De Tijdspiegel. Jaargang 23

Uit den vreemde, meêgedeeld door Mevr. van Westrheene.

De Dessauer en de Hulpprediker.

Op een Decemberdag van het jaar 1748, des middags na den eten, leunde vorst Leopold van Anhalt-Dessau, die stramme oorlogsheld, die nog heden ten dage door oud en jong in Duitschland bij uitnemendheid de ‘Oude Dessauer’ wordt genoemd, op zijn jachtslot Oranjeboom tegen de balustrade van een boogvenster, en tuurde naar buiten, naar de woeste sneeuwjacht, onder het genot van een kop geurige koffie.

Eensklaps ontdekte het scherpe oog van den vorst eenen man die haastig de laan kwam oploopen welke naar het slot voerde en daarna op het voorplein van het slot bleef stilstaan, vlak tegenover het venster waar de vorst stond.

Zoodra de man bemerkte dat de vorst het oog op hem geslagen had maakte hij eene diepe buiging. De vorst knikte hem even toe en sloeg den vreemdeling met toenemende verbazing gade; deze begon namelijk langzaam, herhaalde malen omziende en stilstaande alsof hij iemand verwachtte, met de noodige vrijmoedigheid op het slotplein heen en weder te loopen.

Wat kon de man daar te maken hebben? Hij scheen iemand van omstreeks veertig tot vierenveertig jaren oud te zijn; hij was bijzonder hoog van gestalte, had een scherp geteekend gelaat vol uitdrukking, waarin een paar helder fonkelende oogen schitterden. Zijn kleeding bestond uit een langen, vrij versleten, maar zindelijken zwarten jas, zwarte wollen kousen en schoenen met zwarte vierkante zilveren gespen.

De vreemdeling keek telkens op nieuw naar den vorst of die nog altijd voor

[p. 484]

het venster stond, en zijne oogen namen zulk eene smeekende uitdrukking aan, dat de vorst onwillekeurig eenige belangstelling begon te gevoelen.

Ik ben toch nieuwsgierig, wat dien man hier heen voert en wat hij van mij wil, mompelde de vorst bij zichzelven, terwijl hij zich van het venster verwijderde, de tafelbel opnam en schelde. Aanstonds werd de deur geopend; een van zijne kamerdienaars trad binnen en ging in militaire houding naast de deur staan.

‘Frans,’ begon de vorst, ‘ga eens naar buiten en vraag aan dien langen kerel, die daar heen en weder loopt, wat hij hier te maken heeft.’

Na verloop van eenige minuten verscheen de kamerdienaar weder in de deur, en de vorst wendde zich nieuwsgierig tot hem met de woorden:

‘Nu, Frans, hebt gij met den man gesproken?’

‘Om u te dienen, uwe Doorluchtigheid.’

‘En wat wil hij hier?’

‘Hij zegt dat hij zijn vriend zoekt, uwe Doorluchtigheid!’

‘Zijn vriend! Wat is dat voor mallepraat! riep de vorst uit. ‘Vraag hem wie zijn vriend is en hoe hij heet!’

Een oogenblik daarna keerde Frans naar den vorst terug.

‘Met uw verlof, uwe Doorluchtigheid,’ begon de dienaar aarzelend, ‘de vreemde man zegt dat hij zelf niet weet hoe zijn vriend heet.’

‘Maar de man zal toch wel weten wat zijn vriend hier is!’ riep de vorst ongeduldig.

‘Neen, Uwe Doorluchtigheid; hij zegt dat hij het niet weet. Hij zoekt alleen zijn vriend; maar hoe die heet en waar hij hem vinden moet, weet hij zelf niet.’

‘Is de man dan gek?’

‘Neen, uwe Doorluchtigheid, hij spreekt in alle andere opzichten zeer verstandig.’

‘Dan wil ik den man zelf spreken,’ hernam de vorst op beslissenden toon. ‘Laat hem hier komen! Onmiddellijk!’

Hij wenkte den dienaar driftig met de hand naar buiten.

Weldra daarna werd de deur nogmaals geopend en de kamerdienaar riep met eene stenstorstem: ‘Uwe Doorluchtigheid, de man die zijn vriend zoekt!’

‘Laat hem binnen komen,’ beval de vorst.

De vreemdeling was de kamer van den vorst binnengetreden, had aanstonds eene diepe buiging gemaakt en was toen in eene stijve, rechtstandige houding blijven staan.

De vorst had den eerbiedigen groet niet beantwoord, doch hield zijne oogen onafgewend en vorschend op den vreemdeling gericht.

Hij trad nader op den man toe en zijne hooge gestalte nog eens met een onderzoekenden blik metende, vroeg hij: ‘Hoe heet gij?’

‘Willem Ruiter, uwer Doorluchtigheids onderdanige dienaar.’

‘Antwoord mij kort en goed; ik houd niets van die pluimstrijkerijen en onderdanigheidsbetuigingen,’ beduidde hem de vorst. ‘Wat is uw beroep?’ vroeg hij daarop verder.

‘Hulpprediker.’

De vorst bekeek den man van onderen tot boven. ‘Geestelijke? - Wat duivel, gij zijt toch minstens zes en drie vierde voet, rijnlandsche maat, en zijt gij geestelijke? Daarvoor zijn wel menschen te gebruiken die God op hunne knieën danken mogen wanneer zij bij de cantonsrevisie anderhalven duim te kort gekeurd worden. Er steekt een sergeantmajoor in u zooals de Potsdammer garde er niet één heeft aan te wijzen. Sedert hoe lang zijt ge dan reeds hulpprediker?’

‘Sedert zeventien jaren.’

‘En hebt gij nooit om eene predikantsplaats gesolliciteerd?’

‘Niet minder dan zeven-en-dertigmaal.’

[p. 485]

‘En altijd zonder gevolg?’

‘Ja.’

‘Niet mogelijk! Dan moet gij immers een kapitale ezel zijn!’

‘Met uw verlof, uwe Doorluchtigheid,’ antwoordde de hulpprediker gepikeerd, ‘mijn vader was een wakkere boer.’

De vorst wierp een langen strengen blik op het gezicht van den hulpprediker en voegde hem scherp toe: ‘Gij weet te antwoorden.’

‘Uwe Doorluchtigheid,’ riep de hulpprediker levendig uit, ‘in wanhoop....’

‘Zoo, zijt gij dan wanhopig?’ vroeg de vorst.

‘Ja, uwe Doorluchtigheid, zeer!’

‘En zijt gij in uwe wanhoop hier gekomen en zoekt hier uwen vriend?’

‘Ja, uwe Doorluchtigheid, ik zoek hier mijn vriend!’

‘En hoe heet uw vriend? Gij hebt zijn naam niet aan mijn kamerdienaar willen zeggen; nu moet gij mij zeggen hoe hij heet. - Nu, hoe heet dan die vriend?’

‘Doorluchtigheid...’ antwoordde de hulpprediker verlegen. ‘Doorluchtigheid, ik weet inderdaad niet hoe hij heet. Ik weet alleen dat ik mijn vriend zoek. Ik moet hem hebben, ik heb hem hoog noodig!’

‘Gij zijt een gek,’ riep de vorst. ‘Als gij niet weet hoe uw vriend heet, dan zult gij toch in elk geval wel weten wat hij hier is?’

‘Ja, ik weet wel wat mijn vriend zijn moet,’ antwoordde de hulpprediker levendig. ‘Hij moet een man zijn van grooten invloed; machtig en hooggeplaatst; een man die posten te vergeven heeft en die er mij een geeft.’

De oogen van den vorst begonnen te flikkeren. ‘Ik zou u niet raden hier aardigheden te verkoopen!’ riep hij met donderende stem. ‘Zeg wat gij daarmede bedoelt! Ik versta uwen onzin niet. Wat wilt gij hier?’

‘Doorluchtigheid!’ bad de hulpprediker, ‘wil uwe Doorluchtigheid zoo genadig zijn mij een oogenblik aan te hooren?’

‘Nu, spreek dan, maar maak het kort.’

‘Doorluchtigheid, ik wensch mij een invloedrijken, hooggeplaatsten, machtigen vriend, omdat ik inzie dat ik alleen door de vriendschap van zoo iemand mijne wenschen bevredigd zal kunnen zien!’

De vorst schudde zijn hoofd en zeide: ‘Een flinke kerel komt door zich zelven vooruit en verlangt geene protectie van anderen.’

‘Dat heb ik vroeger ook gedacht, uwe Doorluchtigheid,’ antwoordde de hulpprediker met vuur: ‘dat placht ik altijd te zeggen; doch mijne eigene ondervinding heeft mij van die opinie teruggebracht!’

Er ontstond eene pauze; het was duidelijk te zien dat de vorst verlegen was met het antwoord dat hij geven zou. Hij stak zijne handen in zijne broekzakken en liet zijn lichaam van den eenen voet naar den anderen wiegelen. Een oogenblik later keek hij den hulpprediker aan en zeide: ‘Hm! Al wilde ik nu eens die vriend voor u zijn, dan zoudt gij mij toch eerst moeten bewijzen dat gij een kerel zijt die voor het beroep van predikant wat in uwe mars hebt.’

‘In dat geval zou ik uwe Doorluchtigheid gaarne verzoeken de goedheid te hebben deze getuigschriften vluchtig te willen doorloopen,’ hernam de hulpprediker, terwijl hij een pakje zorgvuldig toegevouwen papieren uit den borstzak van zijn jas te voorschijn haalde en den vorst eerbiedig overgaf.

‘Hoor eens hier, met zoo iets moet gij niet bij mij aan boord komen,’ antwoordde de vorst snel en maakte eene afwerende beweging met de handen. ‘Ik heb nooit in mijn leven van getuigschriften en brieven van aanbeveling gehouden. Steek al dat geschrijf maar gerust weder in uw zak.’

De hulpprediker deed wat de vorst verlangde.

‘Hoor nu eens, mijn goede man,’ ging de vorst voort, terwijl hij aan de puntjes van zijn knevel draaide, ‘ik heb zoo mijne eigene manier om de menschen

[p. 486]

aan den tand te voelen en ik heb mij nog nooit vergist; ik heb het de recruten in de oogen gelezen of zij brave kerels waren, dan of zij, wanneer zij het handgeld verbrast hadden, het hazenpad zouden kiezen. Zoo zal ik met u ook te werk gaan.’

De vorst stelde zich bij die woorden in eene positie, waarbij het hart van den hulpprediker toch iets sterker klopte dan gewoonlijk.

‘Mijn regiment,’ sprak de vorst vervolgens, ‘waarvan ik nu bijna vijf-en-vijftig jaren chef ben, is een heerlijk regiment; alle andere kunnen er bij in de leer gaan. Omstreeks acht-en-veertig jaren geleden heb ik er het eerste proefstuk mede gedaan bij de bestorming van Namen; toen heb ik mijne mannen leeren kennen; bij Como en Luik heeft het regiment gevochten als de aartsengel Michaël met zijne garde. Ik ben overtuigd dat de kerels de hel zouden bestormen en den duivel te midden van zijne lijfwacht gevangen zouden nemen, als ik hen aanvoerde. Dat weet ik alles zeer goed. Maar nauwelijks geeft de duivel vrede in het land, of hij vaart te gelijk de kerels in de koppen. Dan zijn zij als bezetenen en al rijd ik hen dagen lang op de stang, tot dat hun de ziel in het lijf piept, het helpt mij niets; die ellendige vrede maakt hen aanstonds overmoedig; zij loopen van de eene kroeg naar de andere; ze worden liederlijk, verkoopen hun hemd van hun lijf, en of ik ze dan al laat afranselen dat hun de ribben kraken, of al laat ik ze op den ezel rijden en de galg er bij oprichten - het helpt mij niets. - Nu zal ik eens onderstellen dat gij veldprediker dacht te worden; zoudt gij u dien post bij zulk een regiment toevertrouwen?’

‘Wat uwe Doorluchtigheid daar van haar regiment zegt, is toch ongetwijfeld toepasselijk op alle regimenten?’

‘Neen, geen regiment heeft zich ooit zoo dapper gehouden; dat weten de kerels ook; maar geen regiment is ook zoo liederlijk in tijd van vrede.’

De vorst zweeg eenige oogenblikken en ging toen voort: ‘Gij zoudt niet gelooven wat een veldprediker, die niet op zijn mond gevallen is, kan uitrichten. Ginds bij Dreuze, bij Höchstädt, had ik den linker vleugel onder mijn kommando. Mijn regiment was het eerste. Onze kavallerie ging aanstonds naar den duivel; maar mijne kerels stonden pal als eiken, zij avanceerden en avanceerden maar altijd aan en vuurden er bij, alsof God in den hemel van hen moest leeren donderen. De grootste overwinning werd behaald en mijn regiment had die bevochten. Zoudt gij u zelven toevertrouwen ook zoo iets op uwe horens te nemen?’

‘Mijn beroep en mijn post zouden mij heilig zijn. God zou mijne woorden kracht verleenen.’

‘Maar dat is de hoofdzaak niet,’ riep de vorst levendig. ‘De vrede, de ellendige vrede, wanneer de kerels niets te doen hebben; wanneer zij uit louter overmoed van den eenen dommen streek in den andere vervallen, daar zit 'em de knoop! Dat is eigenlijk de zaak.’

‘Ik zou het niet aan vermaningen en waarschuwingen laten ontbreken, en hun zelf een goed voorbeeld geven, hetgeen ik ook van de heeren officieren onderstel.’

De vorst begon luid te lachen en riep: ‘Neen, van die laatsten schrijft Lucas niets; dat is maar zoo zoo! - Hoor eens, gij bevalt mij. Gij hebt uw muilwerk op de rechte plaats zitten, dat merk ik al. Ik zal een proef met u nemen. Leg uwen hoed daar op dien stoel.’

De hulpprediker ontlastte zich van zijn hoed zooals hem bevolen werd.

‘Verbeeld u nu eens,’ ging de vorst voort, dat ik een van die liederlijke schelmen was; een kerel die alle dagen paarsch ziet en vol is als een doedelzak; een vuile kerel, een raisonneur, een kerel met wien de sergant-majoor geen raad meer weet; een kerel wien alle dagen zijn rok op zijn rug wordt uitgeklopt. Verbeeld u nu eens dat mijn kapitein mij tot u zendt, dat gij mij den kop in orde

[p. 487]

moet brengen en den duivel moet uitdrijven. Hoe zoudt gij dat aanleggen. Wat zoudt gij tot mij zeggen?’

Zonder zich lang te bedenken trad de hulpprediker met vaste, waardige houding eenige schreden nader op den vorst toe, die op zijne beurt op dat oogenblik eene nederiger houding aannam, eene houding die hem, zonder dat men er zelfs zijn négligé bij behoefde te hebben, (hij droeg in huis eene wijde broek van grof linnen en daarbij een ouden blauwen jas van grof laken) geheel en al het uiterlijk van een uit de hoofdwacht ontslagen arrestant gaf.

Met vaste stem begon de hulpprediker:

‘God, zegen Gij mijn werk aan dezen verdwaalde. Open Gij zijne oogen, opdat hij den afgrond zie, waarin hij zich misdadig storten zal. Doe Gij hem ontwaken uit den roes zijner bedwelming, opdat hij zich afwende van het pad dat naar de verdoemenis leidt. Amen!’

‘Waarom gij hier voor mij staat? - Uw eigen geweten moet die vraag beantwoorden, en wee u, zoo gij niet luistert naar die ernstige, waarschuwende stem! Gij zijt krijgsman; de roepstem des Heeren riep u te wapen; gij hebt met een heiligen, plechtigen eed gezworen dat gij uwen koning zoudt volgen in het leven en in den dood; gij hebt gezworen uwe vaandels, de heiligdommen van een regiment nimmer te verlaten, maar integendeel die vaandels eer aan te doen.

‘Hoe gij dien laatsten plicht vervuld hebt; hoe gij uw vaandel tot eer hebt gestrekt, wil ik u zelfs niet vragen. Geheel uw voorkomen, de schuwe blik waarmede gij als een betrapte booswicht voor mij staat, de geheele aanleiding die u tot mij voerde, beantwoorden die vraag tot uwe schande. Gij draagt de kleederen van uwen koning; uw koning en uw vaderland wapenen u; zij verwachten van u rechtschapene, trouwe dienst; zij verwachten bescherming van u, zij verwachten dat gij hun tot eer zult zijn. Rechtmatige eischen, waaraan een rechtschapen soldaat zich nooit onttrekt. - En gij? Gij werpt u van het eene drinkgelag in het andere; gij verkoopt het hemd van uw lichaam, en wat is u nader dan dat? Gij zoudt uwe krijgsmakkers, uwe officieren, uwe wapenen, uw vaderland verkoopen. Uwe ziel en uwe zaligheid, uw geweten en uwe eer zoudt gij prijs geven om u met den kooppenning dronken te drinken! In plaats van met uwe kameraden in vrede en eensgezindheid te leven, zoekt gij in uwe dronkenschap twist en wordt handgemeen. In plaats van een voorbeeld van gehoorzaamheid en goede orde te geven, in plaats van hun die boven u gesteld zijn te gehoorzamen, overtreedt gij onophoudelijk hunne bevelen en baant gij door uw heilloos voorbeeld den weg tot hetzelfde zondige leven voor uwe jongere wapenbroeders. Niets mocht bij u baten; alle waarschuwingen bleven vruchteloos, arrest verbeterde u even weinig als de stokslagen van uwen korporaal, als een bloedende rug, als de geeselroede uwer kameraden. Gij zijt telkens al dieper en dieper gezonken; want, dronkaard als gij geworden zijt, gevoeldet gij het niet meer wanneer uwe medemenschen u met den vinger nawezen of wanneer uw officier u als een waarschuwend voorbeeld toonde aan zijne manschappen, om te bewijzen hoe diep het misbruik van sterken drank den mensch verlagen kan. - Waar moet dat heen? Wat zal er van u worden? Zult gij eindelijk nog de kroon zetten op al uwe euveldaden en als meineedige heengaan? Zult gij uw vaandel verlaten? Als landlooper uw brood bedelen of een sieraad worden voor het tuchthuis? Of wilt gij misschien als zelfmoordenaar door den strik, door vergif of den kogel een einde maken aan uw leven en den triomf des duivels over u nog grooter en gemakkelijker maken dan hij nu reeds is? Of wilt gij den tijd te gemoet gaan, waarin mijn ambt mij tot u in de gevangenis voert, en ik, misschien te vergeefs, nog trachten zal in die laatste ure vóór de voltrekking der doodstraf die over u werd uitgesproken, uwe ziel uit de klauwen des satans te redden?’

De hulpprediker had deze laatste woorden met meer dan gewone kracht uitge-

[p. 488]

sproken; hij zweeg een oogenblik; zijn oog viel op een spiegel die tegen hem over hing, en daar ontdekte hij tot zijn schrik dat er nog een derde persoon in het vertrek aanwezig was. De deur was geopend geworden zonder dat hij en de vorst het bemerkt hadden, en een heer van een zeer aanzienlijk voorkomen stond met de uitdrukking der hoogste verbazing op zijn gelaat achter den vorst. Van de pauze des redenaars gebruik makende, trad die nieuwe personage nader bij, keek beurtelings den vorst en den hulpprediker aan en vroeg eindelijk op eerbiedigen toon:

‘Maar, uwe Doorluchtigheid, wat beduidt dat?’

‘Niets van bijzonder veel belang, heer opperstalmeester! Ik heb eene proefpredikatie laten houden, anders niets,’ antwoordde de vorst droogjes. Terstond daarop wendde hij zich tot den hulpprediker met de woorden;

‘Gij hebt het er heerlijk afgebracht! Gij zijt een kerel van belang en spreekt als een boek. - Kent gij nog andere zaken, buiten uw geestelijk bedrijf?’

‘Zonder mijn eigen lof te willen verkondigen,’ antwoordde de hulpprediker, ‘kan ik zeggen dat ik wel ervaren ben in de latijnsche, grieksche en hebreeuwsche talen, in mathesis, huishoudkunde, in boschcultuur en jachtwezen, in bierbrouwen, in land- en tuinbouw, in bijenteelt, in....’

‘Houd toch op; gij weet immers meer dan mijn minister. Eindelijk zou er nog uitkomen dat gij regeeren kunt ook! - Maar weet gij wat, ik wil uw vriend zijn en ter behoorlijker plaats een ernstig woord voor u spreken; de eerste predikantsplaats die open komt, zal door niemand anders vervuld worden dan door u, daar moogt gij gerust op vertrouwen en....’

Hier brak de vorst plotseling zijne belofte af en wendde zich tot den onrustig heen en weder trappelenden opperstalmeester, met de vraag, wat hij van hem verlangde.

De opperstalmeester berichtte daarop dat de korten tijd geleden door den vorst aangekochte meckelenburgsche hengst Belisarius zoo even weder een uitmuntenden ruiter afgeworpen had en dat er nu niet veel hoop bestond dat men het prachtige dier ooit zou kunnen temmen.

De vorst die buitengewoon driftig van karakter was, geraakte bij die jobstijding in de hevigste drift en vierde aanstonds al zijne woede op den onschuldigen hulpprediker, waarschijnlijk omdat hij de onaanzienlijkste persoon in zijne onmiddellijke nabijheid was.

‘Schockschwerenoth!’ riep hij uit, ‘daar heb ik een mooi presentje thuis gekregen! Duizenden heb ik reeds aan mijn paardenstal besteed en geen een van mijn ruim bezoldigde stoethaspels van ruiters kan mijn heerlijk paard berijden. Kreuzhimmeldonnerwetter! jaag al die ezels naar den duivel! dagdieven zijn die kerels, maar geen ruiters; vreten, zuipen en vrouwluî naloopen, daarin bestaat al hunne kunst! Ziet gij, langbeenige vleugelmans pruikenstok, gij denkt al wonder knap en geleerd te zijn, maar mijn Belisarius kunt gij toch niet berijden. Gij zult het wel uit uwe hersens laten op mijn Belisarius te gaan zitten! Niet waar, een koets met zes paarden zoudt gij wel kunnen sturen, maar paard rijden kunt ge niet, al heet ge ruiter! Als gij mijn Belisarius berijden kondt, zou ik u aanstonds tot predikant maken!’

‘Met uw verlof, uwe Doorluchtigheid, ik zal Belisarius berijden! Paardrijden is juist mijn fort, en ik zou die kunst wel bij de andere kundigheden en wetenschappen opgenoemd hebben welke ik mij eigen heb gemaakt, zoo het mij voor een geestelijke niet ongepast had toegeschenen.’

‘Wat! Zoudt gij kunnen paardrijden?’ vroeg de vorst met een ongeloovig gezicht. ‘Nu, ik zal u dadelijk eens op de proef stellen en zien of gij inderdaad rijden kunt of dat gij maar een held met den mond zijt! Is dat het geval, dan kunt gij mijnentwege terstond naar den duivel loopen; maar als gij behoorlijk kunt

[p. 489]

paardrijden, dan wordt gij van daag nog predikant, daar geef ik mijn woord van eer op.’

Daarop beval de vorst aan den opperstalmeester dat deze onmiddellijk het paard op het slotplein zou laten brengen.

‘Laat u een paar sporen aangespen en eene rijzweep geven; dan kunt gij op het paard gaan zitten en uwe rijkunst toonen; ik zal uit mijn venster kijken hoe het gaat.’

Daarop verliet de opperstalmeester met den hulpprediker de kamer van den vorst. In de voorzaal moest de kamerdienaar op hoog bevel, den hulpprediker een paar groote sporen aangespen en eene buitengewone groote zweep ter hand stellen, terwijl de opperstalmeester inmiddels naar buiten ging om het bevel tot voorbrengen van het geliefkoosde paard aan de stalknechts over te brengen.

Toen de hulpprediker beneden op het slotplein aankwam, werd de hengst reeds door twee stalknechts voorgebracht. Het was een buitengewoon fraai en krachtig dier van het van oudsher beroemde meckelenburgsche ras; het sprong zoo woest heen en weder dat de stalknechts het ter nauwernood konden vasthouden.

Het kostte den hulpprediker vrij wat moeite in den zadel te komen, zoo onstuimig steigerde de hengst. Toen de nieuwe ruiter vast zat en de teugels behoorlijk in de hand hield, riep hij den stalknechts toe: ‘Laat los,’ en liet den hengst de sporen voelen. Het dier ging recht als een kaars in de hoogte, doch de hulpprediker gaf het eenige krachtige zweepslagen over den kop. Daarop begon de hengst zoo woedend te steigeren, dat de hulpprediker zich slechts met de uiterste moeite in den zadel kon houden, terwijl het dier over heg en steg met hem voortreed. De geheele gelukkige toekomst van den hulpprediker hing aan den zadelknop en aan de teugels van den hengst; vandaar dat hij die teugels met reuzenvuisten vastklemde. Eindelijk gelukte het hem het dier op een moerrassig, met eene half ontdooide laag ijs bedekt land te brengen, waar de krachten van het dier zoodanig uitgeput werden, dat zijn ruiter het weldra geheel meester was. Daarop keerde de hulpprediker om, reed op een draf naar het slotplein terug en daar eenige keeren met het dier op en neder.

De vorst stond reeds bij het geopende venster naar hem uit te kijken en riep herhaalde malen: ‘Bravo, heer predikant! Gij kwijt u ferm van uwe taak!’

Toen de hulpprediker eindelijk afgestegen was en weder bij den vorst binnentrad, klopte deze hem op den schouder en zeide; ‘Van dit oogenblik af zijt gij predikant; over drie dagen moogt gij uwe aanstelling bij mij komen halen. Maar zeg mij nu eens, wie heeft u zoo duivelsch leeren rijden!’

‘Niemand, uwe Doorluchtigheid.’

‘Niemand? Vertel mij geen gekheid!’

‘Waarlijk niet, uwe Doorluchtigheid! Ik had nooit in mijn leven op een paard gezeten.’

‘Hoe hebt gij dan durven wagen mijn wilden meckelenburger te bestijgen?’

‘Ik dacht: “Te zijn of niet te zijn,” namelijk nu predikant worden of den nek breken!’

‘Gij zijt een moordelementskerel!’ riep de vorst lachende. ‘Die moed verdient evenwel eene bijzondere belooning. Ik benoem u bij dezen terstond tot mijn Eererijder. Mocht ik u ooit weder in een dergelijk geval noodig hebben, dan laat ik u onmiddellijk halen, al moest het van den preekstoel zijn, daar kunt gij op aan! En daarmede Gode bevolen, heer Predikant en Eererijder! Vaarwel!’