In Memoriam Peter Houtlosser (1956-2008)
Op 14 februari 2008 is Peter Houtlosser overleden. Peter was al enige tijd ernstig ziek. Voor hij zich vanwege deze ziekte uit deze functie moest terugtrekken, was Peter redacteur boekbesprekingen van het Tijdschrift voor Taalbeheersing. Hij was tevens redacteur rubrieken (‘Uit de tijdschriften’, ‘Signaleringen’ en ‘Bibliografie argumentatietheorie’). Nog belangrijker misschien is dat Peter ook een steunpilaar was van de redactie. De redactie herdenkt Peter met buitengewoon veel waardering en heeft mij gevraagd enige woorden te wijden aan zijn herinnering.
Peter wilde zijn tijd goed besteden. Toen de studie Nederlands hem in de jaren zeventig niet bleek te bieden wat hij ervan verwachtte, besloot hij om iets concreters te gaan doen. Hij werd timmerman bij de decorafdeling van de Nederlandse Opera. Gelukkig keerde hij, toen hij na vijf jaar vond dat hij was uitgetimmerd, in 1983 bij ons terug. Dit keer vond hij wel de aanpak die hem boeide en de docenten die hem konden inspireren. Door zijn niet-aflatende manier van vragen waren die docenten aanvankelijk soms een beetje bang van hem, maar al gauw zagen ze in dat dit persisteren uitsluitend voortkwam uit Peters authentieke wens om, waar het ook over ging, altijd te weten hoe iets precies zit.
Deze honger naar inzicht was - gecombineerd met zijn markante persoonlijkheid - altijd Peters grote kracht, ook buiten het werk. Tijdens zijn studie raakte Peter gefascineerd door de argumentatietheorie. Het lag dan ook voor de hand dat hij AIO werd en een proefschrift ging schrijven. Dat werd Standpunten in een kritische discussie (1995), een studie die nog steeds veelvuldig wordt geciteerd. Peter had de smaak van het onderzoek intussen definitief te pakken gekregen. Samen begonnen we een groot onderzoeksproject dat erop gericht was retorische inzichten te integreren in het dialectische kader van de Amsterdamse argumentatietheorie. Peter, die met een paar tussenstappen UD was geworden, betoonde zich een uiterst actief en productief onderzoeker die al snel een grote internationale reputatie wist op te bouwen. Zijn intense manier van discussiëren is onder vakgenoten legendarisch geworden.
Ook onderwijs geven vond Peter heerlijk, vooral in de internationale onderzoeksmaster Rhetoric, Argumentation theory and Philosophy. Het idee dat getalenteerde studenten van overal vandaan naar Amsterdam waren gekomen om zich in de argumentatietheorie te verdiepen sprak hem enorm aan. Hij was er altijd op uit het maximum uit zijn studenten te halen en de studenten vonden hem een fantastische begeleider. Om de beste studenten langer bij zich te kunnen houden, vroeg hij met succes een NWO-subsidie aan voor een onderzoeksprogramma waarin ze een proefschrift konden schrijven. Ook toen hij ziek werd en zich verder uit het onderwijs moest terugtrekken, bleef hij deze AIO's en andere talentvolle studenten begeleiden. Dat heeft hij tot het laatst met volle inzet gedaan.
Peter heeft zijn tijd goed besteed.
Frans van Eemeren
Auteursrechtelijk beschermd