Tijdschrift voor Taalbeheersing. Jaargang 29

[p. 281]

Uit de tijdschriften

Tekst[blad], jrg 13, nrs. 3 en 4.

Rita Stiekema gaat op zoek bij uitgeverij Hebri die de nieuwe atlas Nederland wereldland heeft geproduceerd, een atlas waarin ‘het in Nederland wonende kind als uitgangspunt is genomen’. Persuasieonderzoekers Jos Hornikx en Daniel O'Keefe laten aan de hand van een meta-analyse zien dat Europese reclame die aangepast is aan de Europese cultuur nauwelijks meerwaarde heeft, terwijl aanpassing aan cultureel bepaalde waarden elders wel werkt. Bart Garssen bespreekt het nieuwe fenomeen van de argumentatiekaart. De argumentatiekaart biedt een overzicht van alle argumenten voor en tegen een standpunt over een bepaalde heikele kwestie (bijvoorbeeld, moet Turkije toetreden tot de Europese Unie?). Lucien Splinter gaat verder in zijn serie over het Simplified Technical English (STE), de taal die ontworpen is om leesbare onderhoudshandboeken te schijven voor vliegtuigmonteurs. Dit keer gaat het over een aantal grammaticale vuistregels uit het STE (‘gebruik geen werkwoordsconstructies met drie of meer werkwoordsvormen’). In de serie ‘Uit de praktijk’ spreekt Felix van der Laar met medisch redacteur en vertaler Jan Bosmans, die van mening is dat de Vlaamse medische wereld meer zijn best moet doen om in het Standaardnederlands te communiceren en dus af moet zien van het gebruik van woorden als ‘comprimé’ (tabletje) of ‘grippaal syndroom’ (griepje). In nummer 4 buigt Edwin Lucas zich over de schrijfstijl van Jan Blokker. Velen wijzen op Blokkers vlijmscherpe en onnavolgbare stijl, maar zeggen er niet bij welke stilistische kenmerken hiervoor verantwoordelijk zijn. Lucas doet een poging en constateert ondermeer dat Blokker vaak eensgezindheid veronderstelt tussen schrijver en lezer, veel retorische vragen gebruikt en een bijzondere spelling hanteert (z'n, m'n, d'r). Robert van der Zwan bespreekt de denkbeelden van Yuri Engelhard, expert op het vakgebied van de informatievisualisatie, die een grammatica voor graphics probeert te ontwikkelen. Marije van Amelsfoort gaat in op het samen schrijven. Samen schrijven blijkt enkele voordelen te hebben, zoals de onmiddelijke feedback van de ander en het feit dat de medeauteur de tekst beter kan corrigeren dan de oorspronkelijke auteur. Maurice Vandebroek bespreekt vervolgens Google Docs & Spreadsheets, dat een handig hulpmiddel kan zijn bij het samen schrijven. In de serie ‘Uit de praktijk’ vertellen een aantal professionele schrijvers over hun ervaringen met het schrijven in teamverband. Pieter Bosschieter bespreekt ten slotte de functie en het samenstellen van een register bij een tekst.

Tijdschrift voor Communicatiewetenschap, jrg. 35, nr. 3.

Steve Paulussen betoogt dat computerassisted reporting, journalisten stimuleert aan primaire nieuwsgaring te doen. Hanny den Ouden en Carel van Wijk vragen zich af of

[p. 282]

adverteerders er verstandig aan doen om het taalgebruik in advertenties die bedoeld zijn voor jongeren aan te passen aan deze doelgroep. Ze hebben dit onderzocht voor zogenoemde intensiveerders. Het blijkt dat jongeren de reclameteksten met intensiveerders minder goed waarderen en dat deze teksten ook minder overtuigend zijn.

Onze Taal jrg. 76 nr. 7/8, nr 9.

Jan Erik Grezel schrijft over de taal op datingsites. Het blijkt voor de daters nog niet zo makkelijk om een effectieve tekst te schrijven waaruit hun persoonlijkheid blijkt. Veel persoonlijke beschrijvingen bestaan uit louter clichés, in andere wemelt het van de taal- en spelfouten. René Appel spreekt Adriaan van Dis over diens problemen met de schrijftaal. Van Dis, die vaak wordt geprezen om zijn soepele zinnen en sierlijke, puntige formuleringen en rake typeringen, heeft veel last gehad van dyslexie en heeft nog steeds problemen met de spelling. Riemer Reinsma buigt zich over de leus Oranje boven! De vraag is: oranje boven wie of wat? Jan Kuitenbrouwer doet een suggestie voor de komende 75 jaar van het Genootschap Onze Taal: waak voor het academisch gildedenken; het moet wel leuk blijven. Matthijs de Winter zet termen uit het kampeerdersjargon bijeen. Lex van Boetzelaar doet verslag van zijn Opperlandse oproep om zogenoemde zelfvervullers in te sturen: woorden die zijn wat ze zeggen (woord, vet, samenhaspeling, vijflettergrepig). Het hoofdthema van nummer 9 is de grondwet en het Nederlands. Naar aanleiding van de voornemens om een grondwetartikel te ontwerpen waarin de positie van het Nederlands wordt vastgelegd gaat Berthold van Maris na hoe dit artikel eruit zou moeten komen te zien en welke problemen het zou moeten oplossen. Jan Erik Grezel portretteert de Bond tegen het vloeken. De door de bond opgezette vloekmonitor registreert het vloeken op alle Nederlandse televisiezenders. De bond bestrijdt tegenwoordig overigens niet alleen godslasteringen maar ook grove taal. In zijn serie over het Bargoens bespreekt Ewoud Sanders de uit het Hebreeuws overgenomen woorden gozer en hoteldebotel. Edwin Lucas en Marcel Uljee interviewen Arthur Japin tot slot over diens schrijfstijl en schrijfgewoontes.

Bart Garssen