| |
| |
| |
Het spionnetje.
Augustus-spionnetje.
Wij hebben ons onschuldig kijkglaasje eens weder uitgehangen, getrouwe, verstandige lezer! en met een droogen doek afgeveegd, alleenlijk om uwentwil; Asmodéus is verhuisd, en heeft zijn werk aan den ondergeteekende overgedragen, die zich vooreerst bepaalt om glossen en aanteekeningen te maken, zoo veel hij kan, in de verwachting dat gij, de lezer, hem daarin zult bijstaan, en in de eerste plaats verbeteren, doorhalen, omwerken, tegenspreken, zelfs - verbannen; - als ge maar niet tot villen of verbranden wilt overgaan - en hiermede -: Voorwaarts - marsch! dapper rondgekeken!
| |
De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen - erkent den Jood, onder de benoodigde voorwaarden, vatbaar voor het lidmaatschap, en opent de portebrisée. - De eene helft der leden houdt de eene helft der deur digt - de tweede helft rukt de andere deur open - de scharnieren kraken -: krrrrr - rak! - de voorzitter geeft vuur - onze broeders uit Israël zijn toegelaten!
Glossarium. Het is niet te verwonderen, dat sommige lieden niet slechts bang zijn voor brand, voor aanstekende ziekten, voor harden wind, en onweder - maar ook bang voor de - Joden - en wel omdat ze nog geene Christenen zijn, en dus buiten het rijk Gods staan. - Dat die vrees zoo sterk is geworden, om de broeders uit Israël buiten maatschappijen en genootschappen te sluiten, laat zich verklaren uit eene zekere zeer gemoedelijke Gereformeerde angstvalligheid; - daarom waagt de Maatschappij de proef, en erkent op eens het algemeen menschelijke en voor ontwikkeling vatbare in den Jood, en deze zal nu, van zijne zijde, moeten bewijzen, of hij die vatbaarheid bezit, en in hoever de kerkelijke banden hem ongeschikt of geschikt maken, om tot het doel der Maatschappij mede te werken. - Ééne vraag nog: worden des zondags de Protestantsche, of ook wel de Katholieke - Christelijke kerken - hermetisch gesloten voor de Joden, wanneer zij daar binnen willen treden? en jaagt de dienaar der policie hen dadelijk weg zoodra zij den voet over den drempel onzer bedehuizen zetten, om eens te hooren, te onderzoeken? - Welnu: wie betwist der Maatschappij haar regt, om den man uit het oude Israël - ‘uit te noodigen?’ - hem gelde het woord -: ‘Kom en zie.’
| |
Vorstendommen ontruimd, - de vereenigde vloten strijdvaardig - de Turk leent geld - de winter nadert.
Glossarium. Naast de politieke nota, is een politieke winter allergewigtigst - en komt juist te gelegener tijd, zoo vroeg of zoo laat dit oirbaar is. - Naar den schijn, zal, ten behoeve der strijdende partijen, in dit jaar, voor de vloten en de manhafte Czaars-kinderen, de winter bijzonder vroeg invallen, om den strijd te staken, en welligt zeer laat eindigen, als het aan de bevelhebbers alzoo gelegen komt - 't begint nu reeds in de Oostzee min of meer te ijzelen - en de troepen zien uit naar winterkwartieren - daardoor behouden de vrienden van den vrede tijd en rust en kalmte, om de kaart van Europa,
| |
| |
benevens het schuldbudget, het groote kasboek der natiën, na te zien, de lijst der gesneuvelden en onsterfelijken, allen op het bed van eer - zonder uitzondering - op te maken, - en verder te resolveren, en te concluderen, en te delibereren, en te adviseren, om al of niet met het betamelijke bombardement, ter behoorlijke plaatse, voort te gaan. - De ‘humane’ menschheid leeft niet meer van brood alleen. -
Drey Worte nenn' ich euch, inhaltschwer,
Sie gehen von Munde zu Munde, -
en deze zijn -:
Geld - bloed - buskruid!
| |
Spanje tot eene republiek geïmproviseerd - naklank van liet jaar 1848.
Glossarium. Immers beter: laat dan nooit? - de Hidalgos en Toreadors verrassen de wereld met een zeer nadrukkelijk pronunciamento. - Espartero, in de voetstappen van Cromwell, of van een zeker iemand anders, die eenige jaren geleden ook pronuntieerde - alom dus de algemeene volkspronuntiatie. - Goed en duidelijk te pronuntiëren is in het gistende volksleven eene kostelijke zaak, mits men wete wat men zoekt en begeert, en hier niet, als de Irvingianen, met onverstaanbare tongen en talen spreekt -: het revolutionnaire = γλωσσαις λαλειν. - Welligt moet Hispania in den pelmolen der republiek gezuiverd en ontbolsterd, om onder de constitutionele industriefabrieken in Europa op die wijze gerehabiliteerd te worden, - om met ‘todos los santos’ der vertegenwoordigers op de gespannen koord mede te pirouetteren - totdat het koning- of koninginneschap, uit het politieke stierengevecht, weder verschijnt - en de stier voor den rooden koningsmantel wegvlugt.
| |
15 Augustus te Parijs - feest voor Napoleon I - volksfestijn.
Glossarium. Alwaar, merkwaardig genoeg, de drie groote mogendheden, Engeland, en Frankrijk, en Turkije, zijn vertegenwoordigd geworden niet door personen, gevolmagtigden, of door eigenlijke diplomaten - maar ditmaal door luchtballons - treffend zinnebeeldig! - de drie mogendheden, met gas gevuld, statig en prachtig omhoog rijzende in de lucht - terwijl het volk, daar beneden roept: hoera! vivat!! - Oostenrijk is echter niet vertegenwoordigd geworden per luchtballon. - Voorts eene onbloedige belegering van Silistria, eene militaire maskerade, waar de dappere fransche zonen van Mars, tegen wil en dank, in het kostuum van den kozak moesten verschijnen, - alles gelukkiglijk en zeer veilig op zeer grooten afstand van den Don en Dnieper. - Op die wijze is het naamfeest van den ci-devant grooten-kleinen-korporaal eigenaardig gevierd - ja, er is zelfs quaestie geweest tusschen den aartsbisschop en hoofdmagistraat, in betrekking tot de kerk- en tevens opera-koristen. Hoe gelukkig, dat bij dergelijke feesten, dezelfde sujetten, zangers en zangeressen, beurtelings kerk, en staat, en volk, kunnen en mogen gerieven! - ‘Weltliche und geistliche Liedertafel,’ - de mis en het volkslied uit dezelfde keel - 't schaadt niet, en verdient navolging.
| |
De groote stad Londen, door de wet-Palmerston van den steenkolendamp bevrijd.
Glossarium. Ministers-rookverdrijvers hebben wel dégelijke aanspraak op de dankbaarheid van tijdgenoot en nakomeling. - Wij weten dat er menig minister-rookmaker is, die zich, even als de helden uit de Ilias, in damp en nevel hult, om, veiligheidshalve, onkenbaar te blijven. - Minister-rookverdrijver bewijst zijnen tijd groote diensten, - verdrijft, naar wet en menschelijkheid, de dampkolommen boven de groote wereldstad, terwijl (alleenlijk om eene tegenstelling te maken) aan de Oost- en Zwarte zee de buskruiddampen des te zwaarder moeten gezien worden - totdat de groote Czaar eindelijk toegeeft, en, nu eens met het ontruimen begonnen - weldra ook Petersburg en Moskou ontruimt, en zich bescheidenlijk met de zijnen naar Kamschatka terugtrekt. - Men vraagt of er geen middel is, om uit de kabinetten (niet de cabinets privés) maar uit de vorstelijke - ook den rook en den reuk te verdrijven, waartoe wij elken politieken kunstenaar minzaam uitnoodigen.
| |
| |
| |
Napoleon testeert uit zijn graf acht millioen franken aan de invaliden - het geld wordt betaald.
Glossarium. Men zegge nu dat de groote man, nà zijn' dood, niet waarlijk barmhartig en menschelijk is geworden - en weder goed maakt, wat hij misdeed! - testerende en uitbetalende millioenen aan de invaliden en hunne overgebleven betrekkingen - vergelijk Waterloo en Ligny. - Zietdaar, hoedanig groote mannen en helden, na hunnen dood, even als gedurende hun leven, blijven zegenen! - Eerst de zegen der menschheid te Moskou, aan de Beresina, te Leipzig, te Waterloo - dat was de bloedzegen; - nu de geldzegen voor hen, die nog overbleven, en met verminkte, gesmaldeelde leden op de lauweren rusten, of voor de weduwen en kinderen der onsterfelijke helden hier beneden, die den grooten held zijne onsterfelijkheid hebben gekocht. - Men erkenne toch eindelijk, hoedanig ware en onvergetelijke helden en groote mannen, vóór en na hunnen dood kunnen zegenen, als ze behoorlijk worden ondersteund.
| |
De Hervormde kerk in Nederland nog altijd in ‘grenzenlooze verwarring.’
Glossarium. Niet te verwonderen - waarde lezer! - waar men van meer dan ééne zijde alle kracht aanwendt, om de verwarring verwarder te maken, moet eindelijk het doel min of meer bereikt worden. - De Synode wordt beleedigd en bedreigd - Silistria - en de Synodale Commissie - slaat de uitvallen af, maar de vijand opent het vuur telkens, en beschiet de oude forten met de scherpe patronen van adressen, waar geheele kerkeraden, in massa, de mortieren laden, en in de bekoorlijke oorden van ons vaderland: de Betuwe en Veluwe, het hout en de takkebossen oprakelen, om weldra de Sanbenito's: Meijboom en Zaalberg, naar den mutsaard te slepen, is het niet bij levendigen lijve, dan in effigie. - Grenzenlooze verwarring -! De formulieren van eenigheid, als de effekten aan de beurs, dalende en rijzende in waarde, - waar vrijzinnige hoogleeraren aan de akademiën en geleerden den koers dezer effekten in de geestelijke wereld noteren en bepalen, en door ‘den Nederlander’ en een tal van gerenommeerde makelaars, beunhazen in het vak, worden gecontramineerd. - Eindelijk zal de verwarring zich oplossen in vereeniging en verzoening, wanneer (niet de laatste der Mohicanen) maar de laatste der krijgers zijnen laatsten tegenstander nedervelt, en in stille, heilige eenzaamheid de Formulieren van Eenigheid aanbidt, en voor altijd aanneemt - en daardoor alle verwarring is begrensd en opgehouden heeft.
sagittarius.
| |
[pagina t.o. 240]
[p. t.o. 240] | |
OPSTAND TE MADRID.
|
|