Het fragment van de Limburgse 'Tristant en Ysolt'

3 Tristants vermeende dood

Hi wel mîs líves roven ⁵⁰
di mí dat versten duot, ⁵¹
dar na so quelt mín muot. ⁵²
Tristant, di liet ongerne.
Dat ware na of verne,
híne ware tehant geriede. ⁵⁵
Nu si, dar Got gebiede,
sín lieve suote siele.
His manegen man tonhiele
van derre werlt geschieden.
An spellen und an lieden
klaget man noch sínen dot.
Dies werd dier werlde not. ⁶²
Mar of hi levede heden,
hi ware nu gereden
dor mín erkoverunge’. ⁶⁵
Do sprac echt unse junge: ⁶⁶
‘Mach u mín ilen vromen,
ic dů mín harnas komen, ^68-69
mín ors unde míne wapen, ⁶⁹
dat wi noch er wi slapen
maken uns dar hene’.
‘Dat wold ic’, sprac di gene,
‘mar íne kan níet gedien^73-74
íne hebbe míne amien’.

[Vertaling]

Wie op de lange baan schuift
waarnaar mijn hart verlangt,
wil mij van het leven beroven.
Tristant zou er niet graag vanaf gezien hebben.
Of het nu dichtbij of ver weg geweest zou zijn,
hij zou direct bereid zijn geweest om te helpen.
Nu moge zijn lieve, zoete ziel,
daar zijn waar God gebiedt.
Hij heeft, tot ongeluk van menigeen,
deze wereld verlaten.
In verhalen en in liederen
klaagt men nog steeds over zijn dood.
Dit wordt de treurnis van deze wereld.
Maar indien hij thans nog in leven was,
zou hij nu uitgereden zijn
om mij van mijn leed te verlossen’.
Toen antwoordde onze jongeling:
‘Als het voor u nuttig is, dat ik me haast,
laat ik mijn harnas halen,
mijn paard en mijn wapens,
zodat we nog voordat we gaan slapen
ons daarheen begeven’.
‘Dat zou ik wensen’, sprak de andere,
‘want ik kan niet leven
als ik mijn vriendin niet heb’.

50 ‘mîs’. Samentrekking uit ‘mi des’.

51 ‘versten’. Variant van ‘vristen’, uitstellen, opschuiven, rekken.

52 ‘quelt’. Kwellen, lijden, verlangen. ‘muot’, gemoed, hart.

55 ‘geriede’. Variant van ‘geriet’, gereed, klaar, bereid.

62 ‘not’. De Smet/Gysseling 1968, vertalen in hun glossarium met ‘Bedürfnis’ (behoefte), ‘Beflissenheit’ (ijver). Wij vatten ‘not’ hier op als: treurige toestand, droefheid, leed.

65 ‘erkoverunge‘. Herstel, vgl. Middelhoogduits: ‘erkobern’, erholen.

66 ‘echt’. Opnieuw, ‘echt spreken’, opnieuw spreken, dus: antwoorden.

68-69 Vgl. F, v. 2288: ‘mes armes manderai’. (Vert.: ik zal om mijn wapens vragen).

69 ‘wapen‘. Kan zowel wapens als wapenrusting betekenen.

73-74 ‘gedien’. Gedijen, het goed hebben. ‘mar …mine amien’. Vgl. F, 2223: ‘N’en puis senz li aveir confort’. (Vert.: Zonder haar kan ik geen vertroosting hebben).