De Tijdspiegel. Jaargang 6

Verkiezingen tot leden van den stedelijken raad te Amsterdam.

De dagbladen hebben, in het begin der maand October, den uitslag der verkiezingen, op den 5^den, omstandig medegedeeld; maar natuurlijk het stilzwijgen moeten bewaren omtrent datgene, wat tot dien uitslag aanleiding heeft gegeven. Als eene bijdrage tot de kennis des tijds is het niet onbelangrijk, om het gebeurde, maar minder algemeen bekende, voor het glas van den Tijdspiegel te doen voorbijgaan.

De vernieuwing van het kiescollegie voor één derde en het aanvullen der ontstane vacatures was uitgevallen in eenen zin, die de aanstaande verkiezingen tot Raadsleden, meer dan zulks vroeger het geval was of wezen kon, tot eene waarheid te verheffen. Zij, intusschen, die aan den tot hiertoe gevolgden weg gehecht waren, konden niet zoo gemakkelijk tot het bewandelen van een ander spoor worden overgehaald, en van daar was de uitslag der keuzen vooraf, bij geene mogelijkheid, te bepalen.

Eenige voorstanders van eenen bedaarden vooruitgang vereenigden een aantal van ruim dertig kiezers, op den 2^den October, ten einde zich met elkander, over de keuze van personen, ter vervulling van zeven vacante plaatsen in den stedelijken raad, te verstaan.

Maar ook de voorstanders der bestaande orde van zaken zaten niet stil. Zij verzamelden zich bij een der raadsleden en beraadslaagden te zamen aan wien zij, op den 5^den October, hunne stemmen zouden geven.

[p. 62]

Wel moest, op den dag der verkiezing, het lot beslissen, welke der beide afdeelingen de meerderheid bekomen zou; maar het was beslist, dat niemand der kiezers, aangeloot wordende, onvoorbereid ter vergadering zou verschijnen. Het verschil der uiteenloopende meeningen zou zich, beweerde men, alras openbaren... En men vreesde voor strijd!...

Maar drie van de zeven keuzen, waren, reeds bij de eerste stemming, beslissend, en tot de vier overigen werd slechts ééne overstemming gevorderd Een onverwacht verschijnsel, voorwaar, bij een schijnbaar zoo groot verschil van zienswijze.

En toch is het niet moeijelijk, om het oogenschijnlijk raadselachtige der zaak op te lossen. Twee hoogst eenvoudige opmerkingen zullen hiertoe voldoende wezen.

De eerste is: dat de dusgenoemde liberale kiezers zich ook weder betoonden, wat zij bestendig waren; te weten: vrienden van eenen bedaarden, gematigden vooruitgang.

De tweede: dat de dusgenoemde conservatieven er op bedacht waren, om met den tijd mede te gaan en de zaak der verkiezingen niet tot het uiterste te drijven.

Hieruit ontstond eene gewenschte en voorbeeldige overeenstemming. Want beide afdeelingen waren op zes van de zeven keuzen met elkander nagenoeg consonant. Over slechts een bestond eenig merkbaar verschil: en werd ook de candidaat der dusgenoemde conservatieven gekozen; niemand der kiezers had redenen, om zich, op goeden grond, over de gedane keuze, te beklagen.

De reden, waarom wij dit een en ander mededeelen is, om te doen zien, dat wanneer men de beide uitersten van liberalismus en antiliberalismus weet te vermijden; aan den eenen kant bedaard vooruitgaat en aan de ande zijde met den tijd en de omstandigheden raadpleegt, de toenadering niet zoo moeijelijk is, als sommige ultra's, van wederzijds, zich in het hoofd zetten.

Neen, de zoogenaamde liberalen, te Amsterdam; zij, die zich meer bijzonder als leden der Amstel-societeit hebben doen kennen, zijn evenmin, als de bezadigden onder de dusgenoemde conservatieven, geneigd, om gelijk zulks, in het ongelukkige Frankrijk en het beklagenswaardige Duitschland of Italie, het geval is, het revolutionaire beginsel te huldigen en de heffe des volks het roer van den staat in de handen te geven! Bij de verkiezingen van den 5^den October hebben zij, door daden, getoond van hoedanigen geest zij zijn, en daardoor de lasteringen wederlegd, die men, vroeger of later, nopens hunne bedoelingen, bij monde of in geschrifte, getracht heeft te verspreiden! En deze daden, zijn zij niet meer afdoende dan de welsprekendste zelfverdediging?

Inderdaad: wanneer alle welgezinden, welke, overigens, hunne zienswijze wezen moge, elkander naderen, trachten te verstaan en ten goede mede te werken; dan kan, onder den Goddelijken zegen, het heil des vaderlands daarvan eene heilzame vrucht worden! Miskenning, veroordeeling, scheiding, verdeeldheid en partijschappen leiden tot niets goeds!