Trotwaer. Jaargang 6

[p. 173]

Daniel Daen en de bedeling
Klacht van een Friese dichter

DRS G.W. ABMA (niet te verwarren met zijn broer drs. G. Abma en in het vervolg dan ook Daniel Daen te noemen, omdat hij onder die schuilnaam Friese gedichten publiceert), heeft een brief geschreven aan het bestuur van de stichting Fonds voor de Letteren en van die brief op ruime schaal afschriften verspreid, opdat zoveel mogelijk mensen zijn verontwaardiging zullen delen.

De brief draagt als motto ‘Suum Quique’ hetgeen in Rijswijk, waar de stichting gehuisvest is, ongetwijfeld beter begrepen zal worden dan het simpele ‘ieder het zijne’ of ‘elk sines’. Daniel Daen heeft zijn deel niet gekregen, want hij schrijft dat hem bij brief van 28 maart door de stichting is meegedeeld, dat hij niet in aanmerking komt voor een werkbeurs, toelage of stipendium.

De gewone burger weet dat misschien zo niet, maar het Fonds voor de Letteren verdeelt ieder jaar een paar honderdduizend gulden (dank zij het kabinet-Den Uyl was het over dit jaar zelfs bijna een miljoen) onder schrijvers en dichters in de hoop, dat zij daarna aan het werk zullen gaan en de Nederlandse literatuur verrijken met nieuw werk.

[p. 174]

Broodschrijvers kunnen dan een poosje wat minder aan hun broodwinning denken en wat meer aan de kunst, semiprofessionele schrijvers worden in staat gesteld een paar maand onbetaald verlof te nemen uit hun dienstbetrekking.

· Roddel

De ‘prijslijst’ levert natuurlijk ieder jaar vele kolommen hoogwaardige roddel op in de z.g. landelijke kranten en tijdschriften. In Friesland was dat tot nu toe niet het geval. Er werd wel veel gemompeld in de kleine kring van geïnteresseerden en voor sommigen waren de druiven erg zuur, maar naar buiten uit was iedereen blij met de blijden. Dat moest natuurlijk nodig veranderen. Toen dit jaar de namen van de acht Friese gelukkigen in de krant stonden, kwam er al gauw een ingezonden stukje en nu heeft dan Daniel Daen de kat de bel aangebonden. Want hij heeft, zoals gezegd, weer niets gekregen, terwijl hij regelmatig publiceert.

Vorig jaar kreeg hij zelfs de Gysbert Japiksprijs voor poëzie en dat was de officiële erkenning van zijn literaire kunnen. Reden genoeg voor Daniel Daen om een stevige brief van ruim twee dicht betikte velletjes te schrijven, waarin hij zijn eigen verdiensten voor de Friese literatuur etaleert en plaatst naast die van de acht gelukkigen, die wel in de prijzen vielen.

Daniel de Lange, oud-voorzitter van de Vereniging van Letterkundigen en naar men dus mag aannemen goed op de hoogte, heeft onlangs in de Volkskrant de voorwaarden omschreven waaraan een schrijver moet voldoen om in aanmerking te kunnen komen voor een toelage, werkbeurs of stipendium. Er worden literaire kriteria gesteld en de aanvrager moet met enige regelmaat aan het literair verkeer deelnemen en van plan zijn dat te blijven doen. Zes van de acht gehonoreerden voldoen volgens Daniel Daen niet aan de eisen, hijzelf wel.

Zijn boosheid richt zich dan vervolgens tegen de Friese adviescommissie, waarvan hij maar één lid, Jo Smit, met name noemt en tegen het Skriuwersboun, dat overigens geen bemoeiingen met het Fonds en de toekenning van beurzen of toelagen heeft. Daniel Daen besluit aldus:

‘De uiterst aanvechtbare wijze waarop de bedeling heeft plaatsgevonden is aanleiding geweest tot het schrijven van deze brief. Wanneer nu zovelen die niet voldoen aan de gestelde voorwaarden, toch im aanmerking blijken te kunnen komen voor toewijzing van een bepaald bedrag is het wellicht niet zo gek te veronderstellen dat zij die in ieder geval wel in alle opzichten aan die voorwaarden voldoen alsnog een uitkering krijgen. Mocht het budget dat niet toelaten, dan kunt U misschien alvast de toezegging doen dat zij voor het volgende jaar niet tevergeefs een beroep op Uw Fonds zullen doen. Hoe dat voor een ieder apart uitvalt kan ik niet beoordelen daar mij gegevens ontbreken. Mijn eigen casus wil graag goed zijn voor 8/12 (S maanden) van f 14.000 (stip.) = f 9.332 (naar beneden afgerond.’

En nu maar afwachten of het Fonds onder deze bewijslast zal bezwijken of dat Daniel Daen ook in de toekomst tot de verdrukte minderheid in Friesland zal blijven behoren.