| |
| |
| |
Uit Noord-Nederland.
Dat niet alleen in uitsluitend Roomsche landen het bijgeloof wortel geschoten heeft, bewijzen de spookhistories, die zoo af en toe door dagbladen tot ons komen. Gewoonlijk vinden de spoken een gastvrij onthaal bij de bewoners van gehuchten, maar soms probeeren zij in de stad hun zonderlinge guitenstreken uit te halen. Een van Utrechts achterbuurten werd reeds een paar malen uitverkoren tot gezellig verblijf en kort geleden was het 't dorp Maasdam, waar de mysterieuze wezens reeds zoo'n witten voet hadden, dat zij de onderscheiding genoten een huis naar zich genoemd te zien. In ruil voor dit eerbetoon, lieten zij zich des avonds als de lantaarn aan was, op de muren van het spookhuis gratis bezichtigen. Nu kwamen zij op als de schaduw van een kip, van een mug of van een vlieg en dan weer als een dreigende vinger. De zaak wekte de belangstelling van een drietal spiritisten uit Amsterdam; een seance op de plaats der verschrikking gehouden, had geen gevolgen. Een tweede séance met dames ou misschien wel tot eenig resultaat geleid hebben, doch een schrandere dorpsbewoner ontdekte in de lanarn eenige vliegen en muggen, wier vergroote scha- | |
| |
duwen, nog grooter gemaakt door de fantasie der dorpelingen, zich des avonds op den muur vertoonden. Het raadsel werd dus zonder spiritisten en zonder séance met daarbij behulpzame dames opgelost, zeer ten spijt van het publiek dat wel van mystieke zaken houdt.
Op de liefde daartoe wordt sterk gespeculeerd door dames wier bedrevenheid in bedoelde zaken verbazend groot is. Van haar veelzijdige ontwikkeling geeft een strooibiljet van onderstaanden inhoud een juist overzicht:
Mevrouw M.K....
Sterrekundige.
Schrijfster van ‘de Sterrekundige Verklaring van elks lot in de Toekomst’ en ‘de Seculaire Wijzigingen der sterren.’
Uitgave J. Dekker, Amsterdam.
Is dagelijks te spreken in haar kabinet van 10-1 en van 3-10 uur, uitsluitend voor dames. Werkt op verlangen met het spirien magnetisme en geeft inlichtingen omtrent het heden en de toekomst door middel van kaarten, tabels en beschrijvingen, welke gebaseerd zijn op sterrekundige waarnemingen (astrologie judiciaire). Zij is niet aan huis te ontbieden en consulteert (onder welke voorwaarde ook) geen heeren.
| |
Netste adres der stad.
De voorspellingen door ons gedaan, zijn vrij van alle overdrijving, geheel overeenkomstig de waarheid. Consultatie's aan de voornaamste standen en bijzondere voorlichting in kritieke zaken.
Consult f 0.50. Abonnementskaarten (12 coupons) f5.-.
Gereserveerd consult f 1. (Wordt schriftelijk aangevraagd).
Geen wonder dat het storm loopt bij iemand met zooveel talenten(!). De negentiende-eeuwsche dames huldigen de vrouw met bloemen en geschenken.
Gelukkig hebben wij naast deze kudde onnoozele schapen nog een troepje lieve, verstandige vrouwen in ons landje, anders zag het er voor de toekomstige echtgenooten allertreurigst uit.
| |
| |
De Vrouwenbond probeert die kaartleggerij tegen te gaan, doch bepaalt zich tot het houden van redevoeringen en het uitgeven van tractaatjes.
Wij hebben in de laatste weken onderscheiden verliezen geleden. Hendrik Valkenburg, wiens 70sten verjaardag ik in mijn correspondentie van 15 September herdacht, is plotseling aan een hartverlamming overleden. Te Delft stierf de componist Jan C. Boers, een man die na tijden vol bittere ervaringen, toch nog de zon voor zich zag opgaan. Zijn verdiensten als leider van groote muziekfeesten werden bij verschillende gelegenheden openlijk erkend.
Wordt zijn heengaan door vrienden betreurd, niet minder dat vanKoopmans van Boekeren, destijds bekend als de lezer van het Nut.
Het Rijks Museum te Amsterdam onderging een gevoelig verlies door den dood van zijn hoofd-directeur, den heer F. Obreen. Een bloedspuwing maakte een einde aan een welbesteed leven, vol goede zorgen voor het werk waartoe hij geroepen was en welks behartiging zoozeer werd bemoeielijkt door zijn benijders.
De vereeniging ‘het Nederlandsch Tooneel’ die de pacht van den schouwburg niet kon aannemen door de bindende bepaling omtrent de opvoering van Fransche opera's, is na lang wikken en wegen toch nog tot een resultaat gekomen met het Gemeentebestuur van den Haag.
De Kunstkring te dier stede, die gaarne in het bezit zou zijn van een eigen gebouw, heeft besloten tot het uitschrijven van een rentegevende obligatieleening met premie-uitlotingen.
| |
| |
De voorstellingen van Don Juan door het Duitsche opera- en operettengezelschap, met d'Andrade als gast zijn niet doorgegaan. Na een bestaan van ruim 6 weken heeft de heer Saalborn zich genoodzaakt gezien het gezelschap te ontbinden. Aanvankelijk moet het succes niet gering geweest zijn, doch voor een operette is te Amsterdam geen voldoend publiek te vinden. De Nederlandsche Opera, die het in den laatsten tijd nogal naar den vleesche gaat, heeft in de afgeloopen maand goede zaken gemaakt met Sigrid Arnoldson. Treft deze op haar kunstreis overal een uitverkocht huis, minder gelukkig was het Typografisch Mannenkoor van Amsterdam. Op woensdag 4 November togen de leden des avonds 6 uur, deftig in het zwart, onder vroolijken kout naar het Centraalstation om de Zaandammers van hun kunst te doen genieten. De opgewekte stemming zou niet duren; om acht uur was nog niet een betalende persoon aanwezig voor de uitvoering, die tegen half-acht was aangekondigd.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsch Tooneelverbond heeft het plan, om modelvoorstellingen periodiek te doen plaats hebben, voorloopig besproken en het oordeel der afdeelingen gevraagd in deze zaak. Tevens werd een commissie benoemd om met de Antwerpsche leden in briefwisseling te treden omtrent een nauwere aansluiting tusschen het Noord- en Zuid-Nederlandsche tooneel.
Ten slotte nog de mededeeling dat mevrouw Catharina Beersmans op den 11den Januari van 97 vijf-endertig jaar aan het tooneel verbonden zal zijn.
Tusschen tooneel- en letternieuws bestaat genoeg familie-relatie om het een op het ander te laten volgen. Alzoo!
| |
| |
De firma S.-L. Van Looy laat een prachtuitgaaf verschijnen der Gedichten van Jacques Perk; zij is nog in bewerking en zal door ondervonden teleurstelling later verschijnen dan men aanvankelijk dacht. De steenteekeningen, die het werk versieren, zijn van F.T. Nieuwenhuis.
De heer Heldt, de voornaamste leider van het Algemeen Nederlandsch Werklieden-Verbond, die ter gelegenheid van het zilveren feest dat de bond dit jaar viert, de geschiedenis daarvan verhaalde, heeft zijn werk in quarto doen uitgeven door de Coöperatieve handelsdrukkerij te Leeuwarden.
In een Open brief ran eenige Hollandsche Afrikaners aan kunne broeders in Nederland doet de redactie van Ons Tijdschrifteen beroep op den finantiëelen steun van alle Hollanders in Europa. Het ideaal ‘voor Afrikaners doorAfrikaners’ hoopt men te verwezenlijken door het uitgeven van tijdschriften en boeken door Afrikaners samengesteld. Ons Tijdschriftwenscht men vooral niet te laten achterstaan bij een dergelijk maandblad in de Engelsche taal.
Onder de Nederlandsche dagbladen wisselt er een (De Nieuwe Amsterdammer)van hoofdredacteur: de heer Van Loenen-Martinet is afgetreden.
De gemeentelijke telephoon te Amsterdam, waarover zoo menig woord in den Raad werd gesproken, is toch op tijd gereedgekomen en in werking gesteld, natuurlijk in tegenwoordigheid van den Wethouder van publieke werken, Mr. Treub, die nu met gerustheid zijn hoogleeraarsstoel heeft beklommen. De hartelijke toespraak van den Voorzitter bij het afscheid in den Raad, maakte | |
| |
het den heer Treub door ontroering onmogelijk een woord van dank uit te brengen, waarom hij de zaal verliet. Een andere zaak, waarover menig woord viel, heeft ook haar beslag gekregen: er is tot den bouw eener nieuwe handelsbeurs besloten.
Van der Veer uit Middelburg, die schuttersdiensten weigerde, wordt een gevierd man. Niemand minder dan Tolstoy heeft naar aanleiding van die daad in het Journal des Débats een artikel geschreven dat de dubbele ruimte van een feuilleton beslaat; de Russische schrijver heeft hem tevens per brief, onderteekend uw vriend Leon Tolstoy, zijn sympathie betuigd. Maar die voorname instemming doet Van der Veer het provoostarrest niet ontloopen; wegens wanbetaling der 10 gulden boete, is Z.E.D. reeds gearresteerd.
In de Raadsvergadering der gemeente Zaandam is besloten het salaris van den ambtenaar van den burgelijken stand met f 100 te verhoogen, omdat de talrijke huwelijken tusschen Israëlieten, die daar gesloten worden, zijn werkzaamheden belangrijk vermeerderen. De kosten van het kerkelijk Israëlitisch huwelijk zijn in de meeste gemeenten vrij aanzienlijk. Te Zaandam begreep men dathooge kosten de jongelui een ledige beurs bezorgt en stelde men den prijs der formaliteiten zoo laag mogelijk. De Joden komen nu met hunne bruidjes van heren derwaarts, sluiten er ‘en passant’ hun burgerlijk huwelijk en geven den ambtenaar dus handen vol werk.
Nu de winter nadert zenden de weldadigheidsgenootschappen hun inteekenlijsten rond en maakt men overal plannen het lot der armen te verzachten. Het Nutsdepartement te De Rijp zal een instelling in het leven | |
| |
roepen tot het verhuren van tuingrond aan minvermogenden met het doel daarop voor eigen gebruik te bouwen. Een uitmuntend middel tot leniging van veler nood. Te Exloo in Drenthe staat men jaarlijks alle heideschapen in het dorp (1100 à 1200 stuks) voor een nacht af aan de diaconie der Nederduitsche Hervormde Gemeente te Schoorn, die te Exloo een akker in eigendom bezit. De schapen bemesten in dien nacht het land zoo goed, dat de winterrogge er welig tiert; sedert jaren hebben de dieren op deze wijze bijgedragen om de kas der Nederduitsche Hervormde diaconie te stijven. Deze zeer eigenaardige manier van armenzorg pleit voor den praktischen blik der Exloosche heeren.
Nu dat heeren hiervan blijken geven is niets bijzonders, maar dat Hoogere-Burgerscholieren een juist inzicht bezitten is zeldzaam. Bij de laatste overgangsexamens kreeg men als vertaling van ‘Les garçons ne sont pas partis’, Kellners zijn geen goede partijen. De weinige taalkennis vergeeft men gaarne ter wille van de juistheid der bewering.
Laat ik vooral niet vergeten te zeggen, dat de vertaling van een leerlinge was.
In de afdeeling taal en letterkunde der Koninklijke Academie van Wetenschappen, heeft Prof. Chantepie de la Saussaye mededeelingen gedaan over het leven en streven van wijlen den Utrechtschen hoogleeraar dr W.G. Brill. In de November-vergadering der Maatschappij van Letterkunde werden tot bestuursleden gekozen de heeren: P.A.M. Boele van Hensbroek, dr H. Kern en dr A. Beets; dr J.W. Müller werd waarnemend penningmeester. De heer J.H. van den | |
| |
Bosch uit Gouda, trad op met een bijdrage over de hervorming van het onderwijs in de moedertaal.
Van de vier wetenschappelijke lezingen over het socialisme, die in verschillende steden gehouden zullen worden, heeft die van Emile Van der Velde uit Brussel reeds plaats gehad. Noch te Leiden, noch te Utrecht was de opkomst bijzonder groot, ofschoon de lezing oratorisch zeer mooi was. Te Utrecht, waar de inteekenlijst voor die voordrachten bij den pedel der Academie ter teekening lag, is deze op last der curatoren weggenomen. Het aantal inschrijvingen, dat als waarborg dienen moest, was er juist.
Edam heeft feest gevierd ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van het departement der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen; de buste van Jan Nieuwenhuyzen, in den gevel van het Stichtingshuis, is onthuld.
Dordrecht krijgt bij het vele dat zij bezit, nog een Rijkslandbouw-winterschool, zooals die reeds bestaat te Groningen, Goes en Sittard. De inrichtingen hebben ten doel aan jonge, aankomende landbouwers de theoretische grondslagen bij te brengen, waarop hun bedrijf rust. De cursus van deze school loopt in twee winterhalfjaren af en zal ten hoogste 20 gulden bedragen, waarvoor men kan profiteeren van 25 lesuren per week, te geven door een leeraar in de scheikunde, door een veeaarts, een schoolhoofd met lagere akte landbouwkunde en door den directeur den heer U.J. Mansholt.
15 November 1896.
Veritas.
|
|