|
| |
| |
| |
Lloyd Haft
Gelegenheidsverzen van de academische functionaris bij zijn ambtsnederlegging
(deel 3)
In juli 2004 trad ik uit dienst bij de Leidse universiteit waar ik sinds vele jaren docent Chinese literatuur was geweest. Evenals mijn Oud-Chinese voorgangers vond ik in deze levensverandering aanleiding om een aantal gevoelens in versvorm tot uitdrukking te brengen.
| |
1. Op een donkere dag bedenk ik hoe een ikoonschilderes mij vertelde dat zij van haar winterdepressie af kwam door het zorgvuldig aanbrengen van gouden stralenkransen om de hoofden van de Zoon en de Moeder Gods
liggende massa nog spreekt -
| |
| |
Wij die op een blankgespleten
beduiden door de sluitende,
| |
2. Terwijl ik mij afvraag of ik mijn Duits weer zal ophalen ‘nu ik tijd heb’, denk ik aan mijn allang overleden duitstalige grootmoeder
moet ik je taal nog leren?
zoals ik ze nu moet leren
| |
| |
Een Engels kinderrijmpje uit Mother Goose, dat ik van mijn grootmoeder leerde en vele jaren later weleens opzei als een van mijn studenten te laat op college kwam, luidt:
what makes you come so soon?
You used to come at ten o'clock
but now you come at noon.
| |
3. Bij het reinigen van de dakgoot zie ik hoe een jonge boom daarin wortel heeft geschoten
waar het hemelwater niet meer
Waar het zaad niet recht:
| |
| |
op woord, op kracht: zelf
| |
4. Als ik midden in de nacht geplast heb, het bed weer in klim en het lampje uitdoe, is het even alsof het aderennet van mijn ogen in zacht rose op de muur verschijnt
weggehouden? Waar ik daags
die ik even de mijne noem -
dit duister licht gebracht
| |
| |
| |
5. Na mijn pensionering koop ik weer antiquarisch leerboeken Chinees voor beginners uit de tijd dat ik aan mijn studie begon
terug naar wat mijn eigen hand
‘Yeou’ kon het zijn, maar
evengoed ‘yew’ - allemaal
verschillende schrijfwijzen
die ik toen al miste: ‘Waar
Duurt het een mensenleven
de ‘you’ te leren zeggen? Wel al
mijn eerste, langere, mijn
| |
| |
(Het woord in het Mandarijn dat ‘er zijn’ betekent, wordt in de nu gangbare transcriptie ‘you’ geschreven. In leerboeken van vroeger kon de spelling heel verschillend zijn: in Mandarin Primer van Yuen Ren Chao uit 1947 ‘yeou’, in Spoken Chinese van Charles F. Hockett en Chaoying Fang uit 1944 ‘yew’, etc.)
| |
6. In mijn geboortedorp even op bezoek terug, droomde ik 's nachts van een tentoonstelling ‘gemummificeerde vlinders in de Oudheid’
in herinnering: in de oudheid
‘in den schoot der aarde’
| |
| |
waarin, als in een bloemenwei,
als openogig in een schoot
| |
7. In de late avondzon geniet ik in mijn eentje van een wandeling langs de IJssel
Als de spaken van een wiel
Dan was geen horizon hier,
leeg maar voor niemand open,
Fietsten wat mensen langs
| |
| |
| |
8. Tegen zonsondergang loop ik in westelijke richting langs de Koninginnegracht te 's Gravenhage
't Is niet waar dat de zon
Tegen de schemer belichte
balustrade; kastanje met nagloeiend
Want alleen wie van ons houdt,
houdt ons. Wat het hart niet
Wíj blijven - die de straat zullen volgen
tot de laatste steen van de dag
verdonkert, geen schemer meer
| |
| |
| |
9. Een jonge man in de straat die mij vorig jaar toen ik hem tegenkwam nog ‘je’ noemde, noemt mij nu ‘u’
de lippen - zo is de vorm
Wij liepen een eind samen
in één woord - bij mij plots
| |
10. Als ik op een donkere herfstavond plaats neem in de eetzaal van Hotel het Witte Huis te Oegstgeest, schrik ik van de witte weerspiegeling van mijn haren in de ruit
| |
| |
spreekt nog aan mijn kant
| |
11. Bij het leeghalen van een bureaula stuit ik onder een stapel oude studenten-administratie op een rozenkrans; weer vind ik het jammer dat het traditionele gebed hierbij eindigt met de naklinkende woorden ‘het uur van onze dood’
altijd voorlopig op amen.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd