De Tijdspiegel. Jaargang 8

De spiegel der waarheid.

Fabelen, Florian naverteld, door C.S. Adama van Scheltema. Amsterdam. A. Jager, 1851.

Wanneer het uiterlijke kleed den man maakt, en de band, het papier, de plaatjes het boek, dan zouden we dezen allerliefsten bundel, dadelijk, naar het uitwendige hoogelijk prijzen; want zeldzaam verliet onze pers een boekske, dat zoo elegant en smaakvol, en toch niet ongepast sierlijk, verschijnt, - de nette witte overjas, de gecartonneerde band, de zeer voortreffelijke platen, - in- of uitheemsch, dat laten we maar op zijn plaats, - de groen gegalonneerde bladzijden, de heldere druk - als typografisch kunstprodukt, moet de heer Jager aangemoedigd - immers de typografie, de kallo-typografie, is een loot aan den grooten boom der schoone kunsten in ons vaderland. - Wij hadden eens onze Elzeviers, Blaeu, enz. in de dagen van olim! - Deze spiegel der waarheid behelst eene keurlezing uit de bekende, reeds tamelijk bejaarde fabelen van Florian, voor 30 jaar, met die van den braven La Fontaine - ons schoolboek, braaf uit- en stuk geleerd. - De heer Scheltema, die ons reeds menige bewerking meest van gewijde poëzij aanbood, en met onvermoeide vlijt, altijd weder nieuwe zedelijke verhalen - (verkeerd romans genaamd) - uit het Engelsch, in ons goed Nederlandsch, aflevert - de heer Scheltema heeft den ouden Franschen schoolen ondermeester weder wakker geroepen, en ons getoond, dat deze fabelen, inderdaad, der lezing, der vertaling, der behartiging waardig zijn: - de dierenwereld spreekt hier zoo verstandig en zoo menschkendig, dat wij gaarne hond,

[p. 439]

kat, vogel, enz. - als gerehabiliteerde schepselen Gods - de zuchtende kreatuur - ontmoeten, om ons, zeer wijze menschenkinderen, duchtig de les te lezen. - Wat voor jaar en dag aan Florian, den bevalligen schrijver, als waarheid verscheen, komt ten jare 1851, nogmaals als waarheid in den spiegel, en daar de menschen zichzelve zoo gaarne - esquiveren - we weten geen beter woord, en andere wezens als hunne vertegenwoordigers erkennen, - is de oude en getrouwe fabel een uitmuntend middel, voor groote, eenigzins volwassen kinderen, om - naar vader van Alphen - ‘al spelende te leeren.’ Deze spiegel der waarheid behelst dan ook het beste, dat Florian eens mededeelde, en de heer Scheltema heeft den welmeenenden dichter op eene verwonderlijke en getrouwe wijze - naverteld. - De poëzij vloeit, huppelt en dartelt, als de beek over gladde en blanke keisteentjes, - in burgertaal zouden we zeggen: - het boekske leest als van zelfs - daarom laten wij bij den vloed van veel- en vreemdsoortige literatuur, de eene soms nog gekker, duurder en flaauwer dan de voorgaande, den sierlijken bundel niet onopgemerkt ontglippen. - Wij hopen dat deze spiegel der waarheid, zoo rijk aan eenvoudige, nuttige en noodige lessen, hier en daar in de huiskamers moge opgehangen worden, ook al mede wegens de zeer modieuse lijst, waarin de uitgever hem vatte. - Als St. Nikolaas weder in het land is, brave menschen, - over 6 dagen, en ge hebt zoete, verstandige, leergierige kinderen, koopt u voor de lieve kleinen het boekske - 't zal hun de maag niet bederven, maar het hoofd verhelderen en het hart verbeteren, ze zullen met geene bleeke kleuren en beslagen tongen rondloopen en drenzen, maar u welligt op eens, met een paar fabelen, prompt van buiten geleerd, verrassen - en dan zult ge uw geld niet beklagen, - een ongeluk, dat u waarschijnlijk zal overkomen, als ge den verleidelijken banketbakkerswinkel hebt bezocht.

Genoeg! wij danken den heer Scheltema voor zijne keurige lettervrucht, - deze nederige veldbloempjes versieren inderdaad den grooten gaard onzer letterkunde.

Spiritus Asper en Lenis.