Tirade. Jaargang 56 (nrs. 442-446)

[p. 31]

Arjen van Veelen
Robotica en troost

Porno is altijd zo belerend. In porno zie je doorgaans stelletjes. Mannetje-vrouwtje. Mannetje-mannetje. Vrouwtje-vrouwtje. Mannetje-hond. Hoe dan ook: steeds stelletjes. Zelden zie je er eens iemand solo.

Dat bevoogdende is wat mij aan de huidige porno zo stoort.

Ik kom uit een diep gelovig gezin. Seks was er vrijwel onzichtbaar. Enkel de gevolgen van seks waren zichtbaar: nieuwe broertjes, zusjes, neefjes, nichtjes.

In die bubbel mocht er veel niet. Seks was er enkel bestemd voor stellen. Je moest samen zijn. En daarbij moest je ook nog eens een goed, ingezegend verhaal hebben.

Later leerde ik dat veel best mocht en dat er nog veel meer bestond. Autodidactisch wierp ik mijn ketenen los. Ik bevrijdde mijzelf in mijn up. Ik zag. Ik kwam.

Ja, ik leerde, totdat ik stuitte op een nieuw gebod - dat ik gek genoeg kende van vroeger. Ik bedoel het gebod dat wordt opgelegd door de pornofilms. De porno, dat quasi libertaire genre.

Wat ik ook bekeek, ik zag ze altijd getweeën bezig, of met meer, maar vrijwel nooit solitair. Het gebod van minimaal twee. De wet van het setje.

En dat was nog tot daar aan toe. Maar daarbij kwam dat er altijd een verhaal was. Hoe dun ook, hoe vergezocht ook - nooit dook men zomaar op elkaar. Er moest minstens eerst pizza bezorgd. Er moest minstens eerst iets gezegd. Zonder poging tot verhaal geen seks. Altijd had porno een plot.

Dit déjà vu leerde mij: porno is preuts

Zo propageert porno dus het oude ideaal van een stel. Met als boodschap dat spontane liefde, zonder minimaal een glimp van een scheppingsmythe, eigenlijk vies is. Zijn dat niet exact dezelfde geboden die ik kende uit mijn bubbel?

Dit déjà vu leerde mij: porno is preuts.

De verhaallijn is een residu van de romantiek. En de romantiek is weer restaf-

[p. 32]

val van religie. Het verlangen naar een plot is dus heimwee naar een kwijt paradijs.

Maar volmaakte porno is plotloos.

Seks met zijn tweeën is de natuurlijke manier, zegt men. Zelfs als dat klopt, klopt het niet. Wat ‘natuurlijk’ heet, verschilt per straathoek en per tijdstip. Ooit waren homoseks en masturbatie onnatuurlijk. Op sommige plekken nog steeds. Vooruitgang vindt plaats zodra de mens zich bevrijdt van zogenaamd natuurlijke manieren. Wij zijn geen verdomde dieren.

Een keten die we nu moeten verbreken is de natuurwet van minimaal twee. Want dit is een tijd van eenlingen. Dit is een tijd van grote steden waar steeds meer eenlingen steeds meer in hun eentje leven in appartementen (appartement - proef de waarheid).

Een proces van toenemend individualisme bracht ons zoveel goeds. Zie de eeuwen die zojuist aan ons voorbij trokken. Het individualisme bracht ons ratio, radio, raketten en kunst.

Maar die bevrijding van het individu stagneert nu. Het is gestuit op een wonderlijke grens: het taboe op eenlingschap.

Want hoewel dit een tijd van eenlingen is, vertellen film en literatuur ons dat er iets schort aan de solist. In films zien we de zielige eenling, de eenling als akelige aberratie. In de reclame? Enkel setjes. Net als in de porno.

De eenling, de masturbator-triomfator, is gedoemd te kijken naar seks met zijn twee. Zo wordt zijn trots gekrenkt. Is het dan gek als de eenling soms gefrustreerd is?

Het meest schrijnend openbaart zich deze leugen in de porno. Schrijnend, omdat porno van oudsher juist koploper was, wegbereider. Er mocht daar meer. Er kon daar meer. Het internet werd voor het eerst ten volle benut door de porno. Porno was avant-gardistisch.

Waar komt toch die gedachte vandaan dat voor seks minimaal twee mensen nodig zijn plus een plotlijn? Is seks bedoeld voor voortplanting? Is seks zonder verhaal vies? Is seks met zijn tweeën lekkerder?

Al deze aannames gaan niet langer op. Seks is niet alleen bedoeld voor voortplanting - dat hoeven we hier toch niet meer te bespreken. En dat je voor goede seks per se een ander mens nodig hebt, ook die gedachte is gedateerd. Dat komt door technologische innovatie.

Hier is waar de robots komen kijken.

Onlangs verscheen er een wonderlijk artikel in Futures, een wetenschappelijk tijdschrift voor toekomststudies. Hierin schetsen de futurologen Ian Yeoman en Michelle Mars het wallengebied van Amsterdam in het jaar 2050 (‘Robots, men and sextourism’, Futures, mei 2012, pp. 365-371).

[p. 33]

In dit Amsterdam zijn de hoeren vervangen door androids, ‘a range of sexual gods and goddesses of different ethnicities, body shapes, ages, languages and sexual features’.

De introductie van robots in de seksindustrie biedt volgens de auteurs allerlei voordelen. Vrouwenhandel kan verdwijnen, evenals geslachtsziekten. En ook elk schuldgevoel verdampt. Dit alles dankzij technische innovatie.

Ik noemde dit futuristische artikel wonderlijk, omdat het zo gedateerd is. Ten eerste stelt het de troost der robotica uit tot 2050. Waarom dan pas? De techniek is er nu al. Of in elk geval bijna. Over een paar jaar hebben mensen al seks met robots, voorspelde het European Robotics Research Network laatst.

Verder is het vreemd dat de onderzoekers de geneugten van robots alleen reserveren voor de prostitutie, niet voor het dagelijks leven. Dat getuigt niet echt van durf. Zo blijft de robot een hoer.

Terwijl de robot juist de eenling kan bevrijden van het drukkend moralisme. Vooruitgang is altijd technische vooruitgang. En de techniek verschaft ons nu robots die ons beter bevredigen dan mensen. Robots behoeven geen plotlijn. De omslachtigheid die de liefde en de porno nu kenmerken wordt door de robotica ridicuul. Er hoeft niet langer steeds een pizza besteld.

Ik schaam me eigenlijk dat ik dit presenteer als een nieuw idee. Want het proces van bevrijdende robotisering is al jaren gaande. Misschien zelf in uw huis. Zij het in het klein.

Ik doel natuurlijk op de vibrator, die een minirobot is. Vibrators zullen steeds beter worden. Tot de mens onnodig is. Totdat elk plot overtollig zal zijn. De seksrobot is niets anders dan een sophisticated vibrator die de soloseks zal emanciperen. Je hoeft alleen de lijnen door te trekken.

Voor sceptici geef ik twee tekenen des tijds. Allereerst de groei van webshops waar je religieus goedgekeurde vibratoren kunt aanschaffen, zoals Koshersextoys.net. En zulke shops zijn er ook voor christenen en moslims. Godsdiensten zijn altijd alert op wat hen mogelijkerwijs bedreigt. Zij zien scherp dat de robotica een bedreiging vormt voor hun monopolie op seks. Daarom planten ze nu snel hun vlaggetjes op dit terrein.

Het tweede signaal komt van de jonge rechtsfilosoof Thierry Baudet. Hij constateerde vorig jaar in de krant dat in zijn vriendenkring de technische hulpmiddelen steeds populairder worden. Ik geef drie kerncitaten:

‘Het gebruik van vibrators, autoblowers en porno levert daarbij prikkels die geen mens kan evenaren.’

[p. 34]

‘Als straks naast porno ook namaakvagina's en -monden volkomen geaccepteerd worden, zal het einde van de monogame liefdesrelaties misschien in zicht komen - precies zoals in pessimistische sciencefiction naar voren komt.’

‘Het individu van de toekomst is volkomen bevrijd, volkomen verzadigd, maar daarmee ook volkomen geïsoleerd en niet langer in staat tot betekenisvolle - laat staan existentiële - binding met een ander.’

Dit ziet de jonge filosoof voor de helft juist. Inderdaad, robots zijn beter dan mensen. Inderdaad, dit bevrijdt het individu en bedreigt de traditionele relaties. Maar nee, dit is beslist geen doemscenario. Die laatste conclusie is enkel ingegeven door technofobie en sentiment.

Dankzij de pil hoefde seks niet meer om voortplanting te draaien. Dankzij de robot hoeft seks niet meer romantisch te zijn.

Zou ik dus een voorstel mogen doen voor de eerste minuten van een pornofilm, dan geef ik alleen een trefwoord: robots.

Porno was altijd koploper. Maar zelfs daar zie je nog de stuiptrekkingen der romantiek. Zelfs daar zie je het misverstand van ‘existentiële binding’. De toekomst van porno zal zijn: robotica en plotloze soloseks.

De bezwaren die iemand tegen dit toekomstbeeld kan inbrengen, verschillen niet fundamenteel van de bezwaren die ooit werden ingebracht tegen seks voor de lust (of tegen masturberen). Die bezwaren zijn dus belerend van aard. De enige tegenwerpingen die een serieus antwoord verdienen zijn technische van aard.

Dankzij de robot hoeft seks niet meer romantisch te zijn

Want: zijn robots inderdaad lekker?

Hier vraag ik om uw vertrouwen. Weet dat de technische innovatie momenteel sneller gaat dan futuristen schrijven kunnen. De ontwikkelingen in werkgeheugen, lenigheid en aaibaarheid zijn nauwelijks bijbeenbaar.

Wie dat weigert in te zien, gelooft waarschijnlijk ook niet dat er in zijn chipknip al meer rekenkracht zit dan in een Apollo-raket. Of dat er in Berlijn een auto rondrijdt zonder een bestuurder. Welnu, seks is eenvoudiger dan een maanmissie en beslist eenvoudiger dan autorijden (wie kon er niet eerder vrijen dan autorijden).

De toekomst is technofiel. Nu al slapen velen met hun smartphone in bed. De robot zal snel volgen.

Small step for a man.

[p. 35]

In die toekomst zal het eenlingschap de default setting zijn - solo wordt onze hoeksteen. En die eenling zal geen hinder meer ondervinden van tijdrekkende bakerpraatjes over liefde, noch last hebben van de leugen der suspense.

Pas van partner en plot ontdaan is seks zuiver.

De robots komen, al is het zover nog niet. Velen weifelen nog. Dat komt door de porno, die de kijker keer op keer de leugen van het stelletje inprent.

Als u tegenstribbelt, komt dat omdat u te veel porno kijkt.