Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 4

Kunst- en letternieuws.

Dezer dagen verscheen bij Ad. Hoste, Gent, een Novellenkrans van Mr. J.O. De Vigne, schepen der stad Gent, onder den titel: Snipperuren.

_**_*

De geleerde musicoloog Fl. Van Duyse heeft een bundel middeleeuwsche geestelijke liederen uitgegeven met zang- en begeleiding onderden titel: Dit is een suyverlijck boexsken (uitgave van het David-Fonds, Gent: Siffer).

_**_*

De 10^e afl. van Karel Bogaerd's Wilde Rozen is bij Ad. Hoste, Gent, van de pers gekomen. Daarmede is de verzameling der jongste gedichten van dezen kloeken strijder en

[p. 187]

geestdriftigen Vlaming volledig (prijs: 2,50 fr. voor de gewone uitgave, 4,00 fr. voor de prachtuitgave).

_**_*

Den 24^en April had te Antwerpen een plechtige feestviering plaats ter gelegenheid van de 80^ste verjaring van den beroemden Platduitschen dichter Klaus Groth. Ongelukkiglijk kwam ten paar dagen later het onverwachte nieuws van 's mans dood.

_**_*

De Leuvensche Maatschappij van Onderlingen Bijstand der Boekdrukkersgezellen onderneemt ten voordeele van haar pensioenkas de uitgave van de Geschiedenïs van Leuven door J.A. Torfs (prijs: 3,50 fr.).

_**_*

Van de bekende dichteres Mevrouw Hèlene Lapidoth-Swarth is dezer dagen, onder den titel van Profieltjes, een bundeltje kleine prozastukjes verschenen.

_**_*

In de 22^e-24^e afl. van Lübke's Geschiedenis der Beeldende Kunst worden voort de beelhouwwerken besproken en wandbeschilderingen in middeleeuwsche kerken van Germanië en Italië. Daarna komt de Gotische bouwkunst aan de beurt.

Aldus worden er o.a. in vermeld de St-Gudulakerk van Brussel, de hoofdkerk van Doornik, de Lieve-Vrouwekerk, de Kathedraal en de St-Jacobskerk te Brugge, de St-Bavokerk en St-Michielskerk te Gent, de hoofdkerk van Mechelen, die van Antwerpen, de St-Pieterskerk te Leuven, de St-Jacobste Luik; de belfrooten en raadhuizen van verschillende steden, enz., met talrijke platen.

Men weet, dat dit standaardwerk volledig zal zijn in 52 wekelijksche afleveringen à 25 centimen.

_**_*

Van Woordenschat bewerkt door T. De Beer en E. Lauril-

[p. 188]

lard is de 19^e afl. verschenen, gaande van Theophilanthropen tot Verdriet van China.

_**_*

De gunstig bekende hoogleeraar in de vaderlandsche geschiedenis te Leiden, prof. Blok, heeft dezer dagen het vierde deel zijner Geschiedenis van het Nederlandsche Volk uitgegeven.

Men vindt er de eerste helft der zeventiende eeuw in behandeld, dat is de vestiging der Nederlandsche Republiek ondanks Spanje, het bestand, de crisis der Synode van Dordrecht en Maurits, het stadhouderschap van Frederik Hendrik en de vrede van Munster.

Als aanhangsel geeft de geleerde schrijver een overzicht van de bronnen der Nederlandsche geschiedenis voor het tijdvak 1559-1648.

_**_*

In de bekende verzameling, getiteld Klassiek Letterkundig Pantheon (Zutphen, Thieme), heeft Dr. Maurits Sabbe eene nieuwe uitgave bezorgd van Jan Luiken's Duitsche lier.

Men weet dat de deeltjes dier verzameling, die herdrukken bevat van al de belangrijke Nederlandsche schrijvers, verkrijgbaar zijn à 30 cents stuk.

_**_*

In de laatste vergadering van de Vlaamsche Academie werd verslag uitgebracht over een werk van den Heer Leonard Willems nopens de fabel, volgens welke Rogier in 1841 het ontwerp eener Vlaamsche Academie zou hebben opgevat en in 1848 Vlaanderen van hongersnood redde.

_**_*

XXV^ste Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres. Regelingscommissie. - Secretariaat: Fröbelstraat, 8, Gent.

De Stad Gent werd op het laatste Nederlandsch Congres te Dordrecht aangewezen als zetel voor de eerstvolgende bijeen-

[p. 189]

komst der taalbroeders van Noord en Zuid. De Regelingscommissie, daartoe aangesteld, heeft beslist dat het 25^ste Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres van 27ⁿ tot 30ⁿ Augustus a.s. zal plaats grijpen. Vijftig jaar is het geleden, dat hier de eerste dier vergaderingen werd gehouden en thans zij dit verjaringsfeest door alle stamgenooten als een der heugelijkste gebeurtenissen met geestdrift begroet.

Toen in 1849 F.A. Snellaert, Ph. Blommaert, Pr. Van Duyse, Baron Jules de S^t-Genois, C.P. Serrure, Baron Ph. Kervyn van Volkaersbeke, F. Rens, de eerste poging waagden, om in een Congres te vereenigen al wat Nederland en Vlaamsch-België uitstekends telde op het gebied van letteren en kunst, toen was dit, naar hun eigen oordeel, de vervulling van een heiligen plicht voor allen, die wilden medewerken tot de versterking van den algemeenen Nederlandschen volksgeest en den bloei der Nederlandsche letterkunde.

Wij behoeven hier slechts te herinneren aan hetgeen door de Congressen is verwezentlijkt geworden voor den vooruitgang van de studie der Nederlandsche Taal, de ontwikkeling van den boekhandel, de verheffing van Tooneel en Muziek, de regeling der posttarieven, de uitbreiding van het taalgebied en vooal de waardeering en de inniger toenadering tusschen de stamgenooten, om te mogen beweren, dat we het recht hebben met fierheid te wijzen op den afgelegden weg.

Thans, in den moeilijken strijd door de Vlamingen nog steeds gevoerd tot het behoud van eigen bestaan en eigen taal, mogen de Congressen beschouwd worden als het doelmatigste middel om de verspreide krachten tot eene groote kracht te smelten om elkaar zedelijk en stoffelijk te steunen, de verbastering te weren en aan den Nederlandschen stam een schitterenden bloei te verzekeren.

Het 25^ste Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres zal - getrouw aan oude en vaste beginselen - de strenge eerbiediging van alle gezindheden in godsdienstig en staatkundig op-

[p. 190]

zicht in acht nemen. Het zal aanleiding geven tot besprekingen en besluiten, die het Nederlandsche leven in alle uitingen aanbelangen en zijn zorgen wijden in de eerste plaats aan vraagstukken betreffende de Nederlandsche taal- en letterkunde, de Nederlandsche geschiedenis en oudheidkunde, het Nederlansch tooneel, den Nederlandschen zang en den Nederlandschen boekhandel. Te dezer gelegenheid zullen ook de Commissie van het Nederlandsch Woordenboek en het Bestuur van het Algemeen Nederlandsch Verbond verslag doen over hunne werkzaamheden.

De Regelingscommissie hoopt, dat de buitengewone belangrijkheid dezer vergaderingen alle taalbroeders naar Vlaanderens hoofdstad zal doen stroomen. Niets zal verwaarloosd worden om hun het verblijf zoo aantrekkelijk mogelijk te maken. Reeds kunnen wij aanstippen de inwijding van den nieuwen Nederlandschen Schouwburg, de onthulling van het gedenkteeken van Jan Frans Willems, eene reeks kunstuitvoeringen en de Provinciale Tentoonstelling, waarvan eene afdeeling uitsluitend aan de Nederlandsche drukpers is gewijd.

Wij rekenen er op, dat wij weldra van U een bevestigend antwoord op onze uitnoodiging zullen ontvangen, met de aanduiding van de punten, die op het Congres door U zullen besproken of onderworpen worden.

Met de meeste achting.

Namens de Regelingscommissie. - Het Bestuur:

De Voorzitter: A. de Maere van Aertrycke.

De Schrijver: O. Van Hauwaert.

Leeraar aan het Koninklijk Athenaeum.

De Ondervoorzitters:

G.D. Minnaert, Rustend Schoolopziener. Prof. M.J. Obrie.

De leden: Prof. D^r Bouqué; Pastoor D^r H. Claeys; E. De Backer, letterkundige; Prof. D^r A. De Ceuleneer, gemeenteraadslid; M.L. De Reu, griffier der prov. Oost-Vlaanderen;

[p. 191]

E. Fabri, ingenieur, opziener van den arbeid; A. Fornier, student; Prof. D^r Paul Fredericq; A. Libbrecht, student; Pieter Geiregat, tooneelschrijver; L. Lievevrouw-Coopman, letterkundige; Karel Lybaert, letterkundige; Prof. D^r H. Logeman; Prof. D^r J. Mac Leod; H. Meert, leeraar aan het koninklijk Athenaeum; O. Roels, leeraar aan het koninklijk Conservatorium; A. Siffer, gemeenteraadslid; A. Sevens, letterkundige; Mr. Fl. Van Duyse, krijgsauditeur; K. Van de Woestyne, letterkundige; Emile Van Goethem, letterkundige; Prof. J. Vercoullie; Mr. Julius Vuylsteke, letterkundige.

P.S. De Regelingscommissie zal zorgen voor de gewone prijsvermindering op den spoorweg en de kostelooze toelating tot het bezichtigen der kunstschatten en merkwaardigheden der stad.

Inhoud van Tijdschriften.

(W., M., 2M., 1/2M. = wekelijks, maandelijks, tweem., halfm.)

Taal en Letteren (Den Haag, Haagsche Uitgeversmaatschappij, M., 9 fr.). Juni '99, o.a.: Hendrik Ibsen; - taal op school; - aanteekeningen bij Vercoullie's Woordenboek; - recensies, bibliogr.

Hollandsche Revue (Haarlem, Loosjes M., geïll., 16,25 fr.), Juni '99, o.a.: Paderewski's laatste portret; - wereldgeschiedenis; - belangrijke onderwerpen (vroegtijdige huwelijken, gezondheidsdienst te Amsterdam, oesterteelt); - karakterschets (Joh. Thorn Prikker); - revue van 29 Ndl. en 15 vreemde tijdschriften; - het boek van de maand (De oorlog der toekomst door J.V. Bloch).

De Natuur (Utrecht, Broese, M., geïll., 8 fr.), Juni '99, o.a.; Zelf-amputatie onder de dieren; - constructie der apochromaten; - stoomverbrekers voor hooggespannen stroomen; - ethertelegrafie; - sterrenkundige mededeelingen;- recensie en correspondentie.

Het Belfort (Gent, Siffer, M., 6 fr.), Juni '99, o.a.: op het Waterloosche slagveld; - over germanismen; - schatten uit de volkstaal; - bellettrie; - boekennieuws en kroniek.

De Violier (Antwerpen, Lange Nieuwstr., 1/2M., geïll., 2 fr.), Juni '99; belletrie, kronieken, tooneelnieuws.

[p. 192]

La Belgique coloniale (Brussel, r.d. Trône, W., geïll., 7 fr.), Juni '99, o.a.: marine marchande; - formation d'artisans noirs; - télégraphe au Congo; - la Croix-rouge; - faune et flore congolaises; - culture de l'arachide; - conférence de Bloemfontein; - culture des légumes, etc. dans les colonies; - à travers revues et journaux; - bulletin commercial; - nouvelles congolaises.

Weekblad voor Dames (Amst.-Antwerpen-Gent, C. Glorieux W., geïll., 6 fr.), Juni '99, o.a.: wandel-, zomer-, reis-, bad-, sportkostumes; -hoeden; - geknipte patronen voor wandeljaquette, tuniek, mantille, blouse.

Ons Tijdverdrijf (Amst.-Antwerpen-Gent, C. Glorieux, W., geïll., 6 fr.), Juni '99: grappen, woordspelingen, belletrie.

Hygiënische Bladen (Amst., J. van Rossen, M., 10 fr.), Juni '99, o.a.: vóór 90 jaar; - volkshygiëne; - kleeding; - bestrijding der tuberculose; - kroniek, varia, met bijblad: Bladen voor hygiënische therapie (o.a.: luchtbaden; therapie der longtering).

Le mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin, M., 8 fr.), Mei '99, o.a.: la peste en Egypte; - sanatorium pour tuberculeux; - stérilisation industrielle des eaux potables par l'ozone; - chronique, varia, bibliogr., nécrologie.

Revue bibliographique belge (Brussel, O. Schepens, M., 3 fr.), in ieder n^r chronique, bibliogr. belge, périodiques belges, bibliogr. étrangère, périodiques étrangers, annonces.

De Vlaamse School (Antw. J. Buschmann, M., geïll., 10 fr.), 1 en 2, '99, o.a.: Rembrants betekenis; - aan Willem Kloos; - Ndl. Gothieken; - schetsen van Emile Claus; - tentoonstellingen, bellettrie, boekbeoordeelingen; - vele mooie platen.

Le mémorial des assurances (Brussel, rue Gallait, 79, M., 5 fr.) Mei '99, o.a.: compagnies locales d'assurances mutuelles contre l'incendie; - sociétés de secours mutuels; - législation; - statistiques; - nos compagnies.

Ons Woord (Antwerpen: Melsen, M., 2 fr.), 1 à 6, '99, o.a.: Multatuli over opvoedkunde; - de scholen te Bern; - de School van Nu en Straks; - achterlijke kinderen; - Engelsche opvoeding; - onderwijs in de Nederlanden (humanismus, enz.); - een hoogere normaalschool; - de onderwijzer in den strijd tegen de longtering; - werkzaamheden der vereeniging Diesterweg; - kijkjes, - bibliogr.