| |
| |
| |
Kunst- en letternieuws.
Onder den titel Analectes belgiques is verschenen een boekdeel van losse studiën van de hand van onzen bekwamen stadgenoot Paul Bergmans. Wij vinden er, onder meer, eene memorie in over het archief van den Raad van Vlaanderen, drie studiën over Vlaamsche boekdrukkers, den Antwerpenaar de Los Rios(te Lyon werkzaam), over Antonius Mathias, Antwerpenaar (te Genoa werkzaam) en Jan van Doesborgh, Antwerpenaar, die in zijne stad drukte - eene studie over Guillaume van Exaerde, Fransch en Vlaamsch dichter der 17e eeuw (onuitgegeven. Zijne Fransche gedichten alleen worden besproken) - eene studie over Hendrik Van den die Keere, onder meer in 1563 ongeveer, een Dictionaire Flamen-Français uitgaf. Verder tal van andere bijdragen, die voor ons Vlamingen van minder belang zijn.
De heer Jef Verbeeck heeft Roode Fantazij, van Reimond Stijns, in 't Fransch vertaald.
Ons Vlaanderen deelt mede dat hij ook Hiel's trilogie Aan de Vlaamsche Vrouwen, Aan de Vlamingen en Aan de Vlaamsche Jeugd heeft vertaald, en voegt er ten slotte bij:
‘Jef Verbeeck vertaalt nu insgelijks Gudrun van Albrecht Rodenbach, het meesterstuk van onze moderne Vlaamsche tooneelletterkunde, en zal het spel uitgeven als de rechthebbenden het toelaten.
‘Daarbij is hij van zin eene Fransche bloemlezing of anthologie van onze beste moderne dichters en prozaschrijvers uit te geven. Aldus zullen wij Gezelle, Hugo Verriest, Alb. Rodenbach, Weustenraedt, Karel de Gheldere, benevens Langendonck, Hegenscheidt, Styns, De Tière, Plancquaert, Cyriel Buysse en anderen door de Franschsprekende gemeente gewaardeerd zien.'t Is een prachtig gedacht, welk Verbeeck opgevat heeft en hij kent de Fransche taal grondig genoeg om het te verwezenlijken.’
| |
| |
Verschenen: Frankrijks zucht om Vlaanderen en ook gansch België in te palmen, van tijdens het leenroerig tijdvak, de middeleeuwen en tot zelfs ten onzen dage, bewezen bij gelegenheid der aanhaling van den slag van Calloo (1638), de afbakening van Vlaanderen met Rupelmonde inbegrepen, nabij den val der Spaansche overheersching, gevolgd van eene bewijsvoering over Frankrijks zucht en een Verhaal van den veldslag van Calloo (St-Nikolaas, boekdrukkerij van G. Grombez, Ankerstraat, 111).
In den Boedhandel van Joseph van In en Cie, te Lier, zal eerstdaags verschijnen: Uit Bosch en Beemd, een bundel gedichten door August Vermeiren, leeraar aan St. Gommaruscollege, te Lier.
Gustaaf Van Aise, de bekende schilder, voltooit op dit oogenblik het portret van prins Albert en zal daarna dat beginnen van den koning; het is bestemd voor de stad Gent.
Van de volksuitgave der werken van Justus van Maurik, aan 1 fr. per deel, is thans het derde deel verschenen: Van Allerlei Slag, 8 schetsen en novellen bevattende.
Edgar Tinel, de groote toondichter, die, gelijk bekend is, in het dorpken Sinay bij Sint Nikolaas in 1854 werd geboren, en kunstwerk op kunstwerk liet volgen, totdat zijn oratorio Franciscus den stempel op zijnen roem kwam drukken, bracht in een honderdtal steden van België, Holland, Duitschland, Zwitserland, Noorwegen, Engeland en Amerika dit prachtig oratorio ten gehoore. Verleden week was het de beurt van Antwerpen, waar de liefhebbers van kunstmuziek de gelegenheid hadden het te kunnen bewonderen.
Voor dezen zomer kondigt men nog van meester Tinel aan het muzikaal drama Sinte Godelieve, dat, volgens kenners, die het geluk hadden er stukken van te hooren, voor Sint Franciscus niet zal onderdoen. Moge Edgar Tinel nog lang den Vlaamschen kunstroem in den vreemde helpen verspreiden.
| |
| |
Zooeven verscheen bij den uitgever Honigh, te Utrecht, de lieve bundel Van drie Koningskinderen van onzen puiken novellendichter Omer Wattez. Het boek heeft een lief uiterlijk.
Van Louis Couperus zal binnen kort een nieuw werk verschijnen, getiteld Hooge Troeven.
Een belangrijk boek viert dit jaar zijn eeuwfeest, namelijk het vermaarde Conversations-Lexicon, welks eerste uitgaaf in 1796 werd begonnen.
Twee jonge mannen der wetenschap, Dr Löbel en Dr Francke, begonnen de uitgave op naam van den jongen boekhandelaar Leopold, dien zij tot dat doel in eene zaak zetten. Maar het werk kwam nog vóór de voltooiing (1808) in handen van F.A. Brockhaus, die toen een boekhandel te Amsterdam had, welken hij later naar Altenburg en eindelijk naar Leipzig verplaatste. Onder redactie van Brockhaus werd het op kleine schaal aangelegde werk meer en meer verbeterd, uitgebreid en gemaakt tot het ‘onmisbare’ boek, dat het nu, bij zijn 14en druk, is.
Die 14e uitgave kwam tot stand met de hulp van eenen hoofdopsteller, 20 opstellers en 500 medewerkers, onder welke gezagbebbenden op allerlei gebied.
Ledeganck's comiteit. - De heer minister van Schoone Kunsten heeft eene nieuwe hulpsom van 2500 frank aan het comiteit toegestaan: de hulp van den Staat voor Ledeganck's standbeeld is van 7,500 fr. op 10,000 fr. gebracht. Ook aan de provincie heeft het comiteit eene nieuwe hulpsom gevraagd.
De uitstekende novelle Sidon van Mej. Virginie Loveling werd in het Czechisch vertaald en verscheen dezer dagen in een letterkundig tijdschrift van Praag.
Bij de gebroeders Buyck, Steendam, te Gent, is verschenen: | |
| |
Woord van Eer, tooneelspel in éen bedrijf, door Hubert Hoeben. Prijs: 1 fr.
Voor de tooneelschrijvers. - Het verslag over den laatsten driejaarlijkschen prijskamp uitgeschreven door de stad Antwerpen is ter pers in stadsdrukkerij. Het werk van de hand van den heer Arthur Cornette, bevat een volledig overzicht der tooneelletterkunde van 1830 tot op onze dagen.
| |
Inhoud van Tijdschriften (Mei 1896).
Het Belfort: Röntgen's stralen (D. De Buck); Eenige Fransche schrijvers (E. Pauwels); Het lied der arme naaister (J.W. Van Genck); Een solo, uit de jongelingsjaren van Haydn (Th. R.), Boekennieuws en Kronijk.
Elseviers geïllustreerd Maandschrift: Nacht en Morgenrood, drama (5e bedrijf) door H.J. Schimmel; Het ééne noodige, novelle, door Leopoldine; De Kleinste, novelle door A.C.C. de Vletter; Het Nieuwe Huis te Pompeï, door Sylvester Bachmann; Onder de Afrikaanders, door J. van Zwieten (met veel portretten, o.a. een groot van S.J.P. Kruger), Buitenlandsch Overzicht, Uit mijn Studeercel (over Hasebroeck en G. Honigh) en Nederlandsche Verzen en Nederlandsch Proza (waarin worden behandeld: Ethische en Paedagogische Fragmenten, De Bokkenrijders en een paar werken over China.
De Tijdspiegel. Eyssell: Bevoorrechting en enkele van hare gevolgen. - Kuipers: Dante als denker; Halfslachtigheid van het Hooger en het Gymnasiaal Onderwijs. - Dr Swart: Een jubileum. - Dr Van Manen: Op reis; brieven uit Zwitserland en Italië. - Mev. Van Westhreene: Uit den vreemde. - Van der Kulk: Levenswoorden.
Wetenschapp. bladen. Materialisme en Mysticisme. - Het vleeschverbruik in de Middeleeuwen en in den tegenwoordigen tijd. - Natuurwetenschap en Sociologie. - De Sultan en zijn harem. - De Mythologie van den Duitschen Michel. - Een kloostergevangenis. - In het verre Westen van China. - De voordeelen van fictie.
| |
| |
De Gids. Cyriel Buysse: 't Verdriet van meneer Ongena. - Dr Zwaardemaker: Eene theorie van den reuk. - Pr. Kalff: Vondels leven. - Dr Van Bemmelen: Een bezoek aan het Natural History Museum te Londen.-M. Van Goens: Lotgevallen van een Hollandsch retourschip in 1665. - Pr. Wichmann: De oorsprong van den naam van het eiland Celebes. - Max Rooses: De nieuwe Catalogus van het Mauritshuis. - DrL. Burgersdijk: Het Kruidmoes; Letterkundige Kroniek; Aanteekeningen en opmerkingen; Muzikaal overzicht; Buitenlandsch overzicht.
Nederland. Melati van Java: Mijzelf. - J. Riset: Zomernamiddag. - Vosmeer De Spie: De Olympische spelen. Fenna: Een wals. - Em. Seipgens: Weifelende liefde. - Cyriel Buysse: Kleintjes. II. De pijpelingjes. - Truida Kok: Cilia. - Arno: Gered. - Kroniek; Poezij.
Tweemaandelijksch tijdschrift voor Letteren, Kunst, Wetenschap en politiek. Jac. Van Looy: Feesten. - Prof. Bolland: Het Christendom in zijne wording. - L. Van Deyssel: De Letterkundige. - H. Hartog: Eene bevalling.- F. Van der Goes: Nieuw Malthusianisme. - G. Van Vloten: De Mahdistische beweging.
De Natuur, afl. 3, 1896. De tegenwoordige methoden van verwarming (vervolg en slot), door Dr A.J.C. Snijders. - De chemische processen van de ademhalling, door Dr R.G. Rijkens. - De harmonie der spheren (vervolg en slot), door Dr W. van Bemmelen. - De vervaardiging van gevoelige papieren voor de fotografie, door Dr J.E. Rombouts. - Het natuur- of brongas in den bodem van Nederland, door Dr J.D. Boeke. - Nog iets over de Xstralen, door Dr A. van Hennekeler.-Sterrenkundige opgaven en mededeelingen, door Ant. Pannekoek. - Correspondentie.
De Natuur, afl. 4, 1896. Het temmen van Zebra's, door H.J.C. - Het samenvouwbaar rijwiel, door A.J.S. - Gedwongen en vrijwillige samenleving (vervolg en slot), door Dr H.J. Calkoen. - Hyacinthus orientalis en Tulipa gesneriana op Holland's bollenvelden, door J. Valckenier Suringar. - Aanvullingsberichten omtrent het acetyleen en zijn toepassingen, door Dr L. Bleekrode. - Een welkome | |
| |
gast uit verre landen, door C.J.B. - De chemische processen van de ademhaling (vervolg), door Dr R.G. Rijkens. - Sterrenkundige opgaven en mededeelingen, door Ant. Pannekoek. - Correspondentie.
Nieuw tijdschrift ter bevordering van de studie der paedagogiek, onder redactie van J. Geluk en H. De Raaf, 3e afl., 7de jaargang. H. de Raaf: Gewogen en..... te licht bevonden. - M.H. Lem: Het voorstellend onderwijs bij Herbart, Ziller en Dörpfeld (slot). - W. Bronkhorst: Het natuurteekenen in de lagere school, II. - J. Geluk: De waarde der fictie. - E.L. Brouwer: Iets over school wandelingen. - K. Andriesse: Een paar lessen, II. - B. Laarman: Alzijdige belangstelling in afgesloten geheelen, met bijschrift van R.
Tijdschrift voor Geschiedenis, Land- en Volkenkunde, XI, 2. De opkomst en het verval van het Fransche gezag in Voor-Indië, door M.G.H. Betz (slot). - De Latijnsche school te Meppel in de 17e en 18e eeuw, door Dr K. Lijndrajer. - De grenzen van Drente, door R. Schuiling. - Mededeelingen: Regelmatigheid in de strengheid der winters. - De plaatsen aan de Duitsche Noordzee-kust verwoest sedert de 11e eeuw. - De Lepra-expeditie van dr. Ehlers c.s. - Pogingen om de Lappen te bewegen, zich niet telkens te verplaatsen. - Dr Donaldson Smith in Afrika. - Nieuwe Slavenconventie tusschen Engeland en Egypte. - Inhoud van Tijdschriften.
Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle, XIX, 1-2. Dr Eug. Van Oye: Droomen. - Reiraond Styns: Onze Jan. - J. Nilis: Drie Koningen. - Constant Van de Moer: Het Geheimschrift. - L.-L. Mille: Het vraagstuk der nationaliteiten in Hongarije. - Fr. Van den Weghe: Geschiedkundig overzicht van het onderwijs der volkstaal sedert 1830 (vervolg). - J. Micheels: Boekennieuws: Ld Belgique sous l'Empire et la défaite de Waterloo, 1804-1812, par Sylvain Baku. - De Taalstrijd hier en elders.
Vragen van den dag, XI, 4e afl. Dr H. Blink: Paul Kruger en zijne ontwikkeling tot staatsman. - F.H. van der Kop: De geschiedenis der Italiaansche koloniën in Afrika.
| |
| |
Met bijlage. - Dr N. Knapper: De influenza en hare geschiedenis (slot). Populair Wetenschappelijk Bijblad. Pasteur en de ontdekking van het wezen der rotting. - Industrie in Amerika. - De teekening der dieren. - Het Grieksche alphabet, een gedicht der Maya's. - Niets nieuws onder de zon. - Heeft de maan invloed op het weder? - Een praatje op de tuinbank over de tuinplanten.
Vragen van den dag, XI, 5e afl. Jeltje de Bosch-Kemper: De vrouwenbeweging. - Joh. H. Been: Op het punt van te vergaan. Toestanden aan den mond der Nieuwe Maas. - Atjeh en de Atjehers in hun betrekking tot Nederland. - H. Bettink: Worden er meer meisjes geboren dan jongens? - Betrekkingen tusschen verheffingen van den bodem en aardbevingen. - De middernachtszon in Zweden. - Maximaaltemperaturen, waarbij de visschen in 't leven blijven. - Bibliographie: Charles Boissevain: Van dag tot dag in het Oosten. - J.T.H.C. van Erbenhorst Tengbergen en Dr J. Alblas: Liefdadige instellingen te- Utrecht. - Insulinde: Weekblad gewijd aan koloniale zaken, onder redactie van R.A.v. Sandick en P.J. de Witt. Populair Wetenschapper Bijblad. Het dak der wereld. - De planeet Venus. - Een en ander over de wonden, toegebracht met geweren van minimaal-kaliber. - De verliezen van menschenlevens biij een toekomstigen oorlog. - Een merkwaardig insect. - Telefoons op schepen. - Vrij helium in den dampkring der aarde. - Vergiftige eigenschappen der van choleralijders afkomstige vloeistoffen. - Serotherapie bij kanker. - Afwisselende winterkoude.
De Vlaamsche School, Maart 1896. Karel Doudelet of een Symbolist in het Antwerpsch Kunstverbond, door Pol de Mont (met eigenhandig portret). - Carl Nys, door P.d.M. - Tentoonstelling L.J. Anthonissen, door P.B. - Claus en Courtens, door Pol de Mont (met portret). - De Zending der Kopersneê sedert de laatste volmakingen der Lichtteeking (vervolg) door P.B. - Mengelingen. - Platen buiten tekst: Liefdetornooi, door Karel Doudelet. - De Terugkomst der Kudde, door Frans Courtens.
De Vlaamsche School, April, 1896. Albrecht Roden- | |
| |
bach als Teekenaar, door Pol de Mont (met drie illustraties in den tekst). - Irolds Jeugd, Dramatisch Gedicht (fragment), door Albrecht Rodenbach. - Krizis, Zangspel (fragment), door Albrecht Rodenbach. - Als ik kan, door P.B. - Het Nederlandsch Lyrisch Tooneel te Antwerpen, door Arthur Cornette. - Zeezang, door Pauw II. - De Zending der Kopersnee sedert de laatste volmakingen der Lichtteeking (vervolg), door P. B. - Mengelingen. - Platen buiten tekst: Irolds Jeugd, Gertrud verlaat de kerk, en Pieter van Rouselaere, beide naar waterverfschilderingen van Albr. Rodenbach.
De Vlaamsche School, Mei 1896. Oosteren (gedicht), door Guido Gezelle (met portret). - Kunst in den Haag, door J. Winkler Prins. - Hoogste Liefde (gedicht), door Mevr. Haverkotte, geb. L.V. Nagel. - Klaagliedje, door Henriëtte Wythoff. - Mattheus 5: 8, door P.A. - Panasia (gedicht), door Pol de Mont. - De Zending der Kopersnee sedert de laatste volmakingen der Lichtteekening (slot), door P.B. - Mengelingen: Boeken en Tijdschriften, Tooneel, Muziek, door P.d.M., Frans van Cuyck, P. II, enz. - Platen buiten tekst: Teekening door Edg. Farazijn. - Panasia, door Antoon van Welie.
School en Studie, April 1896. Hoofdblad. A. De Priester: H. van Alpen als Kinderdichter. - P.H. Mulder: De tijden van de aantoonende wijs, II. - Dr W. Zuidema: Lief en leed in het Gooi, IV en V. - Aanteekeningen. - Antwoorden op ingezonden vragen, door A.J.M. Brogtrop. - Bijblad. J. Wolthuis: De spraakmakende gemeente (Volksetymologie). - P.H. Mulder: Vondels Harpoen en Roskam (slot). - A.J.M. Brogtrop: Onmeetbare getallen, IV (slot). - Antwoorden op ingezonden vragen, door Brogtrop.
Taal en Letteren, 6e jaargang, afl. II.J. Koopmans: Cornput's profeetsij. - ‘Struggle for life’ (G. Brandes). - Schrijftaal = Spreektaal (Potgieter). - J.H. van den Bosch: Jan, Jannetje en hun jongste kind, II. - Vragen (V. B). - B.H. C.: Uit de spraakleer. Beknopte spraakleer van 't beschaafde Nederlands. - J.G. Talen: Iets over stafrijm. - Kleine mee-delingen over boekwerken.
De Toekomst, 1896-1897, 1-2. Hier lazen wij met | |
| |
genoegen een lief tooneelspel in verzen van den verdienstelijken schrijver Gustaaf De Mey. Titel: Beppo. - A. C(ornette) stelt in 't licht hoe karig de Nederlandsche werken bedeeld zijn in een catalogus van boeken, die, volgens een Fransch blad (L'Education nl.) in Eene Onderwijzer slibliotheek moeten voorhanden zijn: niet éen boek van opvoedkundigen of wetenschappelijken aard, en twee elementaire - en tamelijk verouderde - werkjes over Nederlandsche taal- en letterkunde. Steller belooft in eene volgende aflevering zelf een lijstje op te geven van werken over Nederlandsche taal en letteren, voor eene dergelijke bibliotheek geschikt. - Eene radicale Hervorming in het Taalonderwijs heet eene studie waarin de heer Jan Wannijn de methode Gouin zal uiteenzetten, en waarvan hier het veelbelovend begin aangeboden wordt. Verlangend zien wij naar het practisch gedeelte van 't vervolg uit, over 't aanleeren van eene (objectieve) vreemde taal. Na de rubliek Hooger Onderwijs voor het volk komen een viertal boekbeoordeelingen, over twee Duitsche en een Engelsch leerboek en de kinderscène L’ Aube (De Dageraad), in het huis Ad. Hoste in de twee talen verschenen. Verder komen voor: Nieuwe Uitgaven - belangrijke - Officieele stukken, Kroniek en Sterfgevallen (Fr. Willems, Am. Sneyers, J.P. Hasebroek, C. Honigh en Henri Marion).
Eene zeer verzorgde en belangrijke dubbele aflevering, die ons in de gelegenheid stelt het tijdschrift De Toekomst, bij het intreden van zijn 50en jaargang, daar, waar 't nog noodig mocht zijn, van harte aan te bevelen.
In nr 3 van De Toekomst is andermaal voor afwisseling gezorgd. De hr. Wannyn licht de Gouin-methode met passende voorbeelden toe en belooft een artikel over de studie der subjectieve en der figuurlijke vreemde taal. Pol de Mont wijdt een artikel aan den onlangs ontslapen Cornelis Honigh, van wien hij enkele stukjes aanhaalt, en M. Du Caju bespreekt de verbreiding door het onderwijs, der instellingen van vooruitzicht. In de Boekbeoordeelingen worden, onder meer, Williswinde besproken van Couperus (door Pol de Mont) en Dit zijn Vlaamsche Wondersprookjes. De andere rubrieken zijn: Nieuwe Uitgaven, Officieele Stukken en Kroniek.
|
|