjoerske troanje, in hynstekop, like it Teade ta dat wy deselde foar hiene: stille Adam.
| |
| |
Ik wie bliid dat wy dy jûns let de Skeansleat wer ynkloetsje koene, Hoekstra en ik, en ik liet dat blike ek. Hjir, yn dizze wide bûtlânskrite, koe gjin minske ús benei komme.
‘Do hast it dêr op 'e pôle goed wei krige, tinkt my,’ sei Hoekstra.
‘Jawis,’ sei 'k.
‘In dei of wat lyn fûnst it mar kleare gekheid, dy slieperij hjir, en no...’
It wie hoar oer it fjild, dat wy praten sa sunich as it mar koe. Hoekstra siet oan 't helmhout en stjoerde it boat deun by de reidwâl lâns, sadat ik foar de kloet wat skrep fine koe. Fierder ut 'e wâl stiekst 'm wol in heale meter yn 'e blabze.
‘Ik wol hjir no wol in pear nachten hinne te sliepen,’ sei ik.
‘Mar do tinkst dochs net dat dy Adam ús oanbringe sil?’
‘Dy net, nee.’
‘Wolst sizze, it kin in oaren west hawwe?’
‘Dat kin, ja.’
In pear einfûgels spatten flak foar ús út 'e wâl. Wy wiene stil. Boppe ús bôge in kleare himel, sa fier as wy sjen koene. De fetlike loften yn it suden wiene fertard. Oer de ierde hong noch de gleonens fan 'e dei. In tin sigentsje brocht koelens oan en dêrmei de roken fan snilen en blaugerzen, en fan hea dat op swee lei.
Wy fûnen foar de skou wer goed plak en joegen ús del op it strie, ûnder de bleate loft. Mar fan sliepen koe earst neat komme. Hoekstra woe witte wat wy bepraat hiene, Teade en ik. Hy miende mar dat it mei dy man yn it boatsje al in útmakke saak wie. Ik fertelde him wat der tusken ús ferhakstûke wie, ek oer de klean en sa, dat it yn ús fergelykjen foaral dêr op fêst siet.
‘Skippers en fiskers en datsoarte folk klaait har net út,’ sa helle ik Teade oan.
‘Dat is sa,’ sei Hoekstra. ‘Dêr hat Teade gelyk oan. Behalven as se yn 't wetter krûpe, dan al.’
Ik skeat oerein. ‘Dêr ha jo it,’ sei ik, lûdernôch. ‘De man hat dêr swom.’
‘Ja, net?’
‘Wis, doe 't ik him seach, wied er krekt wer sa'n bytsje yn 'e klean.’
Wy sieten oant yn 'e nacht op te flústerjen, smookten in Consi en hiene tegearre stille wille. Wat soe Teade dêr fan sizze?
Hoekstra slepte al lang, doe lei ik noch yn 'e stjerreloft te stoarjen, harkjend nei de nachtlike lûden. Heech boppe ús gûnzen de fleanmasinen mar oan en mar wei. Wêr soene se no wer hinne sette, by hûnderten, mei har deadlike ladingen? Bremen, Hamburch, of súdlikeroan: Hannover, Berlyn?
| |
| |
Lâns de noardlike loft skaaiden sykljochten. It ôfwargeskut earne by Ljouwert om koest hjir no mei dit waar dúdlik hearre. Ik tocht oan thús en oan myn freonen. Wêr't dy ris taholden?
Wy reizgen sa noch in fjirtjin dagen nei de blaugerzen, slepten dêr as oksen, leine moarns ier wat te fiskjen en wachten alle kearen op it teken dat de kust feilich wie. As Teade de fok fan myn skouke ta it daksfinster úthong, in grutte wite lape op it rea fan 'e pannen, koene wy wer thúskomme.
Mar doe't wy in wiete rite krigen en it oan board net mear droech hâlde koene, wie it dien mei it bûtenút sliepen. It hoechde ek net mear. Wy wiene meiïnoar aardich bekaam.
Dêrby, de boer en Teade hiene dy simmers djip yn 'e golle in fernimstich hoal makke, alhiel opset fan striepakken, dêr't men jin by in groubynt lâns yn delsakje litte koe, as it der ris om spanne mocht. It like my neat om dêr yn. Ik soe it frije fjild yn spatte, as ik te kiezen hie alteast. Ienkear by de Ie en der oer krigen se my net mear. It kaam der net oan ta, aldergeloks.
Wy rekkken wer yn it âlde deistige dwaan, fan wurk en fan omhingjen, al nei it jiergetide sei en it waar woe. Wy kûlen gers yn en rieden de skerne oer it lân, makken biezems en kapten houtsjes, en hiene inkeldris in dei foar de prins.
Jûns leine wy op 'e knibbels foar it kastke, te harkjen nei Radio Oranje, hoe hurd it mei de oarloch einde. Dat foel tsjin dy neisimmers. Mei België hie it yn oardel dei beslikke west. Wêrom moast it hjir sa lang duorje?
Dat koe Hoekstra ús as legerofsier wol útlizze. De rivieren, sei er, dy't ús lân yn it ferline sa faak tsjin 'e fijân beskerme hiene, wurken no yn ús neidiel. Se kearden ek ús befrijers op.
Mar doe kaam de grutte ôfdijer mei Arnhim, en wist Hoekstra it ek net mear. ‘Meitsje jim no mar klear,’ sei er en die der fierder it swijen ta. Sels hie ik dêr net it measte mei te dwaan, moat ik sizze. It boerelibben hjir, op it skied fan lân en wetter, wie ik linkenlytsen sa mei fertroud rekke, dat ik my dêr ta bejoech op in wize, as soe it net wer oars.
Wy greppelen en heakkelen, Teade en ik, en fermakken ús mei kwinkslaggen en drege petearen.
Beide reizgen wy nei de froulju, neffens in boeretradysje, dêr't ik neat en Teade alles fan wist. Dat brocht praat oan, ferhalen oer de frijerij fan 'e sneintejûns, dêr't ik in protte fan opstekke koe en Teade him de bûsen om útskuorde.
Stille Adam bleau ús maat op 'e romte, beswalke drok de ekers fan ús
| |
| |
buorlju. Soms riisde er hommels op út 'e hjerstdizen, om dêr wer like hastich yn te ferdwinen. Hy ware om ús hinne as in skym, frjemd en heimich, tocht my. Teade gniisde dêr om. De man wie gewoan ûnderweis fan 'e Ie nei de Bôl en wer werom, sei er. Op beide plakken hied er fiskerij. Wat wie dêr foar heimichs by? Goed, hy wie wat minskeskou, hold it mear mei de bisten, mar wie dat sa frjemd?
Sok sizzen, dêr mochten wy noch wolris op trochprate. It brocht ús op it wêzen fan de minske, dat neffens Teade oant yn 'e grûn ferdoarn wie, wylst ik fan betinken wie der lei in fonk yn besletten fan it goede, it wiere. Wy koene dêr wol in moarnsskoft lang oer redendiele, by stikken en brrokken, want it wurk moast syn fuortgong hawwe.
Wy makken, sa te sizzen, de gedachten mei de snijseine los en hellen se mei de heakkel omheech.
Mei stille Adam soene wy noch oans te meitsjen krije. Dat wie dy kears dat wy by de Hepkema's noege wiene foar in feestje op 'e skuorreed.
It wie yn 'e febrewarismoanne. Wy hiene de winter hân en it iis wie út 'e sleatten, mar wy sieten noch wol oan 'e hals ta yn 't wetter.
Dat wie ús dy hjerstmis oankommen, mei dagenlang ûnwaar út it westen. De boerehiemen leine as eilantsjes yn 'e see, dêr't men te foet allinne mar ôfkomme koe oer smelle dykskrunen, dy't justjes ta it wetter útstieken. In nuodlike tastân, want mei in oerfal koene wy gjin kant út. Wy bekroaden der ús net om en setten dy jûns sûnder euvelmoed op Hepkema's pleats ta, gleon op in fersetsje. Wat der te fleren wie, dêr wol ik ôfwêze, mar de lju hiene der alles by opset. Immen spile op in harmoanika, de boerinne kaam mei poeiermolke en de dochter hie al har bêst dien op keek en truffels. Letter op 'e jûn rekken wy noch oan 't slokje, dat doe siet de fleur der hielendal yn. Wy dûnsen en diene, en hiene alle wille.
De jûn wie al in moai ein hinne, doe't immen hommels de lytse mendoar iepenskuorde. En hoe 't it koe, mar wy hiene him fuort midden op 'e telle, stille Adam. It dûnsjende folkje spatte fansiden. It muzyk foel stil. In fanke joech in gjalp. En de man stie dêr mar mei syn wiete krous en sei gjin wurd. Immen spotlake, dêr't Adam fan op 'e grûn spuide en ferwoast om him hinne seach. Op dat stuit kaam de jonge boer fanwegen, troaide him mei nei it lyts bûthús mei de wurden: ‘Wat wie 't Adam, hiest boadskip?’
Mar Sybren wie rap wer by ús yn 'e skuorre, en mei it boadskip: ‘De S.D. hat fan 'e jûn de molkboat foardere. Wêr't it hinne sil wit gjin minske. Oppakke de boel en nei hûs jimme. Mar sjoch goed om jim hinne!’
Dy nachts bewekken wy it hiem, Teade en ik, en net allinne om 'e Poe- | |
| |
pen. It bûtenwetter wie dy jûns mei rein en hurde wyn in hânbree by kommen, dat it stie ús oan 'e drompels ta. Wy moasten noch dykje, mei seadden en dong.
De oare moarns hearden wy fan 'e molkfarder it hie yn it Grouster Leechlân te rêden west. Hy wist it krekte der net fan. It boat wie al in ein út 'e wâl, doe rôp er noch: ‘Adam hat hjir wol west, tink?’
‘Jawis,’ rôp de boer werom. Dat wie de wierheid net alhiel. Fansels, wy wisten der fan, mar Adam hie net by ús op 'e pleats west te warskôgjen. Der waard net oer praat, en dat sei genôch. It stiek, dat wie oan 'e boer goed te fernimmen.
It wetter wiek, de maitiid kaam en de loft siet fol mei geroften. Fan fûgels, dy't de winterkrite yn besit namen, sadree't ús wynmoter dy mar droech hie.
Fan lju, dy't delkamen mei nijs út 'e buorren, mei berjochten oer de oarloch, oer flechtsjende Dútsers en oer alliearde legers, Ingelsen en Kanadezen, dy't de rivieren oerstutsen wiene en stêden, by namme neamd, befrijd hienen.
Fan Radio Oranje, dy't it oarlochsnijs net byhâlde koe of woe, sadat wy ús ôffregen, oft it wol wier wie wat se ús allegeare fertelden. Fan de oarloch sels, hyltyd lûder, hyltyd neieroan, geroften dy't der net om liichden: ús befrijing wie op hannen.
Wy skreauwen: snein, 15 april. Dy middeis sieten wy meiïnoar yn 'e keamer te wachtsjen, mar wisten net wêrop, fregen ús ôf wannear 't wy ús hjir op it eilân befrijd rekkenje koene.
‘Tink mar net dat se hjir by ús oer de barte komme,’ sei Teade noch. Fuort dêrnei, ûnder ús spyljen en sjongen, wie der bûten ynienen in grouwe knûst, dy't ús op 'e finsters hammere as soed er der troch, en it tongerjende lûd fan stille Adam: ‘Se steane op 'e kade te Grou!’
|
|
Auteursrechtelijk beschermd