De Tijdspiegel. Jaargang 24

[p. 494]

Suum cuique.

Christendom en cultuurstelsel.

Onder dezen titel is zoo even bij D.A. Thieme te Arnhem eene preêk verschenen, waaruit men zien kan dat Christus ook voor de Javanen is gestorven, en dat zijn dood voor die arme slachtoffers van Neêrlands koloniale politiek eene beteekenis heeft, waar nog te weinig aan is gedacht. Het is niet zonder beteekenis dat die preêk in de lijdensweken verschijnt. Moge zij iets bijdragen tot de erkenning dat Jezus niet slechts het Lam is dat stom is voor het aangezicht zijner scheerders, maar ook de Leeuw van Juda, ook de held die de werken des duivels verbroken heeft. Zijne onderwerping in den hof van Gethsemané zal zeker de gemeente weder tot tranen roeren; maar die gehoorzaamheid volgde op een strijd, waarin hij de wereld overwonnen had, een strijd dien bij zeker met dezelfde hevigheid zou voeren als hij weder op aarde terugkeerde. De bewondering van dien strijd moet tot navolging leiden. De natie moet de banden der traagheid afschudden, waaronder te lang haar christelijk leven is onderdrukt. De waarheid moet haar vrij maken.

Productieve religie.

Utrecht heeft weder een teeken gegeven van het zeer eigenaardig godsdienstig leven, waardoor het zich be - kend pleegt te maken in ons lieve vaderland.

In een adres aan Z.M. den Koning heeft de heer E.H. Kol, den 23^sten Maart, gelieven te verklaren: ‘Die vreeselijke pest onder de runderen komt van God, om onze zonden, en het is een openbaar verzet tegen Hem, die te willen stuiten door menschelijke krachten. Wie heeft ooit Zijn wil wederstaan, of Zijne oordeelen kunnen afwenden?’

De veepest een straf voor onze zonden;

maatregelen tot stuiting der veepest, openbaar verzet tegen God.

Ziedaar de overtuiging van den heer Kol: eene overtuiging, die, wel niet christelijk, meer eigenaardig semitiesch, maar met ware vroomheid niet onvereenigbaar is.

Volksrampen, spreekt de Semiet, zijn de straf voor volkszonden.

Volksrampen? Neen, de eene volksramp wel, maar niet de andere, meent de heer Kol. IJsgang en watersnood zijn geen plagen van God om onze zonden, en poging tot leniging dezer ramp is geen verzet tegen den Allerhoogste. In datzelfde adres toch spreekt de heer Kol tot den Koning: ‘Wat was uw steun, o Koning! toen Gij Uw dierbaar leven prijs gaaft, toen Gij door ijs en baren heen worsteldet, om Uwe in nood zijnde onderdanen in hunnen druk te redden?’

Zonderling! als men ossen en koeijen beschermen wil tegen de veepest, dan is dat verzet tegen God; als men menschen redt uit den watervloed, dan is dat een daad, met Gods hulp volbragt.

De veepest wel van God, de watersnood niet; de boer, die zijn koeijen verliest, een zondaar, door God geslagen, door menschen niet te helpen; de boer, die door den stortvloed zich bedreigd ziet, een ongelukkige, wiens redding met gevaar van eens Konings leven niet te duur wordt gekocht.

Maar waagde Neêrlands Koning voor den overstroomde zijn leven, de heer Kol zou zijn koeijen moeten wagen om de veepest te stuiten.

‘Verzet tegen God’ - zou 't ook een euphemisme zijn voor ‘geldelijk verlies’ van den Utrechtschen vrome?

Onwaardig vermoeden!

't Kan zijn; maar bodemloos is het niet. De Godvreezende Utrechtsche veehouder

[p. 495]

zelf geeft er aanleiding toe, wanneer hij aan 't slot van zijn adres ‘met den meesten ernst verklaart’, dat, ‘hoewel wij bereid zijn de magten over ons gesteld onderdanigheid te bewijzen, wij tevens de verklaring afleggen, dat de Koning der Koningen ook eene Wet heeft uitgevaardigd, die ons beveelt, ons te verootmoedigen en hulpe van Hem te vragen. Die Wet hebben wij boven alle andere wetten te eerbiedigen, want’ -

Welnu? Want - God is onze Vader, en Zijn wil de beste?

Dat minder.

Misschien dan: want in diepe afhankelijkheid betaamt het ons, te bukken voor des Almagtigen welbehagen?

Nog niet volkomen juist.

‘Die Wet hebben wij boven alle andere wetten te eerbiedigen, want’ - zegt de godvruchtige veehouder:

‘Want daaraan is de belofte verbonden, dat wij gezegend zullen zijn in de voortzetting onzer beesten; terwijl de verwerping er van den vloek over ons land brengt.’

Inderdaad, de heer Kol is een goed financier:

als men, tot redding van onzen veestapel, zijn koeijen wil afmaken, dan dreigt hij met den toorn Gods;

als hij Gods wet eerbiedigt, dan is het, opdat hij ‘gezegend zal zijn in de voortzetting zijner beesten’.

Een vroomheid die koeijen behoudt en kalveren vermenigvuldigt.

De godzaligheid is een groot gewin.