De Tiranny der Jacobynsche Factie in Frankryk

[p. 102]

Zevende Gesprek.

Zoon. Had deeze Moord, aan de Koning gepleegt, geenen gevolgen?

Moeder. Zeer veelen, zo als gy in het volgende en laatste Gesprek zien zult, in alle Landen. Dan in Frankryk doorstak de Guarde Corps, Paris, de mede tot Konings dood gestemd hebbende, St. Fergue, Lid der Nationaale Confentie: men zette een groote somme gelds op 't hoofd van Paris, hy wierd ontdekt, doch doorschoot zich; terwyl de doorstokenen met Staatie begraven wierd. Verders hield men zich bezig over het lot der Koningin, haare Kinderen en Zuster, waar voor men vreesde, dat zy mede het Lot van haar Gemaal zoude moeten ondergaan, dan men besloot dezelve gevangen te houden, de Commissarissen haar te ontnemen, en maar weinige Bediendens te geven, het geslagt van de Koning verder uit te bannen; terwyl het

[p. 103]

Plan schynt, de Gevangenen Koninglyke Famielje thans als ten borgen te houden, ten einde, zy in benaauwdheid komende, volgens het voorstel der Mostaartman, de Mortude, zich een goede Capitulatie te bedingen. Verders heerschte de Nationaale Confentie, nu, als vrymachtig, en 't Volk tot Oproer nu niet nodig hebbende, bedwongen zy, die zich maar eenigzints tegen hen dorst verzetten, terstond, met door de Guilottine te doen onthalzen, welk lot een menigte persoonen, zedert dien tyd getroffen heeft; ja een oude Keukenmeid, in dronkenschap, zeggende: ‘ Lodewyk de XVI. was een goed Vorst,’ moest deeze mede het lot ondergaan; dan dit Moorden verbitterde het Volk tegen de Nationaale Confentie, zo dat de Koningsgezinde Party, die zich in verscheide Departementen opgedaan heeft, zelve in Parys en Versailjes aanhangers gevonden heeft. Echter houd de Jacobynsche Party noch vol, met de Gevangenen Vorstelyke Personagien, alle laagheden aan te doen, zo dat de Dauphyn ziek zynde, en een breuk by dezelve ontdekt wordende, en een Geneesheer begeerende, men hem geenen, dan de Geneesmeesters van de ordinaire Gevangenissen wilde toestaan, ja zelf 'er hevige Debatten waaren, om

[p. 104]

dien jongen Vorst, op zyn verzoek, de Geschiedenis van Gilblas van Saintelaane ter leezing te geven. Zie daar, myn Zoon! tot dus verre de wreedheden en de Tiranny der Fransche Jacobynsche Factie, ten opzichte van haar eigen Land, U, in deeze zeven korte Gesprekken, voor oogen gesteld; om nu aan myne belofte te voldoen, zal ik tot derzelver Gruwelen in ons Vaderland, vereenigd met het Corps uitgewekenen Hollanders, zig noemende Bataven, overgaan.

Z. Gy zult my daar zeer mede veraangenamen, Moeder! dan ik wilde U noch gaarne eenige Vragen, ter mynen opheldering voorstellen, als: wat zyn Jacobynen?

M. De doldriftigste en moordzuchtigste der Franschen Oproerbenden, welke zich zelf een teeken gaven, namentlyk: een Roode Muts, zo als een Gedachtenis, een van dezelve, met de Vryheidsboom, op welke dezelve gestaan heeft, door onze troepen, onder geleide van de Dapperen Heeren Prince George Frederik van Oranje en Nassauw, op de Fransche veroverd, en naar 's Hage gezonden, op de Zaal, alwaar de Lotery getrokken word, is hangende; verders hebben zy hunne naam ontleend, naar de

[p. 105]

naam dier straat, te Parys, alwaar zy hunnen Eerste Club of Vergadering in oprichtede.

Z. En welke noemd gy Sans Cullots, of zonder Broeken?

M. Die hoop opgeruid en opgezet gemeen, welke by 't om verre haalen der Bastille, en 't vervoeren van de Koning, van Versailjes naar Parys, onder opzicht der Jacobynen, als Voorvechters der Vryheid beroemd, en om hunne ontydigen Dapperheid, met de naam van Braaven, van Dapperen Sans Cullots (zonder Broeken) benoemd wierden, wyl 'er veelen onder dien Muithoop gevonden wierden, die bynaar geen kleederen aan hadden, om hunnen schaamelheid te bedekken; deeze heeft men de naam van Sans Cullots, als een Eernaam, toegevoegd. Zy zyn die geenen, die de Plannensmeeders, door aanstooking, wisten te gebruiken, om die heillooze Plannen ten uitvoer te brengen, welke zy gesmeed, en ten uitvoer wilde hebben gebracht, om hunnen Baat- en Eigenbelangzuchtige oogmerken te breiken.

Z. Nu noch eene vraag, Moeder! wat behelsde het Testament van Lodewyk de XVI. daar gy in 't voorig Gesprek van zeide?

[p. 106]

M. In het zelve toonde de Vorst volkomen zyn onschuld aan, toonde een waar gevoel van Godvrucht en van zyn Geloof te hebben; zeide openlyk, niet te weeten, iemand eenige reden van klagen over hem te hebben gegeeven, of leed te hebben aangedaan; maar altoos voor 't belang van zyn Land en Volk te hebben geweest; toonde welgemoed en getroost in zyn ongelukkig lot te weezen; deed een teder Afscheid aan zyne Gemalin, nevens eenige lessen voor zynen Kinderen, daar invloeyen, dezelve aan de Almachtige aanbeveelende; bedankte zyne vrienden voor de blyken van toegenegenheid, welke zy hem hadden betoond, deeze zyn Zoon, wanneer hy te eeniger tyd hersteld mogt werden, aanbeveelende; bedankte zynen Advocaten voor de moeiten, die, hoewel vergeefsch, zy, om hem te redden, en zyn onschuld te doen zien, zich hadden gegeeven; beklaagde zich in de gelegenheid niet te weezen, hen en zynen vrienden, hun blyken van toegenegenheid niet te kunnen vergelden. – Verders de geenen, welke, zo onder zynen bediendens, als onder de geenen, welke hy voormaals goed gedaan had, en aan hem verplicht waaren; doch welke dit verge-

[p. 107]

tende, zich als zynen wederparty, zich tegen hem aangesteld, en hem smertelykheden aangedaan hadden, zulks hen van herten vergeevende; en, na nochmaals zynen onschuld in al 't geen, waar mede hy beschuldigd wierd, betuigende, en verder zyne ziel, volgens zyn Geloof, in den hand des Almachtigen aanbeveelende.

Z. Nu noch iets, Moeder! waarom wierd Lodewyk de XVI. in de Decreeten der Nationaale Confentie, Lodewyk Capet genaamd?

M. Frankryk, in 't jaar 420 tot een Koningryk geworden, onder Pharamond, heeft 67 Koningen gehad, verdeeld in 3 Stammen of Geslagten, als dat der Merovingiaanen, welke 332 jaaren geduurd heeft, en uit 't welke 22 Koningen regeerde, – dat der Carlovingiaanen, welke 235 jaaren bestaan heeft, en waar uit 13 Koningen geregeerd hebben, daar 5 Keizers onder waaren. Het derde Geslagt, de Capets, waar van Hugo Capet, Zoon van Koning Robertus, als de eerste van die Stam, in 't jaar 987, de Troon beklom, en Lodewyk de XVI. mede gerekend, 32 Opvolgers gehad heeft; echter was dit Geslagt in 3 takken verdeeld,

[p. 108]

als: de Capets, het welk 341 jaaren geduurd, en 14 Koningen uit geregeerd hebben, die van Valois 161 jaaren, en 13 Koningen, en die van Bourbon, welke 204 jaaren geduurd, en Lodewyk de XVI. de vyfde Koning uit was, en dus ziet gy, dat men Lodewyk de XVI. als een afstammeling van Hugo Capet, Lodewyk Capet noemde. Waar mede ik dit Gesprek, na U alvoorens het tegenwoordige Geslagt Register van Lodewyk de XVI. opgenoemd te hebben, eindigen.

Lodewyk de XVI. geboren 23 Aug. 1754. tot Koning gekroond 10 Mey 1774. gehuuwd 16 Mey 1770. op 't Schavot ter dood gebragt 21 Jan. 1793.

Maria Antonia Anna, deszelfs Gemalin, Aartshertogin van Oostenryk, en dus eigen Zuster van Keizer Josephus de II. en Keizer Leopoldus de II. geb. 2 Nov. 1755.

Kinderen

Maria Theresia Charlotta, geb. 19 Dec. 1778.

Louis Charles, Dauphin, geb. Hertog van Normandie, geb. 27 Maart 1785.

's Konings Broeders en Zusters
1	Lodewyk Stanislaus Xaverius, Graaf van Provence, geboren 17 Nov. 1755. gehuuwd met
	Maria Josepha Louiza, Princ. van Savoyen, geb. 2 Sept. 1753.
2	Karel Filip, Graaf van Artois, geb. 9 Octobr 1757. gehuuwd 16 Nov. 1773. met
	Maria Theresia, tweede Dochter des Konings van Sardinien, geb. 31 Jan. 1750.

Uit dit Huwelyk
	Louis Anton, Hertog van Angoulême, geb. den 6 Aug. 1775. Maltheser Groot Prioor van Frankryk 1776.
	Karel Ferdinand, Hertog van Berry, geb. den 24 Jan. 1778.
3	Maria Adeleida Clotilda Xaveria, geb. 23 Sept. 1759.
4	Elizabeth Philippina Maria Helena, geb. 3 Mey 1764.

Des Konings Tantes

Maria Adeleida, geb. 23 Maart 1732.

Victoria Maria Louiza, geb. 11 Mey 1733.