Tirade. Jaargang 50 (nrs. 412-416)

[p. 94]

Lloyd Haft
Twee brieven aan Gerrit Kouwenaar

I

Dichten is geen dood
maken. Scheppen is
dulden, tegen
de ochtendmist in

luisteren hoe de kern
klopt. Week:
geen slaan of slagen,
niet op de stomme stilte

bonken of ze komt.
Wou je tot stof terug brengen,
terug roepen, wat nooit
van stof uit ging?

Wat wij zeggen,
zijn is geen greep naast
andere, mogelijke. Wie had
ons, had dít bij deze mist

bijeen bedacht?
De hand denkt niet: leest
boven de aarde blijvend
netel, dagrode distel.

[p. 95]

II

Niet wij maken het
woord stof.
Het stof dat onze botten

naar buiten brengen
spelt al,
vormt al haast ons.

Ik sta in de keuken,
denk aan haar
opgeheven arm, op-

genomen nu
in mij als nergens. Denk:
zij was hier, stond

naast mij.
Nu haast mij.
Ik haal weer hortend

de soeplepel van de muur,
voel hoe mijn hand haar hand
nagrijpt, bijkans ont-

haalt. Maar wordt,
is die hand van haar?
Zo lenig-krom is toch,

[p. 96]

 

wordt toch geen bot?

 

Bot dat nee weerspreekt,

 

wijst ja, zegt ons.

Gerrit Kouwenaar: ‘Scheppen is hetzelfde als doodmaken. Een moord is een krankzinnige creativiteit; het is een ingreep waar niets meer aan toe te voegen is’ (1966). En: ‘Wat ik met mijn poëzie wil, is eigenlijk gewoon stof maken... een woord terug brengen naar zijn stoffelijkheid’ (1964). Beiden geciteerd en besproken in W. Kusters, Poëzie als perfecte misdaad toegelicht aan de hand van de zaak Kouwenaar (1995).

In Merg en been noemt Cornelis Verhoeven het hart de ‘weke kern van het menselijk leven’. In Dicht van de teksten beschrijft de Chinese dichter Lu Ji (261-303) hoe de dichter ‘klopt op de stomme stilte op zoek naar klanken’ vertaling W.L. Idema.