|
| |
| |
| |
Kunst- en Letternieuws.
Peter Benoit; zijn leven, zijne werken, zijne beteekenis door Jul. Sabbe. De Nederlandsche Boekhandel, Gent. Prijs: fr. 2,50.
Nu Benoit dood is, onze Meistersänger, heeft Julius Sabbe, een vriend van den door allen diepbetreurde, de taak op zich genomen, hem breedvoerig te herdenken. De dichter van den Oorlog, van de Rubenscantate, van De Wereld in, van de wonderlijke hymne Mijn Moederspraak, is door vader Sabbe degelijk afgeschilderd geworden. Wij voelen ons getroost bij de gedachte dat er een man is opgestaan die bij machte was om tot in de geringste bijzonderheden, het leven, het werk en de beteekenis van. onzen muziekreus, aan iedereen bekend te maken. Het werk, waarin twee redevoeringen door Sabbe over Benoit zijn opgenomen, en een proeve van bibliographie door Marten Rudelsheim, is met 4 afbeeldingen versierd.
Wat er in Vlaanderen geschiedde met Benoit's optreden, dat alles wordt ons eerst duidelijk na het boek van Sabbe gelezen te hebben. Thans dat men aan iedereen de gelegenheid biedt, den afgestorven skald te leeren kennen, die ten deele ons zelfbewustzijn hielp herwinnen, is het onze plicht aan de verspreiding van dit werk een handje toe te steken.
***
Guido Gezelle's Duikalmanak, die sedert den dood van den dichter niet meer verschenen was, is thans door den Nederl. Boekhandel (Gent-Antwerpen) weer uitgegeven. Prijs I frank. Deze scheurkalender, die voor velen een genot zal zijn, is tevens merkwaardig in taalkundig, folkloristisch en hagiographisch opzicht.
***
Albert Verwey zal een treurspel in verzen, getiteld Jacoba van Beieren, bij Versluys te Amsterdam laten verschijnen. De XXe Eeuw van November 1.1. gaf er reeds een fragment van.
***
F. Van Eeden's roman Van de koele meren des doods is in het Engelsch vertaald geworden door Mej. M. Robinson. De
| |
| |
vertaling verscheen bij T. Fisher te Londen onder den titel: Deeps of Deliverance.
***
Jos. Orelio, de befaamde Hollandsche zanger, dien de Vlamingen bij de uitvoering van zoo menig nationaal werk van Benoit, Tinel e.a. mochten toejuichen, vierde op 4en November 11. de vijf-en-twintigste verjaring van zijn intrede in de zangerscarrière. Heel Noord-Nederland vierde den populairen baryton. Namens de Vlamingen werd aan Orelio hulde gebracht door Joz. Van den Eynden en eenige andere studenten uit Leuven, waar Orelio in studentenconcerten reeds meermalen optrad.
***
Kindermuziek. - Bij G.H. Van Eek in den Haag verscheen een kinderoperette Eén dag Khalief van Otto Ludwig, componist van een ander muzikaal kinderspel De Tooverring. Aanbevolen bij onderwijzers en onderwijzeressen, die soms geen Nederlandsche kinderstukken vinden voor prijsuitdeelingen.
In de muzikale wereld maken de kinderliedjes (Chansons enfantines) van den Zwitser Jacques Dalcroze veel opgang. Na in Zwitserland geestdriftig onthaald geworden te zijn, worden ze thans in Duitschland herhaaldelijk uitgevoerd. (Keulen, Frankfort, Stuttgart, München, Berlijn en andere steden hoorden ze reeds). Dalcroze is het hoofd der jonge Zwitsersche muziekschool, die in de Zwitsersche bergliedjes oorspronkelijke rhythmen en melodieën zoekt en deze als grondslag eener nationale muziek gebruikt. Hij is als het ware de Zwitsersche Peter Benoit.
***
Nieuwe Opera's. - Humperdinck, de gelukkige componist van Hänsel en Gretel, heeft thans een nieuw muzikaal tooneelwerk voltooid, getiteld Dornröschen. In het stuk komen verscheidene gesproken tooneelen voor. De klavierpartituur er van verscheen bij Breitkopf. Het stuk werd reeds te Frankfort opgevoerd.
Goldmark liet te Boedapest een nieuwe opera opvoeren getrokken uit Goethe's Götz von Berlichingen.
Te Straatsburg werd in November Sancho, een muzikale comedie, van J. Dalcroze opgevoerd.
***
| |
| |
Hélène Swarth's eerste Fransche verzen werden door Van Kampen te Amsterdam opnieuw uitgegeven. Men herinnert zich, dat het Pol de Mont was, die H. Swarth overreedde om Nederlandsch te schrijven en ons aldus onze beste dichteres der 19e eeuw gaf.
***
Zola's dood heeft in de wereldpers een stortvloed van artikels doen ontstaan. In de Nederlandsche tijdschriften werd de man wel het best beoordeeld door Mevr. Henriette Roland Holst, in de Novemberaflevering van Den nieuwen Tijd. In een artikel van de Neue Deutsche Rundschau leest men het volgende oordeel: ‘In den Rougon-Macquart-cyclus heeft Zola het Inferno der kapitalistische maatschappij geschilderd; in de Trois Villes haar Purgatorio en in de laatste onvoltooide reeks der Quatre Êuangiles het socialistische en atheïstische Paradiso. Als aan al zijn voorgangers is ook hem de hel het best gelukt.
***
Groot Nederland. - Onder hiervoor staanden titel zal met as. Januari bij Holkema en Warendorf te Amsterdam een nieuw tijdschrift verschijnen, ‘letterkundig maandschrift voor den Nederlandschen stam’ met Cyrille Buysse, Louis Couperus en W.G. Van Nouhuys als redacteurs.
Ook Van nu en straks, waarvan de uitgaaf gestaakt werd, verrijst uit zijn asch met dezelfde redactie van vroeger en een nieuwen titel: Vlaanderen. De uitgever is Van Dishoeck te Bussum; redactie-secretaris: Herman Terlinck, Gemeenteplaats, Molenbeek (Brussel). Inschrijvingsprijs: 10 fr.
***
C. Den Hertog, de bekende Rotterdamsche schoolman, opsteller van verscheidene verdienstelijke werken over taaien spraakkunst, overleed in den loop van November 11. Den Hertog was een beslist tegenstander van Vereenvoudigde spelling. Van hem is de bekende brochure: Waarom Onaannemelijk?
***
Cornelie Huygens, die zich door haren tot viermaal herdrukten roman Barthold Meryan en andere werken een mooie plaats in de hedendaagsche Nederlandsche letteren veroverde, overleed insgelijks begin November. In de laatste jaren had C. Huygens zich bij de socialistische partij aangesloten en hielp
| |
| |
door hare geschriften de beginselen van deze partij verdedigen en verspreiden.
***
Dalibor, een opera van den leider der Nationale Czechische muziek, werd begin November voor de eerste maal in België opgevoerd door het Nederlandsch lyrisch Toonvel te Antwerpen. Het was ook dit gezelschap, dat ons hier te lande kennis liet maken met de Verkochte Bruid van denzelfden componist. Dalibor is sterk Wagneriaansch gekleurd. Bij het eerste bedrijf meent men op enkele plaatsen met Lohengrin te doen te hebben.
***
Shakespeare. - Het jongste Bulletin van de Société pour le progrés des études philologiques brengt ons o.m. het uitvoerig verslag van eene redevoering waarin Dr. P. Tack de zienswijze ontwikkelt, dat de verschijningen van den geest aan Hamlet als hallucinaties van Hamlet op te vatten zijn en het onverwacht bezoek van Ophelia (II, i) als een aanval van slaapwandelen.
***
Over G. Gezelle werden in den loop van November en December voordrachten gehouden door Pastor Hugo Verriest te Rotterdam, te Haarlem, te Zwolle en op andere plaatsen in Holland.
***
Wereldvrede van Louis Couperus verscheen te Milaan in Italiaansche vertaling (Pace Universale) met eene voorrede van G. Verga.
***
Vroegste Vlaamsche Schilderkunst. Onder de menigvuldige geschriften, die naar aanleiding der Brugsche tentoonstelling van primitieve Vlaamsche schilderkunst uitgegeven werden, verdienen vooral onze aandacht de critische catalogus van Prof. G. Hulin uit Gent en eene studie van Dr. Wickhoff in het Jahrbuch der Kunsthistorischen Sammlungen des Allerhöchsten Kaiserhauses te Weenen. Deze laatste zoekt het bewijs te leveren, dat de zoogenaamde onbekende meester der vrouwelijke halffiguren niemand anders is dan F. Clouet, den bekenden hofschilder van François I.
***
| |
| |
Zuster Hadewich. - In de Novembervergadering van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden heeft Prof. Dr. G. Kalff eene lezing gehouden over Zuster Hadewich. Hij neemt nog niet aan dat Zuster Hadewich en de ketterin Bloemardinne een en dezelfde persoon zouden zijn, zooals Prof. P. Fredericq en Ruelens het meenen.
***
De Bruid der Zee, de opera van Blockx en De Tière, werd inde Allgemeine Musikzeitung van Berlijn door den bekenden criticus Raabe met veel lof besproken. Raabe drukt er zijn verwondering over uit, dat Blockx'muziek nog niet bekend is in Duitschland zooals zij het verdient.
***
Begijntjes en Begijnhoven. - Mevr. Anna De Weert gaf onder dezen titel eene verzameling schetsen en verhaaltjes uit over Gentsche begijntjes, samengelezen uit de letterkundige nalatenschap harer moeder Clara Cogen-Ledeganck. De fijne opmerkingsgeest en de boeiende verhaaltrant van Mevr. Cogen zijn onzen lezers bekend. Mevr. De Weert versierde het boek met mooie teekeningen (5 fr.).
***
Stijn Streuvels, die even vruchtbaar als krachtig blijft, verzamelde alweer een zestal novellen tot een bundel: Dagen. (3, 5o fr.).
***
Voor de kinderen. - In dezen nieuwjaarstijd, nu menigeen naar een geschikt geschenk voor kleinen uitziet, wijzen wij op de Nederlandsche uitgave, die R. Van der Velde (Leeuwarden) bezorgde van William Stead's beroemde Books for the Bairns. Boeiende tekst, mooie teekeningen en spotgoedkoop.
Ook de Raadsels, verzameld door Dr. Boekenoogen en flink geïllustreerd door Nelly Bodenheim, zijn als kindergeschenk zeer aan te bevelen (S.L. Van Looy, Amsterdam).
***
Over den Boerenoorlog verschijnt naast de werken van Kruger, De Wet en Viljoen nog eene gansche literatuur. Onder al deze werken wist het boek van een anoniem Duitscher Met Steyn en De Wet op kommando (Nijgh en Van Ditmar, Rotterdam) de algemeene aandacht der Nederlanders en der Duitschers
| |
| |
op zich te vestigen. Het is een dagboek, dat gaat van 14 Juni tot 7en September 1900; drie maanden maar, doch drie maanden vol belangrijke gebeurtenissen in Zuid-Afrika.
***
Pinksternacht is de titel van een lyrisch tooneelspel in een bedrijf van Maurits Sabbe. Netjes uitgegeven door den Nederlandschen Boekhandel (1,50 fr.). Oscar Roels brengt dezen tekst op muziek.
***
Pirenne's Geschiedenis van België, in het Nederlandsch vertaald door Richard Delbecq, werd door den Nederlandschen Boekhandel uitgegeven (6 fr.). Naar aanleiding van deze uitgaaf schrijft de Nieuwe Rotterdamsche Courant: De tijd ligt nog niet zoo ver achter ons, toen men er in Vlaanderen niet aan dacht wetenschappelijke boeken in het Nederlandsch te schrijven en te lezen. Dank zij het krachtig streven van vele wetenschappelijke mannen is dat thans veranderd. Geschied- en letterkundigen, genees- en natuurkundigen schrijven in het Nederlandsch. En een teeken des tijds is het ongetwijfeld, dat er behoefte in Vlaanderen blijkt te bestaan aan een Nederlandsche vertaling van de uitstekende Histoire de Belgique van den Gentschen hoogleeraar H. Pirenne. Als een bewijs van het steeds krachtiger opbloeien van onzen stam over de grenzen begroeten wij dus dit boek, dat ongetwijfeld ook in Nederland de aandacht of liever de waardeering zal vinden, die het ten volle verdient.
***
Om eerlang te verschijnen: Fabelen van Esopus, Phedrus en anderen, naar J. de Lafontaine, bewerkt door Edmond De Geest.
| |
Bericht.
Uit plaatsgebrek is het artikel Najaarsstemmen van onzen medewerker Ad. Herckenrath verschoven moeten worden. Daarin behandelde hij:
| Top Naeff: In Mineur. Uitgave H.J.W. Becht, Amsterdam; |
| |
| |
| Henr. Roland Holst: De Nieuwe Geboort. Tierie & Kruyt, Amsterdam; |
| Marie Marx Koning: Intermezzo. C.A.J. van Dishoeck, Amsterdam: |
| Baekelmans: De Waard uit de bloeiende Eglantier. Tierie & Kruyt, Amsterdam; |
| Richard De Cneudt: Wijding. C.A.J. van Dishoeck, Amsterdam. |
| Achtereenvolgens zal hij de volgende nieuwe uitgaven bespreken: |
| Samuel Falkland (H. Heyermans): Schetsen. 6e bundel; |
| J. Eigenhuis: Beproefden, |
| Maurits Wagenwoort: Een Overwinning. Uitgaven van H.J.W. Becht, Amsterdam; |
| Johan de Meester: Allerlei Menschen, C.A.J. Van Dishoeck, Amsterdam; |
| Victor de Meyere: Gunlaug en Helga, drama in 3 bedr., Buschmann, Antwerpen; |
| L. Lambrechts: Rond het Klavier. J. Leherte-Courtin, Ronse. |
| Jac. van Looy: Feesten. Uitgave van Looy Amsterdam. |
| |
Inhoud van Tijdschriften.
(W., M., 2M., ½M.͇wekelijks, maandelijks, tweem., halfm.)
Hollandsche Revue (Haarlem, Loosjes, M., geïll., 16,25 fr.), Oct.-Nov.'02: Dr. J. van Deventer en Generaal De Wet; - Wereldgeschiedenis; - Belangrijke onderwerpen (Hulp voor achterlijke kinderen; - Een eeuwigdurende kalander; - Amsterdam en Nederland; - Herbart); - Karakterschets (H.J. Poutsma & Emile Zola); - Revue van 38 Ndl. en 15 vreemde tijdschriften; - Het boek van de maand (Gedenkboek der Nieuwe of Litteraire Societeit te 's Gravenhage, ter gelegenheid van haar honderdjarig bestaan; - Van den Brand: De millioenen uit Deli); - Boekentafel.
| |
| |
De Natuur (Utrecht, Broese, M., geïll., 8 fr.), Oct.-Nov.'02: Hoe in Californie schadelijke insecten bestreden worden; - Eenvoudige hoogtemeting; - De jongste onderzoekingen betreffende de tuberculose; - Wat een mensch eet en hoeveel hij eet; - De electrische boven- en ondergrondsche baan te Berlijn; - Tapijtmotten; - Elektrische verwarming- en kooktoestellen; - Natuur- en werktuigkundig allerlei; - Sterrenkundige mededeelingen; - Recensie en correspondentie.
Dietsche Warande en Belfort (Gent, Siffer, M., 8 fr.), Sept. Oct.-Nov.'02: Het samenwonen in steden;- Jozef Horenbant; - De Humaniora van morgen; - Èeredag van Guido Gezelle; Ongeweerte; - Het Congres van Kerkmuziek in Brugge; - Over de Engelsche beroepsvereenigingen; - De Oogen; - Bredenbrücker; - Luciferiana; - Strijkhoutjes; -Boekennieuws, Tijdschriften, Omroeper.
La Belgîquc Coloniale (Brussel, rue du Trône, W., geïll., 7 fr.), Oct.-Nov. '02: La région des grands lacs afncains; - La télégraphie sans fil à Banana; - Trigonocéphale et Mangouste; - Conseil supérieur de l'État indépendant du Congo; - Le Funtumia Elastica; - La population de l'État du Congo; - Encore une plante intéressante au Congo; - La faune au Congo; - L'habitation du blanc au Congo; - Le Congo jugé par Sir H. Johnston; - Agronomie Commerciale; - Autour du monde; - Nouveaux renseignements sur l'Okapi; - Les plantes au jardin botanique d'Eala; - Ethnographie congolaise; - Le régime foncier au Congo; - Bulletin commercial; - Nouvelles et informations.
Hygiënische Bladen (Amsterdam, J. van Rossen, M., 10 fr.), Oct.-Nov.'02: In memoriam Prof. Virchow; - Melkcontrôle; - Gezondheidsdienst te Amsterdam; - Verspreiding van ziektekiemen in en door de huishouding; - Eischen voor eene gezonde woning; - Bescherming der openbare gezondheid in het buitenland; -Sanitaire kroniek; - Recensies;- Varia; - Boekaankondiging.
Le Mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin, M., 8 fr.). Sept.-Oct.'02: Un hôpital moderne à Hambourg; - Un nouveau Fumivore; - Dispensaire Albert-Élisabeth; - Nécrologie (Virchow); - Chronique; - Bibliogr.; - Bulletin de Soc. Méd. belge de tempérance; - Revue belge de la tuberculose.
Ons woord, Tolk der Antw. Onderwijzersvereeniging Diesterweg (Antw., Melsen, M., 2 fr.), Nov.-Dec.'02: Over opvoeding; -
| |
| |
Vondel en de volkstaal - De schoolstortbaden te Antwerpen; Kijkjes; - Recensie; - Op de proef, drama van M. Dreyer, 2de en 3de bedrijf.
De Turner (Antw., Montignystraat, 44, ½ M., 2 fr.), Oct.-Nov.; '02: Turnbelangen in de school en in de vereenigingen.
Neerlandia, Orgaan van het Algemeen Nederlandsch Verbond (Den Haag, Uitgeversmaatschappij Nederland, M., 2.75 fr.), in ieder nr: Mededeelingen over de afdeelingen van het Verbond; - Nieuws uit de verschillende streken van Groot-Nederland.
School en Leven (Groningen, Wolters, W., geïll., 8,40 fr.), Oct.-Nov.'02: De aanschouwing in het onderwijs; - In de studeerkamer; - Mensch en maatschappij; - Verstaat gij wat gij leest; - Een nieuw boek van Kieviet; - De persoon van den onderwijzer; - Laat liefde zich niet gebieden? - IJmuiden en het Noordzeekanaal; - De stok in de school; - Nieuwe kinderlectuur; - Vrij zijn; - Iets over graan en brood; - Feuilleton: Max Dreyer: Op Proef; - Gedichtjes, Verhaaltjes, Bibliogr., Correspond., Advertenties; - Wetenschappelijk Bijblad: Brievenvervoer te land en ter zee; - Een nieuwe wereldtaal: - De slag der Gulden Sporen.
Lucifer (Antw., Janssens, W., 3,50 fr.), Oct.-Nov. '02: Tooneelnieuws; - Tooneelcritiek; - Feuilleton: 't Gevloekt Hof van L. Lievevrouw-Coopman.
Tijdschrift voor Geschiedenis, Land- en Volkenkunde (Groningen, Noordhoff, 2M., fr. 10.75), XVII, 4: Benvenuto Cellini; - De commerciëele ontwikkeling van Rotterdam; - Iets over oude huizen in Drente; - Mededeelingen, Bibliogr., Revue.
L'Humanité nouvelle (Paris, rue du Jardinet, ou Bruxelles, Montagne de la Cour; fr. 2 le numéro), oct.-nov.'02: Question. militaire en Finlande et en Russie; - De l'idée de loi dans la psychologie; - L'exposition des primitifs à Bruges; - Zola; - l'Art pendant l'âge du Renne; - l'Éthique et la Révolution sociale; - Le Droit primordial de la Femme; - Nouvelle, Conte, Poésies; - Revues et Livres internationaux; - Littérature, Beaux-arts, Sciences; - Supplément.
Kunst en Leven (Gent, A. Hoste, M., 12 fr.), I, 6-7-8: G. Hulin, Eenige Brugsche schilders van de 1e helft der 16e eeuw (Jan Provost); - P. de Mont: Zuid- en Noordnederl. Kunstenaars (A. Rassenfosse, F. Maréchal, A. Heymans); - Boekbeoordeelingen; - Vele mooie platen.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd