Tirade. Jaargang 47 (nrs. 398-401)

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: S 3777

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Tirade. Jaargang 47 (nrs. 398-401) uit 1999.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (dbnl.auteursrecht@kb.nl).

 

redactionele ingrepen

p. 552: de kop ‘Maart 2003 - jaargang 47 - nummer 398’ is tussen vierkante haken toegevoegd.

p. 2 (nummer 399): de kop ‘Juni 2003 - jaargang 47 - nummer 399’ is tussen vierkante haken toegevoegd.

p. 3 (nummer 400): de kop ‘September 2003 - jaargang 47 - nummer 400’ is tussen vierkante haken toegevoegd.

p. 2 (nummer 401): de kop ‘November 2003 - jaargang 47 - nummer 401’ is tussen vierkante haken toegevoegd.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (nummer 399: p. 114; nummer 401: p. 100) zijn niet opgenomen in de lopende tekst. Ook de advertenties (nummer 398: binnenkant achterplat; nummer 399: binnenkant achterplat; nummer 400: binnenkant achterplat; nummer 401: binnenkant achterplat) zijn niet opgenomen in de tekst. Pagina's die louter uit advertentietekst bestaan zijn hier komen te vervallen.

 

[nummer 398, voorplat]

 

TIRADE 398 / 2003 Nr 1

TIRADE

 

de stemmen van hun lang vergeten moederbomen

 

[nummer 398, binnenkant voorplat]

TIRADE

 

Omslagontwerp: Thonik

 

tirade is een tijdschrift van Uitgeverij G.A. van Oorschot

 

redactie: Mirjam van Hengel en Erik Menkveld

 

ongevraagde bijdragen worden niet teruggezonden.

Zij dienen, onder vermelding van tirade, in tweevoud te worden gericht aan de uitgeverij.

Adres: Herengracht 613, 1017 ce Amsterdam.

 

losse nummers kosten €11,50

 

abonnementen voor Tirade worden verzorgd door:

Betapress Consumentenservices, Postbus 97, 5126 pt Gilze,

tel. 0161-459576, fax 0161-452913,

e-mail: tirade@Betapress.Audax.nl

 

opzeggingen dienen schriftelijk uiterlijk vier weken voor het aflopen van de abonnementsperiode in bezit te zijn van Betapress Consumentenservices; abonnementen worden aangegaan tot wederopzegging.

 

abonnementsprijs (vijf nummers) €40,00

Voor studenten en c.j.p.-houders €34,00

Voor abonnees in het buitenland (Europa) €49,00

Voor abonnees buiten Europa €56,00

 

adreswijzigingen, voorzien van oude en nieuwe postcode, zo spoedig mogelijk berichten aan Betapress Consumentenservices.

 

tirade verschijnt mede dankzij een subsidie van het Nederlands Literair Produktie- en Vertalingenfonds.

 

[nummer 398, pagina 551]

398

 

Maart 2003 - jaargang 47

552	Harrie Geelen Het Nijlpaard Ellende. Deel 1
587	Peggy Verzett De prior
593	Wim Hofman Notities bij de muur van Altena in Vlissingen
599	Gerard Rasch Een Bretons buffet
602	Julia Hartwig Gedichten
617	Erik Menkveld Dichter alle Freunde
636	Anneke Brassinga Ballade in F mineur - Chopin
638	Hester Knibbe Gedichten
641	Johanneke van Slooten Componist Rudolf Escher stelt zijn gehoor op scherp
652	Jan Fontijn De getekende. Ouderdom en schrijverschap
662	Medewerkers aan dit nummer

 

 

[nummer 398, achterplat]

TIRADE 398 jaargang 47 Nr 1 / maart 2003

 

PROZA ‘Ik ben vast zo iemand die gelukkig is’, denkt de dertienjarige hoofdpersoon van Harrie Geelen's Het Nijlpaard Ellende. Een verhaal waarin bedrogen, gelogen en verdonkeremaand wordt, maar waarin nieuwsgierigheid, tederheid en humor nooit ver weg zijn.

In gezelschap van personages als een dronken Ier en een wonderschone tolk verblijft Erik Menkveld op een dichtersfestival in Litouwen, en blijkt een gedicht geschreven te hebben dat hij nooit geschreven heeft. Wim Hofman maakt Notities bij de muur van Altena in Vlissingen: ‘Je hebt hier soms grote golven. Ze zien de muur, die gemaakt is uit moed en angst.’

 

POËZIE Een debuterende dichter: ‘prijken die buik / lang leven prior!’ schrijft Peggy Verzett in de reeks De prior. Verder nieuwe gedichten van Hester Knibbe en Anneke Brassinga.

 

VERTALING Vertaler Gerard Rasch schrijft over de poëzie van de Poolse dichteres Julia Hartwig: ‘in zichzelf geïntegreerde poëzie zonder in zichzelf gekeerd te zijn: zonder spelletjes, zonder misleiding en verleiding, zonder zelfmedelijden. Als er wanhoop is, is er wanhoop. Als er eenzaamheid is, is er eenzaamheid.’

 

BESCHOUWING Johanneke van Slooten over de componist Rudolf Escher: ‘Denk maar niet dat wanneer je in de Midi onder een pijnboom gaat liggen, daar een Prelude à l'après-midi d'un faune ontstaat.’

In een essay over schrijverschap en ouderdom laat Jan Fontijn zien hoe sommige schrijvers, oog in oog met de dood, een groeiende behoefte hebben te getuigen van de waarheid van hun eigen leven.

 

[nummer 399, voorplat]

 

TIRADE

 

[nummer 399, binnenkant voorplat]

TIRADE

 

Omslagontwerp: Thonik

 

tirade is een tijdschrift van Uitgeverij G.A. van Oorschot

 

redactie: Mirjam van Hengel en Erik Menkveld

 

ongevraagde bijdragen worden niet teruggezonden.

Zij dienen, onder vermelding van tirade, in tweevoud te worden gericht aan de uitgeverij.

Adres: Herengracht 613, 1017 ce Amsterdam.

 

losse nummers kosten €11,50

 

oude nummers zijn (indien voorradig) na te bestellen bij Betapress Consumentenservice; bij de verzending hiervan zal €2,50 aan porto- en administratiekosten in rekening worden gebracht.

 

abonnementen voor Tirade worden verzorgd door:

Betapress Consumentenservices, Postbus 97, 5126 pt Gilze,

tel. 0161-459576, fax 0161-452913,

e-mail: tirade@Betapress.Audax.nl

 

opzeggingen dienen schriftelijk uiterlijk vier weken voor het aflopen van de abonnementsperiode in bezit te zijn van Betapress Consumentenservices; abonnementen worden aangegaan tot wederopzegging.

abonnementsprijs (vijf nummers)	€40,00
Voor studenten en c.j.p.-houders	€34,00
Voor abonnees in het buitenland (Europa)	€49,00
Voor abonnees buiten Europa	€56,00

 

adreswijzigingen, voorzien van oude en nieuwe postcode, zo spoedig mogelijk berichten aan Betapress Consumentenservices.

 

[nummer 399, pagina 1]

399

Juni 2003 - jaargang 47

2	Kees Verheul De stem van het onheil
19	Wim Hofman Twee verhalen
22	Peter van Lier Een dagje aan zee
39	Eva Gerlach Dag
40	D. Hooijer Gedichten
42	Tomas Lieske De wereld een dansfeest? Met foto's van Tara Fallaux
62	Nachoem M. Wijnberg Gedichten
66	Nico Dros Texeliana
73	Harrie Geelen Het Nijlpaard Ellende. Deel 2 (slot)
112	Medewerkers aan dit nummer

 

 

[nummer 399, achterplat]

TIRADE 399 jaargang 47 Nr 2 / juni 2003

 

PROZA Hoe ervaart een kind gevaar dat hem van uit de wereld van de grote mensen bedreigt? Daarover gaat het in ‘De stem van het onheil’ van Kees Verheul: ‘Je hoefde echt geen volwassene te zijn om de hunkering te snappen van de kwaadaardige tol op het dak. Al loeiend probeerde hij bombardementen naar onze stad te lokken. Of sterker, er bestonden nergens vliegtuigen of bommen voordat de sirene er behoefte aan kreeg.’

Ook in Wim Hofmans prozaschets ‘Huiszoeking’ dreigt gevaar, maar ‘wat ze zoeken weet ik niet, ik weet het niet, ik heb geen vermoeden’.

In ‘De oermient’ ontdekt Nico Dros op zijn geboorte-eiland Texel de resten van een aards paradijsje. Een historische vondst, die van groot gewicht zou zijn geweest als hij vijfentwintig jaar eerder was gedaan.

Harrie Geelen sluit zijn verhaal ‘Het Nijlpaard Ellende’ af, waarvan het eerste deel in Tirade 398 verscheen. Het lot haalt verrassende capriolen uit in het leven van Sep Paffen, die de boogie-woogie speelt op een gebloemde piano.

 

POËZIE Een kind vangt 's middags visjes aan zee, zijn ouders maken 's avonds ruzie, en zijn grootouders kunnen 's nachts niet slapen door een mug in hun slaapkamer: in de verhalende gedichtenreeks ‘Een dagje aan zee’ zocht Peter van Lier poëtische beelden en vormen bij de Symfonische dansen van Sergei Rachmaninov. Ook Nachoem Wijnberg schreef een reeks verhalende gedichten, waarin drie generaties aan bod komen: Su Dongpo, zijn vader en zijn grootvader.

Verder gedichten van Eva Gerlach en D. Hooijer.

 

BESCHOUWING Geïnspireerd door Arthur van Schendels ‘De wereld een dansfeest’ schreef Tomas Lieske vijf aanstekelijke essays bij foto's van Tara Fallaux: de verhalen van de verzamelaar, van de lezer, van de muziekdoosverkoper, van de danseres en van de fotografe.

 

[nummer 400, voorplat]

 

TIRADE 400

 

Frits Abrahams Arnon Grunberg

Astrid Lampe Fouad Laroui Wim Hofman

Thomas Vaessens Robert Anker

Mirjam van Hengel Stephan Enter

Hedda Martens Aukje Holtrop Maarten Asscher

Erik Menkveld Wouter van Oorschot

Atte Jongstra Rutger Kopland D. Hooijer

Martin Reints Elsbeth Etty Ewoud Sanders

Tomas Lieske Marcel Möring Rob Schouten

Jacq Vogelaar Ad Fransen Eva Gerlach

Jan Fontijn Manon Uphoff

Nico Dros Jeroen Thijssen

Guus Middag Joost Nijsen Arjan Peters

 

[nummer 400, binnenkant voorplat]

TIRADE

 

Omslagontwerp: Collage, Aldeboarn

 

tirade is een tijdschrift van Uitgeverij G.A. van Oorschot

 

redactie: Mirjam van Hengel en Erik Menkveld

 

ongevraagde bijdragen worden niet teruggezonden.

Zij dienen, onder vermelding van tirade, in tweevoud te worden gericht aan de uitgeverij.

Adres: Herengracht 613, 1017 ce Amsterdam.

 

dit jubileumnummer kost €17,50

 

oude nummers zijn (indien voorradig) na te bestellen bij Betapress Consumentenservice; bij de verzending hiervan zal €2,50 aan porto- en administratiekosten in rekening worden gebracht.

 

abonnementen voor Tirade worden verzorgd door:

Betapress Consumentenservices, Postbus 97, 5126 pt Gilze,

tel. 0161-459576, fax 0161-452913,

e-mail: tirade@Betapress.Audax.nl

 

opzeggingen dienen schriftelijk uiterlijk vier weken voor het aflopen van de abonnementsperiode in bezit te zijn van Betapress Consumentenservices; abonnementen worden aangegaan tot wederopzegging.

abonnementsprijs (vijf nummers)	€40,00
Voor studenten en c.j.p.-houders	€34,00
Voor abonnees in het buitenland (Europa)	€49,00
Voor abonnees buiten Europa	€56,00

 

adreswijzigingen, voorzien van oude en nieuwe postcode, zo spoedig mogelijk berichten aan Betapress Consumentenservices.

 

[nummer 400, pagina 1]

400

 

September 2003 - jaargang 47

3	Voor de gelegenheid
8	Maarten Asscher, Over de verhouding van de overheid tot de kunst
15	D. Hooijer, Over de verhouding van de schrijver tot de collectiviteit
22	Fouad Laroui, Over de kunstpolitiek
25	Arjan Peters, Over het nut en/of de wenselijkheid van subsidies en literaire prijzen
34	Rob Schouten, Over de domme en geborneerde literaire naschrijf-kritiek in dag- en weekbladen, of zelfs het geheel ontbreken daarvan
40	Joost Nijsen, Over de rol die radio en televisie zouden kunnen spelen als het er werkelijk om zou gaan het luisterende en kijkende publiek tot lezen en liefde voor de literatuur op te voeden
45	Marcel Möring, Over de sociale positie van de schrijver
48	Nico Dros, Overschrijverschap en politiek
56	Eva Gerlach, Over het bibliotheekwezen
65	Robert Anker, Over de nog altijd erbarmelijke wijze waarop op de meeste middelbare scholen de liefde tot de literatuur en het helder lezen wordt afgeleerd
80	Wim Hofman, Over de wijze waarop aan de meeste van onze hogescholen de literatuurstudie tot een terrein van ideologische terreur en spraakverwarring is geworden
82	Stephan Enter, Over journalistiek en literatuur
87	Jan Fontijn, Over het bijna ontbreken in onze literatuur van de biografie
93	Manon Uphoff, Over Belle van Zuylen
98	Frits Abrahams, Over het Letterkundig Museum
101	Aukje Holtrop, Over het nut van de streekroman voor onze literatuur
112	Erik Menkveld, Over het sociale realisme in de communistische landen
122	Jacq Vogelaar, Over de Vogelaars en de verwarring der geesten
129	Martin Reints, Over de erbarmelijke stijl van de officiële kunstnota's
133	Wouter van Oorschot, Over de poëzie van Bob Dylan
147	Ewoud Sanders, Over het bargoens
152	Astrid Lampe, Over het uitsterven van de bibliofiel
154	Atte Jongstra, Over het blijven negeren van Multatuli door het Nederlandse volk
159	Jeroen Thijssen, Over de overschatting van Hoornik
160	Rutger Kopland, Over Hanlo en de paradox
164	Hedda Martens, Over de schrijvers van de ‘kleine dunne boekjes’

 

 

[nummer 400, pagina 2]

167	Mirjam van Hengel, Over het kunstwerk van Ot en Sien
176	Tomas Lieske, Over het verdwijnen van boekhandels en uitgeverijen
177	Over het doodzwijgen van Age Bijkaart
178	Elsbeth Etty, Over het niet meer bestaan van Boutens en Henriette Roland Holst als dichters
189	Guus Middag, Over de veronachtzaming van Slauerhoff
199	Thomas Vaessens, Over de Vijftigers en de terugkeer van strofen en rijm in de poëzie
206	Arnon Grunberg, Over de verontrustende neergang van een groot literair talent (G.K. van het Reve)
	Bijlagen
218	i Ad Fransen, Over oprichting en eerste jaargang van Tirade
247	ii Marcel van Eeden, Over de tekeningen
248	iii Geert van Oorschot, Over Tirade en wat haar eerste uitgever ervan verwachtte
253	Medewerkers aan dit nummer

 

De tekeningen in het nummer zijn van Marcel van Eeden

 

[nummer 400, achterplat]

In Tirade 200 (1974) droomde uitgever Geert van Oorschot zich een ideaal tijdschriftnummer... Twee jubileumnummers later is nu zijn verlanglijst uitgewerkt:

 

Over de verhouding van de overheid tot de kunst Maarten Asscher

Over de verhouding van de schrijver tot de collectiviteit D. Hooijer

Over de kunstpolitiek Fouad Laroui

Over het nut en/of de wenselijkheid van subsidies en literaire prijzen Arjan Peters

Over de domme en geborneerde literaire naschrijf-kritiek in dag- en weekbladen, of zelfs het geheel ontbreken daarvan Rob Schouten

Over de rol die radio en televisie zouden kunnen spelen als het er werkelijk om zou gaan het luisterende en kijkende publiek tot lezen en liefde voor de literatuur op te voeden Joost Nijsen

Over de sociale positie van de schrijver Marcel Möring

Over schrijverschap en politiek Nico Dros

Over het bibliotheekwezen Eva Gerlach

Over de nog altijd erbarmelijke wijze waarop op de meeste middelbare scholen de liefde tot de literatuur en het helder lezen wordt afgeleerd Robert Anker

Over de wijze waarop aan de meeste van onze hogescholen de literatuurstudie tot een terrein van ideologische terreur en spraakverwarring is geworden Wim Hofman

Over journalistiek en literatuur Stephan Enter

Over het bijna ontbreken in onze literatuur van de biografie Jan Fontijn

Over Belle van Zuylen Manon Uphoff

Over het Letterkundig Museum Frits Abrahams

Over het nut van de streekroman voor onze literatuur Aukje Holtrop

Over het sociale realisme in de communistische landen Erik Menkveld

Over de Vogelaars en de verwarring der geesten Jacq Vogelaar

Over de erbarmelijke stijl van de officiële kunstnota's Martin Reints

Over de poëzie van Bob Dylan Wouter van Oorschot

Over het bargoens Ewoud Sanders

Over het uitsterven van de bibliofiel Astrid Lampe

Over het blijven negeren van Multatuli door het Nederlandse volk Atte Jongstra

Over de overschatting van Hoornik Jeroen Thijssen

Over Hanlo en de paradox Rutger Kopland

Over de schrijvers van de ‘kleine dunne boekjes’ Hedda Martens

Over het kunstwerk van Ot en Sien Mirjam van Hengel

Over het verdwijnen van boekhandels en uitgeverijen Tomas Lieske

Over het doodzwijgen van Age Bijkaart

Over het niet meer bestaan van Boutens en Henriette Roland Holst als dichters Elsbeth Etty

Over de veronachtzaming van Slauerhoff Guus Middag

Over de Vijftigers en de terugkeer van strofen en rijm in de poëzie Thomas Vaessens

Over de verontrustende neergang van een groot literair talent (G.K. van het Reve) Arnon Grunberg

 

Ad Fransen over de allereerste jaargang van Tirade

Tekeningen van Marcel van Eeden

 

Tirade 400 jaargang 47 Nr 3-4 / september 2003

 

[nummer 401, voorplat]

 

TIRADE 401 / 2003 Nr 3

TIRADE

hond de echo van de blaffende hond de echo van de

 

[nummer 400, binnenkant voorplat]

TIRADE

 

Omslagontwerp: Collage, Aldeboarn

 

tirade is een tijdschrift van Uitgeverij G.A. van Oorschot

 

redactie: Mirjam van Hengel en Erik Menkveld

 

ongevraagde bijdragen worden niet teruggezonden.

Zij dienen, onder vermelding van tirade, in tweevoud te worden gericht aan de uitgeverij.

Adres: Herengracht 613, 1017 ce Amsterdam.

 

dit jubileumnummer kost €17,50

 

oude nummers zijn (indien voorradig) na te bestellen bij Betapress Consumentenservice; bij de verzending hiervan zal €2,50 aan porto- en administratiekosten in rekening worden gebracht.

 

abonnementen voor Tirade worden verzorgd door:

Betapress Consumentenservices, Postbus 97, 5126 pt Gilze,

tel. 0161-459576, fax 0161-452913,

e-mail: tirade@Betapress.Audax.nl

 

opzeggingen dienen schriftelijk uiterlijk vier weken voor het aflopen van de abonnementsperiode in bezit te zijn van Betapress Consumentenservices; abonnementen worden aangegaan tot wederopzegging.

abonnementsprijs (vijf nummers)	€40,00
Voor studenten en c.j.p.-houders	€34,00
Voor abonnees in het buitenland (Europa)	€49,00
Voor abonnees buiten Europa	€56,00

 

adreswijzigingen, voorzien van oude en nieuwe postcode, zo spoedig mogelijk berichten aan Betapress Consumentenservices.

 

tirade verschijnt mede dankzij een subsidie van het Nederlands Literair Produktie- en Vertalingenfonds.

 

[nummer 401, pagina 1]

401

 

November 2003 - jaargang 47

2	Lucas Hüsgen Van Dam belt
15	Kreek Daey Ouwens Twee verhalen
17	Wim Hofman Gedichten
24	Annemiek Neefjes De hond in Van Maanen
30	Jan Baeke Gedichten
34	Peggy Verzett Hazen
40	Fouad Laroui De mafkees
44	Tomas Lieske Insekten
51	Geert Buelens Imagoprobleem, zei u? Over beroemde politici met een bijzondere hobby
59	Toon Tellegen Gedichten
64	Leo Vroman Een psalm voor u, brave God
66	Carola Kloos Een beetje geloven
77	Wim van den Doel en Pierre Vinken Jacoba Elisa Doornik: een vroeg negentiende-eeuws koloniaal criticus
101	Medewerkers aan dit nummer

 

 

[nummer 401, achterplat]

TIRADE 401 jaargang 47 Nr 5 december 2003

 

PROZA In het verhaal ‘Van Dam belt’ van Lucas Hüsgen raakt de eenzelvige hoofdpersoon tegen wil en dank verstrikt in de netten van een gek die hem onverhoeds opbelt: ‘Is het belangrijk? Duurt het lang?’ ‘Dat weet ik nog niet zeker. Dat hangt van je reactie af. Het is een vreemde vraag die ik je wil stellen, geen alledaagse.’ Ook in ‘De mafkees’ van Fouad Laroui wordt iemand gek - en wel met de regelmaat van een klok.

Tomas Lieske beschrijft in ‘Insekten’ hoe Felix Drinkwater onder militaire begeleiding een patiënte opzoekt in een raadselachtige, afgelegen inrichting op het Spaanse platteland.

Kreek Daey Ouwens schrijft over grootvader en het verhaal van een jeugd: ‘Hoe kan ik weten wanneer alles echt ophoudt’?

 

BESCHOUWINGEN In een vlammend betoog dient Carola Kloos agnosten en ‘ietsisten’ van repliek: ‘Voor agnosticisme zie ik geen emplooi, hoe fatsoenlijk deze houding ook in allerlei columns en ingezonden brieven wordt genoemd: je ziet redenen om in God te geloven of je ziet ze niet.’

Annemiek Neefjes onderzoekt de rol die honden spelen in het oeuvre van Willem van Maanen en Geert Buelens schrijft in zijn met Hanlo-prijs bekroonde essay over dichters met een (politieke) boodschap.

Wim van den Doel en Pierre Vinken beschrijven leven en werken van de vergeten vroeg negentiende-eeuwse arts-schrijver Jacob Doornik, die zich al vijfentwintig jaar eerder dan Multatuli keerde tegen de manier waarop Nederland zijn kolonie bestuurde.

 

POËZIE veel honden en andere dieren (en hier en daar een god) in de gedichten van Jan Baeke, Toon Tellegen, Wim Hofman en Peggy Verzett en Leo Vroman.