| |
| |
| |
Kunst- en Letternieuws.
Jan Eelen, die reeds in 1898 een bundel Verzen uitgaf, heeft er nu een nieuwen: Lentelinde laten verschijnen in vereenvoudigde schrijftaal (Rotterdam, Brussel, Antwerpen, Ndl. Boekhandel).
***
De 6e jaargang (1904) is verschenen van het Jahrtuch des deutschen Vereins te Aarlen gesticht en aldaar werkzaam (Aarlen, A. Willems). Het bevat vier ambtelijke stukken en vier gemengde bijdragen.
***
De Vlaamsche Academie heeft niet voor 1908 ééne prijsvraag uitgeschreven, zooals onze afl. Maart-April blz. 244 gemeld heeft, maar wel de drie volgende:
| |
Gewesttaal.
Men vraagt eene verklarende studie over de tongvallen van Oost Vlaanderen met kaarten (in den zin van Dr. Jan te Winkel's werk: de Noordnederlandsche Tongvallen, Atlas van Taalkaarten met tekst). Prijs: 800 fr., of een gouden gedenkpenning van gelijke waarde.
| |
Vak- en Kunstwoorden.
Eene volledige Nederlandsche Vakwoordenlijst van de Zeevisscherij, met afbeelding van de vermelde voorwerpen en met opgave van de Fransche, Hoogduitsche en Engelsche benamingen. Prijs: 800 fr., of een gouden gedenkpenning van gelijke waarde.
| |
Gewesttaal.
Men vraagt een Gentsch idioticon (stad Gent). Prijs: 600 fr., of een gouden gedenkpenning van gelijke waarde.
***
| |
| |
Onze lezers kennen Ons Spreekuur, den taalminnenden studentenkring der universiteit van Stellenbosch bij Kaapstad in Zuid-Afrika.
De rooster van werkzaamheden van Juli-October 1904 bevat o.a. besprekingen over Beets' Gedichten, Klikspaan's Studententypen, Messchert's Gouden Bruiloft, Piet Paaltjens, Den Schoolmeester, Cremer, Jacob van Lennep.
Alle Nederlandsche boeken worden voor de Bibliotheek onzer moedige Zuid-Afrikaansche taalbroeders ingewacht bij den heer Hipp. Meert, secretaris van het Alg. Nederlandsch Verbond, Spiegelstraat, 20, te Gent.
***
Verschenen: Rina, een drama der heide in 4 bedrijven door Lod. Scheltjens (Antwerpen, Janssens). Dit aangrijpend drama, dat te Geel onder de krankzinnigen speelt, werd in den laatsten grooten kampstrijd van tooneelletterkunde in de Scheldestad met den eersten prijs bekroond.
***
Nr 45 van Flandria's Novellenbibliotheek bevat Simon Gorter's Een praatje en nr 46 Wroeten van Reimond Janssens (Gent, Plantijn).
***
Van Prof. de Vries' groot Woordenboek der Nederlandsche taal is alweer eene afl. verschenen. Het is de tweede van het negende deel. Zij gaat van Maluwe tot Matsen en werd bewerkt door Dr. A. Kluyver en Dr. A. Lodewijckx, oud-student der Gentsche Hoogeschool, leerling van Prof. J. Vercoullie en Dr. W. de Vreese.
***
Van de Geschiedenis der Vlaamsche letterkunde van het jaar 1830 tot heden door Theo Coopman en L. Scharpé (Antwerpen, Nederl. Boekhandel), is de tiende afl verschenen, waarin bondig gehandeld wordt over Hiel, Vuylsteke, de gezusters Loveling, Gezelle en eenige mindere dichters, benevens het begin van het hoofdstuk over de tooneelletterkunde.
Portretten en autografen, die niets met den tekst te maken hebben, komen er alweer in voor, namelijk die van Alb. Roden- | |
| |
bach, Gittens, Nestor de Tière, De Cock, Pol de Mont, Mej. Belpaire, Segers, van Cuyck, pastoor Mercelis, pastoor Cuppens en pater Theo Sevens.
***
Het vierde deel van het standaardwerk Kinderspel en Kinderlust der heeren A. De Cock en Is. Teirlinck bevat de ambachtsspelen. de raadspelen en de schommelspelen (Gent, A. Siffer).
***
Verschenen: De Maire van Antwerpen, vaderlandsch drama in vijf bedrijven, door Frans Gittens (Antwerpen, Bouchery).
***
Verschenen: Frans vanden Weghe, Eigen beelden en schetsen. (Gent, Vanderpoorten).
***
Neerlandia, maandblad van het Algemeen Nederlandsch Verbond, bracht ons eene dubbele aflevering voor Juni-Juli, die eene echte gebeurtenis heeten mag.
In een bestek van een honderdtal groote bladzijden, kwistig met platen versierd, biedt dat Vlaanderen-nummer ons een volledig overzicht aan van de tegenwoordige toestanden in Vlaamsch-België op elk gebied en tevens een historisch overzicht van hun ontstaan en ontwikkeling sedert 1830.
Daarin vindt men achtereenvolgens een nauwkeurig inleidend woord van den stichter van het Algemeen Nederlandsch Verbond H. Meert over de taalgrens, eene schilderachtige beschrij ving van het land der Vlamingen door G.D. Minnaert, algemeenen voorzitter van het Willems-fonds, een vluchtige blik op de geschiedenis der Vlaamsche gewesten door Prof. Paul Fredericq van Gent, een even vluchtig overzicht der Zuidnederlandsche letterkunde na 1830 door Prof. Scharpé van Leuven, Het Nederlandsch tooneel in Vlaamsch België door Karel Lijbaert, gemeenteraadsheer te Gent, de herleving der Vlaamsche muziek door Dr Maurits Sabbe, leeraar aan 't kon. athenaeum van Mechelen, eene schets van den bloei der beeldende kunsten in Vlaanderen door Max Rooses, conservator van het Plantijnsch Museum te Antwerpen, de Vlaamsche taalstudie door Dr Willem de Vreese,
| |
| |
docent aan de Gentsche Hoogeschool, de beoefening der natuurwetenschappen in het Nederlandsch door Dr J.J.A. Vande Velde, bestuurder van het stedelijk laboratorium te Gent, onze moedertaal in het Rechtswezen door Mr. H. de Hoon, advocaat generaal aan het Beroepshof en hoogleeraar te Brussel, de beoefening der Geschiedenis in de moedertaal door Dr. Victor Fris, leeraar aan het kon. athenaeum van Gent, de Vlaamsche dag- en weekbladpers sedert 1830 door A. Bultynck, hoofdopsteller van het Fondsenblad, de rechtstoestand der Nederlandsche taal in België door H. Meert, Vlaanderens oekonomische ontwikkeling en toekomst door Lodewijk de Raet, ingenieur te Brussel, en de Vlaamsche Westhoek in Fransch Vlaanderen door Prof. Paul Fredericq.
***
Van Flor. van Duyse's standaardwerk Het oude Nederlandsche lied is de 23ste afl. (blz. 1409-1472) verschenen. Zij bevat o.a. Van 't paterken langs den kant, Klein klein kleuterken en meer andere dans- en kinderliedjes.
***
Verschenen: Gand, Promenade pittoresque par Paul Bergmans et Armand Heins (Publié sous les auspices de l'Administration communale).
Het is een goed geïllustreerd smakelijk wandelgidsje van 36 blz., dat den vreemdeling in Gent veel diensten kan bewijzen. Ons gemeentebestuur, dat dit werkje onder zijne auspices neemt, zal ongetwijfeld spoedig voor eene Nederlandsche uitgave zorgen, hopen wij.
***
Van Tony Bergmann's meesterlijken Ernest Staas is te Gent bij de firma Vuylsteke de negende uitgavé verschenen.
Het boek is van 1873 en behaalde den vijfjaarlijkschen prijs van Nederlandsche Letterkunde. Ondanks die bekroning is het gebleken een perel te zijn.
***
Bij de uitgevers-drakkers G., J. en E. Janssens is verschenen: Jezus de Nazarener, drama in 5 bedrijven, door Rafaël Verhulst, bekroond met de gouden medaille in den 5n driejaarlijkschen
| |
| |
wedstrijd van tooneelletterkunde, uitgeschreven door de stad Antwerpen (1900-1903) en vereerd met den officieelen driejaarlijkschen prijs voor Nederlandsche tooneelletterkunde.
Het werk, met eene gansch nieuwe letter gedrukt, beslaat ongeveer 200 bladzijden, is gevolgd door bijbelverwijzingen en geschiedkundige nota's en versierd met teekeningen, beginletters enz. door Alfred van Neste, leeraar aan de Koninklijke Academie van Schoone Kunsten van Antwerpen, die ook de teekeningen leverde van de schermen, waarmede 't stuk eerstdaags te Antwerpen in den Nederlandschen Schouwburg zal worden opgevoerd.
Het boek, dat een wezenlijk prachtwerk is, kost 5 fr.
***
Weldra verschijnen bij den uitgever Meindert Boogaerdt (Rotterdam) de Nederlandsche en de Fransche tekst van De Nederlandsche letterkunde in België sedert 1830, door E. Coremans. Dit werk, dat met 42 portretten versierd is, verscheen eerst in het Engelsch, ten behoeve van de wereldtentoonstelling van St-Louis.
Bij denzelfden uitgever zijn ter perse: van Reimond Stijns, een roman in 2 deelen, getiteld Hard Labeur; van Herman Teirlinck, twee bundels schetsen en novellen, onder den titel De doolage.
***
Dezer dagen is het 1e deel verschenen van Th. Coopman's en J. Broeckaert's belangrijke Bibliographie van den Vlaamschen Taalslrijd (uitgave van de Kon. Vl. Academie; Gent, Siffer). Het gaat met 955 nummers van 1787 tot 1844 en geeft niet alleen de boeken en brochures, maar ook de tijdschrift- en dagbladartikelen met een beknopte ontleding.
***
Verschenen: Het Oud-Hollandsch Huisgezin der zeventiende eeuw beschreven door Dr. G. Schotel, 2de verbeterde en geïllustreerde uitgave door Dr. H. Rogge (Leiden, Sijthoff, ƒ 3,60). Dit s een welkome uitgave van dit leerrijke en aantrekkelijke boek.
***
| |
| |
Verschenen: Vlaamsche Oogst, proza en poëzie van hedendaagsche Zuidnederlandsche schrijvers, bijeengebracht door Ad. Herckenrath, met een voorwoord van August Vermeylen en een historische inleiding door Prosper Van Langendonck. (Amsterdam, S.L. Van Looy, 1904).
Dit boek wil vooral een bloemlezing zijn uit die Vlaamsche dichters en schrijvers, die zich in het laatste decennium hebben doen gelden, een beeld van het nieuw literair leven, waarvan het tijdschrift Van nu en straks, nu door Vlaanderen voortgezet, het voornaamste orgaan geworden is.
***
Wij ontvingen ter aankondiging een mooi en overvloedig geïllustreerd werkje, dat heel en al als prijsboek aangewezen is: Leer uw land kennen.
Dit boek bevat 4 deeltjes van 24 blz., die elk afzonderlijk verkrijgbaar zijn en tot titel dragen:
1o | Van Brussel naar Antwerpen, vluchtige indrukken; |
2o | In Oost-Vlaanderen, nota's en herinneringen; |
3o | Waar Kerelen en Klauwaards woonden, platen en nota's en |
4o | Waalsch-België in de tooverlantaren. |
Den tekst bij de platen leverde Pol Anri; uitgever is Ad. Hoste, Veldstraat en Galgenberg, te Gent.
***
De Liederavonden te Antwerpen gaven aanleiding tot het ontstaan van de Liederen voor ons Volk, maandelijksche uitgave van Albert en Leo Boucherij, Hopland, 22, te Antwerpen, die aan 2 fr., buiten Antwerpen aan 2,50 fr. per jaar, gemakkelijke liederen van onze toondichters hoopt te verspreiden. Als proefnummer werd ons toegezonden Avontgroet, gedicht van J.M. Dautzenberg, muziek van Julius J.B. Schrey. Dit nummer werd met zeer veel zorg gedrukt, maar de keus van een tekst in kunstmatig middelnederlandsch schijnt ons minder gelukkig.
***
Prof. Dr. Kalff van Leiden heeft bij Van Kampen en Zoon te Amsterdam een bloemlezing uitgegeven met verklarende aanteekeningen, doch tot het hoognoodige beperkt.
Ze heet Dichters van den Ouden Tijd en geeft van Bredero tot
| |
| |
Poot uittreksels uit 13 dichters. Het eigenaardige van deze Bloemlezing is dat ze de teksten in moderne spelling geeft, een nieuwigheid door Alberdingk Thijm al eens beproefd, maar, wonderlijk genoeg, nog steeds een nieuwigheid. En toch, hadden de Franschen, Engelschen en Duitschers hun klassieken, Racine, Shakespeare, Lessing, steeds in hun oorspronkelijke spelling uitgegeven, die zouden al lang binnen den kring der vakmannen opgesloten zijn.
Degenen die een afschrik hebben van de schriftbeelden der Vereenvoudiging vinden het heel natuurlijk dat aan ons publiek met elken auteur van onze letterkunde ééne en soms meer verschillende spellingen voorgelegd worden.
| |
Inhoud van Tijdschriften.
(W., M., 2M., 1/2 M. = wekelijks, maandelijks, tweem., halfm).
Hollandsche Revue (Haarlem, Loosjes, M., geïll., 16,25 fr); Aug.-Sept. 04: Een zitting van het Internationaal Socialistisch Kongres en Mr. G.J. Sybrandy; - Wereldgeschiedenis; - Belangrijke onderwerpen (Vliegende keukens;- De kleedinghygiëne bij het schoolgaande meisje; - De ‘Hollandsche Club’ te New-York; - Een nieuw middel tot herkenning van personen; - Boeatan); - Karakterschets (Dr. L.N. Hendrik Muller en Nanne Sluis); - Revue van 38 Ndl. en 15 vreemde tijdschriften; - Het boek van de maand (Over Homoeopathie door Dr. Voorhoeve en Russische toestanden door Ignotus); - Boekentafel.
De Natuur (Utrecht, Broese, M., geïll., 8 fr.), Aug.-Sept. 04: Het stofvrij maken van wegen (R. Tuinzing); - Aan het begin van het leven (Dr. Calkoen); - De decimale dagverdeeling (J.v.d. Breggen); - De sneltelegraaf van Siemens en Halske (Dr. Huisken); - Onze groote zalmvisscherijen (J.B. Loeff); - Watercultures (Sturing); - Het ultra-mikroskopisch onderzoek (Dr. Rijkens); - Het zien van complementaire kleuren (Dr. Bouman); - Hangende spoorwegen (J. Rückert); - Het Aquarium in den Dierentuin te Frankfurt am Main (Tiddo Folmer); - Eenvoudige proeven; - Korte mededeelingen; - Sterrenkundige opgaven voor den herfst van 1904; - Boekaankondiging; - Correspondentie; - Maandelijksch weerbericht.
| |
| |
Dietsche Warande en Belfort (Gent, Siffer, M., 8 fr.), 8-9, 04: Consta[n]ce Teichmann (M. Belpaire); - De Polen in Pruisen (E. Vliebergh); - De Hervorming der Kerkmuziek (E. Hullebroeck); - Een merkwaardig boek (J. Muyldermans); - Verzen (Eeckels); - Rina, drama der Heide (Scheltjens); - Boekennieuws; - Tijdschriften; - Omroeper.
La Belgique coloniale (Brussel, rue du Tróne, W., geïll., 7 fr.), Aug.-Sept. 04: Notes sur quelques apocynacées laticifères de la flore du Congo; - A propos de prestations indigènes; - Nos Missionnaires au Congo; - Boissons fermentées africaines; - Les modes au Congo; - Les grands travaux en Egypte; - La mission Laurent au Congo; - Cultures riches ou cultures indigènes; - Magistrature congolaise; - La nourriture des dieux; - L'école de commerce de l'Université libre; - Nécrologie (le commandant Louis); - Autour du monde; - Bibliographie; - Bulletin commercial; - Nouvelles et informations.
Le Mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin, M., 8 fr.), Juillet-Août 04: Les consultations de nourrissons et les gouttes de lait (Dr. Laruelle); - Hygiène des affections contagieuses (Dr. Laruelle); - Hygiène du tuberculeux (Dr. Haibe et Dr. Laruelle); - Diphtérie et sérum antidiphtérique (Dr. Denys); - Nouvelles; - Chronique de l'hygiène; - Bibliographie; - Revue belge de la tuberculose; - Bulletin de la Soc. méd. belge de tempérance.
Ons Woord. Tolk der Antw. Onderwijzersvereeniging Diesterweg (Antwerpen, Melsen, M., 2 fr.), Aug.-Sept.-Oct. 04: Heidenummer (Inhuldiging van Diesterweg's bestendige Schoolvilla te Heide-Calmpthout); - Een kijkje in de keelholte onzer kinderen (Jaecks); - De Vereenvoudiging van onze Schrijftaal (P. Tack); - Kijkjes links en rechts; - Werkzaamheden van de vereeniglng; - Boekbeoordeelingen.
De Turner (Antw., Montignystraat, 44, 1 2 M., 2 fr.), Aug.-Sept. 04: Turnbelangen in de school en in de vereenigingen.
School en Leven (Groningen, Wolters, W., geïll., 8,50 fr.), Aug.-Sept. 04: Het voorkomen der nervositeit in een verstandige opvoeding; - Spelen, een aanwijzing voor de richting van ons onderwijs? (H. Sonnega); - Een kijkje op de noordelijke Veluwe (A. Cremer); - Van kleeren en heeschheid en keelpijn; - Ketterij (Jan L. en Ida Heijermans); - School en onderwijzers bij beschaafde volken (R. Casimir); - De Bulhonden van de zee (L. Becke); - Schoolkinderen op de
| |
| |
Dusseldorfsche tentoonstelling (B. Boon); - Vogelbescherming; - Een Saharaverschijnsel bij Zandvoort (M. Witvliet); - De blinden in onze Koloniën (J. Lenderik); - Wetenschappelijk bijblad (De Engelschen in Oost-Indië; - Onze Oostzeehandel in 't begin der 17e eeuw; - De droogmaking der Lauwerzee); - Correspondentie; - Inhoud van tijdschriften; - Advertentiën.
Lucifer (Antwerpen, Janssens, W., 3,50 fr.), Aug.-Sept. 04: Tooneelnieuws; - Tooneelcritiek; - Ibsen 's dramatische Gedichten; - ‘Onze Moeders’ van F. Van Westervoort, muziek van Ed. Keurvels.
Revue bibliographique belge (Brussel, Schepens, M., 3 fr.), in ieder nr.: Chronique; - Bibliogr. belge; - Périodiques belges; - Bibliogr. étrangère; - Périodiques étrangers; - Annonces.
Neerlandia. Orgaan van het Algemeen Nederlandsch Verbond (Den Haag, Uitgeversmaatschappij Nederland, M., 2,75 fr.); in ieder nr.: Mededeelingen over de afdeelingen van het Verbond; - Nieuws uit de verschillende streken van Groot-Nederland.
De Navorscher (Zaltbommel, H.J. Van de Garde, M., 8,50 fr.), LIV, 8-9: Geschiedenis (De Joden te Amsterdam in de laatste jaren van het Keizerrijk door E. van Biema; - Ten tijde der troubles tot Amersfoort, medegedeeld door J. des Tombe; - Gerard van Voorne.); - Oudheidkunde (Weggen; - Pondgaarders); - Geslacht- en Wapenkunde (Sicco et sa descendance par Hans Toll; - Geslacht de Jongh).
Ontwaking (Antwerpen, Madou-Cop, M., 5 fr.), IV, 7-8: Het Internationaal Anti-militaristisch Congres (F. Domela Nieuwenhuis); - De Witte Ros (Rich. Whotries): - Rond eene Ukase (F. Vermeulen); - Sprokkelingen (S.R.H.M.); - Inhoud van tijdschriften.
De Vrije Tribune (Lekkerkerk, Gebr. den Oudsten, M., 5 fr.), Juli-Aug. 04: Sissen van Djake's (G. Vermeersch); - Naar aanleiding van Anarchie en Conservatisme (G.F. Lindeijer); - De vrije schoonheidsleer (Dr. Hubers); - Bevalling (W. Schürmann); - Verzen (Estor, Jan Eelen, Piet Koomen, Neel Hiddar, J. ter Lecke); - Boekbeoordeeling.
Vlaanderen (C.A.J.v. Dishoeck-Bussum. Nederl. Boekhandel, Antwerpen-Gent, M. 10 fr.). Juli: Prof. Dr. G. Verriest: Over de grondslagen van het
| |
| |
rythmisch woord. - Caecilia Ameye: Uit de natuur. Iets, niets! R. De Clercq: Pad of puit? J. Mennekens: Elegie. G. De Mey: Avondstilte. Droomboekje. - K.v. de Woestijne: Gevoel en begrip, en de laatste verzen van Gorter. - Overzicht.
Augustus: Reimond Stijns: Evolutie. - K.v. de Woestijne: Verzen. - H. Teirlinck: Over Querido's Menschenwee. - Overzicht.
De Nieuwe Gids (A.E. van der Heide, Haarlem, M.f. 7.50). Juli: Piet van Assche: Boer Dag-en-nacht. - W. Kloos: Verzen. - R.v. Stuwe: Verzen. - J. Beddingius: Verzen. - J. De Meester: Geertje. - W. Kloos: Augustinus' Belijdenissen door M. Frans Erens.
Augustus: Dr. H.J. Boeken: Is Homerus een onzedelijk dichter? - W. Kloos: Verzen. - R.v. Stuwe: Arm Leven. - J. Beddingius: Verzen. - W. Kloos: Correspondance de Georges Sand & d'Alfred de Musset. Minnebrieven van een Portugeesche non.
De XXe Eeuw (Scheltema & Holkema, Amsterdam, M.f. 12,50). Juli: Dr. Aletrino: Stille Uren. - P.C. Bontens en A. Verwey: Aischylos' Agamemnom. - A. Gutteling: Hemel en Aarde. - L.v. Deyssel: In de badplaats. - Molenmaker: De Nederl. Arbeidswetgeving. - Henri Bakels: Verzen. - Ary Prins: De heilige tocht. - Pit: Noord-Nederl. Beeldhouwkunst in de Middeneeuwen.
Augustus: F.v. der Goes: Over oorzaken in de Geschiedenis. - Dr. Boeken: Aanteekeningen over Kunst en Historie. - L.v. Deyssel: In de badplaats. - Nico van Suchtelen: Epanatolion. - Bontens en Verwey: Aischylos' Agamemnon. - J. Prins: Verzen. - H.v. de Vaate: Koewachtertje. - J. Been: Een Garde d'honneur tegen wil en dank. - Brooshooft: Vi coactus. - H. Heyermans: Aanteekeningen over tooneel. - L.v. Deyssel: Aanteekening over Rensburg.
Groot Nederland (Van Holkema & Warendorf. Amsterdam, M.f. 12.50), Juli: Ina Bondier-Bakker: Grenzen. - Top Naeff: 2 sonnetten. - L. Couperus: Imperia. - C. Buysse: 'n Dorpje. - Carel Scharten: Verzen aan Haar. - M. Metz-Koning: Ziek. - Dr. Schepers: Weest één gij allen. - Dr. M. Rudelsheim: Eenige denkbeelden over practisch flamingantisme. - Bibliografie door H. Robbers.
| |
| |
Augustus: H. Dekking: Het gouden Kuiken. - Beda: Verzen. - Gustaaf D'Hondt: De lamp. - Marie Heyermans: Lentewiegeliedje. - V. Nouhuys: De geschiedenis van Romeo en Julia. - Bibliografie door H. Robbers.
|
|